RƏSMİ XRONİKA
AZƏRBAYCAN VƏ ABŞ-IN MÜDAFİƏ NAZİRLƏRİNİN BİRGƏ MƏTBUAT KONFRANSI
Müdafiə nazirləri əvvəlcə bəyanatlarla çıxış etdilər.
ABŞ-IN MÜDAFİƏ NAZİRİ DONALD RAMSFELDİN
B Ə Y A N A T I
- Mən burada olmağımdan çox məmnunam. Artıq ikinci dəfədir ki, ABŞ-ın müdafiə naziri kimi Azərbaycana gəlirəm.
Cənab Səfər Əbiyevlə Brüsseldə görüşmüşəm və bir az əvvəl onunla yenidən görüş keçirmişik. Biz indicə Prezident İlham Əliyevlə görüşdə iştirak edirdik. Qlobal terrorizmə qarşı mübarizədə bizə göstərdiyi dəstəyə görə mən Prezident Buşun və Amerika xalqının adından Azərbaycana minnətdarlığımı bildirirəm. Biz NATO-nun “Sülh naminə tərəfdaşlıq” proqramı çərçivəsində əməkdaşlıq məsələsini müzakirə etdik. Bu, həm NATO, həm də Azərbaycan üçün çox əhəmiyyətlidir.
Biz, eləcə də ikitərəfli hərbi əməkdaşlıq, Xəzər dənizində sərhədlərin möhkəmləndirilməsi məsələlərini müzakirə etdik. Qarşıdakı illərdə bu əməkdaşlığı daha da genişləndirməyi və möhkəmləndirməyi nəzərdə tuturuq.
AZƏRBAYCANIN MÜDAFİƏ NAZİRİ SƏFƏR ƏBİYEVİN
B Ə Y A N A T I
- Hörmətli xanımlar və cənablar!
Amerika Birləşmiş Ştatlarının müdafiə naziri cənab Donald Ramsfeldin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti bu gün Azərbaycanda səfərdədir. Bir qədər əvvəl biz görüş keçirmişik və regional təhlükəsizlik, müdafiə sahəsində əməkdaşlıq, beynəlxalq terrorizmə qarşı birgə mübarizə, neft-qaz kəmərlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, ABŞ və Azərbaycan arasında əməkdaşlığın inkişafı məsələlərinə dair fikir mübadiləsi aparmışıq. Biz risk və təhlükələrin qiymətləndirilməsində vahid yanaşmaların hazırlanmasının əməkdaşlığımızın öncül istiqamətləri kimi qalması barədə razılıq əldə etdik, habelə beynəlxalq terrorizmi və təcavüzkar separatizmi qətiyyətlə pislədik və bütövlükdə bəşəriyyət üçün təhlükə doğuran bu təzahürlərlə mübarizədə səylərimizin birləşdirilməsinin zəruriliyini bir daha vurğuladıq.
Bununla yanaşı, qeyd edildi ki, Cənubi Qafqazda davam edən gərginlik, Ermənistan tərəfindən Azərbaycan ərazilərinin işğalı, işğal olunmuş torpaqlarda cəzasızlıq və özbaşınalıq, eləcə də təcavüzkarın hərbi potensialının genişləndirilməsində bəzi dövlətlərin yardımı münaqişənin həlli prosesini uzadır. Bu da Azərbaycanın və digər ölkələrin təhlükəsizliyinə yeni təhdidlər yaradır. Azərbaycanın qarşılaşdığı problemlər Qafqaz regionunda vəziyyətin sabitləşməsində maraqlı olan ölkələrlə birlikdə həll edilməlidir.
Görüş zamanı biz ölkələrimizin silahlı qüvvələrində baş verən proseslər barədə bir-birimizi məlumatlandırdıq. Qeyd olundu ki, Azərbaycanla ABŞ arasında əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlıq hər iki tərəfin maraqlarına cavab verir. Ölkələrimizin silahlı qüvvələri arasında sıx əməkdaşlığın gələcəkdə də inkişaf etdirilməsi sülh və sabitliyin möhkəmləndirilməsi işinə bundan sonra da əhəmiyyətli töhfə verə bilər.
X X X
Sonra ABŞ-ın və Azərbaycanın müdafiə nazirləri jurnalistləri maraqlandıran suallara cavab verdilər.
SUAL: Cənab Ramsfeld, dünyanın bəzi yerlərində ABŞ-ın hərbi qüvvələrinin yerləşdirilməsi ilə bağlı Vaşinqtonda müzakirələr aparılır. Azərbaycanda bu hərbi qüvvələrin yerləşdirilməsi planlaşdırılırmı? Bakıda bu məsələ ilə bağlı müzakirələr aparıldımı?
DONALD RAMSFELD: Mən bu suala belə cavab vermək istərdim. Son iki ildə bu məsələ ilə bağlı müzakirələr aparmışam. Bu konsepsiya hələ ki, öz yekun nəticəsini tapmamışdır. Konsepsiyanın məğzi ondan ibarətdir ki, biz geniş qüvvələr əvəzinə, çevik qüvvələrin yerləşdirilməsini nəzərdə tuturuq. Bu, XXI əsrdə bizim qarşımıza qoyduğumuz məsələlərin həllinə kömək edəcəkdir. Bu qüvvələr daimi yerləşdirmədən fərqli olaraq, çevik hərəkətə gətirilmə üzrə tapşırıqları yerinə yetirə biləcəkdir. Biz hazırda koalisiyadakı tərəfdaşlarımız və tərəf-müqabillərimizlə məsləhətləşmələr aparırıq. Bu prosesin başlanması haqqında bəyanat verilsə də, hər hansı bir konkret nəticədən danışmaq hələ çox tezdir.
SUAL: Siz Azərbaycandakı prezident seçkilərini necə qiymətləndirirsiniz? Sizcə, bu nəticələr iki ölkə arasında müdafiə sahəsində əməkdaşlığa təsir edə bilərmi?
DONALD RAMSFELD: Bildiyiniz kimi, bizim Azərbaycanla həm hərbi, həm də siyasi-iqtisadi əlaqələrimiz mövcuddur. Şübhəsiz ki, biz ölkənin yeni rəhbərliyi ilə bu əməkdaşlığı davam etdirmək niyyətindəyik.
SUAL: Cənab Ramsfeld, neçə ildir ki, Dağlıq Qarabağı işğal altında saxlayan və BMT qətnamələrini yerinə yetirməyən Ermənistana, separatçı rejimə qarşı bizim müttəfiqimizin fəallaşacağını gözləmək olarmı?
DONALD RAMSFELD: Yəqin ki, sizin sualınızı daha çox Dövlət Departamentinə aid etmək lazımdır. Mənim bildiyimə görə, ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri vaxtaşırı toplaşaraq bu məsələni müzarkirə edirlər. Bu suala həmin çərçivədə cavab verməyim düzgün olardı. Bildiyimə görə, həmsədrlər ilin axırına qədər Bakıda olmalıdırlar.
SUAL: İlk sualım cənab Əbiyevədir. Deyə bilərsinizmi, sizin Amerika silahlı qüvvələrinə burada yol açmaq niyyətləriniz nə qədər ciddidir və Amerika hərbi bazalarının Azərbaycanda yerləşdirilməsi barədə mövqeyiniz nədən ibarətdir? İkinci sualım cənab Ramsfeldədir. Siz dediniz ki, ABŞ Xəzərdə su sərhədlərinin qorunması məsələsində əməkdaşlıq etmək fikrindədir. Bu əməkdaşlıq nədən ibarət olacaqdır?
SƏFƏR ƏBİYEV: Demək istərdim ki, Azərbaycanın Müdafiə Nazirliyi bu məsələ üzərində işləyir. Ancaq şübhəsiz ki, qərar qəbul etmək bizim səlahiyyətimizə aid deyildir. Ola bilər ki, bir neçə müddətdən sonra Azərbaycan hökuməti bu işə baxsın. Nəticəsi barədə isə mən heç bir şey deyə bilmərəm.
DONALD RAMSFELD: Xəzərdə əməkdaşlıq və dəniz sərhədlərinin qorunması, habelə enerji layihələrinin mümkün terror aktlarından qorunması məsələsində biz Azərbaycan tərəfi ilə əməkdaşlığımızı davam etdirəcəyik. Bizim yardımımız Azərbaycanın sərhədlərinin mühafizəsi qabiliyyətini artırmış olardı. Eləcə də narkotiklərin qeyri-qanuni daşınması sahəsində də öz köməyimizi göstərəcəyik. Həmin məsələ bu yaxınlarda Bakıda müzakirə olunmuşdur.
SUAL: Birləşmiş Ştatların Rusiya ilə Ermənistan arasında hərbi əməkdaşlığın genişləndirilməsinə münasibəti necədir?
DONALD RAMSFELD: Yenə də təkrar etmək istəyirəm ki, bu, Dövlət Departamentinə aid bir məsələdir. Digər tərəfdən, Rusiya özü də Minsk qrupunun həmsədrlərindən biridir. Şübhəsiz ki, Amerikanın Bakıdakı səfiri tez-tez bu suallarla üzləşir. Yalnız onu qeyd etmək istərdim ki, Birləşmiş Ştatlar Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanıyır və ona hörmət edir.
SUAL: Siz Rusiya bazalarının Gürcüstanda yeni reallıqlar zəminində perspektivlərini necə qiymətləndirirsiniz? Bununla əlaqədar Rusiya və Gürcüstanla məsləhətləşmələr aparılacaqmı?
DONALD RAMSFELD: Bu həmin məsələlərdəndir ki, biz onu əvvəllər də, bu gün də müzakirə etmişik. Digər ölkələr kimi, bizim də mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, biz Gürcüstanda vəziyyətin sabitləşməsini istəyirik.
SUAL: Hörmətli nazir, Türkiyə üçün də dost və qardaş ölkə olan Azərbaycana xoş gəlmisiniz. Türkiyə ABŞ-ın önəmli müttəfiqlərindəndir. İstanbulda sonuncu dəfə törədilmiş terror aktlarını necə qiymətləndirirsiniz? Avropa ölkələri bu hadisədən sonra Türkiyəni təhlükəli dövlət elan etdilər. ABŞ da bunu bu cür dəyərləndirirmi?
DONALD RAMSFELD: Terror aktları hər bir ölkədə və istənilən vaxt baş verə bilər. Bundan müdafiə olunmaq, həqiqətən, çox çətindir. Türkiyə də bu baxımdan istisna deyil və orada da günahsız insanlar terrorun qurbanı ola bilər. Türkiyə bizim NATO-da tərəf-müqabilimiz və qlobal terrorizmə qarşı mübarizədə çox mühüm müttəfiqimizdir. Biz də Türkiyədə baş vermiş terror aktları nəticəsində həlak olanlarla bağlı dərin hüzn keçiririk. Ümidvarıq ki, cinayətkarların həbsi barədə xəbərlər düzgündür.