Astara, 11 fevral (AZƏRTAC). Azərbaycanın dilbər guşələrindən olan Astara rayonu bir yaşayış məntəqəsi kimi zəngin təbiətə və qədim tarixə malikdir. Rayonun ərazisi ölkəmizin subtropik zonasına daxil olmaqla iqlimi yayı quraq keçən mülayim istidir. Astara bölgəsinin zənginliyini əks etdirən onun füsunkar təbiəti və gözəl mənzərələridir.

Təbiətin ən maraqlı guşələrindən olan Talış dağlarındakı meşələr həmişəyaşıl relikt və endemik ağaclardan ibarətdir. Dəmirağac, nil, vələs, cökə, palıd, şam, akasiya və sair bu kimi ağaclar bu yerlərdə meşələrin yaraşığıdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə yaradılmış Hirkan Qoruğunun böyük bir hissəsi bu rayonun ərazisində yerləşir.

Rayon mədəniyyət və turizm şöbəsinin müdiri Ş.Bayramov AZƏRTAC-a bildirmişdir ki, Astaranın gözəl təbiəti, təbii sərvətləri, xüsusilə müalicəvi mineral suları, zəngin florası və faunası burada turizmin sürətli inkişafı üçün geniş perspektivlər açır. Hazırda Astaranın çoxşaxəli turizm potensialından səmərəli istifadə etmək məqsədi ilə işlər görülməkdədir. Mədəniyyət və turizm şöbəsinin, rayon gənclər və idman idarəsinin birgə təşkilatçılığı ilə Astarada turizmin inkişafı, o cümlədən turistlərə yüksək xidmətin göstərilməsi üçün zonalar üzrə 7 turizm marşrutu müəyyən edilmişdir. Bu marşrutlar daşınmaz mədəniyyət abidələri, tarixi yerlər, ziyarətgahlar, inanc yerləri ilə yanaşı, eyni zamanda, rayonun nadir el sənətkarlığının inkişaf etdiyi yaşayış məntəqələrindən də keçir.

Astara rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən 4 ulduzlu “Şindan”, “Savalan”, “Xəzər”, “Gömrük” mehmanxanaları, “Abşeron” və “Sahil” istirahət mərkəzləri bu gün turistləri yüksək səviyyədə qəbul etməyə hazırdır. Bunlarla yanaşı, rayonun “Ağ körpü”, “İstisu”, Sım, Siyakü, Telman və eyni zamanda, turizm üçün əlverişli olan dənizsahili ərazilərində gözəl istirahət zonaları mövcuddur. Hazırda “Relaks” firmasının təşəbbüsü ilə Xəzər dənizi sahilində turizm istirahət mərkəzi inşa olunur.

Eyni zamanda, rayonun ərazisində mövsümi çimərlik və dağ turizminin inkişafı üçün də geniş imkanlar vardır. Astaraya əcnəbi və yerli turistlərin axınının təmin edilməsi məqsədi ilə bu potensial imkanlardan səmərəli istifadə olunması günün təxirəsalınmaz vəzifələri sırasındadır.

Məlum olduğu kimi, turizmin inkişafında maddi mədəniyyət nümunələrinin mövcudluğu mühüm rol oynayır. Astarada bu sahədə də böyük potensial vardır. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli Qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahı üzrə rayon ərazisində 102 tarix və mədəniyyət abidəsi mövcuddur ki, bunların da əksəriyyətini memarlıq abidələri təşkil edir. Astara şəhərində XIX əsrə aid olan “Qum” məscidi, Ərçivan kəndindəki Məhəmməd Hənəfiyyə məscidi, Giləkəran, Pensər, Şiyəkəran kəndlərindəki məscidlər, Pensər və Ərçivan kəndlərindəki hamamlar, Ərçivan, Şiyəkəran, Səncərədi kəndlərindəki ləmlər (yay istirahət evləri), qədim yaşayış yerləri, türbələr, ziyarətgahlar buna əyani misal ola bilər.

Astaranın mətbəx mədəniyyəti rəngarəng və özünəməxsusluğu ilə həmişə diqqəti cəlb etmişdir. Saxsı təndirdə bişirilən çörək, ləvənginin müxtəlif növləri, düyüdən 21, ətdən 23, çöl və su quşlarından 7, undan 20 növ, həmçinin balıqdan hazırlanan müxtəlif xörəklər hər yerdə dadına və ləzzətinə görə tanınır və istifadə olunur. Xüsusən “Balıq sırdağı”, onun ləvəngisi, pətə, qara plov, toy qatığı, boranıplov, lərgəplov, südlü plov və başqa yerli kulinariya nümunələri rayona gələn qonaqların sevimli yeməkləridir. Şübhəsiz, bütün bunlar Astarada ailə turizminin inkişafı üçün geniş perspektivlər vəd edir.

Astara rayonu ərazisində haqqında tarixi salnamələrdə məlumatlar əks olunmuş abidələrin mövcudluğu bu yerlərə turist axınının güclənməsi üçün əlavə stimul yaradır. Məsələn, tarixi mənbələrə görə, Azərbaycan dövlətçiliyinin banilərindən olan Şah İsmayıl Xətai rayonun Ərçivan kəndində 9 ay olmuş, məhz buradan yürüşlərə başlamışdır. Ərçivan kəndi ərazisindəki “Şəhərgah”, “Xangəldi” kimi yerlər haqqında yerli əhali arasında əfsanələr dolaşmaqdadır. Rayon ərazisindəki “Şindan qalası”, “Divəkə” mağaraları, “Gəlin qayası”, qədim dolmen abidələrinin yerləşdiyi ərazilər xarici turistlər üçün cəlbedici məkanlar olmağa layiqdir.

Bir sözlə, Azərbaycanın cənub bölgəsinin incilərindən sayılan Astara rayonunda turizmi prioritet sahəyə çevirmək üçün böyük imkanlar vardır və yaxın gələcəkdə bu potensialın hərəkətə gətirilməsi artıq heç kimdə şübhə doğurmur.

Əhməd Məmmədov

AZƏRTAC-ın müxbiri