Bakı, 30 mart, AZƏRTAC

Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ərəfəsində Qafqaz Müsəlmanları İdarəsində bu faciəyə həsr edilmiş tədbir keçirilib.

Tədbir iştirakçıları əvvəlcə Şəhidlər Xiyabanını ziyarət edib, Azərbaycanın müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda canından keçmiş qəhrəman Vətən övladlarının məzarları və türk şəhidlərin xatirəsinə ucaldılan abidə önünə çiçəklər düzüblər.

Müqəddəs Qurani-Kərimdən ayələr oxunub.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri şeyxülislam Allahşükür Paşazadə 1918-ci ildə erməni millətçiləri tərəfindən törədilmiş bu qanlı faciənin tarixi haqda məlumat verib. Bildirilib ki, o vaxt “Böyük Ermənistan” yaradılması iddiaları ilə bağlı bu hadisələr zamanı 12 min, bəzi mənbələrə görə isə 15 min azərbaycanlı qətlə yetirilib.

Şeyxülislam deyib: “Bizim xalqımız heç vaxt məbədləri dağıtmayıb, başqa xalqların nümayəndələrini öldürməyib. Bakıda və Bakı quberniyasında 1918-ci ilin mart hadisələri respublikada sovet hakimiyyəti qurmaq niyyətində olanlar tərəfindən törədilib. Naxçıvanda, Qarabağda, Şamaxıda, Qubada və başqa regionlarda da azərbaycanlıları kütləvi şəkildə qətlə yetiriblər. Qubadakı kütləvi məzarlıq buna əyani sübutdur”.

Azərbaycanın müasir tarixində bu hadisələr bolşeviklərin dəstəyinə arxalanan ermənilərin Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi soyqırımı kimi qiymətləndirilir.

1998-ci il martın 26-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin fərmanı ilə 31 mart Azərbaycanlıları Soyqırımı Günü elan edilib.

Şeyxülislam qeyd edib ki, soyqırımı təkcə azərbaycanlılara qarşı törədilməyib, oxşar hadisələr Türkiyədə də baş verib.

Sonra dini liderlərə, parlamentlərə, beynəlxalq təşkilatlara Müraciətin mətni oxunub.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri şeyxülislam Allahşükür Paşazadə, Bakı və Azərbaycan arxiyeskopu Aleksandr, Azərbaycandakı Dağ yəhudiləri icmasının rəhbəri Melix Yevdayev və Azərbaycandakı Avropa yəhudiləri icmasının sədri Gennadi Zelmanoviç tərəfindən imzalanmış müraciətdə qeyd edildiyi kimi, iki yüz ildən artıqdlır ki, erməni millətçiləri tərəfindən xalqımıza qarşı ardıcıl soyqırım və təcavüz siyasəti aparılır.

Müraciətdə deyilir: “Ermənilər tərəfindən Qarabağın və ətraf rayonların işğalı nəticəsində Azərbaycan ərazisinin 20 faizi zəbt edilib, torpaqlarımız parçalanıb. 1905-ci və 1918-ci illərdə ermənilər tərəfindən Bakıda, Naxçıvanda, Qarabağda, Şamaxıda, Qubada və digər bölgələrə azərbaycanlılara qarşı kütləvi qırğınlar törədildi, on minlərlə dinc sakin vəhşicəsinə qətlə yetirildi, yaşayış məntəqələri, tarix və mədəniyyət abidələri, məscidlər, kilsələr və sinaqoqlar dağıdıladı. Tarixi Azərbaycan ərazisi olan Zəngəzur heç bir əsas olmadan Ermənistana verildi, Dağlıq Qarabağda erməni muxtariyyəti yaradıldı. 1948-1953-cü illərdə yüz minlərlə azərbaycanlı öz ata-baba torpaqlarında yaradılmış Ermənistandan kütləvi şəkildə qovuldu. Nəticədə indiki Ermənistan yaradıldı. Keçən əsrin 80-ci illərinin axırlarında Azərbaycan xalqının görkəmli oğlu, dünya miqyaslı dövlət xadimi Heydər Əliyev SSRİ rəhbərliyindən kənarlaşdırılandan sonra ermənilər yenidən 250 mindən çox azərbaycanlını doğma torpaqlarlından qovdular və ərazilərimizin 20 faizini işğal etdilər. Lakin dünya ictimaiyyəti bu faciələr haqqında həqiqəti yalnız ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycanda siyasi hakimiyyətə qayıdışından sonra bildi. Ümummilli Liderin 26 mart 1998-ci il tarixli fərmanına əsasən, 31 mart rəsmən Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi qeyd edilməyə başladı. Erməni terrorçuların işğal etdikləri Qarabağ və ətraf rayonların ərazisindən dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarılmasına dair Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən qəbul edilmiş 4 məlum qətnamənin tələbləri bu günədək yerinə yetirilməyib. Biz dünyanın dini ictimaiyyətini ermənilər tərəfindən Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş soyqırımına siyasi və hüquqi qiymət verməyə çağırırıq. Qoy Uca Yaradan hamımıza doğrunu yalandan seçməkdə və ədalətli olmaqda yardımçı olsun! AMİN!”

Tədbirdə Dini Qurumlarla İş üzə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı, Türkiyənin Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Meral Barlas, akademik Vasim Məmmədəliyev, Azərbaycandakı dini konfessiyaların rəhbərləri çıxış ediblər.

Bu gün Azərbaycanda və dünyanın bir sıra ölkələrində 1918-ci ilin martında Bakıda, Şamaxıda və digər şəhərlərdə azərbaycanlıların kütləvi şəkildə qətlə yetirilməsi qurbanlarının xatirəsi gününə həsr edilmiş tədbirlər keçirilir.