İQTİSADİYYAT
Bakıda standartlaşdırma, metrologiya və sertifikatlaşdırmanın aktual problemləri müzakirə olunur
Bakı, 31 may, AZƏRTAC
Mayın 31-də Bakıda MDB-nin Standartlaşdırma, Metrologiya və Sertifikatlaşdırma üzrə Dövlətlərarası Şurasının rəhbər şəxslərinin 51-ci iclası işə başlayıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, iclasda çıxış edən Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Ramiz Həsənov Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi, yerli məhsulların ixrac qabiliyyətinin yüksəldilməsi məqsədilə Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən siyasət haqqında geniş məlumat verib. Komitə sədri bildirib ki, iqtisadi islahatların dayanıqlığını təmin etmək, Azərbaycanda istehsal olunan məhsulların keyfiyyətini, təhlükəsizliyini, rəqabət qabiliyyətini və ixrac potensialını yüksəltmək, xarici ticarəti daha da liberallaşdırmaq, standartlaşdırma, metrologiya, akkreditasiya və patent hüququ obyektlərinin mühafizəsini müasir tələblərə uyğunlaşdırmaq məqsədilə müvafiq Fərman imzalanıb.
Azərbaycanda keyfiyyət infrastrukturu sahələrinin beynəlxalq səviyyədə tanınması, məhsulların keyfiyyətini təsdiq edən sənədlərin, sertifikat və akkreditasiya prosedurlarının xarici ölkələrdə tanınmasının təmin edilməsi məqsədilə komitə tərəfindən müvafiq işlər aparılmaqdadır. Ramiz Həsənov bildirib ki, Azərbaycanda keyfiyyət infrastrukturu sahələri üzrə 4 publik hüquqi şəxs təsis edilib. Bunlar Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu, Azərbaycan Metrologiya İnstitutu, Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi və Patent və Əmtəə Nişanları Mərkəzidir. Təsis edilmiş qurumların hər birinin fəaliyyəti haqqında ətraflı məlumat verən Ramiz Həsənov deyib ki, Azərbaycan Metrologiya İnstitutu dövlət kəmiyyət vahidləri etalonlarının əldə olunmasını, qorunub saxlanılmasını və dövlət etalonlarından kəmiyyət vahidlərinin ötürülməsini təmin edir. Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu standartların hazırlanmasını, tətbiqini, bu sahədə beynəlxalq təşkilatlarda təmsilçiliyi, habelə standartların tətbiqi ilə bağlı əlaqəli xidmətləri həyata keçirir. Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi akkreditasiya üzrə prinsip və qaydalara riayət edilməsini, uyğunluğun qiymətləndirilməsi (təsdiqi) qurumlarının akkreditasiyasını və bu sahədə beynəlxalq təşkilatlarda təmsilçiliyin həyata keçirilməsini təmin etməkdədir. Patent və Əmtəə Nişanları Mərkəzi isə ixtira, faydalı model, sənaye nümunəsi, əmtəə nişanı və coğrafi göstəricilər barəsində daxil olmuş iddia sənədlərinin ekspertizasını, onların qeydiyyatını, reyestrini və müvafiq mühafizə sənədləri və şəhadətnamələr verən, patent müvəkkillərinin attestasiyasını, qeydiyyatını aparan, habelə ixtira, faydalı model, sənaye nümunəsi, əmtəə nişanı və coğrafi göstəricilərin hüquqi mühafizəsindən irəli gələn digər vəzifələri həyata keçirir.
Komitə sədri bildirib ki, beynəlxalq təcrübəni nəzərə almaqla, “Standartlaşdırma haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun yeni layihəsi üzərində işlər yekunlaşıb. Qanun layihəsində məhsulların təhlükəsizlik göstəricilərinə, o cümlədən məhsullarla əlaqəli proseslərə, saxlanmaya, qablaşdırmaya, etiketləməyə və terminologiyaya dair tələblərin texniki reqlamentlərlə, məhsulların keyfiyyət göstəricilərinə dair tələblərin isə standartlarla müəyyən olunması, texniki reqlamentlərin icrasının sahibkarlar üçün məcburi, məhsulların keyfiyyətinə dair tələbləri ehtiva edən standartların icrasının isə könüllü xarakter daşıması əksini tapıb. Layihədə, həmçinin məhsulların texniki reqlamentlərə uyğunluğunun qiymətləndirilməsinin onların risk qrupları üzrə təsnifatından asılı olaraq həyata keçirilməsi və yalnız yüksək risk qrupuna aid məhsulların sertifikatlaşdırılmasının məcburiliyi ilə bağlı müddəalar da yer alıb.
Eyni zamanda, beynəlxalq təcrübə nəzərə alınmaqla, istehlak bazarında qeyri-qida məhsullarının təhlükəsizliyinə nəzarət sisteminin təkmilləşdirilməsinə, o cümlədən istehsal zamanı texniki reqlamentlərin tələblərinə uyğunluğa nəzarət səlahiyyətlərinin akkreditasiya edilmiş uyğunluğun qiymətləndirilməsi qurumlarına ötürülməsinə dair təkliflər hazırlanıb.
Ramiz Həsənov məlumat verib ki, milli standartlaşdırma sisteminin beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılması, o cümlədən Avropa İttifaqının direktivləri əsasında milli texniki reqlamentlərin və beynəlxalq standartlar əsasında istinad edilmiş standartların qəbulu məqsədilə Milli Standartlaşdırma Sisteminin beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılmasına dair 2018–2025-ci illər üçün Dövlət proqramının layihəsi də artıq hazırdır. Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu və Azərbaycan Metrologiya Mərkəzinin milli qurum kimi beynəlxalq təşkilatlara üzvlüyünün və akkreditasiya nəticələrinin qarşılıqlı tanınması üçün müvafiq işlərə başlanılıb.
İclasda MDB-yə üzv ölkələrin keyfiyyət infrastrukturu sahələri üzrə fəaliyyət göstərən qurumlarının rəhbərləri çıxış edib. Belarus, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Moldova, Rusiya, Tacikistan, Özbəkistan, Ukrayna nümayəndələri təmsil etdikləri qurumların fəaliyyəti və ölkələrində bu sahədə həyata keçirilmiş son islahatlar haqqında məlumat veriblər.
Regional və beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri keyfiyyət infrastrukturunun ticari əlaqələrin və sənayenin inkişafındakı rolundan danışıb, bu sahədə beynəlxalq təcrübədən söz açıblar.
Sonra MDB-nin Standartlaşdırma, Metrologiya və Sertifikatlaşdırma üzrə Dövlətlərarası Şurasının fəaliyyətində xidmətlərinə görə SMPDK sədri Ramiz Həsənov MDB İcraiyyə Komitəsinin fəxri fərmanı ilə təltif edilib. Həmçinin bir qrup mütəxəssisə standartlaşdırma, metrologiya və sertifikatlaşdırma sahələrində Şura ilə yaxından əməkdaşlığına görə fəxri nişan təqdim olunub.
İclasda Dövlətlərarası Şuranın 2020-ci ilə qədər inkişaf strategiyası, Şura ilə Amerika Sınaq və Materiallar Təşkilatı arasında memorandum layihəsi, MDB ölkələrində istehsal olunan məhsul və xidmətlərin keyfiyyəti sahəsində nailiyyətlərə görə müsabiqənin keçirilməsi barədə məsələlər müzakirə edilib. Eyni zamanda, gündəlikdə olan digər əsas məsələlər – “MDB-yə üzv ölkələrin qarşılıqlı ticarətində texniki maneələr haqqında” Saziş layihəsi, İSO və Şura arasında texniki informasiyanın mübadiləsi haqqında müqavilənin icrası, bir neçə dövlətlərarası standartın qəbulu, milli etalonların bazasının formalaşdırılması, sertifikatlaşdırmanın aparılması və qarşılıqlı tanınmanın təmin edilməsi ilə bağlı müqaviləyə dəyişiklik və digər məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.
Qeyd edək ki, iyunun 1-də davam etdiriləcək iclasda Şuranın yeni sədri və həmsədrləri seçiləcək, rəhbər şəxslərin 52-ci iclasının keçiriləcəyi yer müəyyənləşəcək və yekun protokol imzalanacaq.