Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

SİYASƏT

Azərbaycan Şərq ilə Qərb arasında yalnız coğrafi körpü deyil, həm də mədəniyyət körpüsüdür

Bu fikir xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarovun Fransanın “La lettre Diplomatique” jurnalına müsahibəsində əksini tapıb

Bakı, 23 yanvar, AZƏRTAC

Azərbaycanın xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarovun Fransanın “La lettre Diplomatique” jurnalında Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu və Azərbaycanın multikulturalizm ənənələrinə dair “Bakı planetin sosial məsələlərinin həllinin avanqardı” adlı müsahibəsi dərc olunub. AZƏRTAC müsahibəni təqdim edir.

-Cənab nazir, 2016-cı il sentyabrın 29-30-da Prezident İlham Əliyev tərəfindən V Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunun açılışı oldu. Bu tədbirlərin kökləri və xüsusiyyətləri barədə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

-2011-ci ildən keçirilməyə başlayan Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu bəşəriyyətdə maraq doğuran qlobal xarakterli məsələlərə dair geniş spektrli dialoqlar, fikir mübadilələri və müzakirələr aparmaq məqsədilə tanınmış dövlət xadimlərini, elmin müxtəlif sahələri üzrə Nobel mükafatı qaliblərini və nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların rəhbərlərini, o cümlədən dünyanın siyasi, elmi və mədəni elitasının görkəmli nümayəndələrini bir araya toplayan tədbirdir. Artıq biz bu il V Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumuna ev sahibliyi etdik. Tədbirin açılışını edən Prezident İlham Əliyev Forumun vəzifələri, məqsədləri və hədəfləri, eləcə də ölkəmizin əldə etdiyi uğurlar barədə geniş nitq söylədi və Forumun işini yüksək qiymətləndirdi.

-Xorvatiyanın keçmiş prezidentləri İvo Yosipoviç və Stepan Mesiç, çoxsaylı Nobel mükafatları laureatları, beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri, diplomatlar, bir sıra ölkələrin parlament üzvləri və jurnalistlərdən ibarət 400-ə yaxın şəxs bu tədbirdə iştirak edib. Forumun işinə artan marağı nə ilə izah edirsiniz?

-Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumuna dövlətlərin cari və ya keçmiş rəhbərləri və transmilli korporasiyaların təsisçiləri, habelə dövlət və hökumət nümayəndələri, nüfuzlu elm adamları, ictimai-siyasi xadimlər və s. dəvət olunurlar. Forumun işinə artan marağın səbəbi bəşəriyyəti narahat edən aktual məsələlərin həllinin tapılması istiqamətində bu platformada aparılan səmərəli müzakirələrdir. Forumda müzakirə olunan mövzular humanitar sahədə dünyada baş verən proseslərə uyğun olaraq seçilir və beynəlxalq təşkilatların iştirakı təmin olunur. Məsələn, builki Forumun mövzuları arasında “Multikulturalizmin müxtəlif modelləri: nəzəriyyədən humanist təcrübəyə doğru”, “İnsanların kütləvi yerdəyişməsi şəraitində insan kapitalının qorunmasının önəmi davamlı inkişafın əsası kimi”, “Jurnalistikanın informasiya dövrünə transformasiyası və onun sivilizasiyalararası dialoqun təmin edilməsində rolu”, “Davamlı inkişaf və ekoloji sivilizasiya”, “Molekulyar biologiya, biofizika, biotexnologiya və müasir tibb sahəsində kadr hazırlığı məsələləri: innovativ və etik problemlər”, “Texnologiyaların konvergensiyası və gələcəyə dair proqnozlar: XXI əsrin əsas çağırışları”nın adlarını çəkə bilərəm. Forumun plenar iclaslarından birinə şəxsən mən özüm rəhbərlik etmişəm. İclasda dünyanın müxtəlif dinlərinin təmsilçiləri çıxış etdilər, bu istiqamətdə məhsuldar fikir mübadiləsi apardıq.

-Altı mövzu ətrafında hazırlanan Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu kütləvi miqrasiya da daxil olmaqla bir sıra sosial məsələlər, müasir tibb vasitəsilə jurnalistikanın rolunu əks etdirir. Sizin fikrinizcə, hansı məsələ daha çox əhəmiyyətlidir?

-Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Forumda müzakirə olunan mövzular zamanın tələbinə uyğun seçilir və aktuallığını saxlayır, eyni zamanda, bəşəriyyəti düşündürən ümumi məsələlərə həsr olunur. Bu baxımdan, mövzulardan hansısa birinin digərlərindən daha əhəmiyyətli olduğunu söyləyə bilmərik. Builki Forumda adıçəkilən mövzuların hər birinə dair “dəyirmi masa”lar təşkil olunub, təqdimatlar keçirilib. Biz hesab edirik ki, beynəlxalq humanitar əməkdaşlığın dərinləşməsinə xidmət edəcək istənilən mövzuda substantiv müzakirələrin aparılması ümumi işə fayda verir.

-İştirakçıların verdiyi töhfələri nəzərə alaraq bəşəriyyətin qarşılaşdığı çağırışlarla bağlı siz nə düşünürsünüz?

-Əfsuslar olsun ki, dünyada təhlükələr və çağırışlar getdikcə artır, son illər dünyanın müxtəlif bölgələrində çox təhlükəli, narahatedici hadisələr baş verir. Qanlı toqquşmalar, müharibələr nəticəsində yüz minlərlə günahsız insan həlak olub, milyonlarla insan qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşüb. Bir çox ölkələr humanitar böhranla üzləşib. Eyni zamanda, radikalizm və separatizm meyilləri güclənib. Həmçinin Yaxın Şərqdəki müharibələrlə əlaqədar insanlar kütləvi şəkildə Avropaya üz tutmağa başlayıb, nəticədə qitə miqrant problemi ilə qarşılaşıb və antimiqrant meyillər güclənib. Mənim ölkəm də etnik separatizm, xarici müdaxilə, zorakı ekstremizm və terrorizmdən əziyyət çəkib və çəkir. Humanitar fəlakətdən əziyyət çəkən ölkə kimi Azərbaycan istənilən imkandan faydalanmaqla ümumbəşəri problemlərin birgə həllinin tapılmasında maraqlıdır.

-Multikulturalizm müzakirəyə çıxarılan 6 mövzu arasında idi. Azərbaycanın bu sahəyə verdiyi töhfəni necə görürsünüz?

-Azərbaycan çoxkonfessiyalı, çoxmillətli ölkədir. Burada bütün dinlərin, xalqların nümayəndələri tarixən bir ailə kimi yaşayıb. Bu, bizim siyasətimiz və həyat tərzimizdir.

Biz belə beynəlxalq tədbirləri ölkəmizdə keçirməklə multikulturalizmin inkişafına öz töhfəmizi veririk və humanitar sahədə dinlərarası, mədəniyyətlərarası dialoqun güclənməsində fəal rol oynayırıq. Eyni zamanda, qeyd etmək istəyirəm ki, 2016-cı il Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən ölkəmizdə “Multikulturalizm İli” elan edilib. Bakıda Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi yaradılıb və multikulturalizmə abidə ucaldılıb. Azərbaycan dünyada multikultural ölkə kimi tanınır və beynəlxalq tədbirlərin keçirildiyi mərkəzə çevrilib.

-Qafqazın ürəyində yerləşən Azərbaycan tarixən qovşaq, mədəniyyət və ticarət rolunu oynayıb. Bu Forum sizin ölkənizi ideyaların kəsişdiyi yerə çevirmək niyyəti daşıyırmı? Beynəlxalq səviyyədə onun təsirli olması üçün faydalarını necə qiymətləndirirsiz?

-Avropa ilə Asiyanın sərhədində yerləşən Azərbaycan əsrlər boyu dinlər, mədəniyyətlər və sivilizasiyaların bir araya gəldiyi məkan olub. Biz Şərq ilə Qərb arasında yalnız coğrafi körpü deyil, həm də mədəniyyət körpüsüyük. Əsrlər boyu müxtəlif dinlərin və mədəniyyətlərin nümayəndələri Azərbaycanda sülh şəraitində və ləyaqətlə yaşayıblar. Dini dözümlülük və multikulturalizm burada hər zaman mövcud olub. Biz təkcə Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunu deyil, hər iki ildən bir Azərbaycanda Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunu təşkil edirik. 2016-cı ilin aprel ayında Bakıda BMT-nin Sivilizasiyalararası Alyansının VII Qlobal Forumu keçirilmişdir. Həmçinin “Bakı Prosesi”nin təşəbbüskarı olmuşuq ki, bu da mədəniyyətlərarası dialoq üçün geniş bir platformaya çevrilib. Avropa Şurası və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının mədəniyyət nazirlərinin toplantısına, habelə Dünya Dini Liderlərinin Zirvə toplantısına ev sahibliyi etmişik. Biz yalnız mədəni və humanitar forumlarla kifayətlənmirik, eyni zamanda, idman sahəsində də beynəlxalq tədbirləri təşkil edirik. Belə ki, 2015-ci ildə ölkəmizdə I Avropa Oyunları uğurla keçirilib, 2017-ci ildə il isə Bakıda IV İslam Həmrəylik Oyunlarını təşkil edəcəyik. Bütün bu görülən işlər, keçirilən tədbirlər xalqların bir-birinə yaxınlaşmasına və sülh şəraitində yaşamasına xidmət edir.

-Əməkdaşlıq edilən məsələlərdə nəticələrin faydasını paylaşmaq üçün Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu və digər beynəlxalq təşkilatlar və institutlar arasında əlaqələri necə gücləndirməyi düşünürsünüzmü?

-Artıq qeyd edildiyi kimi, Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumuna beynəlxalq təşkilatların rəhbər şəxsləri müntəzəm olaraq dəvət olunur və onlar bu prosesdə yaxından iştirak edirlər. Burada da əsas məqsəd müxtəlif təyinatlı beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrinin bir araya gətirilməsindən, aralarında daha mühüm qarşılıqlı anlaşmanın yaradılmasından ibarətdir. Biz bu təşəbbüsü yalnız Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu çərçivəsində deyil, BMT miqyasında da sınaqdan uğurla keçirmişik. Belə ki, 2012-2013-cü illərdə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü kimi Azərbaycanın təşəbbüsü ilə ilk dəfə BMT Təhlükəsizlik Şurası və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı arasında birgə iclas keçirilib. Həmçinin ölkəmizin 2017-2019-cu illər üçün BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasına üzv seçilməsi bizə bu istiqamətdə beynəlxalq inkişafa töhfə vermək üçün əlavə imkan yaradacaq.

-Bu tədbir çərçivəsində Fransa parlamentinin üzvlərindən ibarət nümayəndə heyəti Prezident İlham Əliyevlə görüşdü. 2016-cı il sentyabrın 15-də Azərbaycan-Fransız Universitetinin açılışı oldu. Sizin fikrinizcə, iki ölkə arasında yalnız mədəni sahədə deyil, eyni zamanda, iqtisadi və diplomatiya baxımdan ən qabaqcıl əməkdaşlıq sahələri hansılardı?

-Azərbaycanla Fransa arasında əməkdaşlıq çoxşaxəlidir və bir çox sahələri əhatə edir. Siyasi əlaqələrimiz yüksək səviyyədədir və bu, ikitərəfli iqtisadi əməkdaşlığın inkişafı üçün əlavə imkanlar yaradır. Azərbaycanda 50-dən çox Fransa şirkəti fəaliyyət göstərir və onların fəaliyyəti ölkə iqtisadiyyatının şaxələndirilməsinə xidmət göstərir. Azərbaycan ilə Fransa arasında ikitərəfli əlaqələrin müxtəlif istiqamətlərində, o cümlədən parlamentlərarası əməkdaşlıq sahəsində böyük uğurlara imza atmışıq. Mən bu məsələdə Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın rolunu xüsusi vurğulamaq istərdim. Bildiyiniz kimi, ölkənin birinci xanımı Milli Məclisdə Azərbaycan-Fransa parlamentlərarası dostluq qrupunun rəhbəridir. Onun rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun müxtəlif istiqamətlər üzrə Fransadakı səmərəli fəaliyyəti ikitərəfli əməkdaşlığa böyük töhfələr verib.

Fransa, eyni zamanda, ATƏT-in Minsk qrupunun üç həmsədr ölkəsindən biridir və Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həllinə səy göstərir.

Eyni zamanda, ölkələrimiz enerji, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, turizm informasiya-kommunikasiya sahəsində, habelə kosmik sənaye və inşaat sektorunda müxtəlif birgə uğurlu layihələrdə iştirak edirlər. Əminəm ki, hər iki ölkənin müştərək maraqlarını təmin edən müxtəlif sahələrdə əməkdaşlıq Azərbaycan-Fransa dostluğunu bundan sonra da uğurla inkişaf etdirəcək. 

 

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

AQTA “Ana südü əvəzedilməzdir” adlı layihəyə start verir

AzMİU-nun müəllim və tələbələri Belçikada pilot tədris həftəsində iştirak ediblər

Qar uçqunu Türkiyənin şərqində 158 yaşayış məntəqəsi ilə əlaqəni iflic edib

Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® Balaxanı Əməliyyat Şirkətinin rəhbər və işçi heyəti İlaxır çərşənbəsini qeyd edirlər

FHN-in nümayəndə heyəti Türkiyədə səfərdə olub

Britaniyanın rəsmi sikkəsində “Ulduz müharibələri” filmindən “Minilliyin şahini” təsviri yer alıb

Qlobal qeyri-sabitlik fonunda ölkəmizdəki təhlükəsiz mühit Azərbaycanı beynəlxalq tədbirlər üçün ideal məkana çevirir – RƏY

BDU-nun şəhid məzunu Namiq Cavadovun ailəsi ziyarət olunub

BMU-da əcnəbi tələbələr üçün “Multikultural Novruz bayramı” adlı tədbir keçirilib

Almaniyalı futbolçu mövsümün sonunda karyerasını bitirmək istəyir

BDU “Erasmus+ DIRNA” layihəsinin növbəti təlimində təmsil olunub

Ağalı sakinləri İlaxır çərşənbəni qeyd ediblər FOTO

Akademik: Ekoloji terrora məruz qalmış Azərbaycan torpaqlarının və meşə resurslarının bərpası dövrümüzün ən böyük çağırışıdır

® “Coca-Cola” gəncləri Novruz bayramı münasibətilə təbrik etdi

® Gəncədən məktəbli qız informatika sahəsi üzrə dünyanın ən nüfuzlu universitetinə qəbul olub

Azərbaycan ilə Çin arasındakı qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mühüm perspektivlərə malikdir

Çiçəkçilik sevdası: Hobbi necə biznesə çevrildi? – MÜSAHİBƏ

Laçında “Can Laçın” Novruz yarmarkası keçirilir FOTO

Allahşükür Paşazadə Novruz bayramı münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib

® “Xonça” məhsullarının qida təhlükəsizliyi tələblərinə uyğunluğu təsdiqlənib

Milli Məclisin yaz sessiyasında növbəti iclasının vaxtı və gündəliyi açıqlanıb

Şəki teatrı Novruz bayramı günlərində uşaqları yeni tamaşa ilə sevindirir

Keniyada yol qəzası nəticəsində azı 11 tələbə həlak olub

Türkiyənin zəlzələ bölgəsində inşası tamamlanan mənzillər sahiblərinə təqdim ediləcək

Pedaqoji Universitetdə Çanaqqala zəfərinin ildönümü qeyd olunub

Bakı Mühəndislik Universitetində Təhsilin İnkişafı Fondu ilə əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilib

Yaponiya Mərkəzi Bankı 17 ildən sonra mənfi faiz siyasətini dayandırır

"Qədim Şabran" abidəsində Novruz şənliyi

“Qəbələ” İdman Klubu MMA döyüşçüsü ilə müqavilə imzalayıb

Ermənistan “Mir” ödəniş kartına xidməti dayandıracaq

Mingəçevir Dövlət Universitetində Novruz şənliyi keçirilib

NATO-nun Baş katibinin regiona səfərinin Azərbaycandan başlaması ölkəmizin Alyans üçün önəmini nümayiş etdirir - ŞƏRH

“Azərişıq” gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

Yüksək Texnologiyalar Parkının istismar proqramı - seminar

Taksi sürücülərinə ödəniş müqabilində şəhadətnamələrin verilməsinə aydınlıq gətirilib

UNEC-də Nobel Sülh mükafatçısı Məhəmməd Yunus adına mərkəzin açılışı olub

İki audiovizual media subyektinə müvafiq lisenziyalar verilib

Nəsimi rayonunda yerləşən banklardan birindən oğurluq edilməsinin qarşısı mühafizə polisi tərəfindən alınıb VİDEO

Malmödə ABBA-nın “Eurovision”da qələbəsinin 50 illiyinə həsr olunmuş sərgi açılacaq

Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu ərazisində qaçaqmalçılıqla məşğul olan Lənkəran sakini saxlanılıb

Naxçıvanda ağır yol qəzasında 3 nəfər ölüb

Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfəsi NATO-nun ölkəmizə diqqətini artırır - RƏY

Londonda Benksinin növbəti monumental boyakarlıq nümunəsi meydana çıxıb

Qəbələ Dövlət Tarix-Bədii Qoruğunda uşaqlar üçün Novruz şənliyi təşkil edilib

Məktəblilər Gənclər Kitabxanasının qonağı olublar

® “PAŞA Holding”in “Vətən əmanətlərin keşiyindədir” layihəsi çərçivəsində şəhid ailələrinə bayram sovqatları çatdırılır

“Qala” Dövlət Tarix-Etnoqrafiya Qoruğunda Novruz bayramı münasibətilə tədbir keçirilib

Dünyada təhlükəsiziyin təmin edilməsində Azərbaycan-NATO əməkdaşlığının rolu ŞƏRH

“Atatürk dövründə İran-Türkiyə münasibətləri” – seminar

Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatına başlanılır

“Zirə”nin iki futbolçusu yığma komandalara dəvət alıb

AİBNDX: Malların mənşə ölkəsini təsdiq edən sertifikatların verilməsinin fasiləsizliyi bayram günlərində təmin ediləcək

FHN Novruz bayramı ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

Bu il Şri-Lankaya 500 mindən çox turist gəlib

Cari ilin iki ayı ərzində Azərbaycanda istehsal edilən elektrik enerjisinin miqdarı açıqlanıb

Fransalı tennisçi oyun zamanı huşunu itirib

Domantas Sabonis NBA əfsanələrinin rekordunu təkrarlayıb

Novruz bayramının ilk günündə paytaxtda yağış, dağlıq və dağətəyi rayonlarda isə qar yağacaq

Tramp prezident seçiləcəyi təqdirdə şahzadə Harrini ABŞ-dan qovacaq

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

“Novruz gəlir, yaz gəlir” – AzMİU kollektivi İlaxır çərşənbədə tonqal ətrafında bir araya gəldi

BDU Sənaye və Texnoloji Tədqiqat Təşkilatlarının Dünya Assosiasiyasına tamhüquqlu üzv seçilib

“Azəriqaz” Novruz bayramı günlərində gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® “Azpetrol” şirkəti yanacaqdoldurma məntəqələrinin sayını 104-ə çatdırıb

Media: İsrail və HƏMAS Doha danışıqlarında kompromisə hazırdır

Türkmənistanın Ticarət-Sənaye Palatası Türk Ticarət və Sənaye Palataları Birliyinin tamhüquqlu üzvü olub

Türkiyənin yeni milli müdafiə sistemi ictimaiyyətə təqdim edilib

ADA Universiteti Fondunun sponsorluq layihələri üzrə direktoru: Gender arası əməkdaşlıq inkişafın göstəricisidir - açıqlama

Novruz təamlarından istifadə edərkən diqqət yetirilməli məsələlər

Şəhid ailə üzvü olan təhsil işçiləri ilə görüş keçirilib

Milli Kitabxanada Novruz bayramı ilə bağlı elektron məlumat bazası yaradılıb

Yevlaxda Novruz bayramı münasibətilə konsert təşkil olunub

Azərbaycan gimnastları Almaniyada Dünya Kubokunda çıxış edəcəklər

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin yeni veb-saytı istifadəyə verilib

“İnter”in futbolçusu irqçilik etdiyi üçün millinin heyətindən kənarlaşdırılıb

Bir sıra ölkələrdən quşçuluq məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

Blinken Qəzzada atəşkəsi müzakirə etmək üçün Ər-Riyada və Qahirəyə gedəcək

® “Azersun Holding” 10 mindən çox ailəni Novruz sovqatı ilə sevindirib

Azərbaycan poeziyası İspaniyada

Pomidor istehsalçıları ilə görüş keçirilib

Uzun illər itmiş sayılan nadir dəniz qabığı kolleksiyası indi İngiltərədə nümayiş etdirilir

Yanvar-fevral aylarında əlilliyi olan şəxslərə 20,8 min reabilitasiya vasitəsi verilib

“SpaceX” qlobal internet şəbəkəsinə aid daha 22 peyki orbitə çıxarıb

Son iki ayda sosial sahə üzrə 78 mindən çox e-arayış verilib

Fransa Mərakeşə 146 milyon dollar kredit verir

Qazaxıstan Xəzər dənizində hərbi təlimlər keçirib

Ədliyyə naziri Saatlıda vətəndaşları qəbul edib

“Ətirlisən, dadlısan, süfrəmizin yaraşığısan” II Çay Festivalı keçirilib

Martın 18-də aşkarlanan silah və sursatların sayı açıqlanıb

Fransuaza Jilonun rəssamlıq irsi Pikasso Muzeyində

Novruz bayramı ilə əlaqədar yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına dair Fövqəladə Hallar Nazirliyi əhaliyə müraciət edib

Kəngərli rayonunun yaradılmasının 20 illiyinə həsr olunan virtual sərgi təqdim edilib

Bakının abad məhəllələrində Novruz şənlikləri davam edir

Hərbi Prokurorluq işçiləri Müdafiə Nazirliyinin yüksəkrütbəli vəzifəli şəxsləri ilə birgə Novruz bayramı ərəfəsində hərbi hissələrdə olublar

® Monteneqronun sabiq prezidenti Milo Cukanoviç “Azərbaycanın dostu” qızıl ordeni ilə təltif olunub

Dünya Bankı Misirə 6 milyard dollar yardım edəcək

Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi qeyri-iş günlərində səfərə hazırlaşan sürücülərə müraciət edib

Aİ Şurası Ukraynaya yeni yardım fondunu təsdiqləyib

Folklorşünas alim: Torpaq çərşənbəsi insanın təbiətlə həmrəy olması bayramıdır