Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Xalq artisti Şəmsi Bədəlbəylinin anadan olmasından 104 il keçir

Xalq artisti Şəmsi Bədəlbəylinin anadan olmasından 104 il keçir

Bakı, 23 fevral, AZƏRTAC

Fevralın 23-ü xalq artisti, görkəmli rejissor və ictimai xadim Şəmsi Bədəlbəylinin anadan olmasının 104 ili tamam olur.

O, Azərbaycanın qədim mədəniyyət mərkəzi olan Şuşa şəhərində Bədəlbəy Bədəlbəylinin və Rəhimə xanım Qacarın ailəsində dünyaya göz açıb.

Atası dövrünün qabaqcıl maarif və mədəniyyət xadimi olub, ömrünün otuz beş ilini müəllimliyə həsr edib. Ü.Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operasının ilk tamaşasında İbn Səlam rolunda çıxış edib, sonralar Məcnunu da canlandırıb.

Azərbaycan mədəniyyəti tarixində Bədəlbəylilər nəslinin nümayəndələrinin müstəsna xidmətləri olub. Bu ailədə böyüyən uşaqlar günün problemləri, incəsənət aləmində baş verən hadisələrlə yaxından maraqlanırdılar.

Ş.Bədəlbəyli hələ pedaqoji məktəbdə təhsil aldığı illərdə özfəaliyyət dərnəyində iştirak edib, aktyorluq istedadını sınayıb. O, 1927-1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında tar, daha sonra kompozisiya nəzəriyyəsi siniflərində oxuyub, Ü.Hacıbəylinin tələbəsi olub. Dahi bəstəkarla yaxından yaradıcılıq ünsiyyəti onun bir sənətkar kimi yetişməsində mühüm rol oynayıb.

Lakin elə həmin illərdə Ş.Bədəlbəylini özünə cəlb edən daha bir sənət sahəsi vardı ki, bu da teatr rejissorluğu idi. Onun teatr sənətinə gəlişində böyük dramaturq Cəfər Cabbarlının əvəzsiz rolu olub.

Beləliklə, Azərbaycan mədəniyyətinin iki böyük şəxsiyyətinin – Ü.Hacıbəylinin və C.Cabbarlının xeyir-duası ilə sənətə qədəm qoyan Ş.Bədəlbəyli taleyini ömürlük teatrla bağlayıb.

O, jurnalistika sahəsində də özünü sınayıb. 1930-1932-ci illərdə “Gənc işçi” qəzeti redaksiyasında incəsənət və ədəbiyyat şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb, bir sıra tamaşalar haqqında məqalələr yazıb.

Ş.Bədəlbəyli rejissor kimi fəaliyyətə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında başlayıb və on il (1932-1942) bu teatrda çalışıb. O, həmçinin Moskvada rejissorluq üzrə təcrübə keçib. Teatrda Ş.Bədəlbəylinin M.F.Axundzadənin “Müsyo Jordan və dərviş Məstəli şah” komediyasını səhnələşdirməsi onun komediya janrına münasibətini üzə çıxarıb.

Ş.Bədəlbəylinin dram teatrda rejissor kimi ilk müstəqil işi C.Məmmədquluzadənin “Ölülər” (1939) əsəri olub. Teatrda onun rejissorluğu ilə S.Rəhmanın “Xoşbəxtlər”, “Aşnalar” komediyaları da oynanılıb. Dünya klassik irsinə müraciət edən Ş.Bədəlbəyli U.Şekspirin “Kral Lir”, M.Lermontovun “İki qardaş” əsərlərini də səhnəyə qoyub.

1941-1942-ci illərdə Ş.Bədəlbəyli sovet ordusu hissələrində İrana göndərilib, müxbiri kimi Təbrizdə fəaliyyət göstərib. Onun rəhbərliyi altında həvəskar aktyorların iştirakı ilə Ü.Hacıbəylinin “Arşın mal alan”, Z.Hacıbəyovun “Evliykən subay”, “Əlli yaşında cavan” musiqili komediyaları tamaşaya qoyulub.

Vətənə döndükdən sonra 1943-cü ildə Ş.Bədəlbəyli Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrına bədii rəhbər təyin olunub. Ş.Bədəlbəylinin rejissorluğu ilə səhnəyə qoyulmuş F.Əmirovun “Gözün aydın”, “Ürəkçalanlar”, S.Ələsgərovun “Ulduz”, S.Rüstəmovun “Durna” musiqili komediyalarının premyeraları koloritliyi və şən emosionallığı ilə yaddaqalan olub. Bütün bu nailiyyətlərə baxmayaraq, 1948-ci ildə maliyyə çətinliyi səbəbindən Musiqili Komediya Teatrı bağlanıb.

Teatr bərpa olunduqda Ş.Bədəlbəyli böyük məmnuniyyətlə yaradıcılıq işlərini davam etdirib. O, həm Ü.Hacıbəylinin “O olmasın, bu olsun”, “Arşın mal alan” musiqili komediyalarına yeni quruluş verib, həm də xarici bəstəkarların operettalarına müraciət edib. Ş.Bədəlbəylinin bu mədəniyyət ocağına rəhbərlik etdiyi illər teatrın “qızıl dövrü” kimi mədəniyyət tarixində iz salıb.

Ş.Bədəlbəyli müxtəlif illərdə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında, Azərbaycan Akademik Opera və Balet Teatrında direktor və bədii rəhbər vəzifələrində çalışıb. O, respublikada keçirilən müxtəlif bayramlar və dövlət tədbirləri çərçivəsində konsertlərə quruluş verib.

Ş.Bədəlbəyli 1959-1965-ci illərdə - Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının direktoru və baş rejissoru vəzifələrində çalışıb. Lakin ayrı-ayrı vaxtlarda o, bir sıra opera tamaşalarına quruluşlar verib. Məsələn, Ü.Hacıbəylinin “Koroğlu” (1952), “Əsli və Kərəm” (1958) operalarına yeni quruluş verib. 1957-ci ildə isə Türkmənistan Opera və Balet Teatrında “Koroğlu” operasını tamaşaya qoyub.

Onun mədəniyyət və incəsənət sahəsində xidmətləri dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib və 1964-cü ildə “Azərbaycanın xalq artisti” fəxri adına layiq görülüb.

1976-cı ildə Ş.Bədəlbəyli Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının sədri seçilib və ömrünün sonunadək bu vəzifədə çalışıb. Onun təşəbbüsü ilə 1978-ci ildə Azərbaycan Teatr Cəmiyyətinin nəzdində “Dostluq” teatrı yaradılıb. Teatrda müxtəlif respublikaların tanınmış teatr kollektivlərinin qastrol tamaşaları nümayiş etdirilib.

Ş.Bədəlbəyli 1987-ci il mayın 24-də vəfat edib, Bakıda Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Bədəlbəylilər nəslinin bütün nümayəndələri kimi, Ş.Bədəlbəylinin də həyat və yaradıcılıq yolu buzə örnəkdir.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Rusiya XİN: Ermənistan quru yerdə qala bilər

Ceyhun Bayramov: Sülh prosesinin irəlilədilməsi istiqamətində yeni çağırışlar yaradan bir sıra addımlar prosesə maneə törədir

Biləsuvarda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunan elmi konfrans keçirilib

Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb

Xabi Alonso “Bayer”də qalacağını açıqlayıb

Harvard Universiteti qədim kitabın cildindən insan dərisini çıxarıb

Naxçıvanda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib

AZAL martın 31-dən yay uçuş cədvəlinə keçir

“Bülbülün qonaqları” rubrikası növbəti dəfə Məmməd Səid Ordubadiyə həsr olunub

Məktəblərdə direktor müavini vəzifəsinə işə qəbul üzrə təkrar müsahibə keçirilir

İlahiyyat İnstitutunun “Qonağınız müəllimlərinizdir” layihəsi davam edir

Mərkəzi Gömrük Hospitalında 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr edilmiş tədbir keçirilib

Quba şəhərindəki kütləvi məzarlıq 1918-ci il mart soyqırımının qanlı tablolarından biridir - elmi konfrans

“Telegram”da yeni funksiyalar olacaq

Təhsil müəssisəsində aşkar edilən qanunsuzluqlarla bağlı başlanmış cinayət işi məhkəməyə göndərilib

XƏBƏRDARLIQ: Hava şəraiti dəyişəcək, külək, yağış, qar, daşqın və sel gözlənilir

Aygün Zərbəliyeva: “Meta”da təxminən 20 nəfər azərbaycanlı çalışır

Rəcəb Tayyib Ərdoğan may ayında Vaşinqtona səfər edəcək

Aşqarlar Kimyası İnstitutunda mart soyqırımı qurbanlarının xatirəsi anılıb

Energetika naziri Qazaxda vətəndaşlarla görüşüb

“Everton”un sabiq futbolçusu ömürlük həbs oluna bilər

Türkiyədə bələdiyyə seçkilərinə hazırlıq başa çatıb

Gənclərə ətraf mühitin qorunması, alternativ enerji mənbələri mövzularında təlim keçirilib

31 Mart - tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırımı

Məhkumların uşaqları həm əyləndi, həm öyrəndi

Tovuzda 40 yaşlı kişini “tok” vurub öldürdü

“2026-cı ilə qədər 6000 keçmiş məcburi köçkünün peşə təliminə cəlb olunması nəzərdə tutulub” - AÇIQLAMA

® Mərkəzi Gömrük Hospitalının həkimi Almatıda keçirilən beynəlxalq elmi-praktik konfransda məruzə ilə çıxış edib

® “PAŞA Qrup” şirkətləri tərəfindən Novruz bayramı ərəfəsində növbəti sosial aksiya keçirilib

"Aqroservis" ASC-nin sədr müavini Zaqatalada vətəndaşları qəbul edib, təsərrüfatlarla tanış olub

“AzScienceNet” Şəbəkə İdarəetmə Mərkəzində “FileSender” xidməti istifadəyə verilib

Azərbaycan alimi nüfuzlu jurnalın redaksiya heyətinin üzvü seçilib

® “Unibank” biznes mobil bankçılıq üzrə ən yaxşı banklar siyahısındadır

Turizm və Menecment Universitetində 1918-ci il mart soyqırımına həsr olunan tədbir keçirilib

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun növbəti layihəsi – “Turk Discovery” yutub platforması

Bakıdakı təsnifat turnirində 33 ölkənin güləşçiləri mübarizə aparacaqlar

BMU-da Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü qeyd olunub

Ömür boyu eyni yerdə işlədi, İkinci Dünya müharibəsindən sonra Türkiyəyə yollanmış atasını tapdı... Vəfalı oldu

Kukla Teatrında növbəti xeyriyyə aksiyası

Almaniyada kimlər daha çox pensiya alır?

Aqrar sığorta eksperti təlimi üçün müraciət müddəti uzadılıb

Havada toz müşahidə olunur

Mart soyqırımı amansızlığına və miqyasına görə bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir RƏY

Qəsdən adam öldürməyə cəhd faktı ilə bağlı cinayət işi məhkəməyə göndərilib

Pasxa ərəfəsində Fransada təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilir

Ceyhun Kərəmov: Böyük Qayıdış regionda peşə təhsili sistemi üçün də yeni imkanlar açır - YENİLƏNİB

Bu gündən 181 avtobus yeni nəqliyyat mübadilə mərkəzindən hərəkət edəcək

İsveçrənin hidrogen qatarı rekord vurub

“Meta” səsimizi dinləyirmi? Şirkətin London ofisində çalışan azərbaycanlı ilə MÜSAHİBƏ VİDEO

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2016-cı il 7 sentyabr tarixli 1617050000011400 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2015-ci il 19 may tarixli 1517050000003100 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Fiziki şəxslərin uçota alınması, yenidən uçota alınması və uçotdan çıxarılması Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Bu ilin fevralında Türkiyənin ticarət balansının kəsiri azalıb

Tədqiqat: Təbii və süni dadlandırıcılar qanda şəkəri azaldır

Bakıda informasiya texnologiyaları və onların tətbiqi üzrə 2-ci beynəlxalq konfrans keçiriləcək

Laçındakı Aqrosənaye parkında 46 müəssisə fəaliyyət göstərəcək

Qulu Ağsəsin “Görsən üşüyürsən...” adlı şeirlər kitabı çap olunub

Moskvada MDB İqtisadi Şurasının iclası keçirilib VİDEO

Türkiyədə ABŞ nümayəndə heyəti ilə Ukrayna müharibəsi və terrorizmlə mübarizə məsələləri müzakirə ediləcək

Argentina millisinin futbolçusunu hədələyən cinayətkarlar saxlanılıb

Yaz mövsümü və allergik xəstəliklər

Azərbaycan Premyer Liqasında daha 2 turun cədvəli məlum olub

Deputat: Mart soyqırımları bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir

Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Neftçalada vətəndaşları qəbul edib

Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək

Barselonada ekstremal quraqlıq hökm sürür

“Uğurlarımın arxasında duran ən böyük səbəb budur” – peşə məktəbi məzununun UĞUR HEKAYƏSİ

Azərbaycan Kubokunda yarımfinal mərhələsinin cavab oyunlarının proqramı açıqlanıb

Fransa dövləti və Daxili Təhlükəsizlik Baş İdarəsi məhbusu necə manipulyasiya edib?

Salyan sakinindən külli miqdarda heroin götürülüb

ABŞ-ın Ukraynaya yardımının ümumi məbləği 113 milyard dolları keçib

Sabah ölkə ərazisində hava şəraiti dəyişkən buludlu olacaq

“60 çiçək – bir çələng” adlı Zəfər almanaxı işıq üzü görüb

Baş katib: Azərbaycan basketbolunda yeni tarix yazmaq istəyirik

Ən varlı amerikalıların 1 faizinin sərvəti 44,6 trilyon dollara yüksəlib

Milli Kitabxanada 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar tədbir təşkil olunub

Kembricdə şahzadə Filippin heykəlini demontaj edəcəklər

BDU-da Günəş aktivliyinin tədris göstəricilərinə təsiri məsələsi müzakirə olunub

Moskvada MDB İqtisadi Şurasının 101-ci iclası başlayıb

Ölkəyə idxal olunan bir sıra qida məhsullarında uyğunsuzluqlar aşkarlanıb

Səhiyyə Nazirliyi Laçın şəhərində uşaqların kompleks tibbi müayinəsini aparıb və maarifləndirici aksiya təşkil edib

Olimpiya idman növləri üzrə federasiyalar üçün seminar keçirilib

Ramazan bayramı ilə əlaqədar Bakı-Qəbələ-Bakı marşrutu üzrə qatarların hərəkətində dəyişiklik edilir

Dövlət Ekoloji Təhlükəsizlik Xidməti ictimai-iaşə obyektlərinin sahiblərinə çağırış edib

Cənubi Koreyada sürət qatarı ilə doğum səviyyəsi arasında maraqlı əlaqə tapıblar

Bakı kəndləri arasında futbol turniri başlayır 

AzMİU-da maarifləndirici seminar - Plastik tullantıların təbiətə zərəri

Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin sədri Gəncə şəhərində vətəndaşlarla görüşüb

Milli Məclisin növbəti plenar iclasının vaxtı açıqlanıb

Kainatın bir çox sirrini açmağa imkan yaradan texnoloji yenilik

Azərbaycan cüdoçuları “Böyük Dəbilqə” turnirinin ilk günündə medal qazana bilməyiblər

Mart soyqırımı - insanlığın faciəsi

Naxçıvandan olan şəhid ailələrinin üzvləri Şuşada

Bakıda keçiriləcək lisenziya turnirinə satılan biletlərin sayı açıqlanıb

Sağlam və düzgün qidalanmanın ən önəmli qaydalarından biri meyvə və tərəvəzləri mövsümündə istehlak etməkdir

NATO İspaniyada üçüncü hərbi-dəniz bazasını yerləşdirir

GUAM ölkələri insan alverinə və qanunsuz miqrasiyaya qarşı mübarizəni gücləndirəcək

Fövqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən daha bir qanunsuz tikili sökülüb

Yunanıstanda 6 bal gücündə zəlzələ olub

Vüqar Rəhimzadə: XX əsrdə xalqımız böyük bəlalarla üzləşsə də, sınmadı, güc topladı və məqsədinə nail oldu

Azərbaycanda hansı şəxslərin təhsil haqqı dövlət vəsaiti hesabına ödəniləcək?