İQTİSADİYYAT
Azərbaycanda vergi yükü bir sıra Avropa və MDB ölkələrindən daha aşağı səviyyədədir
Bakı, 15 mart, AZƏRTAC
Dünya Bankının “Doing business” hesabatı (ümumi vergi dərəcəsi), Heritage Fondunun “İqtisadi azadlıq indeksi” kimi məlumatlar da bu qəbildəndir. “Doing business 2017” hesabatının vergilərin ödənilməsi (Paying Taxes) indikatoru üzrə Azərbaycanın ümumi vergi dərəcəsi (o cümlədən sosial sığorta ödəmələri daxil olmaqla) 39,8 faiz göstərilib.
Vergilər Nazirliyinin Media və Kommunikasiya Mərkəzindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, həmin hesabatda Portuqaliya (39,8 faiz), Niderland (40,4 faiz), Türkiyə (41,1faiz), ABŞ (44 faiz), Avstraliya (47,6 faiz), Almaniya (48,9 faiz), İspaniya (49,0 faiz), Avstriya (51,6 faiz), İtaliya (62 faiz) və Fransa (62,8 faiz) kimi inkişaf etmiş ölkələrin vergi yükü daha yüksək olmaqla əks etdirilib.
Bu göstərici keçmiş sovet ölkələrindən Moldovada 40,4 faiz, Litvada 42,7 faiz, Rusiyada 47,4 faiz, Estoniyada 48,7 faiz, Ukraynada 51,9 faiz, Belarusda 54,8 faizdir. Qeyd olunub ki, bura sosial sığorta ödəmələri də daxildir.
Heritage Fondunun 2017-ci il üzrə dərc etdirdiyi rəsmi “İqtisadi azadlıq indeksi”ndə isə Azərbaycanın vergi yükü (sosial sığorta ödəmələri nəzərə alınmadan) 14,2 faiz olmaqla 28-ci yerdə göstərilib. Bu sıralamada vergi yükünün səviyyəsinə görə Azərbaycan bir çox ölkələrdən daha əlverişli mövqeyə malikdir. MDB ölkələrindən Qazaxıstan (13,2 faiz) bu sırada 20-ci yerdə qərarlaşıb.
Hesabatın 2017-ci il üzrə göstəricilərinə əsasən Özbəkistan 19,7 faiz, Qırğızıstan 20,8 faiz, Tacikistan 22,8 faiz, Belarus 23 faiz, Ermənistan 23,5 faiz, ABŞ 26 faiz, Latviya 27,8 faiz, Türkiyə 28,7 faiz, Litva 29,3 faiz, Rusiya isə 35,3 faiz vergi yükünə malikdir.
Göründüyü kimi, Azərbaycanda vergi yükü ümumilikdə bir sıra Avropa və MDB ölkələrindən daha aşağı səviyyədədir.
2017-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minmiş dəyişikliklər vergiödəyicilərinin hüquqlarının genişləndirilməsi və onlara göstərilən xidmətlərin səviyyəsinin artırılması ilə yanaşı, vergi yükünün azaldılmasını da nəzərdə tutur.
Ölkəmizdə həyata keçirilən dövlət vergi siyasətinin əsas hədəflərindən biri vergi yükünün optimallaşdırılması və vergi yükünün tədricən istehsaldan istehlaka keçirilməsinin təmin edilməsidir. Vergi yükünün optimallaşdırılması məqsədilə bir sıra mallar və xidmətlər üzrə vergilərin dərəcələri tam və ya qismən azaldılıb, eləcə də, bir sıra vergi güzəştləri tətbiq olunub ki, bu da vergiödəyiciləri üçün əlverişli vergi mühitinin yaranmasına şərait yaradıb.
Vergiödəyicilərinin müəyyən dövr ərzində həyata keçirdikləri təsərrüfat fəaliyyəti ilə bağlı ödədikləri vergilərin məcmusu vergi yükü hesab olunur və bu göstəricinin səviyyəsi vergiödəyicisinin ödədiyi vergilərin onun əldə etdiyi gəlirlərə nisbəti kimi müəyyən edilir. Bir sıra beynəlxalq təşkilat və qurumlar dünya ölkələrinin müxtəlif metodologiyalar əsasında hesablanmış illik vergi yükü barədə məlumatları mütəmadi olaraq dərc edirlər.