RƏSMİ XRONİKA
AZƏRBAYCANIN BEYNƏLXALQ NÜFUZUNU YÜKSƏLDƏN GÖRÜŞLƏR
AZƏRBAYCAN PREZİDENTİ HEYDƏR ƏLİYEVİN MİSİR ƏRƏB RESPUBLİKASINA SƏFƏRİ
Qahirənin beynəlxalq hava limanında Azərbaycan dövlətinin başçısını və onu müşayiət edən şəxsləri BMT-nin və Misir Ərəb Respublikasının yüksək vəzifəli xadimləri mehribanlıqla qarşıladılar. Hava limanında Misirin dövlət bayrağı ilə bərabər, dünyanın ən nüfuzlu beynəlxalq təşkilatının - BMT-nin və Azərbaycan Respublikasının bayraqlarının yanaşı dalğalanmasının rəmzi mənası vardır. Əvvəllər dünyanın bir çox ölkələrində tanınmayan ölkəmiz Prezident Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən ardıcıl xarici siyasət sayəsində layiqli nüfuz və hörmət qazanır. Bu, Azərbaycan Prezidentinin əvvəlki səfərlərində olduğu kimi, Misirdə də elə ilk andan nəzərə çarpırdı. Dövlətimizin başçısı Heydər Əliyevi burada da dünyanın ən nüfuzlu siyasi xadimlərindən biri kimi qarşılayır, onunla görüşməyə böyük maraq göstərirdilər.
Səmimilik və mehribanlıq şəraitində keçən görüşdə Zaqafqaziya regionundakı ictimai-siyasi vəziyyət, Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü məsələləri söhbətin əsas mövzusuna çevrildi. Heydər Əliyev BMT Təhlükəsizlik Şurasının Dağlıq Qarabağa dair dörd məlum qətnaməsinin yerinə yetirilməməsindən narahat olduğunu bildirdi. Azərbaycan Prezidenti həmin qətnamələr qəbul olunduqdan sonra bölgədə yaranmış əsl vəziyyət haqqında xəritə əsasında BMT baş katibinə məlumat verdi. Görüşdə belə bir fikir ifadə olundu ki, münaqişəni aradan qaldırmaq üçün BMT-nin imkanlarından hərtərəfli istifadə etmək, təsirli tədbirlər görmək lazımdır. Butros Qali bununla əlaqədar bildirdi ki, BMT-nin bu regionda fəaliyyətinin gücləndirilməsi və intensivləşdirilməsi üçün yeni təşəbbüslər qaldırılmalıdır. Qərara alındı ki, Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Nyu-Yorka gedərkən həmin təşəbbüslər barədə təkliflər ona təqdim olunacaqdır.
Görüşdə beynəlxalq təşkilkatların himayəsi altında regionda möhkəm və ədalətli sülh yaradılmasının zəruriliyi fikri bir daha təsdiqləndi, ATƏM-in Minsk qrupunun fəaliyyətinin daha da genişləndirilməsi barədə ətraflı fikir mübadiləsi aparıldı.
Butros Qali Heydər Əliyevi BMT-nin inkişaf və sosial məsələlərə dair Kopenhagendə keçirəcəyi konfransa və BMT Baş Məclisiniun növbəti sessiyasında iştirak etmək üçün Nyu-Yorka dəvət etdi. Dəvət məmnuniyyətlə qəbul edildi.
BMT-nin baş katibi görüşdən dərhal sonra Azərbaycan jurnalistlərinin suallarına cavabında dedi ki, mən Heydər Əliyevlə görüşdən şərəfləndim. Görüşümüzdə BMT-nin Qahirədə keçirdiyi “Əhali və inkişaf” mövzusunda konfrans haqqında geniş söhbət apardım. Bu konfransda iştirak etməyə razılıq verdiyi üçün Azərbaycan Prezidentinə minnətdarlığımı və təşəkkürümü bildirdim. Belə hesab edirəm ki, dünya miqyasında nüfuzlu siyasətçi kimi tanınan Heydər Əliyevin bu məclisdə iştirak etməsi həmin konfransın işinə və BMT-nin ictimai-iqtisadi sahədəki fəaliyyətinə müsbət təsir göstərəcəkdir. Prezidentlə görüşümüzdə mənim, inşaallah bu il oktyabrın sonunda Bakıya olacaq səfərimlə əlaqədar məsələləri də nəzərdən keçirdik. Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü ilə bağlı məsələləri də hərtərəfli müzakirə etdik.
Konfransı BMT-nin baş katibi Butros Qali açdı. Dünyanın əksər ölkələri nümayəndələrinin iştirak etdiyi məclisin birinci günü müvəffəqiyyətlə başa çatdıqdan sonra Azərbaycan Respublikasının xarici işlər naziri Həsən Həsənov jurnalistlərin xahişi ilə konfransın işini şərh etdi.
Sentyabrın 5-də respublika Prezidenti Heydər Əliyev Misir-Azərbaycan dostluq cəmiyyətinin nümayəndələri ilə görüşdü. Cəmiyyətin üzvləri Azərbaycan Prezidentini hərarətlə, alqışlarla qarşıladılar. Görüşdə Misir Ərəb Respublikası Parlamentinin sədri Fəthi Sürur, parlamentin üzvləri və bir sıra nazirlər iştirak edirdilər.
Cəmiyyətin sədri məşhur “Əbülxeyir” şirkətinin sahibi Əbülxeyir görüşü giriş sözü ilə açaraq, Heydər Əliyevi və onu müşayiət edən şəxsləri salamladı.
O qeyd etdi ki, Misir Ərəb Respublikasının dostu Heydər Əliyev bütün dünyada məşhur olan ən nüfuzlu dövlət xadimlərindən biridir.
Əbülxeyir daha sonra bildirdi ki, hazırda Misir və Azərbaycan xalqları arasında əlaqələrin yeni mərhələsi başlanmışdır. O, bu əlaqələrin perspektivləri haqqında söhbət açdı və xalqlarımızın tarixi əlaqələrinin daha da möhkəmləndirilməsi üçün nəzərdə tutulan tədbirlərdən bəhs etdi.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev görüşdə çıxış etdi.
Görüşdən dərhal sonra Azərbaycan Prezidenti Misir Ərəb Respublikası Parlamentinin sədri Fəthi Sürur, Milli Məclis üzrə nazir Camal Şəzli, energetika naziri Mahir Abaza, tikinti naziri Salah Hasaballa ilə görüşdü.
Söhbət zamanı ölkələrimiz arasında əlaqələrin daha da sıxlaşdırılması və inkişaf etdirilməsi məsələləri barədə fikir mübadiləsi aparıldı, bir sıra konkret sahələrdə qarşılıqlı surətdə faydalı əməkdaşlığın perspektivləri müzakirə edildi.
Görüşdən sonra Misir-Azərbaycan dostluq cəmiyyəti Azərbaycan Prezidentinin şərəfinə nahar verdi.
Həmin gün axşam Heydər Əliyev Misir Ərəb Respublikasının Prezidenti Hüsni Mübarəkin beynəlxalq konfransda iştirak edən dövlət və hökumət başçılarının şərəfinə verdiyi ziyafətdə oldu. Axşam beynəlxalq konfransın üzvləri üçün böyük konsert verildi. Bu konsertdə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Misir Ərəb Respublikasının Prezidenti Hüsni Mübarək ilə yanaşı oturmuşdu.
Sentyabrın 6-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev Misir Ərəb Respublikasının xarici işlər naziri Əmr Musanı qəbul etdi. Görüşdə iki ölkə arasında münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsi ilə bağlı bir çox problemlər müzakirə olundu. Dost ölkənin xarici siyasət idarəsinin başçısı öz dövlətinin mövqeyini bəyan edərək bildirdi ki, Misir Ərəb Respublikası Ermənistanın Azərbaycana təcavüzünü qətiyyətlə pisləyir və münaqişənin sülh yolu ilə aradan qaldırılması sahəsində Azərbaycanın atdığı addımlara tərəfdardır.
Qəbulda İslam təşkilatları vasitəsilə Misirin Azərbaycana diplomatik və siyasi baxımdan kömək göstərməsinin vacibliyinə də toxunuldu.
Söhbətdə iki ölkə arasında bir sıra sahələrdə əlaqələrin daha da genişləndirilməsi və inkişaf etdirilməsi məsələləri də nəzərdən keçirildi.
Sentyabrın 6-da Heydər Əliyev Misir Ərəb Respublikasının Prezidenti Məhəmməd Hüsni Mübarək ilə görüşdü.
Səmimilik və dostluq şəraitində keçən görüşdə Ermənistanın Azərbaycana təcavüzünün nəticələrindən ətraflı söhbət açıldı və bununla əlaqədar respublikamızın qarşılaşdığı problemlərə toxunuldu.
Hüsni Mübarək təcavüzün qarşısının alınması üçün Misirin Azərbaycana hərtərəfli diplomatik və siyasi dəstək göstərəcəyini söylədi. Bu məqsədlə Misirin beynəlxalq təşkilatlardakı nümayəndələrinin imkanlarından istifadə edilməsi məsələlərinə də toxunuldu və qeyd edildi ki, həmin istiqamətdə konkret addımlar atılması üçün real imkanlar vardır.
İki dost ölkənin prezidentləri müxtəlif sahələrdə qarşılıqlı surətdə faydalı əlaqələr qurulması ilə bağlı məsələləri də nəzərdən keçirdilər. Belə bir inam ifadə olundu ki, Azərbaycan Prezidentinin Misirə qarşıdakı rəsmi səfəri zamanı konkret sahələrdə əməkdaşlıq haqqında Azərbaycanla Misir Ərəb Respublikası arasında sənədlər imzalanacaq və əlaqələrin genişləndirilməsi imkanları daha ətraflı öyrəniləcəkdir.
Azərbaycan Prezidenti Misir Ərəb Respublikasının Prezidentini ölkəmizə rəsmi səfərə dəvət etdi. Dəvət razılıqla qəbul olundu.
Elə həmin gün Azərbaycan Prezidenti BMT-nin xətti ilə keçirilən konfransda iştirak etmək üçün Qahirəyə gəlmiş Pakistanın Baş naziri Bənazir Bhutto ilə görüşdü. Xatırladaq ki, Azərbaycanın müstəqilliyini dünya dövlətləri arasında Pakistan birincilər sırasında tanımışdır.
Görüşdə qeyd edildi ki, Pakistan Ermənistanın Azərbaycana təcavüzünü pisləyir və bu təcavüzün dəf edilməsi üçün bütün beynəlxalq təşkilatların imkanlarından öz nümayəndələri vasitəsi ilə istifadə etməyə çalışır. Bu məqsədlə İslam Konfransı Təşkilatının imkalarından hərtərəfli istifadə edilməsi məsələsinə toxunuldu və bildirildi ki, Azərbaycanın haqq işinin müdafiə olunması üçün bu istiqamətdə də geniş iş aparmaq mümkündür.
Səmimilik və qarşılıqlı anlaşma şəraitində keçən söhbətdə iki dövlət arasında münasibətlərin aktual problemləri də hərtərəfli müzakirə olundu.
Azərbaycan Prezidenti Pakistanın Baş naziri Bənazir Bhuttonu ölkəmizə rəsmi səfərə dəvət etdi. Dəvət məmnuniyyətlə qəbul olundu.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev sentyabrın 6-da Qahirədə ABŞ-ın vitse prezidenti Albert Qor ilə görüşdü. Görüş zamanı Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü ilə bağlı bir çox məsələlər nəzərdən keçirildi. ABŞ-ın vitse-prezidenti müharibənin sülh yolu ilə, beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində həlli istiqamətində Azərbaycanın təşəbbüslərini yüksək qiymətləndirdi və bildirdi ki, ABŞ Zaqafqaziya regionunda sülh yaradılmasına tərəfdardır və bu məqsədlə öz səylərini davam etdirəcəkdir.
Görüşdə qərbin neft şirkətləri ilə aparılan danışıqlar barədə də geniş söhbət açıldı və bildirildi ki, bu müqavilələr bağlanarkən Azərbaycan xalqının mənafeyi nəzərə alınmalıdır.
Azərbaycanda siyasi-iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi ilə əlaqədar görülən tədbirlərdən razılıqla söhbət açan Albert Qor dedi ki, Amerika Azərbaycanda bu istiqamətdə həyata keçirilən bütün tədbirləri müdafiə edir.
Söhbət zamanı Azərbaycan-Amerika münasibətlərinin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı bir sıra digər məsələlər də müzakirə olundu.
GÖRÜŞ
ABŞ-ın Misirdəki Ticarət Palatasının nümayəndələri ilə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin görüşü də yüksək səviyyədə keçdi. Görüşdə Amerika konqresmenləri, senatorları və diplomatlar da iştirak edirdilər.
Heydər Əliyev görüşə toplaşanlar qarşısında çıxış edərək, respublikamızın hazırkı ictimai-siyasi vəziyyəti barədə geniş məlumat verdi. Azərbaycan Prezidenti Ermənistanın ölkəmizə təcavüzü nəticəsində altı ildən bəri davam edən müharibənin sülhlə başa çatdırılması istiqamətində respublikamızın mühüm təşəbbüslərindən söhbət açdı, doğma yurdundan didərgin düşmüş 1 milyondan çox azərbaycanlı qaçqının çətin vəziyyətindən danışdı.
Dövlət başçısı Azərbaycanda bazar iqtisadiyyatına keçiddən və hüquqi dövlət quruculuğundan, demokratiya, şəxsiyyət və söz azadlığı, siyasi plüralizm prinsiplərinin bərqərar olmasından da bəhs etdi. Heydər Əliyev bildirdi ki, Azərbaycanda investisiyalar qoymaq üçün geniş imkanlar vardır və respublika rəhbərliyi işgüzar əlaqələrin möhkəmlənməsinə hər cür şərait yaradacaqdır. Azərbaycan Prezidenti görüş iştirakçılarının suallarına ətraflı cavab verdi.
Azərbaycan Prezidentinin ABŞ-ın Vayominq ştatından olan senator Alen Simpsonla görüşü də maraqlı keçdi. İki ölkə arasında iqtisadi-siyasi əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsi perspektivlərindən hərtərəfli bəhs olundu. Söhbət zamanı bir sıra digər məsələlər də nəzərdən keçirildi.
Sentyabrın 6-sı gecə Heydər Əliyev Azərbaycan, Misir Ərəb Respublikası və xarici ölkə jurnalistləri üçün mətbuat konfransı keçirdi. Azərbaycan Prezidenti mətbuat işçiləri qarşısında çıxış edərək, bu səfərin məqsədi, respublikamızdakı vəziyyət, Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü, ölkəmizdə iqtisadi-siyasi islahatların gedişi barədə geniş məlumat verdi. Sonra o, jurnalistlərin suallarına cavab verdi.
Azərbaycan Prezidentini bu səfərdə respublikanın xarici işlər naziri Həsən Həsənov, dövlət müşavirləri Vəfa Quluzadə, Qabil Hüseynli və digər rəsmi şəxslər müşayiət edirdilər.
