SİYASƏT
Hüseyn Əlixanov: Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı Penitensiar Xidmətin təkmilləşdirilməsinə və müasirləşdirilməsinə xidmət edir
Bakı, 17 fevral, AZƏRTAC
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Penitensiar sahədə fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi, cəza siyasətinin humanistləşdirilməsi və cəmiyyətdən təcridetmə ilə əlaqədar olmayan alternativ cəza və prosessual məcburiyyət tədbirlərinin tətbiqinin genişləndirilməsi barədə” 2017-ci il 10 fevral tarixli Sərəncamı Penitensiar Xidmət tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilir. Bu Sərəncamın icrası Penitensiar Xidmətin ən yüksək standartlara layiq səviyyədə fəaliyyət göstərməsinə səbəb olacaq.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirləri Azərbaycan Prezidentinin müvafiq Sərəncamının əhəmiyyətini və onunla bağlı Penitensiar Xidmətin üzərinə düşən vəzifələri jurnalistlərə şərh edən Xidmətin rəis müavini, ədliyyə general-mayoru Hüseyn Əlixanov deyib.
Hüseyn Əlixanov bildirib ki, son 20 ilə yaxın müddət ərzində Penitensiar Xidmətin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və müasirləşdirilməsi ilə bağlı çoxlu hüquqi islahatlar həyata keçirilib. Bu hüquqi islahatlar içərisində 1999-cu il 26 may tarixli Tədbirlər Proqramı, eləcə də 2006-cı il avqustun 17-də imzalanan ədliyyə orqanlarının inkişafına dair Fərmanı xüsusi qeyd etmək olar. Bu dövrdən sonra 2009-2013-cü illər üzrə proqrama əsasən Penitensiar Xidmətdə çox böyük dəyişikliklər olub. Məhkumların saxlanma, qida, tibbi xidmət, maddi-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması, insan hüquq və azadlıqlarının qorunmasına xidmət edən qanunvericilik aktlarının daha da humanistləşdirilməsi, məhkumların görüşləri, telefon danışıqları, onların asudə vaxtlarını səmərəli keçirmələri ilə bağlı çox işlər görülüb. Bununla yanaşı, son dövrlərdə respublikamızın həyatında ayrı-ayrı sahələrdə tez-tez baş verən müsbət dəyişikliklər, əlbəttə, Penitensiar Xidmətə də siraət edir. Xidmətin infrastrukturunun daha da yenilənməsi, təkmilləşdirilməsi və hazırkı dövrün tələblərinə uyğun olaraq müasirləşdirilməsi məsələləri bu Sərəncamın imzalanmasına əsas verən səbəblərdəndir. Bu Sərəncam bütün Azərbaycan xalqının ürəyindəndir, xüsusilə də cəmiyyətimizin həssas hissəsi olan məhkumların daha bir ümidverici yeridir. Hesab edirəm ki, Sərəncamda Penitensiar Xidmətin inkişaf mərhələsində ehtiyac duyulan bütün zəruri məqamlar nəzərdə alınıb. Xidmətin fəaliyyətində müəyyən çatışmayan cəhətlər mövcuddur və bunlar da bu sənəddə əksini tapıb. Məsələn, məntəqə tipli cəzaçəkmə müəssisələrində, eləcə də ictimai işlər üzrə məhkəmələrin çıxardıqları hökmlərin icrasında yaranmış çətinliklər. Əlbəttə, bütün bu çətinliklərin hamısı bu Sərəncamın icrasından sonra aradan qaldırılacaq və həm məntəqələr, həm ictimai işlər üzrə cəza növləri lazımi səviyyədə müvafiq orqanlar tərəfindən həyata keçiriləcək. Prezident İlham Əliyev şübhəsiz ki, azadlığa böyük önəm verir və əsas hədəf həbs olunma ilə bağlı cəzaların məhdudlaşdırılmasına yönəlib. Sərəncamda bir sıra hallarda fikirlər əsasən bununla bağlıdır. Yəni, istər cinayət təqibi orqanları tərəfindən, istərsə də cəza icra orqanları tərəfindən bu məsələ ön cərgədə tutulacaq. Probasiya xidmətinın yaradılması da məhz bu məqsədə xidmət edir. Yəni, Probasiya xidmətinin yaradılması ilə qeyd olunan çətinliklərin, azadlıqdan məhrumetmə ilə əlaqədar olmayan cəzaların tətbiqi ilə bağlı məsələlər əsasən həllini tapacaq.
Probasiya xidmətinin dünyada geniş yayıldığını deyən Hüseyn Əlixanov bildirib ki, bu xidmət haqqında bizim əvvəlcədən az da olsa məlumatımız var. Lakin biz həmişə çalışmışıq ki, Probasiya xidmətinin hansı ölkələrdə daha uğurla həyata keçirilirsə, həmin ölkənin təcrübəsindən istifadə edib respublikamızda tətbiq edək. Ümumiyyətlə, “İlk dəfə məhkum olan şəxslərin cəzalarının yüngülləşdirilməsi” barədə qanun İngiltərədə yaradılıb. 1907-ci ildə isə birbaşa Probasiya xidmətinin yaranması haqqında qanun qəbul edilib. Beləliklə, dünyanın bir sıra ölkələrində bu xidmət təşəkkül tapıb, müxtəlif forma və məzmunda fəaliyyət göstərir. Sərəncamda, eyni zamanda, Penitensiar Xidmətin əməkdaşlarının maddi-sosial müdafiəsinin təminatı ilə bağlı müvafiq tapşırıqlar verilib. Cinayət Məcəlləsində bir sıra cinayətlərə görə yalnız həbslə əlaqədar olan cəzalar nəzərdə tutulub. Lakin Sərəncamdakı böyük ictimai təhlükə törətməyən, eləcə də az ağır cinayətlər üzrə alternativ cəzalardan istifadə olunması tövsiyə edilir. Yəni, bu, o demək deyil ki, həbs qətimkan tədbirindən bir qayda olaraq imtina olunur. Şübhəsiz ki, cinayəti törədən şəxsin şəxsiyyəti, cinayətin törədilmə şəraiti, eləcə də cinayətin ictimai təhlükəlilik dərəcəsi və sair qanunvericilikdə göstərilən yüngülləşdirici hallar nəzərə alınmaqla həbsə alternativ cəzalardan istifadə oluna bilər. Sərəncamda xüsusilə qanunların düzgün və dönmədən tətbiq edilməsi tövsiyə olunmaqla sanksiyasında həbs cəzası nəzərdə tutulan maddələrə, eyni zamanda, alternativ cəzaların əlavə edilməsi barədə müvafiq orqanlara - Ali Məhkəməyə, Baş Prokurorluğa müvafiq tapşırıqlar verilib.
Penitensiar müəssisələrin mühafizəsi ilə bağlı Sərəncamda müəyyən bəndin yer aldığını söyləyən H.Əlixanov qeyd edib ki, burada Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinə tapşırıq verilib ki, xidmətin müəssisələrinin mühafizəsi üçün lazım olan müddətli hərbi xidmət hərbi qulluqçularının tam komplektləşdirilməsi təmin olunsun. Bu, bizim üçün vacib məsələlərdən biridir. Penitensiar Xidmət üçün mühüm məsələlərdən biri də məhkumların ictimai faydalı əməklə məşğul olması zəruriliyi ilə bağlıdır. Bununla əlaqədar, əvvəllər mövcud olan istehsal sahələrinin bərpa edilməsi, eyni zamanda, yeni istehsal sahələrinin yaranması məsələlərinin mümkünlüyü, sahibkarların müəyyən imtiyazlarla bu işə cəlb olunmasını stimullaşdırmaq tövsiyə edilib.
Sərəncamda Penitensiar Xidmətdə informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının tətbiqinin genişləndirilməsi, eləcə də maddi-texniki təchizatının möhkəmlənməsi istiqamətində müvafiq tapşırıqlar da verilib. General-mayor H.Əlixanov deyib: “Sərəncamda qeyd olunalar Penitensiar Xidmətin gələcəkdə daha müasir bir xidmət olmasına şərait yaradacaq. Prezident İlham Əliyevin bu Sərəncamı fevralın 15-də Ədliyyə Nazirliyində keçirilən kollegiyada müzakirə olunub. Nazir Fikrət Məmmədov xidmətin rəhbərliyinə müvafiq tapşırıqlar verib. Bu Sərəncamın icrasından irəli gələn bütün vəzifələrin yerinə yetirilməsi gündəlik nəzarətdə saxlanılmaqla aidiyyəti qurumlara həvalə olunub. Penitensiar Xidmətin də bu barədə rəhbər heyətin iştirakı ilə ayrıca müşavirəsi keçirilib və Sərəncamın icrası ilə bağlı müvafiq komissiya yaradılıb. Artıq bu işlərə başlanılıb. Bütün müəssisə və məntəqə rəislərinə tapşırıqlar verilib ki, öz təkliflərini qısa müddətdə təqdim etsinlər. Hesab edirəm ki, Prezident İlham Əliyevin bu Sərəncamı Penitensiar Xidmətin təkmilləşdirilməsi və müasirləşdirilməsinə xidmət etməklə, bütünlüklə dövlət hüquq sisteminin zənginləşdirilməsində çox böyük irəliləyişdir”.