CƏMİYYƏT
Əzilmiş, üzərində çat olan, yanmış qənd tamı verən karamelin satışı qadağandır
Bakı, 10 iyun, AZƏRTAC
Gündəlik istehlakda geniş istifadə etdiyimiz karamel konfetin çox yayılan növlərindən biridir və qida rasionumuzda xüsusi çəkiyə malikdir. Bu məhsulların istehlakı zamanı onların keyfiyyət və təhlükəsizlik göstəricilərinin qiymətləndirilməsi isə vacib məsələlərdəndir. Heç şübhəsiz, son illər respublikamızda yeni texnologiyaların tətbiqi ilə yüksək keyfiyyətli karamellər istehsal olunur.
Təsnifata görə karamellər iki qrupa, içlikli karamellər və içliksiz karamellərə bölünür. İçlikli karamellərin meyvəli, likörlü, südlü, şəkərli, qozlu, nanəli və s. kimi növləri var. Ümumiyyətlə, içlikli karamellər 300-dən çox çeşiddə buraxılır. İçliksiz karamel isə nabat şəkilli karamel adlanır. Bu növ məhsul yalnız karamel kütləsindən ibarət olur və otuzdan çox çeşiddə buraxılır. Onun monpası, barbaris, nanəli və digər növləri var.
Karamel istehsalında əsas хammal kimi şəkər və patkadan, əlavə хammal kimi isə müxtəlif meyvə-giləmeyvələrdən, süd, şokolad, kakao tozu, üzvi turşular, boya və ətirverici maddələrdən və s. istifadə edilir.
Karamel istehsalı karamel şərbəti və karamel kütləsinin bişirilməsi, içliklərin hazırlanması, karamelin formalanması, doğranması, çəkilib-bükülməsi və qablaşdırılması mərhələlərindən keçir. Karamel istehsalı qida sənayesinin mühüm istiqamətlərindən biridir.
İqtisadiyyat Nazirliyinin Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindən AZƏRTAC-a bildiriblər ki, gündəlik istehlakda xüsusi çəkiyə malik olan karamelin keyfiyyətini müəyyənləşdirmək alıcı üçün vacib məsələlərdəndir. Tərkibində reduksiyaedici maddələrin miqdarı 23 faizdən çox olduqda, saхlanılma zamanı karamel nəm çəkir və keyfiyyəti aşağı düşür.
Karamelin forması düz olmalı, deformasiyaya uğramamalıdır. Xarici görünüşü gözəl olmalıdır. Rəngi bu məhsula uyğun olmalı, ləkəyə rast gəlinməməlidir. Dad və qoxusu aydın bilinməli, kənar dad və qoxu verməməlidir. Toksik elementlərin tərkibi qəbul edilmiş normalardan artıq olmamalıdır.
Karamel kütləsində 3-4 faizə qədər nəmlik və 22-23 faizə qədər reduksiyaedici şəkərlər ola bilər. Şirələnmiş karameldə şirənin miqdarı ən azı 22 faiz olmalıdır. Karamel məmulatının müxtəlif çeşidlərini müxtəlif kütlələrdə qutulara və yeşiklərə qablaşdırırlar. Taraların üzəri markalanır. Markalanarkən üzərində əmtəə nişanı, istehsalçının adı və ünvanı, karamelin adı, xalis çəkisi, istehsal tarixi, standartı, məhsulun qida və enerji dəyərini əks etdirən məlumat öz əksini tapmalıdır. Bunlardan əlavə, diabet xəstələr üçün nəzərdə tutulan karamellər də var. Onların üzərində həkimin təyinatına əsasən qəbul edilir sözləri yazılır.
Karamel məmulatı quru, təmiz, yaxşı havalandırma şəraiti olan, temperaturu 18ºC-dən və nisbi rütubəti 75 faizdən artıq olmayan yerlərdə saхlanılmalıdır. Quş südlü və fiqurlu karamelləri 15 gün, bükülü halda buraхılan nabat, meyvə-giləmeyvə, bal, pomadka və çalma içlikli karamelləri 6 ay, su buxarı buraxmayan qablaşdırıcı materialdan istifadə etdikdə isə 12-18 ay saхlamaq olar.
Əzilmiş, üzərində çat olan, yanmış qənd tamı verən karamelin satışı qadağandır. İstehlakçı olaraq ticarət şəbəkəsindən karamel məmulatı alarkən qeyd olunanlara diqqət edin. Xüsusilə onun saxlanma şəraitinə və müddətinə, markalanmasına, orqanoleptiki göstəricilərinə fikir verin.