Bakı, 1 aprel, AZƏRTAC

Bakı Ali Neft Məktəbinin (BANM) dəvəti ilə Azərbaycanda səfərdə olan Vyetnam Sosialist Respublikasının VIETSOVPETRO şirkətinin baş direktoru Tı Txan Ngianın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti səfər çərçivəsində BANM-də olub, bir sıra işgüzar görüşlər keçirib.

Qeyd edək ki, Tı Txan Ngia 1962-ci il oktyabrın 29-da Vyetnamın An Janq vilayətində anadan olub. 1981-1986-ci illərdə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft-Kimya İnstitutunda (indiki Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası (ADNA) neft və qazın istehsalı mühəndisliyi ixtisası üzrə təhsil alıb. T.T.Ngia 1987-ci ildə Vyetnamın beşinci ən böyük şirkəti hesab olunan VIETSOVPETRO neft-qaz şirkətində operator kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. 1988-2004-cü illərdə burada usta, briqadir köməkçisi, platforma rəisinin müavini, sədr, baş mütəxəssis, sədr müavini vəzifələrində çalışıb. 2005-2006-cı illərdə Asiya Texnologiya İnstitutunda (Tayland) menecment ixtisası üzrə təhsil alıb. 2005-2009-cu illərdə VIETSOVPETRO şirkətində qaz obyektlərinin istismarı üzrə direktor vəzifəsinə təyin olunub, 2009-2012-ci illərdə o, neft və qazın istehsalı üzrə direktor, daha sonra baş mühəndis kimi fəaliyyət göstərib. T.T.Ngia 2013-cü ildən həmin şirkətin baş direktorudur. VIETSOVPETRO şirkətində çalışdığı illər ərzində o, Vyetnam Sənaye və Ticarət Nazirliyi və Rusiya Federasiyasının Energetika Nazirliyi tərəfindən medal və fəxri diplomlara layiq görülüb.

Tı Txan Ngia səfərinin yekunlarına dair müsahibə verib.

- Siz Azərbaycanda ali təhsil almısınız və uzun müddət burada yaşamısınız. Sonuncu dəfə ölkəmizdə nə vaxt olmusunuz və bu səfəriniz sizdə Azərbaycan ilə bağlı hansı təəssüratları yaratdı?

- Azərbaycan mənim üçün çox doğma ölkədir. Çünki buradakı mühit, insanlar, tələbəlik illəri mənim bir şəxsiyyət və gələcəyin mütəxəssisi kimi formalaşmağımda böyük rol oynayıb. Azərbaycana son səfərim 14 il əvvəl olub. Bu qədər uzun müddətdən sonra Azərbaycana yenidən səfər etmək və Bakı Ali Neft Məktəbi ilə əməkdaşlığa başlamaq mənim üçün çox sevindirici və mühüm hadisədir. Xatırlayıram ki, hələ 1983-cü ildə Bakıda təhsil aldığım vaxt Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev Sov.İKP MK Siyasi Bürosunun üzvü və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini olaraq həmin dövrdə sovet dövlət və hökumət nümayəndə heyətinin rəhbəri kimi Vyetnama səfər etmişdi. Bu səfər Vyetnamın iqtisadi irəliləyişində, həmçinin elm və təhsilin inkişafında böyük rol oynadı. Vyetnam xalqı hər zaman Heydər Əliyevi böyük ehtiramla yad edir. Ölkələrimiz arasında təhsil sahəsində təməli Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan əməkdaşlıq hazırda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi altında uğurla davam etdirilir.

2014-cü ilin mayında Prezident İlham Əliyevin Vyetnama əhəmiyyətli səfəri oldu. Qeyd edim ki, həmin səfər zamanı Prezident İlham Əliyev ilə görüşdə mən Azərbaycanda təhsil almış mütəxəssis kimi çıxış etdim. Bu səfər təhsil sahəsində əməkdaşlığımızı növbəti inkişaf mərhələsinə qaldırdı. Bu gün VIETSOVPETRO şirkəti və Bakı Ali Neft Məktəbi arasında qurulan əməkdaşlıq bunun məntiqi davamı kimi qiymətləndirilə bilər. Bakıya gəldikdə isə o, çox dəyişib. Həmişə gözəlliyi və zəngin tarixi ilə seçilən Bakı bu gün məni daha da heyrətləndirdi. O nəinki gözəlləşib və qədimliyini qoruyub, həm də çox müasirləşib. Yeni binalar, göydələnlər, mədəniyyət və incəsənət evləri, memarlıq abidələri, yeni asma və müxtəlif üslubda olan körpülər tikilib, Bakının rəmzlərindən olan dənizkənarı milli park da genişlənib və abadlaşıb. Çox sevindirici haldır ki, Bakı müasirləşməklə yanaşı, həm də Şərq üslubunu qoruyub saxlaya bilib. Şəhərin küçələrini gəzdiyim zaman ötən illəri xatırlayırdım. Budəfəki səfərim burda yaşadığım dövrü, mənə əziz olan tələbəlik illərimdən qalan xatirələrimi canlandırdı.

- Səfər çərçivəsində Bakı Ali Neft Məktəbi ilə əməkdaşlıq haqqında anlaşma memorandumu imzalandı. Bu əməkdaşlığın nə kimi perspektivləri olacaq?

- Biz bu əməkdaşlıqdan çox razıyıq. Zənnimcə bu əlaqələr gələcəkdə şirkətimizdə çalışan azərbaycanlı mütəxəssislərin sayını artıracaq. Dünyada tanınan neft-qaz şirkəti olan Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (ARDNŞ) Bakı Ali Neft Məktəbi ilə əməkdaşlığa başlamaq bizim üçün çox mühüm hadisədir və gələcəkdə mütəxəssis təcrübəsinin qarşılıqlı mübadiləsinin həyata keçirilməsinə, BANM-nin tələbələrinin Vyetnamda istehsalat təcrübəsi keçmələrinə, vyetnamlı tələbələrin BANM-də təhsil almalarına, şirkətin mütəxəssisləri üçün BANM-də müxtəlif mövzular və ixtisaslar üzrə seminar, ixtisasartırma və yenidənhazırlanma kurslarının təşkilinə, elmi-tədqiqat işlərinin aparılmasına, birgə elmi, elmi-praktik, praktik-texnoloji seminar və konfransların təşkilinə, müxtəlif ölkəmiqyaslı və beynəlxalq layihələr çərçivəsində əməkdaşlığa, şirkətin və BANM-nin mütəxəssisləri tərəfindən birgə elmi-tədqiqat işlərinin, kadr ehtiyatlarının inkişafı kimi vəzifələrin uğurla yerinə yetirilməsinə imkan verəcək. Düşünürəm ki, imzalanan anlaşma memorandumu iki ölkə arasında neft-qaz sahələri üzrə kadr və mütəxəssis təcrübələrinin qarşılıqlı mübadiləsinin həyata keçirilməsində yeni mərhələ olacaq.

- Vyetnamın neft və qaz hasilatının 80%-ni təmin edən şirkətin baş direktoru olmaq sizin üçün nə deməkdir? Bu vəzifəyə təyin olunmamışdan öncə hansı mərhələlərdən və çətinliklərdən keçmisiniz? Çətinliklərin öhdəsindən necə gəlmisiniz?

-Əlbəttə, belə iri şirkətin baş direktoru olmaq çox məsuliyyətlidir. Ölkənin yanacaq-energetika və iqtisadi sektorunun inkişafının bir qismi demək olar ki, bizim şirkətin fəaliyyətindən asılıdır. Ona görə fəaliyyətimiz çoxşaxəlidir. Hazırda şirkətimiz Vyetnamı Cənub-Şərqi Asiyada neft sənayesinin inkişafı üzrə üçüncü yerə gətirib çıxarıb. Mən bu şirkətə ilk dəfə 1987-ci ildə gəlmişəm. Operator vəzifəsindən başlayaraq müxtəlif illərdə usta, briqadir köməkçisi, platforma rəisinin müavini, sədr, baş mütəxəssis, sədr müavini kimi vəzifələrdə çalışmışam. 2013-cü ildə isə VIETSOVPETRO şirkətinin baş direktoru vəzifəsinə təyin olunmuşam. Nəzəri biliklərimi təcrübədə istifadə etməklə illər keçdikcə irəli addımlamışam. Xüsusilə də, neft-qaz sahəsindəki biliklərimi və təcrübəmi azərbaycanlı müəllim və rəhbərlərimdən almışam. Sovet dövründə ali təhsilimi bitirən kimi işləməyə başlamışam. Azərbaycanlı mütəxəssislər tərəfindən tədris olunan nəzəri biliklərimi uğurla təcrübədə istifadə etmişəm. VIETSOVPETRO şirkətində çalışdığım ilk illərdə burada azərbaycanlı mütəxəssislərın sayı çox idi. Vyetnamda dənizdə hasilat və qazma sahəsi üzrə təcrübə olmadığına görə azərbaycanlı mütəxəssislərin bu sahədəki təcrübələri bizim şirkət üçün həmişə böyük əhəmiyyət daşıyıb. Bu uzun yolda çox çətinliklərdən keçmişəm. Əsas çətinliklərdən olan tənbəlliyə qalib gələrək öz üzərimdə daima çalışmışam. Məni bu vəzifəyə yüksəldən məqsədyönlülük, əməksevərlik, liderlik keyfiyyətlərim olub. Bundan əlavə, mən həmişə azərbaycanlı mütəxəssis Məhərrəm Əhmədovun tələbəsi olduğuma görə özümü çox şanslı hesab etmişəm, çünki onun səyləri nəticəsində mən gələcək peşəmi yüksək səviyyədə mənimsədim və öz işimin mütəxəssisi oldum. Eyni zamanda, yüksək nəticəyə çatmaq üçün mütləq əldə olan bütün resursların düzgün paylaşılmasına və istifadəsinə diqqət yetirmək lazımdı. Hər bir işdə nəzəriyyə ilə təcrübənin vəhdəti vacib amildir.

- Məqsədə çatmaq üçün savad və iradə kifayət edirmi? Siz uğur qazanmış insan kimi bu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Savadlı və iradəli olmaq əsasdır, amma məqsədə çatmaq üçün kifayət deyil. İntellektdən və iradədən başqa səbrin, məntiqli düşüncənin, məqsədyönlülüyün, əməksevərliyin, vaxtında tapşırılan işləri yerinə yetirmə bacarığın və vaxta qənaət kimi keyfiyyətlərin olması da məqsədə çatmaq üçün vacibdir. Uğurlarıma görə, ilk növbədə özümə borcluyam. Çünki mən daima üzərimdə çox çalışmışam və bacarıqlarımı inkişaf etdirmişəm. Daha sonra mənim uğurlarımda və savadlı olmağımda müəllimlərimin rolu əvəzsizdir, xüsusilə də azərbaycanlı mütəxəssislərin. Onlar mənim şəxsiyyət kimi formalaşmağıma və gələcək peşəmi mənimsəməyimə çox böyük təsir göstəriblər.

-Bakı Ali Neft Məktəbində keçirdiyiniz görüşdə tələbələrin çoxsaylı suallarını cavablandırdınız. Tələbələrimiz barədə fikirlərinizi bilmək istərdik.

-Tələbələriniz çox savadlı və fəaldırlar, həmçinin yaradıcı düşüncəyə və geniş dünyagörüşünə sahibdirlər. Tam əminliklə deyə bilərəm ki, BANM-nin tələbələri Azərbaycanın parlaq gələcəyinin təminatıdırlar. BANM-də tələbələr üçün yaradılan şərait təqdirəlayiqdir: innovasiya texnologiyaları, laboratoriyalar. Tədrisdə yeni texnologiyaların tətbiqi, xarici şirkət və universitetlərlə sıx əlaqələrin qurulması, onların təcrübələrindən istifadə, tələbələrin ingilis dilini yüksək səviyyədə mənimsəmələri onların gələcəyin ən tələbatlı kadrları olacaqlarına təminat verir. Yeni tikilən kampusda gördüyüm yeniliklər də məni heyrətləndirdi. Düşünürəm ki, bu kampusda oxuyan gənclər ən şanslı tələbələr olacaqlar. BANM-in yaradılması ARDNŞ-nin yüksək ixtisaslı kadr hazırlığı istiqamətində ən uğurlu və düzgün atılan addımlarından biridir.

- Səfər çərçivəsində bir çox görüşləriniz oldu, eyni zamanda, Bakıda bir sıra tarixi, mədəni yerlərə baş çəkdiniz. Azərbaycandan hansı təəssüratlarla ayrılacaqsınız?

-Mənim üçün 14 ildən sonra Bakını yenidən görmək əvəzolunmaz hiss idi. Azərbaycanın qısa zaman çərçivəsində bütün istiqamətlər üzrə sözün əsl mənasında xeyli inkişaf etdiyini gördüm. Şəhərdə gəzərkən müasirliyin və qərb üslubunun təcəssümü olan Alov qüllələrinin möhtəşəm görüntüsü hara getsən də həmişə göz önündədir, eyni zamanda, İçərişəhərin qədimliyi və şərq üslubunun qorunub saxlanması təqdirəlayiqdir. Müasir qərb üslubu ilə qədim şərq üslubunun qarşılaşması harmonik sintezdir. Onu da deyə bilərəm ki, insanlarınız həmişə olduğu kimi, qonaqpərvər və gülərüzdürlər. Üzlərindəki xoş təbəssüm və gözəl geyimləri onların həyatsevər, mədəniyyətli, yüksək ruhda olmalarının göstəricisidir. Azərbaycanın qısa müddətdə bu qədər inkişaf etməsi, xarici ölkələrlə dostluq və mədəni əlaqələrin qurulması üçün atılan addımlar düzgün seçilmiş siyasətin nəticəsidir. Mən Bakıdan sevgi dolu hisslərlə, xoş təəssüratlarla və canlanmış xatirələrimlə ayrılıram.