Berlin, 1 aprel, AZƏRTAC

Bu il Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı – TÜRKSOY Avropanın üç şəhərində Novruz Bayramını qeyd edib. Bu münasibətlə martın 24-də Avropa mədəniyyətinin paytaxtı sayılan Parisdə, martın 26-da Almaniyanın ən iri şəhərlərindən biri olan Kölndə, martın 28-də isə böyük Mosartın vətəni Vyanada bayram konsertləri olub.

TÜRKSOY təşkilatından AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, bayram şənliklərinə Parisdə, UNESCO-nun binasında start verilib. Həm də bu təşkilatın 70 illiyinə həsr edilmiş tədbir Rusiya Federasiyası, Azərbaycan, Qazaxıstan, Türkmənistan və Qırğızıstanın UNESCO yanında daimi nümayəndəliklərinin dəstəyi ilə keçirilib. Xatırladaq ki, Beynəlxalq Novruz Gününün birgə qeyd edilməsi 2015-ci ilin yanvar ayında UNESCO-nun baş direktoru İrina Bokovanın TÜRKSOY-un qərargahına səfəri zamanı qərara alınıb.

Avropa ölkələrini və Avropa cəmiyyətlərini birləşdirən Novruz Bayramı beynəlxalq TÜRKSOY təşkilatı tərəfindən keçirilən ən məşhur ənənəvi tədbirlərdən birinə çevrilib. TÜRKSOY ilk dəfə 2010-cu ildə Novruz bayramının UNESCO qərargahının Böyük zalında qeyd olunmasını təşkil edib.

UNESCO-nun Dünya İrsi Mərkəzinin direktoru Kişore Rao təbrik çıxışında qeyd edib ki, Novruz millətlərarası qarşılıqlı anlaşmanı, tolerantlığı və dialoqu ümumbəşəri dəyərlər elan edir, insanları sülhə, firavanlığa, birliyə və dostluğa çağırır. Dünyada yüz milyonlarla insan bu bayramı qeyd edir.

TÜRKSOY-un baş katibi Düsen Kaseinov Avrasiya xalqlarının həyatında və mədəniyyətində Novruzun xüsusi rolunu vurğulayaraq qeyd edib ki, bu bayram müxtəlif xalqlar arasında mənəvi əlaqələri möhkəmlədir, onların mədəniyyətlərini bir-birinə yaxınlaşdırır.

Müxtəlif ölkələrin incəsənət ustalarının möhtəşəm konserti tamaşaçılar tərəfindən hərarətlə qarşılanıb. Konsertdə TÜRKSOY təşkilatının üzvləri olan ölkələri, habelə Moldovanı və Monqolustanı təmsil edən 140-dan çox artist iştirak edib. Avrasiya xalqlarının folkloru, musiqi və xoreoqrafiya sənəti, əlvan milli geyimləri, təbiətin oyanış rəmzi olan səməni, müxtəlif quru meyvələrdən ibarət çərəzlər bayrama xüsusi rövnəq verib. Qırğız nəğmələri və gözəl xoreoqrafik kompozisiyalar, Qazaxıstanın Xalq Artisti Roza Rımbayevanın və Türkmənistanın Xalq artisti Annacamal Nurməhəmmədovanın çıxışları, qırğız, qazax, Azərbaycan və Dağıstan oynaq rəqsləri əsl bayram əhval-ruhiyyəsi yaradıb.

Layihə çərçivəsində UNESCO binasının foyesində TÜRKSOY-un türk xalqlarının qeyri-maddi irsinin təbliği üzrə keçirdiyi tədbirləri işıqlandıran “Novruz rəngləri” adlı fotosərgi də təqdim edildi.

Avropada Novruz şənlikləri Kölndə, TÜRKSOY-un və Yunus Əmrə adına Türkiyə Araşdırmalar Mərkəzinin (Yunus Əmrə İnstitutunun) birgə təşkil etdiyi tədbirlə davam etdi. 14 ölkəni təmsil edən 80 artist Parisdən Kölnə 12 saatıq yoldan sonra yorğun olmalarına baxmayaraq, alman tamaşaçılarına əla konsert proqramı təqdim edib. Tədbirin sonunda əlvan milli geyimli qızlar yandırılmış şamlar, rəngbərəng yumurtalar və quru meyvələr düzülmüş məcməyidə Novruz xonçasını tamaşaçılara təqdim etdilər. Bu, sevgi və sevinc dolu qeyri-adi tamaşa idi.

Avropada Novruz bayramının final konserti Vyanada, Hofburq İmperator Sarayında təşkil edildi. Yunus Əmra İnstitutunun prezidenti Həyat Dəvəli zalda toplaşmış 1000-dən çox tamaşaçını salamlayaraq deyib: “Novruz bütün dünyada təbiətin oyanışı, dirçəlişi, yeni həyatın başlanması rəmzi kimi bayram edilir. Bu bayram bütün bəşəriyyətin aclıqdan, soyuqdan və yoxsulluqdan, qorxu və tənhalıq hisslərindən xilas olması rəmzidir .

Konsertdən cəmi bir neçə saat əvvəl Vyanaya gəlmiş artistlər orta əsrlərdə tikilmiş bu qəsrin möhtəşəm arxitekturasına heyran olduqlarını gizlətmirdilər. TÜRKSOY ölkələrindən olan artistlərin təqdim etdiyi 20 unikal yaradıcılıq nömrəsi tamaşaçıları türkdilli xalqların zəngin, hədsiz müxtəlifliyi ilə fərqlənən incəsənəti ilə tanış etdi. İstedadlı quruluşçu rejissor Arman Nurməhəmmədoğlunun ssenarisi üzrə təşkil olunmuş konsertlər Novruzun əsas ideyasını açıqlayır: təbiətin oyanışı xeyir və şər qüvvələr arasında mübarizə kimi göstərilir. Altay diyarının “Altam” ansamblının rəqs kompozisiyaları, Tuva diyarının “Sayanı” ansamblının müşayiəti ilə Yuliana Krivoşapkinanın solo ifası, Qırğızıstanın “Smbat” qrupunun möhtəşəm rəqsləri fonunda vokalçı Ruslan İvakinin epik ifası tamaşaçıları türk dastanları qəhrəmanlarının sehrli aləminə aparıb. Azərbaycanın “Cəngi” rəqs qrupu, solistlər Əli Quliyev və Xəyal Abbasov, Tatarıstandan gəlmiş qarmonçalan Aydar Valeyev, Başqırdıstanın “Arqımak” etnorok qrupu, Qazaxıstanı təmsil edən “Asılım” qrupu və Ayjan Junisova, “Türkvision-2014” müsabiqəsinin qalibi Janar Duqalovanın təqdim etdikləri bahar melodiyaları tamaşaçılarda əsl bayram ovqatı yaradıb. Rovşonjon Yunusovun özbək ritmləri və “Dağıstan” ansamblının oynaq rəqsləri gurultulu alqışlarla qarşılanıb.