Bakı, 28 aprel, AZƏRTAC

Bu gün dünya şöhrətli Azərbaycan alimi, yüksək molekulyar birləşmələr və neft kimyası məktəbinin korifeylərindən biri, akademik Nadir Miribrahim oğlu Seyidovun anadan olmasından 85 il ötür.

N.Seyidov 1932-ci il aprelin 28-də Naxçıvanda anadan olub. Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsini bitirib. İki dissertasiya müdafiə edəndən sonra ölkədə kimya sahəsində ən gənc elmlər doktorlarından biri olub. 1989-cu ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 2001-ci ildə isə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) həqiqi üzvü seçilib.

Alim dünya elmində parlaq iz qoyub. N.Seyidov 367 elmi işin müəllifidir. Bu işlərdən 131-i xaricdə nəşr edilib. Akademik 98 patent və müəlliflik şəhadətnaməsi alıb. O, etilen-propilen və digər olefinlər bazasında sintetik kauçukların, katalizatorların və müxtəlif yağların yaradılması və sənaye üsulu ilə istehsalı sahəsinə sanballı töhfə verib. Onun ixtiraları həm SSRİ-də sənayenin bütöv sahələrinin inkişafına təkan verib, həm də müstəqil Azərbaycanda tətbiq edilib. Sumqayıtdakı “Üzvi sintez”, “Sintetik kauçuk” və “Etilen-polietilen” zavodları, habelə Rusiya Federasiyasındakı (məsələn, Nijnekamsk şəhərindəki) bir sıra zavodlar N.Seyidovun rəhbərlik etdiyi elmi kollektivlərin araşdırmaları əsasında işləyirdi.

N.Seyidov Qarşılıqlı İqtisadi Yardım Şurasının sintetik kauçuklar üzrə işçi qrupunun, SSRİ Neft-Kimya və Neft Məhsulları Nazirliyi yanında kauçuklar üzrə Əlaqələndirmə Şurasının, SSRİ Elmlər Akademiyasının yüksək molekulyar birləşmələr üzrə Əlaqələndirmə Şurasının üzvü, AMEA-nın yüksək molekulyar birləşmələr üzrə Əlaqələndirmə Şurası sədrinin müavini olub. O, nüfuzlu elmi nəşrlərin, o cümlədən “Azərbaycan kimyası”, “Neft kimyası və neft məhsulları” jurnallarının, Sumqayıt Dövlət Universitetinin jurnalının redaksiya heyətinin üzvü idi. Onun adı ölkəmizdə məşhur olan elmi müəssisələrin – Y.Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun və Ümumittifaq Elmi-Tədqiqat Olefinlər İnstitutunun tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb.

N.Seyidov fəal pedaqoji işlə də məşğul olurdu – Bakı Dövlət Universitetinin və Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının professoru idi. O, 33 elmlər namizədi və 2 elmlər doktoru yetişdirib.

Alimin fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının rəhbərliyi tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. O, “Əməkdar Elm Xadimi” adına layiq görülüb, “Şərəf” və “Şöhrət” ordenləri ilə, həmçinin “Amerika Şərəf medalı” ilə təltif edilib. Alim elmə verdiyi böyük töhfələrinə görə ona Prezident təqaüdü təyin edilmişdi.

Akademik N.Seyidov 2015-ci il oktyabrın 5-də vəfat edib. Alimin ikinci Fəxri xiyabanda məzarı onun həmkarlarının, yetirmələrinin və elmi nailiyyətlərinə görə alimə minnətdar olan insanların daimi ziyarət yerinə çevrilib.