ELM VƏ TƏHSİL
Üzvi enerji mənbələri tükəndikcə radiasiya və nüvə təhlükəsizliyi problemlərinin aktuallığı artır
Oktyabrın 21-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında (AMEA) “Nüvə elmləri və onun praktiki aspektləri” mövzusunda VII Avrasiya beynəlxalq konfransı işə başlayıb.
Konfransı AMEA, Radiasiya Problemləri İnstitutu (RPİ), Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi, Türkiyə Atom Enerji Kurumu, Qazaxıstan Milli Nüvə Mərkəzi, Nüvə Fizikası İnstitutu, Özbəkistan Elmlər Akademiyasının Nüvə Fizikası İnstitutu, Qırğızıstan Elmlər Akademiyası birgə təşkil edib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan alim və mütəxəssislərin qatıldıqları tədbirdə AMEA-nın prezidenti, akademik Akif Əlizadə çıxış edərək, mövzunun aktuallığından danışıb, konfransın işinə uğurlar arzulayıb. Bildirib ki, nüvə enerjisi ehtiyatlarına, istifadə texnologiyalarının hazırlığına, müxtəlifliyinə, etibarlılığına, ekoloji təminatına görə dünyada ən perspektivli enerji mənbəyidir. Ötən əsrin 50-ci illərindən başlayaraq nüvə enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadə yollarının aşkar edilməsi, nüvə enerjisinin müxtəlif məqsədli istifadələri ilə əlaqədar radiasiya və nüvə təhlükəsizliyi problemləri ümumbəşəri aktual problem kimi qarşıya çıxmış və üzvi enerji mənbələri tükəndikcə bu problemlərin aktuallığı daha da artmışdır. Azərbaycanda nüvə enerjisindən dinc məqsədlərlə istifadə üzrə elmi-tədqiqat işlərinin əsası akademik Y.Məmmədəliyev tərəfindən qoyulmuş və AMEA-nın Radiasiya Problemləri İnstitutu keçən əsrin 60-cı illərində məhz bu məqsədlə yaradılıb. RPİ respublikamızda radiasiya və nüvə təhlükəsizliyi, radioekologiya, radiasiya materialşünaslığı, nüvə enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadəsi problemləri üzrə elmi və tətbiqi işlər aparan yeganə elmi müəssisədir. İndi artıq nüvə enerjisinin gələcəkdə bəşəriyyətin böyük energetik tələbini ödəyən əsas mənbələrdən biri olması dəqiq elmi araşdırmalarla sübut olunub. Odur ki, son illər nüvə energetikası böyük sürətlə inkişaf etməklə yanaşı, nüvə enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadə edildiyi sahələr gündən-günə genişlənməkdədir. Məhz bunun nəticəsidir ki, 2000-ci ildən başlayaraq Avrasiya türkdilli ölkələri iki ildən bir konfrans keçirir. Türkiyə, Qazaxıstan və Özbəkistanda keçirildikdən sonra növbəti konfrans Azərbaycanda təşkil olunub.
AMEA RPİ-nin direktoru, akademik Adil Qəribov, rabitə və yüksək texnologiyalar nazirinin birinci müavini İltimas Məmmədov konfransın əhəmiyyətindən danışıblar.
Sonra Türkiyə Atom Enerji Kurumunun prezidenti Zafer Alper, Qazaxıstan Milli Nüvə Mərkəzinin baş direktoru Erlan Batyrbekov, Özbəkistan Elmlər Akademiyasının Nüvə Fizikası İnstitutunun laboratoriya müdiri Qayrat Kulabdullayev və başqalarının elmi məruzələri dinlənilib.
Oktyabrın 24-dək davam edəcək konfransın işində Azərbaycan Respublikasının nüvə və radiasiya ilə bağlı qurumları, eləcə də Rusiya, Argentina, Almaniya, Polşa, Ukrayna, Belarus, Türkiyə, Şimali Kipr, Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan, Tacikistan, İran və digər ölkələrdən 80-ə yaxın alim iştirak edir. Konfransa 13 ölkədən 287 məruzə daxil olub.
Beynəlxalq tədbirdə nüvə və radiasiya tədqiqatları və texnologiyaları, onların praktiki aspektləri, nüvə enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadəsi, nüvə fizikası, nüvə və radiasiya təhlükəsizliyi, radioekologiya, nüvə və radioizotoplu texnologiya və metodların tətbiqi, nüvə biliklərinin toplanması və istifadəsi mövzularında məruzələr dinləniləcək, müzakirələr aparılacaq.