Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

CƏMİYYƏT

Azərbaycanda 100 mindən çox insana əziyyət verən revmatizm xəstəliyi haqqında bilmədiklərimiz

Azərbaycanda 100 mindən çox insana əziyyət verən revmatizm xəstəliyi haqqında bilmədiklərimiz

Bakı, 26 may, AZƏRTAC 

Ən qədim xəstəliklərdən biri olan revmatizm Azərbaycanda da əhali arasında geniş yayılıb. Revmatik xəstəliklərə sərf olunan iqtisadi xərclər cəmiyyətdə ağır yük kimi qiymətləndirilir. Bu qrup xəstəliklər birləşdirici toxumanın zədələnməsi ilə müşayiət olunur. Bəs bu xəstəliyin ilkin əlaməti nədir və xəstələnməmək üçün nələrə diqqət etməliyik? Bu və ya digər suallara Azərbaycan Tibb Universitetinin Tədris-Terapevtik Klinikasının Revmatologiya və Qastroenterologiya şöbəsinin müdiri, professor, əməkdar elm xadimi Sahib Musayev aydınlıq gətirib.

AZƏRTAC mövzunun aktuallığını nəzərə alaraq ATU-nun mətbuat xidmətinə istinadla həmin müsahibəni təqdim edir.

-Revmatizm birləşdirici toxumaların iltihabı xəstəliyidir. Xəstəliyin əsil adı revmatik qızdırmadır. Bu da gənc qızlarda və oğlanlarda daha geniş yayılıb. Revmatizm xəstəliyi xəstənin fiziki iş qabiliyyətini və aktivliyini əlindən alır. Buna səbəb isə iri oynaqlarda və ürəkdə revmatizmin yaratdığı ağırlaşmalardır. Xəstəlik daha çox uşaqlıq illərində, əsasən də immun sistemi zəif olan uşaqlarda müalicə almadıqları halda inkişaf edir. Müalicəsi kifayət qədər güclü olmayanda xroniki hala keçir və uzun illər tədricən inkişaf edərək ağırlaşmalara səbəb olur.

-Bəs revmatik xəstəliklərin əsas əlamətləri nədir?

-Oynaqlarda ağrı, şişkinlik revmatik xəstəliklərin əsas göstəricilərindən sayılır. Bu, çox vaxt hərəkət məhdudluğuna və oynağın deformasiyasına gətirib çıxarır. Belə hallar müşahidə edilən insanlar tez yorulur və onların əmək qabiliyyəti aşağı düşür. Oturaq həyat tərzi də deformasiyaedici ostreartrozlara və fiziki-psixi gərginliyə səbəb olur. Həmçinin qığırdaqda finksional vəziyyətin pisləşməsinə gətirib çıxarır. Həm az hərəkət edən, həm də həddindən artıq fiziki işlə məşğul olan insanlarda, məsələn, idmançılarda da vaxtından tez qığırdağın zədələnib sıradan çıxması halları müşahidə edilir. Bunun sonrakı fəsadı isə əlillikdir. Revmatit artritə vaxtında diaqnoz qoyulub müalicə olunmazsa, əlilliyə gətirib çıxarır. Əgər vaxtında diaqnoz qoyularsa, belə xəstələr uzun müddət iş qabiliyyətlərini saxlayırlar. Məsələn, sistem qırmızı qurd eşənəyi əvvəllər sağalmayan xəstəliklər qrupuna aid olunurdusa, indi bu xəstəliyə vaxtında diaqnoz qoyulması o insanların sağalmasına çox böyük kömək edir. Müasir müalicə metodlarından istifadə edən xəstələrin təxminən 20 faizi sağalır. Düzgün və vaxtında diaqnoz qoyulmazsa, revmatizm vaxtından əvvəl ölümə və əlilliyə səbəb olur.

Təkcə Avropada 100 milyon insan bu xəstəlikdən əziyyət çəkir. Bu göstərici kişilər arasında 40 faiz, qadınlarda isə 60 faiz təşkil edir. Revmatik xəstəliklərin müalicəsinə çox böyük miqdarda maliyyə xərclənir. Azərbaycanda isə 100 mindən çox insan bu xəstəlikdən əziyyət çəkir. Bu insanlar diaqnoz qoyulan andan etibarən daim həkim-revmatoloqun nəzarəti altında olmalıdır.

-Bu xəstəliyin hansı növləri geniş yayılıb?

-Son zamanlar daha geniş yayılmış revmatik xəstəliklər sırasında əsas yeri mübadilə pozuntuları ilə müşayiət olunan xəstəliklər tutur. Bunların padaqra xəstəliyi üstünlük təşkil edir. Bu xəstəlik purin mübadiləsinin pozulması ilə ortaya çıxır. Xəstəliyi yaradan başlıca səbəblərdən biri yağlı yeməklərdən istifadə, spirtli içkilərin qəbuludur. Əsas əlaməti isə baş barmağın qızartılı şişməsi və dözülməz ağrılardır. Son vaxtlar ətraf mühitin çirklənməsi, sosial-psixoloji gərginliyin artması, digər tərəfdən əhali arasında həkim məsləhəti olmadan dərman vasitələrinin qəbul edilməsi ciddi bir xəstəliyin yaranmasına səbəb olur.

Cəmiyyət üçün ən ciddi problemlərdən biri birləşdirici toxumanın diffuz xəstəlikləridir. Bura əsasən sistem qırmızı qurd eşənəyi, sistem sklerozu, şarp sindromu, şiqren xəstəliyi və s. aid edilir.

Revmatik xəstəliklər sırasında daha geniş arealı əhatə edən behçet xəstəliyidir. Bu xəstəliyin əsas əlamətləri ağız boşluğunda aftoz stomatitdir. Xəstəliklə bağlı ilkin məlumatı olmayan insanlar diş həkimə müraciət edirlər, amma onlar bunun əslində revmatik xəstəliyin bir əlaməti olduğunu başa düşmürlər. Gözlərin zədələnməsi zamanı da insanlar adətən göz həkiminə müraciət edirlər. Onlarda belə təsəvvür yaranır ki, bu, göz xəstəliyidir. Əslində bu kimi xəstəliklər nə diş xəstəliyi, nə də göz zədələnməsidir. Üçüncü əlamət isə cinsiyyət orqanlarının zədələnməsidir. Bu xəstəlik qadınlarda vaginit, kişilərdə balanit kimi göstəricilərlə özünü büruzə verir. Bu zaman belə xəstələr ya ginekoloqa, ya uroloqa müraciət edirlər. Təsəvvür edin ki, uzun müddət bu xəstələr diaqnozsuz qalır və nəticədə çox pis fəsadlara gətirib çıxarır. Bu xəstəlik daha çox Orta Asiyada, Türkiyədə, İranda, Yaponiyada geniş yayılıb.

Bəzi xəstəliklər var ki, məsələn reaktiv artritlər, birləşdirici toxumanın diffuz xəstəlikləri xroniki xəstəliklər hesab olunur. Bu xəstəlikləri olan insanlar uzun müddət revmatoloqun nəzarəti altında olmalıdır.

Oynaq xəstəliklərinin səciyyəvi xəstəliklərindən biri də ostreartrozdur. Bu, oynaq qığırdaqlarının zədələnməsidir. Burda az hərəkətlilik, yəni hipodinamiya, şişmanlıq, endokrin xəstəliklər müşahidə olunur. Qadınlarda manopauzadan (aybaşının kəsilməsi) sonra bu xəstəliyin başvermə tezliyi artır.

-Oynaq xəstəliklərinin geniş yayılması və yaranma səbəbi haqqında nə deyə bilərsiniz?

-Oynağın zədələnməsi, oynaq artriti, ağrısı və şişkinliyi ilə müşayiət olunan bu xəstəliyin 120 növü var. Bir şeyi xüsusi olaraq vurğulayım ki, revmatoloq hər şeydən öncə, hematoloq, pulmonoloq və nefroloq olmalıdır. Çünki bu xəstəliklərin əksəriyyəti adını sadaladığımız xəstəliklərin əlaməti kimi özünü göstərə bilər. Sonda onu da deyim ki, revmatik xəstəliklərin yaranma səbəbləri məlum olmadığına görə, onun müalicəsi yalnız patogenetik şəkildə aparılır.

-Azərbaycanda bu xəstəliyə dəqiq diaqnoz qoymaq mümkündürmü?

-Revmatik xəstəliklər digər xəstəliklərdən onunla fərqlənir ki, bu xəstəliklərin bioloji zədələnmə markorları mövcuddur. Yəni bu xəstələrə dəqiq diaqnoz qoymaq üçün ən müasir immunoloji metodlardan istifadə etmək lazımdır. Əks halda, bu xəstəliklərin düzgün diaqnozunun və müalicəsinin aparılması mümkün deyil. Klinikamızda müasir standartlara cavab verən, yüksək keyfiyyəti ilə seçilən immunoloji, hematoloji, mikrobioloji genetik laboratoriya var. Bu da bizə vaxtında həmin xəstəliyi aşkar etməyə və bu xəstəliyə qarşı ən müasir müalicə metodlarından istifadə etməyə imkan verir.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Azərbaycanlı şahmatçılar beynəlxalq turnirdə qələbə qazanıblar

İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Kürdəmirdə vətəndaşalrı qəbul edib

Naxçıvanda ilk dəfə maralfalfa bitkisi əkilib

Milli Kitabxanada Əli Tudənin anadan olmasının 100 illiyi qeyd edilib

Azərbaycan-Çin əlaqələri - tarixi İpək yolundan başlanan dostluq

® “Azercell” gənclərin informasiya texnologiyaları sahəsində inkişafını dəstəkləməyə davam edir

BMT-nin İnkişaf Proqramı çərçivəsində COP29-la bağlı potensial tərəfdaşlıq müzakirə olunub

Ədəbiyyat Muzeyində “Soyqırımlarının qıra bilmədiyi sarsılmaz iradə” mövzusunda elmi sessiya keçirilib

Qubada aqrar sahənin investisiya imkanları və yeni çağırışlar müzakirə olunub

Rusiya XİN: Ermənistan quru yerdə qala bilər

® “Rabitəbank”dan yüksək keşbekli əməkhaqqı kartı!

Ceyhun Bayramov: Sülh prosesinin irəlilədilməsi istiqamətində yeni çağırışlar yaradan bir sıra addımlar prosesə maneə törədir

Biləsuvarda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunan elmi konfrans keçirilib

Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb

Xabi Alonso “Bayer”də qalacağını açıqlayıb

Harvard Universiteti qədim kitabın cildindən insan dərisini çıxarıb

Naxçıvanda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib

AZAL martın 31-dən yay uçuş cədvəlinə keçir

“Bülbülün qonaqları” rubrikası növbəti dəfə Məmməd Səid Ordubadiyə həsr olunub

Məktəblərdə direktor müavini vəzifəsinə işə qəbul üzrə təkrar müsahibə keçirilir

İlahiyyat İnstitutunun “Qonağınız müəllimlərinizdir” layihəsi davam edir

Mərkəzi Gömrük Hospitalında 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr edilmiş tədbir keçirilib

Quba şəhərindəki kütləvi məzarlıq 1918-ci il mart soyqırımının qanlı tablolarından biridir - elmi konfrans

“Telegram”da yeni funksiyalar olacaq

Təhsil müəssisəsində aşkar edilən qanunsuzluqlarla bağlı başlanmış cinayət işi məhkəməyə göndərilib

XƏBƏRDARLIQ: Hava şəraiti dəyişəcək, külək, yağış, qar, daşqın və sel gözlənilir

Aygün Zərbəliyeva: “Meta”da təxminən 20 nəfər azərbaycanlı çalışır

Rəcəb Tayyib Ərdoğan may ayında Vaşinqtona səfər edəcək

Aşqarlar Kimyası İnstitutunda mart soyqırımı qurbanlarının xatirəsi anılıb

Energetika naziri Qazaxda vətəndaşlarla görüşüb

“Everton”un sabiq futbolçusu ömürlük həbs oluna bilər

Türkiyədə bələdiyyə seçkilərinə hazırlıq başa çatıb

Gənclərə ətraf mühitin qorunması, alternativ enerji mənbələri mövzularında təlim keçirilib

31 Mart - tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırımı

Məhkumların uşaqları həm əyləndi, həm öyrəndi

Tovuzda 40 yaşlı kişini “tok” vurub öldürdü

“2026-cı ilə qədər 6000 keçmiş məcburi köçkünün peşə təliminə cəlb olunması nəzərdə tutulub” - AÇIQLAMA

® Mərkəzi Gömrük Hospitalının həkimi Almatıda keçirilən beynəlxalq elmi-praktik konfransda məruzə ilə çıxış edib

® “PAŞA Qrup” şirkətləri tərəfindən Novruz bayramı ərəfəsində növbəti sosial aksiya keçirilib

"Aqroservis" ASC-nin sədr müavini Zaqatalada vətəndaşları qəbul edib, təsərrüfatlarla tanış olub

“AzScienceNet” Şəbəkə İdarəetmə Mərkəzində “FileSender” xidməti istifadəyə verilib

Azərbaycan alimi nüfuzlu jurnalın redaksiya heyətinin üzvü seçilib

® “Unibank” biznes mobil bankçılıq üzrə ən yaxşı banklar siyahısındadır

Turizm və Menecment Universitetində 1918-ci il mart soyqırımına həsr olunan tədbir keçirilib

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun növbəti layihəsi – “Turk Discovery” yutub platforması

Bakıdakı təsnifat turnirində 33 ölkənin güləşçiləri mübarizə aparacaqlar

BMU-da Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü qeyd olunub

Ömür boyu eyni yerdə işlədi, İkinci Dünya müharibəsindən sonra Türkiyəyə yollanmış atasını tapdı... Vəfalı oldu

Kukla Teatrında növbəti xeyriyyə aksiyası

Almaniyada kimlər daha çox pensiya alır?

Aqrar sığorta eksperti təlimi üçün müraciət müddəti uzadılıb

Havada toz müşahidə olunur

Mart soyqırımı amansızlığına və miqyasına görə bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir RƏY

Qəsdən adam öldürməyə cəhd faktı ilə bağlı cinayət işi məhkəməyə göndərilib

Pasxa ərəfəsində Fransada təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilir

Ceyhun Kərəmov: Böyük Qayıdış regionda peşə təhsili sistemi üçün də yeni imkanlar açır - YENİLƏNİB

Bu gündən 181 avtobus yeni nəqliyyat mübadilə mərkəzindən hərəkət edəcək

İsveçrənin hidrogen qatarı rekord vurub

“Meta” səsimizi dinləyirmi? Şirkətin London ofisində çalışan azərbaycanlı ilə MÜSAHİBƏ VİDEO

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2016-cı il 7 sentyabr tarixli 1617050000011400 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2015-ci il 19 may tarixli 1517050000003100 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Fiziki şəxslərin uçota alınması, yenidən uçota alınması və uçotdan çıxarılması Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Bu ilin fevralında Türkiyənin ticarət balansının kəsiri azalıb

Tədqiqat: Təbii və süni dadlandırıcılar qanda şəkəri azaldır

Bakıda informasiya texnologiyaları və onların tətbiqi üzrə 2-ci beynəlxalq konfrans keçiriləcək

Laçındakı Aqrosənaye parkında 46 müəssisə fəaliyyət göstərəcək

Qulu Ağsəsin “Görsən üşüyürsən...” adlı şeirlər kitabı çap olunub

Moskvada MDB İqtisadi Şurasının iclası keçirilib VİDEO

Türkiyədə ABŞ nümayəndə heyəti ilə Ukrayna müharibəsi və terrorizmlə mübarizə məsələləri müzakirə ediləcək

Argentina millisinin futbolçusunu hədələyən cinayətkarlar saxlanılıb

Yaz mövsümü və allergik xəstəliklər

Azərbaycan Premyer Liqasında daha 2 turun cədvəli məlum olub

Deputat: Mart soyqırımları bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir

Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Neftçalada vətəndaşları qəbul edib

Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək

Barselonada ekstremal quraqlıq hökm sürür

“Uğurlarımın arxasında duran ən böyük səbəb budur” – peşə məktəbi məzununun UĞUR HEKAYƏSİ

Azərbaycan Kubokunda yarımfinal mərhələsinin cavab oyunlarının proqramı açıqlanıb

Fransa dövləti və Daxili Təhlükəsizlik Baş İdarəsi məhbusu necə manipulyasiya edib?

Salyan sakinindən külli miqdarda heroin götürülüb

ABŞ-ın Ukraynaya yardımının ümumi məbləği 113 milyard dolları keçib

Sabah ölkə ərazisində hava şəraiti dəyişkən buludlu olacaq

“60 çiçək – bir çələng” adlı Zəfər almanaxı işıq üzü görüb

Baş katib: Azərbaycan basketbolunda yeni tarix yazmaq istəyirik

Ən varlı amerikalıların 1 faizinin sərvəti 44,6 trilyon dollara yüksəlib

Milli Kitabxanada 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar tədbir təşkil olunub

Kembricdə şahzadə Filippin heykəlini demontaj edəcəklər

BDU-da Günəş aktivliyinin tədris göstəricilərinə təsiri məsələsi müzakirə olunub

Moskvada MDB İqtisadi Şurasının 101-ci iclası başlayıb

Ölkəyə idxal olunan bir sıra qida məhsullarında uyğunsuzluqlar aşkarlanıb

Səhiyyə Nazirliyi Laçın şəhərində uşaqların kompleks tibbi müayinəsini aparıb və maarifləndirici aksiya təşkil edib

Olimpiya idman növləri üzrə federasiyalar üçün seminar keçirilib

Ramazan bayramı ilə əlaqədar Bakı-Qəbələ-Bakı marşrutu üzrə qatarların hərəkətində dəyişiklik edilir

Dövlət Ekoloji Təhlükəsizlik Xidməti ictimai-iaşə obyektlərinin sahiblərinə çağırış edib

Cənubi Koreyada sürət qatarı ilə doğum səviyyəsi arasında maraqlı əlaqə tapıblar

Bakı kəndləri arasında futbol turniri başlayır 

AzMİU-da maarifləndirici seminar - Plastik tullantıların təbiətə zərəri

Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin sədri Gəncə şəhərində vətəndaşlarla görüşüb

Milli Məclisin növbəti plenar iclasının vaxtı açıqlanıb

Kainatın bir çox sirrini açmağa imkan yaradan texnoloji yenilik

Azərbaycan cüdoçuları “Böyük Dəbilqə” turnirinin ilk günündə medal qazana bilməyiblər