SİYASƏT
AVROPA İTTİFAQI – AZƏRBAYCAN PARLAMENT ƏMƏKDAŞLIĞI
Bu il fevralın 25-26-da Brüsseldə Arvopa İttifaqı-Azərbaycan Parlament Əməkdaşlığı Komitəsinin üçüncü iclası keçirilmişdir. Avropa Parlamentinin deputatı xanım Ursula Şlayşerin və Milli Məclisin üzvü Asəf Hacıyevin həmsədrliyi ilə keçirilmiş iclasda Xocalı faciəsi qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilmişdir.
Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinin tərkibinə deputatlardan Gülçöhrə Məmmədova, Anar Məmmədxanov, Novruz Quliyev, Kərəm Əliyev və Nizami Quliyev daxil idilər.
Yığıncaqda Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinin 89-cu maddəsinə uyğun olaraq Yekun bəyanatı, habelə Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan münasibətləri, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, regional əməkdaşlıq, iqtisadi və ticarət əlaqələri, siyasi islahatlar, demokratikləşdirmə, insan hüquqları barədə tövsiyələr qəbul olunmuşdur.
Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan münasibətlərinə dair qəbul olunmuş sənəddə bildirilir ki, Azərbaycan vahid Avropa ailəsinin bir üzvü kimi Avropa strukturlarına inteqrasiya yolu tutmuşdur və Avropa dəyərlərindən bəhrələnir. Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında bütün sahələrdə əməkdaşlığın inkişafı, Avropa xalqları ilə əlaqələrin möhkəmləndirilməsi Azərbaycanın tərəqqisinə öz töhfəsini verir.
Komitə terrorizmə qarşı mübarizədə Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasındakı əməkdaşlığı dəstəkləyir. Qeyd edilir ki, Azərbaycan dünya birliyinin bu sahədəki səylərinə öz layiqli töhfəsini verir.
Respublikanın təhsil ocaqlarında Avropa dəyərlərinin gənc nəslə çatdırılması istiqamətində də lazımi iş aparılır. Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinin bütün strukturlarının fəaliyyətə başlaması Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında sıx əməkdaşlığın inkişafı üçün möhkəm zəmin yaradır.
Komitə Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan Respublikası arasında Əməkdaşlıq Şurasının 2001-ci il oktyabrın 30-da Lüksemburqda keçirilmiş üçüncü iclasının nəticələrini bəyənir. Ölkədə siyasi, iqtisadi, hüquqi islahatların aparılması Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyası üçün yeni perspektivlər açmışdır.
Komitə Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinin yerinə yetirilməsinə dair milli proqramın ilkin layihəsinin Azərbaycan tərəfindən hazırlanaraq təşkilata təqdim edilməsini bəyənir.
Sənəddə qeyd edilir ki, Azərbaycanda iqtisadiyyat ardıcıl şəkildə inkişaf edir. Bununla yanaşı, Komitə ölkəmizin ərazi bütövlüyünə dəstək verilməsi istiqamətində Azərbaycana humanitar, bərpa və yenidənqurma işlərində yardımın bundan sonra da davam etdirilməsini və ölkəyə sərmayə qoyuluşuna kömək məqsədilə proqramların hazırlanmasını zəruri hesab edir.
Qeyd edilir ki, 1992-ci ildən bu günədək təşkilat Azərbaycana 370 milyon avro dəyərində texniki yardım göstərmişdir. Bu yardım gələcəkdə daha da artırılacaqdır.
Təşkilat Bakıda Avropa Komissiyası nümayəndəliyinin açılmasını da məqsədəuyğun hesab etmişdir.
Sənəddə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı vəziyyətə dair bildirilir:
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi regionun, o cümlədən Azərbaycanın təhlükəsizliyinə və bölgənin iqtisadi inkişafına böyük maneçilik törədir. Komitə ATƏT-in Minsk qrupunu münaqişənin sülh yolu ilə həlli üçün səylərini artırmağa çağırır. Bildirilir ki, bu qurum problemin beynəlxalq hüquq normalarına, suverenlik, ərazi bütövlüyü, dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığı prinsiplərinə əsaslanan həllinə nail olmaq üçün yeni təkliflər işləyib hazırlamalıdır.
Komitə bildirir ki, münaqişənin həllinin uzanması qaçqın və məcburi köçkünlərin doğma yurd-yuvalarına qayıtmalarına mane olur. Sənəddə göstərilir ki, Ermənistan Azərbaycanın Avropa İttifaqı tərəfindən dəstəklənən təklifini qəbul etmir, Bakı-Naxçıvan-Yerevan dəmir yolu boyunca işğal edilmiş ərazilərdən öz silahlı qüvvələrinin çıxarılmasına razılıq vermir, ümumiyyətlə bunula əlaqədar tədbirlər paketinə məhəl qoymur. Ona görə də Komitə yaranmış vəziyyətdən tez bir zamanda çıxış yolu tapmağa çağırır.
Sənəddə regional əməkdaşlıq çərçivəsində Avropa İttifaqı ilə Azərbaycanın münasibətlərinə dair bildirilir:
Komitə terrorizmə qarşı mübarizədə Cənubi Qafqaz regionunun Avropa İttifaqı üçün strateji, siyasi və iqtiasdi əhəmiyyət kəsb etdiyini vurğulayaraq, Azərbaycanın Avropa ilə Asiya arasında başlıca körpü rolu oynadığını qeyd edir.
Təşkilat Azərbaycanın və regiondakı digər iki ölkənin gələcəkdə Avropa İttifaqına üzvlüyə namizəd olmasını istisna etmir. Avropa Parlamentinin Cənubi Qafqaz ölkələri üçün ümumi strategiyanın qəbul edilməsi təklifini dəstəkləyir.
Komitə bütün Xəzəryanı dövlətləri Xəzərin hüquqi statusu barədə dinc yolla razılığa gəlməyə çağırır.
Təşkilat Ermənistandakı Medzamor atom stansiyasının bütün regionda ətraf mühit və ekologiya üçün böyük təhlükələr yaratdığını xüsusilə qeyd edir. Bildirilir ki, adı çəkilən stansiyanın bağlanması istiqamətində işlər davam etdirilməlidir.
Parlament Əməkdaşlığı Komitəsinin sənədində iqtisadi və ticarət münasibətlərinə geniş yer verilmişdir. Qəbul olunmuş sənəddə bildirilir:
Komitə Azərbaycanda aparılan ardıcıl iqtisadi islahatları dəstəkləyir, özəlləşdirmə və torpaq islahatı sahələrində əldə edilmiş tərəqqini bəyənir. Təşkilata üzv ölkələrlə Azərbaycan arasında ticarət əlaqələrinin inkişaf etdiyini qeyd edir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Korrupsiya ilə mübarizə Proqramını, Azərbaycanın Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiya üzrə Palermo Konvensiyasına qoşulmasını bəyənir.
Azərbaycanda islahatlar prosesinin gedişinə TASİS proqramı çərçivəsində köməyin əhəmiyyətini qeyd edir.
Komitə ölkədə bir milyondan çox qaçqın və məcburi köçkün olduğunu nəzərə alaraq, Avropa İttifaqını Azərbaycana yardım etməyə çağırır və yoxsulluğun aradan qaldırılması üzrə xüsusi strategiyanın hazırlanmasını bəyənir.
Sənəddə siyasi islahat, demokratikləşmə və insan hüquqlarına dair deyilir:
Komitə Azərbaycanın və həmçinin regiondakı digər dövlətlərin Avropa Şurasına qəbul olmasını alqışlayır və bu təşkilatın regiondakı dövlətlər arasında beynəlxalq hüquq normalarına uyğun münasibətlərin bərpasında əhəmiyyətli rol oynayacağını qeyd edir. Komitə Azərbaycanda aparılan demokratik islahatları bəyənir, habelə seçki qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi sahəsindəki səyləri dəstəkləyir.
Təşkilat eyni zamanda, Azərbaycanda kütləvi informasiya vasitələrinin fəaliyyəti sahəsində də müsbət inkişaf proseslərini təqdirəlayiq hesab edir.
Beləliklə, fevralın 25-26-da Brüsseldə keçirilmiş Avropa İttifaqı - Azərbaycan Parlament Əməkdaşlığı Komitəsinin üçüncü iclası, burada Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinə uyğun olaraq qəbul edilmiş Yekun Bəyanatı və tövsiyələr respublikamızın Avropaya inteqrasiyası yolunda mühüm bir addım kimi qiymətləndirilməlidir. Sənəddə regiondakı problemlərlə əlaqədar müddəalar Avropa İttifaqının bölgəyə artan diqqətini aydın şəkildə əks etdirir.