Tovuz, 10 avqust, Famil Quliyev, AZƏRTAC

Bütün dünyada ən gəlirli sahələrdən biri də turizmdir. Son illər ölkəmizdə turizmin inkişafı istiqamətində xeyli iş görülüb və bu iş dövlətimizin başçısının diqqət və qayğısı sayəsində davam etməkdədir.

Turizmin ən sərfəli və aparıcı qollarından biri də kənd turizmidir. Tovuz Rayon Mədəniyyət Şöbəsinin müdiri Adil Həsənov AZƏRTAC-a müsahibəsində kənd turizminin üstünlüklərinə toxunub.

- Adil müəllim, son illər turistlər kənd yerlərinə, rayonlara səfər etməyə, dincəlməyə daha çox üstünlük verirlər. Sizcə insanları kənd turizminə cəlb edən nədir?

- İnsan təbiətin bir parçasıdır. Ona görə də ömrünün bütün çağlarında ana təbiətin azad qoynuna can atır. Xüsusilə də indiki dövrdə hər kəs bir müddət də olsa, şəhərlərin səs-küyündən, istisindən uzaqlaşıb dağların, meşələrin qoynunda, yaxud da kənd evlərində, kiçik mehmanxanalarda dincəlmək istəyir. Təbiətin qoynu bambaşqa bir aləmdir. Turistlər kənd evlərində insanların qonaqpərvərliklərindən, milli mətbəximizin ləziz təamlarından, şəlalənin şırıltısından, çeşmələrin zümzüməsindən aldıqları ləzzəti başqa yerdə ala bilmirlər. Məhz buna görə də turizmin bu qoluna daha çox üstünlük verilir. Necə deyərlər, həm ziyarət, həm ticarət. Həm gəlib görməli yerlərlə, zəngin tarix, mədəniyyət abidələrimizlə tanış olur, həm də gözəl, füsunkar təbiətimizin gözəlliyindən zövq alırlar.

- Bəs turizm sahəsini daha da inkişaf etdirmək üçün rayonda hansı imkanlar var?

- Tovuz rayonu üzrə beş marşrut turistləri qəbul etmək üçün tam hazırdır. Bunlar Tovuz-Ağdam, Tovuz-Böyük Qışlaq-Qaralar, Tovuz-Qovlar-Ağbaşlar, Tovuz-Əlibəyli, Tovuz-Əlimərdanlı-Hunanlar marşrutlarıdır. Hər bir turist marşrutunun üzərində iaşə müəssisələri və kempinqlər var. Həmin iaşə müəssisələrinin ərazisində mədəniyyət işçiləri turistlərə mütəmadi xidmət edirlər. Turistləri qəbul etmək üçün 5 ulduzlu 65 yerlik “Ayan Palace” mehmanxanası yüksək səviyyədə fəaliyyət göstərir. Bundan başqa, “Qozlu bulaq” ailəvi-istirahət mərkəzi də turistlərimizi qəbul etmək üçün tam hazırdır. Kəndlərimizdə fəaliyyət göstərən bir çox yeməkxanalarda həm də gecələmək üçün otaqlar mövcuddur.

Tovuz fiziki-coğrafi mövqeyi və relyefinin müxtəlifliyi, iqlim şəraitinin rəngarəng olması ilə fərqlənir. Rayon ərazisi nadir təbiətə və relyefə malikdir. Ərazidən Axıncı çay, Tovuz çay, Əsrik çay, Zəyəm çay adlı 4 dağ çayının axması, dağlıq ərazilərdə zəngin meşələrin, təbii bulaqların, əsrarəngiz gözəlliyi olan təbiət mənzərələrinin, tarixi abidələrin mövcudluğu turistlərin qəbulu üçün əlverişli şərait yaradır. Həmin çayların qovuşduğu rayon mərkəzindən 12 kilometr məsafədə yerləşən Kür çayının sahilində antik dövrə aid “Torpaqqala” qədim yaşayış məntəqəsi də turizm üçün maraqlı abidə kimi dəyərləndirilir.

Ümumiyyətlə, Tovuz rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin balansında Nazirlər Kabineti tərəfindən qeydiyyatdan keçmiş 61 abidə var.

Qovlardan Gədəbəy rayonunun Saratovka kəndi istiqamətində tarixi Xınna dərəsində XVII əsrə aid məscid və XII əsrə aid türbələr, Qəribli və Abdal kəndində orijinal arxitekturaya malik qədim alban məbədləri turistlərin diqqətini cəlb edən tarixi abidələrdir. Aşağı Quşçu kəndi ərazisində eramızdan əvvəl 6-cı minilliyə aid edilən “Göytəpə” yaşayış məskəni də turistlərdə ölkəmizin tarixi barədə təsəvvür yaratmaq üçün ən dəyərli məkanlardan hesab olunur.

- Belə görünür ki, Tovuzda kənd turizmi böyük potensiala malikdir. Bəs bu sahədə hansı problemlər var?

- Kənd turizmi, yenə də qeyd edirəm, ən cəlbedici sahədir. Artıq ölkəmizin bir sıra regionlarında və dünyada bu sahədə böyük təcrübə qazanılıb. Turizm marşrutlarının üzərində yerləşən kəndlərdəki sakinlər uzun illərdir ki, bu işlə məşğul olurlar, turistlərin arzu və istəkləri ilə yaxından tanışdırlar. Bizdə isə bu, yeni sahədir. İlkin addımlar atılıb. Qeyd etdiyimiz marşrutlardakı kəndlərdə əhali yaz-yay aylarında müəyyən miqdarda turist qəbul edir. Ancaq bu sahədə problemlər də mövcuddur. Savadlı, ixtisaslı, abidələrimizin tarixini bilən bələdçilərə ehtiyac çoxdur. Xüsusilə də kənd yerlərində. Turistlərin gəlişində bir kortəbiilik mövcuddur. Ancaq ümumilikdə götürdükdə, rayonumuzda bu sahəyə son illər xüsusi qayğı göstərilir. Bu isə yaxın gələcəkdə rayonumuzun turizm potensialının daha da artmasına səbəb olacaq.