MƏDƏNİYYƏT
Berqamoda “Qafqazdan Apenninədək. Azərbaycanlılar İtaliyanın müqavimət hərəkatında” kitabının təqdimatı keçirilmişdir VİDEO
Berqamo, 7 fevral (AZƏRTAC). İtaliyanın Berqamo şəhərinin meriyasında professor Mixail Talalayın müəllifi olduğu, “Sandro Teti” nəşriyyat evində çapdan çıxan “Qafqazdan Apenninədək. Azərbaycanlılar İtaliyanın müqavimət hərəkatında” kitabının təqdimatı keçirilmişdir.
Azərbaycanın İtaliyadakı səfirliyinin, “Sandro Teti” nəşriyyat evinin və Berqamo şəhər meriyasının birgə təşkilatçılığı ilə keçirilmiş tədbirdə bu ölkənin elm və işgüzar dairələrinin nümayəndələri və KİV-lərin təmsilçiləri iştirak etmişlər.
Kitabda İkinci Dünya müharibəsi illərində İtaliya müqavimət hərəkatında iştirak etmiş azərbaycanlılardan bəhs olunur.
“Sandro Teti” nəşriyyat evinin təsisçisi Domeniko Sandro Tetinin moderatorluğu ilə keçirilən tədbirdə çıxış edən Berqamo şəhərinin meri Franko Tentorio belə bir nəşrin dərc edilməsinin xalqlarımız arasında münasibətlərə mühüm töhfə verəcəyini vurğulamışdır. Qeyd etmişdir ki, kitabın təqdimatının Berqamo şəhərində keçirilməsi xüsusi önəm kəsb edir. Çünki İtaliyanın azad olunması uğrunda gedən mübarizədə iştirak edərək böyük şücaət göstərən yüzlərlə azərbaycanlı bu ölkənin digər bölgələri ilə yanaşı, Berqamo şəhəri yaxınlığında da partizan dəstələrinə daxil olmuşdur.
Tədbirdə çıxış edən Azərbaycanın İtaliyadakı səfiri Vaqif Sadıqov təşkilatçılara minnətdarlığını ifadə etmiş, belə bir kitabın nəşrinin ölkələrimiz arasında yüksək səviyyədə olan münasibətlərə mühüm töhfə verəcəyinə əminliyini bildirmişdir. Diqqətə çatdırmışdır ki, iki ölkə arasında dərin tarixi köklərə əsaslanan əlaqələr mövcuddur.
“Qafqazdan Apenninədək. Azərbaycanlılar İtaliyanın müqavimət hərəkatında” kitabının öz həyatları bahasına gələcək nəsillərin firavanlığı uğrunda döyüşən azərbaycanlılar haqqında önəmli əsər olduğunu deyən səfir müharibə illərində 300 minə yaxın soydaşımızın həyatını itirdiyini diqqətə çatdırmışdır. Bildirmişdir ki, bir çox azərbaycanlı döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə görə medallarla təltif edilmiş, xeyli sayda soydaşımız Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür.
Qeyd edilmişdir ki, azərbaycanlılar partizan hərəkatının fəal iştirakçıları olmuşlar. Bu baxımdan İtaliya müqavimət hərəkatının partizanı Əli Babayevi xatırlamaq yerinə düşərdi. O, göstərdiyi qəhrəmanlığa görə İtaliyanın “hərbi şücaətinə görə” medalı ilə təltif edilmişdir.
Nəşrin müəllifi Mixail Talalay çıxış edərək bildirmişdir ki, 1943-cü ildə faşistlərin Almaniyanın Stranse əsir düşərgəsindən İtaliyanın Triyest şəhərinə və Yuqoslaviyaya köçürdüyü sovet hərbi əsirləri arasında xeyli azərbaycanlı var idi. Onların əksəriyyəti 1944-cü ilin fevralında əsirlikdən qaçaraq partizanlara qoşulmuş, bəziləri isə Avstriyadakı əsir düşərgəsindən böyük əziyyətlərlə İtaliyaya keçmişlər. Həmin dövrə aid müxtəlif fotoları və arxiv sənədlərini özündə əks etdirən nəşrdə azərbaycanlı partizanların qəhrəmanlıqlarından danışılır.
Mixail Talalay diqqətə çatdırmışdır ki, İkinci Dünya müharibəsinin ilk günlərində 40 mindən artıq azərbaycanlı könüllü olaraq cəbhə xəttinə yollanmışdır. Müharibə zamanı sovet qoşunlarının yanacağa tələbatının 70 faizini məhz Azərbaycan təmin etmişdir. Faşizm üzərində qələbənin təmin edilməsində Azərbaycanın müstəsna rolu olmuşdur.
Tədbirdə çıxış edən Domeniko Sandro Teti bildirmişdir ki, kitab Azərbaycan və İtaliya gənclərinə vətənpərvərlik ruhunun aşılanması baxımından dəyərli məlumatları özündə əks etdirir.
Berqamo Universitetinin xarici dillər departamentinin professoru Uqo Persi, İtaliya Partizanlarının Milli Assosiasiyasının (ANPİ) Berqamo üzrə komitəsinin vitse-prezidenti xanım Ornella Ravalia, Monte di Nese qəsəbəsinin merinin müavini Doriano Bendotti və azərbaycanlı döyüşçülərlə çiyin-çiyinə vuruşmuş partizan Gina Neqrininin qızı Flavia Valentini çıxış edərək azərbaycanlıların İtaliyanın azad olunması uğrunda göstərdikləri hünəri yüksək qiymətləndirmişlər. Bildirmişlər ki, kitabın nəşri italiyalı gənclərin müvafiq mövzu haqqında məlumatlandırılması baxımından önəmli addımdır.
Sonda tədbir iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılmış, mövzu ilə bağlı geniş müzakirələr aparılmışdır.
Maqsud Dadaşov
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Berqamo