Kiyev, 12 iyun, Ruslan Manafov, AZƏRTAC

“OPEN EU Neighbours East” layihəsinin tərkib hissəsi olan "EU4Energy” kommunikasiya layihəsi çərçivəsində Şərq Tərəfdaşlığına üzv altı ölkəni təmsil edən jurnalistlər üçün təşkil edilmiş Ukraynaya press-turun ikinci günündə Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının (IFC) nümayəndələri Kiyevdəki “Holiday İnn” otelində brifinq keçiriblər.

AZƏRTAC xəbər verir ki, IFC brifinqinin spikerləri Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının Ukraynadakı nümayəndəliyinin rəhbəri Yelena Voloşina və IFC-nin “Ukraynada enerji effektivliyi” proqramının rəhbəri May Nquyen olub.

Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının Ukraynadakı nümayəndəliyinin rəhbəri Yelena Voloşina brifinqdə çıxış edərək bildirib ki, bu ölkədə enerji effektivliyi məsələsi ilk dəfə 2009-cu ildə yaranıb. Əvvəlcə bu məsələ məqsədəuyğunluq və rentabellik mülahizələrinə görə deyil, zamanın tələbi kimi ortaya çıxmışdı. Y.Voloşina deyib: “Həmin dövrdə Ukrayna ev təsərrüfatları səviyyəsində təqribən 50 faiz və üstəlik, istilik mənbəyindən ev təsərrüfatlarına çatdırılma prosesində daha bir neçə faiz istilik itirilirdi. Lakin tariflər bazar tariflərinə yaxınlaşanda hər şey dəyişdi, əhali daha az ödəmək yolları barədə fikirləşməyə başladı”.

Y.Voloşinanın sözlərinə görə, bu gün dövlət sektoru ilə özəl sektorun tərəfdaşlığı sayəsində vəziyyət əsaslı şəkildə dəyişir. O deyib: “Çoxmənzilli Evlərin Mülkiyyətçiləri Birlikləri (ÇEMB) yaranıb. Bu hüquqi şəxslər, ilk növbədə, öz mənzillərinin enerji effektivliyinin qeydinə qalır, itkilərə yol vermədən bilavasitə istifadə olunmuş istiliyə görə ödəniş etməkdə maraqlıdırlar. İlk vaxtlar “İsti kreditlər” adlı layihə həyata keçirildi. O vaxt Ukrayna hökuməti avropalı və beynəlxalq donorlarla, Avropa İttifaqı, Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası və banklarla birlikdə çoxmənzilli evlərin sakinlərinə öz mənzillərini kreditlər vasitəsilə qızdırmaq, pəncərələri dəyişmək məsələlərində kömək edirdi. Nəticədə istilikdən daha səmərəli istifadə edilməyə başlandı. Bu, ölkədə ÇEMB üçün etibarlı tərəfdaşa çevrilməli olan Ukrayna Enerji Effektivliyi Fondunun yaradılması yolunda ilk addım idi”.

IFC-nin “Ukraynada enerji effektivliyi” proqramının rəhbəri May Nquyen qeyd etdi ki, “İsti kreditlər” proqramı, obrazlı şəkildə desək, mövcud binaya bir növ əlavə, Enerji Effektivliyi Fondu isə tikilməkdə olan tamamilə yeni binadır. May Nquyen vurğulayıb: “İndi bizim tikdiyimiz bu bina Ukrayna üçün yeni vasitədir. Ümidvaram ki, sentyabrın əvvəlində Fond fəaliyyətə başlayacaq. Başqa ölkələrdə bu cür işlərə təxminən 4-5 il vaxt sərf olunurdu, Ukraynada isə bu proses sürətlə inkişaf edir”.

Elə həmin gün Avropa İttifaqının Ukraynadakı nümayəndəliyinin birinci müşaviri və əməliyyat şöbəsinin rəhbəri Yohannes Bauerin iştirakı ilə jurnalistlər üçün brifinq keçirildi.

Y.Bauerin sözlərinə görə, Ukrayna əhalinin hər nəfərinə istehlak edilən enerjinin miqdarına görə dünyada ilk yeri tutan ölkələrdən biridir. O, fikrini izah edərək deyib: “Çox güman ki, bu vəziyyət sovet dövründən qalma mirasdır və son 25 ildə enerji effektivliyinə sərmayə qoyulmamasının nəticəsidir. Son 4-5 ildə vəziyyət bir qədər dəyişib. Maydanda baş verən hadisələrdən, Ukraynanın Avropa bazarlarına üz tutmasından, Avropanın enerji bazarına inteqrasiyasından sonra müəyyən dəyişikliklər müşahidə olunur. Buna görə də enerji effektivliyi məsələsi Ukraynanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və Rusiya Federasiyasından alınan təbii qazdan asılılıq səviyyəsinin azaldılması baxımından son dərəcə mühüm məsələdir”.

Y.Bauer qeyd edib ki, bu məsələnin sosial tərəfi də var, çünki son bir neçə ildə əhali üçün enerji resurslarının qiyməti xeyli artıb. Aİ nümayəndəsi deyib: “Təbii ki, bir mühüm komponenti - ətraf mühitin qorunması və iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizə məsələsini də unutmaq olmaz, çünki məhz enerji effektivliyi hesabına atmosferə karbon qazı və digər zərərli tullantılar atılmasını xeyli azaltmaq mümkündür. Deməli, bu, həm də bizim vəzifəmizdir”.

Y.Bauer sözünə davam edərək deyib: “Bəs Avropa İttifaqı Ukraynada enerji baxımından effektiv texnologiyaların tətbiqini dəstəkləmək üçün nə edir? Əlbəttə, birinci komponent Aİ ilə Ukrayna arasında assosiasiya barədə saziş imzalanmasıdır. Bu saziş çərçivəsində həm enerji effektivliyi ilə bağlı bir sıra tədbirlər həyata keçirilməsi, həm də Aİ-də qüvvədə olan standartların Ukraynada tətbiq edilməsi nəzərdə tutulur. Ukrayna assosiasiya haqqında saziş çərçivəsində yaşayış binaları tikintisinə dair standartları tətbiq etməlidir. Binaların enerji effektivliyi bizim saziş çərçivəsində Ukraynada qəbul edilməli standartlardan biridir”.

Onun sözlərinə görə, son iki ildə Ukraynada bu sahədə xeyli irəliləyiş olub. Y.Bauer deyib: “Bu iş çərçivəsində Ukrayna bir sıra mühüm qanunlar qəbul edib. Məsələn, binaların enerji effektivliyi haqqında, həmçinin həmin binalarda istehlak edilən istiliyin ölçülməsi barədə qanunlar bu qəbildəndir. Ümumiyyətlə, o cümlədən kommersiya sektorunda istehlakın ölçülməsi sistemi xeyli inkişaf edib, özü də bu sözlər təkcə istiliyə deyil, elektrik enerjisinə, qaza da aiddir. Biz öz tərəfimizdən bu qanun layihələrinin işlənib hazırlanmasında və tətbiqində Ukraynaya kömək etmişik”.

Aİ nümayəndəsinin sözlərinə görə, Ukraynada enerji effektivliyinin təmin edilməsi ilə bağlı daha bir layihə həyata keçirilməkdədir. O deyib: “Avropa İttifaqı Ukraynada enerji effektivliyi layihəsinin dəstəklənməsinə 190 milyon avro sərf edib. Bu vəsaitin çox hissəsi - 100 milyon avro keçən il Ukraynada təşkil olunmuş Enerji Effektivliyi Fonduna töhfə edilib. Bu il Həmin Fond işə başlamalıdır. Onun əsas vəzifəsi Ukraynada çoxmənzilli evlərin modernləşdirilməsidir. Təbii ki, bu modernləşdirilmə istehlakın azaldılması üçün enerji baxımından effektiv texnologiyaların tətbiq edilməsini nəzərdə tutur. Elə etmək lazımdır ki, çoxmənzilli evlərdə yaşayan insanlar enerji resursları üçün az ödəsinlər”.

Qeyd edək ki, press-turun üçüncü günündə Şərq tərəfdaşlığı ölkələrindən olan jurnalistlər Lvov və Jovkva şəhərlərinə səfər edəcəklər. Jovkva şəhər sovetində də jurnalistlər üçün brifinq təşkil ediləcək. Bu tədbir çərçivəsində bir sıra müştərək layihələrin təqdimatı keçiriləcək, jurnalistlər modernləşdirilmiş uşaq bağçaları və qazanxanalarla tanış olacaqlar. Press-turda AZƏRTAC-ın nümayəndəsi də iştirak edir.