Bakı, 28 mart, AZƏRTAC

Rusiya Federasiyasının Federal Meşə Təsərrüfatı Agentliliyi (“Rosselxoz”) və Kosmik Fəaliyyət üzrə Dövlət Korporasiyası (“Roskosmos”) süni intellektin kosmosdan çəkilişləri və texnologiyalarının meşə kompleksi informasiya sisteminə inteqrasiyasını həyata keçirir.

AZƏRTAC “Roslesinforq”un (“Rosselxoz”un meşə uçotu idarəsi) mətbuat xidmətinə istinadla xəbər verir ki, bu inteqrasiya meşələrin qanunsuz qırılması hallarını çevik və dəqiq müəyyən etməyə imkan verəcək.

Dövlət meşə inventarının rəhbəri və “Roslesinforq”un meşə uçotu şöbəsinin müdiri Stanislav Fyodorov bununla bağlı bildirib: “İlk növbədə, meşə örtüyünün dəyişməsini aşkar etmək və meşələrin qırılması hallarını onlara təbii təsirlərdən fərqləndirmək üçün neyron şəbəkəni öyrətmək lazımdır. “Kosmosa çıxmağı” isə “Digital Earth” geoanalitika platforması təmin edə bilər. Orada bütün ölkə üzrə ərazilərin vəziyyəti və təbii sərvətlər haqqında məlumat var. İnsansız intellektual səylərin bütün nəticələri meşə təsərrüfatı kompleksinin vahid rəqəmsal sisteminə - FSIS LK-ya daxil ediləcək. Belə ki, meşələrin hazırkı vəziyyəti, eləcə də onların zamanla dəyişməsi barədə real vaxt rejimində məlumat almaq imkanına malik olan sistem “meşə kainatı” statusunu tələb edə biləcək”.

Aparılan eksperimentlər göstərib ki, neyron şəbəkəsi meşələrin qırılması hallarını müəyyən etməkdə və insanın nüfuz etməyəcəyi yerlərə diqqət yetirməkdə meşə təsərrüfatı əməkdaşlarından 62 faiz sürətli və 12 faiz daha dəqiqdir. Alqoritm səhvlərə yol verdikdə belə, təkrar yoxlama daha sürətlə həyata keçirilir. Bu, insan amilini - nəticələrin təsadüfi və ya qəsdən təhrif edilməsini aradan qaldırır. Süni intellektə böyük həcmdə ilkin məlumatları, kosmik şəkilləri, sənədləri, cədvəlləri və daxil olan digər informasiyaları tez bir zamanda emal etmək üçün etibar etmək olar. İdarədə qeyd ediblər ki, bütün bunlarla yanaşı, son söz həmişə problemi dərk edən, təcrübə və biliyə malik olan, yeni vəziyyətlərə uyğunlaşa bilən mütəxəssislərə aiddir.

“Roskosmos” dövlət korporasiyasının naviqasiya kosmik sistemləri departamentinin direktor müavini Valeri Zaiçko deyir: “Roskosmos” və “Roslesxoz” arasında birgə işin nəticələri iki idarənin səmərəli qarşılıqlı əlaqəsinin göstəricisidir. “Rəqəmsal Yer” layihəsi maşın öyrənmə texnologiyalarından istifadə etməklə həm kosmik təsvirlərin məlumatlarının çatdırılması, həm də təhlili baxımından zəruri texnoloji infrastrukturu təmin edir. FSIS LC ikitərəfli məlumat mübadiləsinin tam inteqrasiyasını təmin edən ilk federal səviyyəli informasiya sistemi olacaq”.

Süni intellektin köməyi ilə yerinə yetirilməli olan növbəti vəzifə hadisələrin və meşələrin vəziyyətindəki dəyişikliklərin proqnozlaşdırılmasıdır. Meşənin təbii artımına, təsərrüfat fəaliyyətinə, təbii fəlakətlərə, eləcə də meşə idarəçiliyinə dair məlumatlar işlənir, meşə fondu haqqında məlumatlar FSIS LC-də avtomatik olaraq yenilənir. Bu, kompleks analitika da daxil olmaqla bütün lazımi hesablamaları aparmağa imkan verəcək. Belə imkanlar sistemdə FSIS LC-nin “Qostex” platformasına köçürülməsini nəzərdə tutan üçüncü mərhələsinin işə salınması zamanı görünəcək. Bütün bu işlərin 2024-cü ilin dekabrınadək başa çatdırılması nəzərdə tutulur.

“Roslesinforq”da qeyd ediblər: “Gələcəkdə meşə idarəetmə sistemi üçün süni intellekt texnologiyalarından istifadə əsasında yeni xidmətlər meydana çıxacaq. Ağıllı axtarış, müxtəlif növ meşələrdən istifadə üçün saytların seçilməsi və dizaynı, o cümlədən taxta-şalban tədarükü və ya turizm sahələri də diqqət mərkəzində olacaq. Bütün bunlar meşə fondunun dövlət iqtisadiyyatına daha çox cəlb edilməsinə töhfə verəcək”.