Tokio, 9 avqust, AZƏRTAC

Yaponiyanın Baş naziri Şinzo Abe Naqasakinin atom bombardmanına məruz qalmasının 71-ci ildönümünə həsr olunan anım mərasimindən sonra İmperator Akihitonun yapon xalqına müraciəti ilə bağlı hökumətin atacağı addımlar barədə suala aydınlıq gətirib.

Avqustun 8-də yapon xalqına müraciət edən İmperator Akihito taxt-tacdan sağ ikən imtina etmək niyyətində olduğunu bildirib. Təqribən 10 dəqiqə davam edən müraciətində İmperator ölkə Konstitusiyası ilə müəyyən edilən xalqın birlik rəmzi kimi vəzifəsinin icrası ilə bağlı fikirlərini çatdırıb.

İmperatorun xalqa müraciətində deyilir: “Mən hər gün Yaponiya Konstitusiyası ilə müəyyən olunan xalqın birlik rəmzi kimi vəzifələrimin icrası üçün üzərimə düşən və İmperatorun adına layiq olan hərəkətlərimin obrazını axtarıram... Mənim artıq 82 yaşım var və xoşbəxtlikdən mən sağlamam, lakin hər gün zəiflədiyim barədə düşünürəm və vəzifələrimi əvvəllər olduğu kimi icra etmək üçün gücümün cismən və ruhən azalması məni narahat edir”. İmperator taxt-tacından imtina etmək niyyətini açıqlayan Akihito deyib: “Düşünürəm ki, Konstitusiya vəzifələrinin və rəmz keyfiyyətlərinin icrası üçün bir İmperator olaraq mənim üzərimə düşən işin sonsuz səviyyədə azaldılması mümkün deyil”.

Bundan əlavə İmperator Şyovanın (1901-1989-cu illər) hakimiyyətinin sona çatması ərəfəsində cəmiyyətdə yaranan qəmgin əhval-ruhiyyəni xatırladan Akihito bildirib: “İmperatorun səhhəti pisləşəndə və onun vəziyyəti böhran həddinə çatanda cəmiyyət sanki donur və güman edirəm ki, bunun xalqın həyatının müxtəlif aspektlərinə mənfi təsiri ola bilər”. İmperator vurğulayıb ki, o, bu barədə çox düşünür və bunun təkrar olunmamasına çalışır.

Hazırda İmperator Evi haqqında mövcud olan qanuna əsasən, monarx sağ olarkən taxt-tacdan imtina edə bilməz. Bunun üçün parlamentin xüsusi qərarı qəbul edilməli və həmin qanuna düzəlişlər olunmalıdır. Bununla yanaşı, Konstitusiyanın 4-cü maddəsinə görə, İmperator “dövlət hakimiyyətinin həyata keçirilməsi üçün səlahiyyətlərə malik deyil”. Buna görə də müraciətin siyasi bəyanat xarakteri almaması və müvafiq qanunvericiliyin hazırlanması üçün burada bir dəfə də olsun “imtina” sözü işlədilməyib.

Baş nazir Şinzo Abe bildirib ki, o, İmperatorun müraciətini dərindən dərk edir və onu narahat edən məqamları anlamağa çalışır. Hökumətin bununla bağlı atacağı addımlar üzərində tam ciddiliklə və dərindən fikirləşir.

Vüqar Ağayev

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Tokio