ELM VƏ TƏHSİL
AŞPA-nın iclasında Azərbaycanda təhsilin inkişafı haqqında danışılıb
Müzakirələrdə Azərbaycanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin üzvü Sahibə Qafarova da çıxış edib. O bildirib ki, ölkəmizdə təhsil sahəsində aparılan islahatlar, qəbul olunan Dövlət proqramları, həmçinin 2011-2021-ci illərdə Azərbaycanda təhsilin inkişafı üzrə Milli Strategiyanın hazırlanması, müsabiqələrin keçirilməsi bir daha təhsilin dövlət başçısının diqqət mərkəzində olduğunu təsdiqləyir. Məktəblərdə əsaslı təmir işlərinin aparılması, müasir tipli yeni təhsil ocaqlarının tikilib istifadəyə verilməsi Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramlarında da öz əksini tapıb. Eyni zamanda, “Azərbaycan Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin avadanlıqlarla təmin olunmasına dair İnkişaf Proqramı” bu sahədə təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsini təmin edir.
Bu baxımdan Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə təsdiq edilən “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”nın qəbul olunmasının əsas məqsədi keyfiyyət səviyyəsinə görə dünyada qabaqcıl mövqe tutan təhsil sistemi formalaşdırmaqdır. Eləcə də bu proqram vasitəsilə gənclər nüfuzlu ali məktəblərə göndərilir və onlar zəruri olan ixtisaslar üzrə təhsil alırlar. Həmçinin gənclərin ölkə üçün zəruri ixtisaslar üzrə xaricdə təhsil almalarını və dövlətin inkişafının mühüm amilinə çevrilmələrini təmin etmək məqsədilə “2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı”nın icrası davam etdirilir.
Bundan başqa, dövlət büdcəsində təhsil sahəsinə ayrılan xərclər ilbəil artır.
Son 10 ildə ölkəmizin təhsil sistemində əldə olunan uğurlardan biri, heç şübhəsiz ki, məktəb tikintisi ilə bağlıdır. Bu dövrdə Bakı şəhərində və respublikanın bölgələrində 2700-dən çox yeni məktəb tikilib və ya əsaslı təmir edilib. Bunun nəticəsində təxminən 1 milyon şagirdin təhsil şəraiti yaxşılaşıb, birnövbəli tədris sisteminin tətbiq edildiyi məktəblərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artıb.
Qeyd etmək lazımdır ki, təhsilimizin inkişafı dövlətlə yanaşı, Heydər Əliyev Fondu və Fondun prezidenti, Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyevanın da diqqət mərkəzindədir. Məlum olduğu kimi, Heydər Əliyev Fondu 2005-ci ildə təhsil sahəsində mühüm bir təşəbbüslə çıxış edərək “Yeniləşən Azərbaycana yeni məktəb” layihəsinin həyata keçirilməsinə başlayıb. Layihənin əsas məqsədi təhsil sahəsində mövcud olan problemlərin həllinə kömək etməkdən, ölkə miqyasında müasir standartlara cavab verən təhsil kompleksləri yaratmaqdan, tədrisin səviyyəsinə bilavasitə təsir edən problemləri aradan qaldırmaqdan, cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin, yerli və xarici şirkətlərin, beynəlxalq təşkilatların bu sahədə birgə əməkdaşlıq imkanlarını müəyyənləşdirərək ümumi işin xeyrinə yönəltməkdən ibarətdir. Layihə çərçivəsində indiyədək 100 mindən artıq şagirdin təhsil aldığı 400-dək məktəb binası inşa olunub və yaxud yenidən qurulub. Bu məktəblər respublikanın bütün bölgələrini əhatə edir və onlardan hər biri ən müasir standartlara cavab verir.
Son illərdə ölkəmizdə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən, həmçinin “Təhsilə dəstək”, “Uşaq evləri və internat məktəblərinin inkişafı” proqramları və digər layihələr uğurla reallaşdırılmaqdadır. Fondun dəstəyi ilə onlarla uşaq bağçası, internat məktəbi tikilib və təmir olunub. “Uşaq evləri və internat məktəblərinə dəstək” layihəsi çərçivəsində 30-dan artıq internat və uşaq evi yenidən qurulub.
Cari ilin əvvəlində isə Heydər Əliyev Fondu yeni layihə - “Məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin inkişafı” proqramının icrasına başlayıb. Təmirə ehtiyacı olan yüzlərlə məktəbəqədər təhsil müəssisəsi proqrama salınıb, 100-dən artıq müəssisənin isə təmiri həyata keçirilib.
Məlumdur ki, Azərbaycan təhsilində müasir texnologiyaların istifadəsinin genişləndirilməsi də bu sahədə həyata keçirilən islahatların mərkəzində dayanır. Son 9 ildə İKT sahəsində icra olunmuş “Azərbaycan Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və kommunikasiya texnologiyaları ilə təminatı Proqramı (2005-2007-ci illər)” və “2008-2012-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində respublikanın əksər ümumtəhsil məktəbləri, texniki peşə müəssisələri, dövlət orta ixtisas təhsili müəssisələri və bütün ali məktəblər kompyuter avadanlığı ilə təmin olunub. Təhsil sistemində İKT infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi məqsədi ilə “1 şagird - 1 kompyuter” layihəsinin sınaqdan keçirilməsi üçün bir sıra pilot məktəblər seçilib. Layihəyə 15 pilot məktəb cəlb edilib. Bu məktəblərə ümumilikdə 2000-dən çox netbuk paylanılıb və məktəblər simsiz internetlə təmin edilib.
Daha bir diqqəti çəkən məqam elektron təhsil texnologiyalarının tətbiqinin genişləndirilməsi məqsədi ilə 2008-ci ildən etibarən “Elektron məktəb” layihəsinin həyata keçirilməsidir. Hazırda 50 təhsil müəssisəsi layihəyə cəlb edilib ki, onların da 43-ü orta ümumtəhsil məktəbidir.
Sözsüz ki, həyata keçirilən tədbirlər məktəblərin kompyuterləşməsi sahəsində böyük irəliləyişlərə gətirib çıxarıb. Hazırda Azərbaycanda hər 25 şagirdə orta hesabla bir kompyuter düşür.
Bu da həqiqətdir ki, təhsil müəssisələri yeni nəslə bilik verməklə yanaşı, həm də vətənpərvər vətəndaşlar yetişdirir. Bu baxımdan Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə reallaşdırılan “Ölkəmizi tanıyaq” layihəsinin davamı olaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondunun “Qardaşlaşmış məktəblər” layihəsi çərçivəsində müxtəlif regionlarımızdan olan məktəblərin qardaşlaşması, şagirdlərin həmin regionlara və məktəblərə səfərlərinin təşkili, məktəblilər arasında görüşlərin keçirilməsi onların ölkəni daha yaxşı tanımalarına, regionların keçmişi və bu günü barədə biliklərini artırmalarına yardım edir.
Əsgər Əliyev
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Strasburq