ELM VƏ TƏHSİL
Nitq qabiliyyəti zəif olan uşaqların inklüziv təhsil imkanları müzakirə edilib
Bakı, 27 aprel, Pərvanə İmanova, AZƏRTAC
Aprelin 27-də Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunda (AMİ) bu ali məktəbin və “Əlillərin Cəmiyyətə İnteqrasiyası” İctimai Birliyinin (ƏCİİB) birgə təşkilatçılığı ilə Dünya Autizm Maarifləndirmə ayına həsr olunan “Nitq qabiliyyəti zəif olan məktəbəqədər yaşlı uşaqların reabilitasiyası və inklüziv təhsil imkanlarının artırılması” mövzusunda seminar keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə AMİ-nin prorektoru Razim Məmmədov çıxış edərək cəmiyyətimizdə xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqların rifahının yüksəldilməsinin daim dövlətimizin diqqət mərkəzində olduğunu söyləyib.
Bildirilib ki, ümummilli lider Heydər Əliyevin bu sahədə həyata keçirdiyi siyasət hazırda Prezident İlham Əliyev və Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva tərəfindən uğurla davam etdirilir. Azərbaycan müstəqillik illərində insan hüquqları, xüsusilə uşaq hüquqları ilə bağlı beynəlxalq saziş və konvensiyalara qoşulub və bu istiqamətdə dövlət tərəfindən müəyyən tədbirlər həyata keçirilir. Əsas məqsədlərdən biri də ayrı-seçkiliyə yol vermədən əlilliyi olan şəxslərin təhsil hüququnu təmin etmək üçün bütün səviyyələrdə inklüziv təhsilin təşkil edilməsidir. Bu sənədlərdən irəli gələn vəzifələri həyata keçirmək məqsədi ilə ölkəmizdə müvafiq qərarlar qəbul edilib. Prezident İlham Əliyevin 2012-ci il 29 dekabr tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında da eyni zamanda, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün də müxtəlif inkişafetdirici, korreksiyaedici və inklüziv təhsil proqramlarının tətbiq ediləcəyi ilə bağlı bir çox mühüm məsələlər əksini tapıb. Həmçinin, Azərbaycanda inklüziv təhsilin təşkili istiqamətində Təhsil Nazirliyi tərəfindən 2005-2009-cu illərdə “Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan (sağlamlıq imkanları məhdud) uşaqların təhsilinin təşkili ilə əlaqədar İnkişaf Proqramı” həyata keçirilib.
Qeyd edilib ki, Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu da bu sahəyə heç vaxt biganə qalmayıb. Bu ali təhsil müəssisəsi tərəfindən sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların təhsili, onların cəmiyyətə adaptasiyası üçün bir sıra işlər görülüb. Belə ki, 2013-cü ildə institutun tərkibində İnklüziv Təhsil Mərkəzi yaradılıb. Mərkəz AMİ-də və onun filiallarında müəllim və tələbələrə, həmçinin həmin bölgələrdə yaşayan xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqların valideynlərinə inklüziv təhsil ilə bağlı silsilə təlimlər keçirib.
“Əlillərin Cəmiyyətə İnteqrasiyası” İctimai Birliyinin sədri Ramilə Mahmudova tədbirin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə reallaşdırdığı “Eşitmə və nitq qabiliyyəti zəif olan məktəbəqədər yaşlı uşaqların inklüziv təhsil imkanlarının artırılmasına dəstək məqsədilə təlim və seminarların həyata keçirilməsi” adlı layihə çərçivəsində təşkil edildiyini vurğulayıb. Bildirilib ki, aprelin 2-si Dünya Autizm Maarifləndirmə Günü, aprel ayı isə Dünya Autizm Maarifləndirmə ayı elan edilib. Bütün ölkələrdə olduğu kimi artıq bir neçə ildir ki, Azərbaycanda da aprelin əvvəlindən sonunadək müxtəlif maarifləndirmə tədbirləri keçirilir. R.Mahmudova bildirib ki, bizim əsas məqsədimiz əlilliyi olan şəxslərin cəmiyyətə inteqrasiyasına yardım göstərmək, sağlam insanlar ilə onlar arasında ayrı-seçkiliyi aradan qaldırmaqdır. İctimai Birlik Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının dəstəyi ilə bu mövzuda bir sıra tədbir və layihələr həyata keçirir.
Psixoloq Tünzalə Verdiyeva “Autizm xəstəlik deyil, fərqlilikdir” mövzusunda məruzəsində autizm, onun yaranma səbəbləri və ölkəmizdə bu sindromdan əziyyət çəkən uşaqların cəmiyyətə inteqrasiyasının həlli yollarından söz açıb. Qeyd edilib ki, hazırda ölkəmizdə 62 mindən çox əlilliyi olan uşaq var ki, onlardan yeddi mindən çoxu eşitmə və nitq qabiliyyəti zəif olan uşaqlardır. Bütün bunların da başlıca səbəbi autizm sindromudur. Bu uşaqlar xüsusi təhsil və xüsusi internat məktəblərində təhsil alırlar.
Seminarda Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkilinin əlilliyi olan şəxslərin hüquqları üzrə müşaviri Müqalib Mahmudov, Autizm Defektoloji və Psixoloji Yardım Mərkəzi İctimai Birliyinin sədri Çiçək Məmmədli, AMİ-nin İnklüziv Təhsil Mərkəzinin əməkdaşı Aynur Vəliyeva və digər çıxış edənlər ölkəmizdə sağlamlıq imkanları məhdud və xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlara göstərilən dövlət qayğısından, Azərbaycanda inklüziv təhsil, bu sahədə görülən işlər, autizm sindromundan əziyyət çəkən uşaqların reabilitasiyası və inklüziv təhsil imkanlarının artırılması məqsədilə həyata keçirilən qərar və layihələrdən söz açıblar.
Tədbirdə autizmlə bağlı videoçarx nümayiş olunub.