Naxçıvan, 27 noyabr, Rauf Əliyev, AZƏRTAC

Noyabrın 27-də Naxçıvandakı “Duzdağ” otelində BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının (QAK) Azərbaycandakı nümayəndəliyi ilə Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin Qaçqın Statusunun Müəyyənləşdirilməsi İdarəsinin birgə əməkdaşlığı çərçivəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının sərhəd rayonlarında çalışan sərhədçilər və əlaqədar orqanların nümayəndələrin üçün regional təlim keçirildi.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilən “Şərqi Avropa və Cənubi Qafqaz ölkələrində sığınacaq sistemlərinin keyfiyyətinin artırılması təşəbbüsü” layihəsi çərçivəsində və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin, həmçinin Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin və Dövlət Miqrasiya Xidmətinin dəstəyi ilə keçirilən tədbirdə çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəis müavini, kiçik miqrasiya xidməti müşaviri Elnur Məmmədov təlimin məqsəd və məramı barədə iştirakçıları ətraflı məlumatlandırdı.

Elnur Məmmədov bildirdi ki, qaçqın və məcburi köçkünlərin problemləri ilə əlaqədar olan məsələlərlə bağlı beynəlxalq təcrübələrin bölüşülməsi, müqayisəli təhlillərin və qarşılıqlı fikir mübadiləsinin aparılması həmin problemlərin həlli istiqamətində görülən genişmiqyaslı işlərə yeni töhfələr verir. Bu gün qaçqın və məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması Azərbaycanda, o cümlədən onun Naxçıvan Muxtar Respublikasında da daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Ölkəmizin gündən-günə artan iqtisadi imkanları bu sahədə əlavə tədbirlərin görülməsinə şərait yaradır.

Qeyd olundu ki, hazırda muxtar respublikada 1151 qaçqın, 252 məcburi köçkün ailəsi yaşayır. Bu qaçqın və məcburi köçkün ailələrinin 5253 üzvünün hər biri dövlət qayğısı ilə əhatə olunub. Muxtar respublikada məskunlaşan məcburi köçkünlər ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində Ermənistanın Naxçıvana hərbi təcavüzü zamanı işğal olunan Kərki kəndinin və işğal altında olan Ağdam, Cəbrayıl, Zəngilan, Kəlbəcər, Şuşa, Xocalı, Füzuli və Qubadlıdan qədim diyara pənah gətirənlər, qaçqınlar isə öz dədə-baba torpaqları olan Qərbi Azərbaycandan zorla çıxarılan insanlardır. Onların daha çox məskunlaşdıqları ərazilər əsasən Naxçıvan şəhəri, Kəngərli rayonunun Çalxanqala, Yeni Kərki, Ordubad rayonunun Parağa kəndləridir.

“Ermənistan tərəfindən işğal olunan Kərki kəndinin sakinləri üçün indiki Kəngərli rayonunun ərazisində salınan Yeni Kərki kəndində insanların rahat yaşaması üçün lazımi infrastruktur yaradılıb, məcburi köçkün ailələri üçün mənzillər, məktəb, kənd və xidmət mərkəzləri tikilib”, - deyən Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəis müavini bildirdi ki, qaçqın və məcburi köçkün ailələri üçün Naxçıvan şəhərində də beşmərtəbəli yaşayış binaları, muxtar respublikanın digər bölgələrində məskunlaşan insanlar üçün fərdi mənzillər inşa olunub. Ümumilikdə, 1995-ci ildən indiyədək qədim diyarda qaçqın və məcburi köçkün ailələrinə 240 mənzil verilib.

Qeyd edildi ki, muxtar respublika rəhbərliyinin yüksək diqqət və qayğısı ilə bu gün Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidməti ölkəyə gələn əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin, qaçqınların və məcburi köçkünlərin qəbul edilməsi və onların problemlərinin öyrənilməsi sahəsində öz səlahiyyətləri daxilində böyük işlər görübdür. Sərhəd buraxılış məntəqələrində miqrasiya bölmələrinin yaradılması, burada elektron köşklərin quraşdırılması, Xidmətin əməkdaşları tərəfindən hüquqi maarifləndirmə işinin aparılması, habelə əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin müraciətləri ilə bağlı sadələşdirmələrin tətbiqi ölkəyə gələn hər bir şəxsin hüquqlarının qorunması istiqamətində görülən diqqətəlayiq işlərdəndir.

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qaçqın, məcburi köçkün və miqrasiya problemləri şöbəsinin müdir müavini Telman Məmmədov dedi ki, sürətli sosial-iqtisadi inkişafın əsas xüsusiyyətlərindən biri də ölkədə aparılan siyasətin müsbət nəticələrinin hər bir vətəndaşın həyatında öz əksini tapması, insanların rifah halının yaxşılaşmasıdır. Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində doğma torpaqlarından didərgin düşən vətəndaşlarımızın həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması və bu sahədə təsirli tədbirlərin görülməsi dövlətimizin diqqət mərkəzində saxlanılır. 1993-2014-cü illər ərzində qaçqınların və məcburi köçkünlərin rifah halının yaxşılaşdırılması və məşğulluğunun artırılması ilə bağlı 90 fərman və sərəncamın, 32 qanunun imzalanması, Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən 350 qərar və sərəncamın qəbul edilməsi də bunu təsdiq edir.

Vurğulandı ki, qaçqın və məcburi köçkünlərin sosial problemlərinin həlli məqsədilə son 20 ildə ümumilikdə 5,1 milyard manat vəsait ayrılıb ki, bunun da 2 milyard manatdan çoxu mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasına sərf olunub. Həmin vəsaitin 1,8 milyard manatı Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Fondunun xətti ilə ayrılıb. Görülən tədbirlərin nəticəsidir ki, məcburi köçkünlər arasında yoxsulluq həddi son 10 ildə 75 faizdən 15 faizə düşüb.

Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin Qaçqın Statusunun Müəyyənləşdirilməsi İdarəsinin rəisi Nazim Salmanov miqrasiya məsələləri ilə bağlı ölkəmizdə görülən işlərdən danışdı. Bildirdi ki, regional inkişafın aparıcı dövləti olan Azərbaycan Respublikası hazırda miqrantların mənşə ölkəsindən təyinat ölkəsinə çevrilib.

BMT QAK-ın Azərbaycandakı nümayəndəliyinin hüquq şöbəsi müdirinin müavini xanım Maqdalena Aquilar Pulido bildirdi ki, təlimin məqsədi ölkənin sərhəd rayonlarında işləyən və sığınacaq-miqrasiya məsələlərinə cəlb olunan hökumət rəsmilərinin bacarıq, bilik və təcrübələrinin daha da inkişaf etdirilməsinə töhfə verməkdən ibarətdir. Azərbaycan Respublikası 2013-cü ilin aprel ayında fəaliyyətə başlayan “Şərqi Avropa və Cənubi Qafqaz ölkələrində sığınacaq sistemlərinin keyfiyyətinin artırılması təşəbbüsü” layihəsində iştirak edən 6 ölkədən biridir. İkiillik layihə Avropa İttifaqı və BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının QAK tərəfindən birgə maliyyələşdirilərək QAK tərəfindən həyata keçirilir. Layihə 6 ölkədə sığınacaq prosedurlarını və qaçqınların himayəsini yaxşılaşdırmağa yönəlib.

Daha sonra “Milli qaçqın statusunun müəyyənləşdirilməsi prosedurları haqqında”, “Sığınacağa dair milli istiqamətləndirmə prosesi”, “Sığınacaq axtaran şəxslərin saxlanılması” və digər məsələlərə dair məruzələr dinlənildi, qarşılıqlı fikir mübadiləsi aparıldı, verilən suallar cavablandırıldı.

Tədbirin iştirakçılarına Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin və BMT QAK-ın Azərbaycandakı nümayəndəliyinin birgə hazırladıqları “Azərbaycanda sığınacaq” adlı məlumat kitabçaları paylanıldı.

Aparılan müzakirələrdən sonra təlimə yekun vuruldu.