CƏMİYYƏT
İstehlakçılar yağ alarkən onun keyfiyyətinə əmin olmalıdırlar
Bakı, 21 iyun, AZƏRTAC
Gündəlik istehlak etdiyimiz kərə yağı tərkibində 72-83 faiz yağ, 16-25 faiz su və 1 faiz quru yağsız süd qalığı olan qatılaşdırılmış süd məhsuludur. Kərə yağında mineral maddələr, vitaminlər, xolesterin və s. var. Məhz bunlar da ona xüsusi dad və ləzzət verir. Kərə yağının duzlu, duzsuz, həvəskar, kəndli, pəhriz, əridilmiş və s. növləri var. Yağ alarkən istehlakçılar təbii ki, onun keyfiyyətinə əmin olmaq istəyirlər.
Yağ hissəcikləri kristalik, duru və amorf vəziyyətdə olurlar. Qidalılıq dəyəri yağın tərkibindəki yağ turşularının kəmiyyət və keyfiyyətindən, vitaminlərin və digər bioloji fəal maddələrin miqdarından asılıdır. Yağın keyfiyyəti orqanoleptik və kimyəvi göstəricilərinə görə qiymətləndirilir. Keyfiyyətli kərə yağı xarakterik təmiz dada və qoxuya malik olmalıdır. Kənar dad və qoxunun olmasına yol verilmir. Konsistensiya 10-12ºC temperaturda bərk, həmcins, kəsimində səthi parıltılı, dənəvər, əridildikdə tam şəffaf və çöküntüsüz, görünüşü quru olmalıdır. Rəngi ağdan açıq sarıya qədər və bütün kütlə boyu eyni olmalıdır.
İqtisadiyyat Nazirliyinin Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindən AZƏRTAC-a bildiriblər ki, yağın keyfiyyətinin qorunması üçün onun qablaşdırılması və daşınmasının böyük əhəmiyyəti var. Belə ki, hazırlanmış tara əvvəlcədən doymuş duz məhlulu ilə isladılmış perqament kağızı ilə örtülməlidir. Hava boşluqlarının qalmaması üçün yağ sıx yığılmalıdır.
Qablaşdırılmış yağ etiketlənməli və üzərində istehsalçının adı, emal tarixi, yağın adı, yağın kütlə payı, çəkisi, növü, standartın və digər normativ-texniki sənədin nömrəsi, tərkibi, saxlanma müddəti və temperaturu, enerji dəyəri və s. məlumatlar qeyd olunmalıdır. Pərakəndə satış üçün yağ perqament və ya folqaya bükülərək, xırda çəkilərlə qablaşdırıla bilər.
Yağ ancaq avtorefrijeratorlarda 4-5ºC-də daşınmalıdır. Spesifik qoxusu olan məhsullarla birlikdə, eləcə də sanitar-gigiyenik tələblərə cavab verməyən nəqliyyat vasitələrində yağın daşınması qadağandır.
Yağdan istifadə təkcə onu istehlak etməklə bitmir, onun düzgün şəkildə saxlanılmasının da mühüm əhəmiyyəti var.
Mənfi 18ºC temperaturda duzsuz yağı 12, duzlu yağı isə 7 ay saxlamaq olar. Mənfi 12ºC temperaturda isə bu göstəricilər müvafiq olaraq 9 və 6 aydır. Xırda qablarda qablaşdırılmış yağ mənfi 18ºC-də bir aydan çox olmayan müddətdə, əridilmiş yağ mənfi 8 – mənfi 3ºC temperaturda 1 ilə qədər saxlanıla bilər.
Ticarət şəbəkələrinə yağ 10ºC-dən çox olmayan temperaturda daşınmalıdır. Anbarlarda isə yağ -2+2ºC-də 10-15 gün müddətində saxlanıla bilər. Ticarət şəbəkələrində isə yağ adətən 8ºC və daha yüksək temperaturda saxlanılır.
Kərə yağının qüsurlu olması özünü daha çox onun dadında, qoxusunda, xarici görünüşündə, konsistensiyasında, rəngində büruzə verir. Bu qüsurların bəziləri istehsal prosesi zamanı, bəziləri isə saxlanma müddətində yaranır.
Yağın saxlanmasından qaynaqlanan qüsurlar əsasən temperaturla əlaqədar əmələ gəlir. Belə ki, müsbət temperatur şəraitində saxlanılan yağın dadı və qoxusu dəyişir, uzun müddət saxlandıqda isə tamamilə yararsız vəziyyətə düşür.