Aşqabad, 1 iyun, Laçın Sultanova, AZƏRTAC

Enerji resurslarının tranziti üzrə hüquqi öhdəliyə dair vahid alətin hazırlanması Beynəlxalq Energetika Xartiyasına üzv ölkələrin siyasi iradəsindən asılıdır.

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri xəbər verir ki, bu barədə Beynəlxalq Energetika Xartiyasının “Enerji resurslarının tranziti üzrə çoxtərəfli çərçivə sazişinə doğru” mövzusunda Aşqabad Forumunun Yekun Sənədində deyilir.

Forumda Beynəlxalq Energetika Xartiyasına üzv və müşahidəçi ölkələrdən nazirlər, yüksək vəzifəli şəxslər, aparıcı ekspertlər, beynəlxalq energetika və maliyyə təşkilatlarının, energetika şirkətlərinin və elmi-tədqiqat müəssisələrinin nümayəndələri daxil olmaqla ümumilikdə 80-dən çox nümayəndə iştirak edib. Azərbaycanı forumda ölkəmizin Türkmənistandakı səfiri Həsən Zeynalov təmsil edib.

Bu il Türkmənistanın rəhbərlik etdiyi Energetika Xartiyası Konfransının köməkçi orqanları çərçivəsində enerji resurslarının tranziti üzrə Çoxtərəfli Çərçivə Sazişinə dair danışıqlara başlamaq üçün şərtlərin hazırlanması istiqamətində iş aparılır. Məsələn, tranzitlə bağlı konkret məsələ və problemlərin müəyyənləşdirilməsi, Energetika Xartiyasına üzv ölkələrin tələbatını əks etdirən mümkün alternativ həllərin araşdırılması cari ildə qarşıda duran əsas vəzifədir.

Forum çərçivəsində energetika resurslarının, o cümlədən təbii qaz, neft məhsulları və elektrik enerjisinin tranziti və transsərhəd nəqli məsələləri müzakirə edilib. Ölkələrin və beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri qlobal energetika təhlükəsizliyinə nail olmaq və müvafiq olaraq Davamlı İnkişafın Məqsədlərini reallaşdırmaq üçün bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini qeyd ediblər. Vurğulanıb ki, nəqletmə və infrastrukturdan istifadə şərtləri kimi məsələlərlə sıx bağlı olan enerji daşıyıcılarının tranziti enerji resurslarının beynəlxalq bazara çıxarılmasında qarşılıqlı əlaqə zəncirinin ən vacib elementlərindən biridir.

Forum iştirakçıları qeyd ediblər ki, investisiyaların praktiki həyata keçirilməsi, ayrı-seçkiliyə yol vermədən infrastrukturdan istifadə, mövcud infrastrukturdan istifadə etməklə qiymət qoyulmasının ümumi prinsipləri ilə bağlı məsələlər mövcuddur. Təbii qazın, elektrik enerjisinin və neftin transsərhəd nəqli üçün tranzitin beynəlxalq hüquqi öhdəlik rejiminin yaradılması mürəkkəb məsələdir. Vurğulanıb ki, vahid hüquqi öhdəlik alətinin işlənib hazırlanması Beynəlxalq Energetika Xartiyasına üzv ölkələrin siyasi iradəsindən asılıdır.