Naxçıvan, 17 noyabr, AZƏRTAC

Noyabrın 17-də Naxçıvan Dövlət Universitetində “Mərkəzi Araz hövzəsi tarix və mədəniyyət fonunda” adlı ikigünlük beynəlxalq elmi simpozium işə başlayıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutu, Naxçıvan Dövlət Universiteti, Türkiyə Respublikasının Nazirlər Kabinetinin Atatürk Kültür, Dil və Tarix Yüksək Qurumunun, Atatürk Araşdırma Mərkəzinin və İğdır Universitetinin birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən simpoziumun açılış mərasimində Azərbaycanın və Türkiyənin dövlət himnləri səsləndirilib.

Atatürk Araşdırma Mərkəzinin rəhbəri Mehmet Ali Beyhan çıxış edərək bildirib ki, Mərkəzi Araz hövzəsində min illərdir böyük şəhər mədəniyyəti ilə diqqət cəlb edən Naxçıvan diyarı qədim dövrlərdən türk tarixində və mədəniyyətində mühüm rol oynayan ərazilərindəndir. Naxçıvan torpağının qədim tarixi bu ərazidə formalaşmış ilkin sivilizasiyanın mövcudluğundan xəbər verir. Naxçıvan türk toplumları üçün istər tarixi, istərsə də müasir əlaqələr baxımından əvəzolunmaz məkandır. Bu mənada, qədim diyarın ortaq türk tarixində yeri danılmazdır. Naxçıvanda belə bir nüfuzlu beynəlxalq elmi simpoziumun keçirilməsi xüsusi əhəmiyyətə malikdir.

Simpozium iştirakçılarını ali təhsil ocağında görməkdən məmnun olduğunu bildirən Naxçıvan Dövlət Universitetinin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü Saleh Məhərrəmov qeyd edib ki, Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərazisi çox qədim tarixə malikdir. Türk dünyasının ən qədim yaşayış və mədəniyyət mərkəzlərindən olan muxtar respublika ərazi baxımından kiçik olsa da, bura min illərin tarixini yaşadan qədim yaşayış yerləri, tarixi abidələri ilə zəngindir. Buradakı mağaralar, qədim yaşayış yerləri, möhtəşəm qalalar, qayaüstü rəsmlər tarixin dərin qatlarından xəbər verir. Gəmiqaya abidəsi Naxçıvanın ilkin yaşayış məskəni olduğunu elmi əsaslarla təsdiq etməklə yanaşı, həm də Azərbaycanın ən qədim dövr incəsənətinin, mənəvi və maddi mədəniyyətinin ilkin nümunələrini özündə qoruyub saxlayır.

“Qazma mağarası, I və II Kültəpə, Xaraba Gilan, Ovçular təpəsi, Oğlanqala və yüzlərlə başqa tarix və mədəniyyət abidələri də keçmişimizi bu günə daşıyan tarixi yaddaşımızdır”, - deyən Saleh Məhərrəmov qeyd edib ki, bu tarixi və mədəni zənginliklə yanaşı, strateji mövqeyi Naxçıvanın Şərqlə Qərbi birləşdirən mühüm ticarət mərkəzlərindən birinə çevrilməsinə səbəb olub. Bu gün “Mərkəzi Araz hövzəsi tarix və mədəniyyət fonunda” adlı beynəlxalq elmi simpoziumun məhz muxtar respublikada keçirilməsi də bu qədim diyarın keçmişdə olduğu kimi, bu gün də türk tarixinin coğrafiyasında, müxtəlif əlaqələrin qurulmasında mühüm rol oynadığını bir daha təsdiq edir.

Türkiyə Respublikası Nazirlər Kabinetinin Atatürk Kültür, Dil və Tarix Yüksək Qurumunun rəhbəri Derya Örs çıxışında bildirib ki, Naxçıvanda belə bir beynəlxalq simpoziumun keçirilməsi hər birimiz üçün qürurvericidir. Türkiyənin Anadolu bölgəsi, Qafqaz və Mərkəzi Araz hövzəsi əraziləri də daxil olmaqla, türk tarixi və mədəniyyətinin qarşılıqlı öyrənilməsi və bu istiqamətdə müzakirələrin aparılması ümumtürk dünyasının maraqları baxımından böyük rola malikdir. İki gün ərzində aparılacaq müzakirələrdə məqsəd bu ərazilərdə uzun illər mövcud olmuş dövlətlərin, bəyliklərin, xanədanlıqların, tarixi şəxsiyyətlərin yaratmış olduqları tarix və mədəniyyətləri bir daha öyrənmək və ortaq türk tarixinin yazılması layihəsi ilə bağlı münbit şərait hazırlamaqdır. İnanırıq ki, hər iki tərəfdən 40-a yaxın elm adamının iştirakı ilə bu istiqamətdə aparılan müzakirələr türk tarixi və mədəniyyətinin maraqlı tərəfləri ilə tanış olmağımıza imkan verəcəkdir.

Azərbaycan ilə Türkiyə dövlətlərinin rəsmiləri arasında ortaq türk tarixinin yazılması ilə bağlı razılıq əldə olunduğunu diqqətə çatdıran AMEA Tarix İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Yaqub Mahmudov deyib ki, rəhbərlik etdiyi instituta bununla bağlı müvafiq tapşırıqlar verilib: “Biz Atatürk Araşdırma Mərkəzi ilə protokol imzaladıq və əsas məqsədimiz də tarixdəki türk dövlətləri və bu dövlətlərin qurulmasında rolu olmuş tarixi şəxsiyyətlərin qarşılıqlı olaraq tanıdılmasıdır. Mənim üçün qürurverici haldır ki, tarixi mövzularda əsaslı müzakirələrin aparılacağı belə bir möhtəşəm tədbir Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvanda keçirilir. Çünki Naxçıvan çox qədim tarixə və mədəniyyətə malikdir”.

Çıxış edənlər simpoziumun işinə uğurlar arzulayıblar.

Simpoziumun açılış mərasimi konsert proqramı ilə davam edib.

Tədbir iştirakçıları daha sonra Naxçıvan Dövlət Universitetinin tələbələrinin rəsm əsərlərindən ibarət sərgiyə baxıblar.

“Mərkəzi Araz hövzəsi tarix və mədəniyyət fonunda” adlı ikigünlük beynəlxalq elmi simpozium işini bölmə iclaslarında davam etdirir.