CƏMİYYƏT
Adil Allahverdiyev: Mənim və ya hansısa digər azərbaycanlının xaricdəki uğuru Azərbaycanın uğurudur
İstanbul, 17 oktyabr, AZƏRTAC
Harada yaşamağımdan asılı olmayaraq, hər zaman ölkəmin nüfuzu üçün çalışmışam. Mənim və ya hansısa bir azərbaycanlının xaricdəki uğuru Azərbaycanın uğurudur. Biz hər şeydən əvvəl vətənimizi təmsil edirik. Vaxtımın çoxunu buradakı elmi işlərimə həsr edirəm. Lakin imkan tapan kimi Azərbaycana gedirəm və vətəndəki elm adamları ilə fikir mübadiləsi aparıram.
Bu sözləri AZƏRTAC-a müsahibəsində Türkiyənin Yıldız Teknik Universitetinin (YTÜ) biomühəndislik kafedrasının müəllimi, bu ali təhsil müəssisəsinin hüceyrə kulturası və toxuma mühəndisliyi laboratoriyasının müdiri, ABŞ-ın Stony Brook Universitetinin professor köməkçisi, professor Adil Allahverdiyev bildirib.
Professor deyib: “Hər bir insan əvvəlcə doğulduğu vətəni, torpağı sevməli, sonra isə hansı sahədə olursa-olsun seçdiyi sənətin peşəkarı olmalıdır. Mən burada təhsil alan azərbaycanlı tələbələrə qarşı digərlərinə nisbətən 2-3 dəfə çox tələbkaram. Çünki onlar burada təhsil almaqla yanaşı, Azərbaycanı təmsil edirlər. Mən özüm də dərsə girərkən Adil Allahverdiyev kimi deyil, məhz bir azərbaycanlı olaraq hərəkət edirəm. Çünki nə zamansa ad unudula bilər, lakin tələbələr məni azərbaycanlı müəllim kimi yad edəcəklər”.
Ömrünün 12 ilini Moskvada, 24 ilini isə Türkiyədə keçirən A.Allahverdiyev hazırda Türkiyənin nüfuzlu Yıldız Teknik Universitetində böyük bir elmi tədqiqat qrupuna rəhbərlik edir. Azərbaycanlı alim müxtəlif beynəlxalq jurnallarda dərc edilən 180-dən çox elmi məqalə, bir neçə ixtira və səmərəli təkliflərin, eyni zamanda ABŞ, Avropa, Türkiyə və Azərbaycanda çap olunan 10-dan çox elmi kitabın müəllifidir. A.Allahverdiyev Avropanın bir sıra ölkələrinin, ABŞ və Türkiyənin elmi cəmiyyətlərinin fəxri üzvüdür.
1974-ci ildə Azərbaycan Tibb Universitetini, 1977-ci ildə isə aspiranturanı bitirən professor 1978-1990-cı illərdə Rusiyanın Seçenov adına Tibb Elmləri Akademiyasının Tibbi Parazitoloji və Tropik Təbabət İnstitutunda elmi fəaliyyətini davam etdirib. A.Allahverdiyev 1990-cı ildə Azərbaycana qayıdaraq burada Milli Elmi-Tədqiqat Tibbi Profilaktika İnstitutunda laboratoriya müdiri vəzifəsinə təyin edilib. Bir il oradakı fəaliyyətinin ardından işləmək üçün Türkiyənin Çukurova Universitetinin tibb fakültəsinə, 2006-ci ildə isə Yıldız Teknik Universitetinin biomühəndislik kafedrasına dəvət alıb. 1911-ci ildən etibarən fəaliyyət göstərən bu ali təhsil müəssisəsində ilk dəfə olaraq həyat yoldaşı, tibb elmləri namizədi Məlahət Bağırova ilə birlikdə hüceyrə kulturası və toxuma mühəndisliyi laboratoriyasını qurub.
Professor Moskvada işlədiyi müddətdə keçmiş SSRİ-də ilk dəfə olaraq malyariya xəstəliyinə qarşı peyvənd və yeni dərman preparatlarının hazırlanmasında mühüm rol oynayıb. Bundan əlavə malyariya parazitlərinin insan vücudundan kənarda uzunmüddətli saxlanılmasına da nail olub. Bu nəticələrə yüksək qiymət verən Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının akademiki Boris Astafyev 1989-cu ildə nəşr olunmuş “Biologiya və tibdə parazitozların eksperimental modelləri” kitabında keçmiş SSRİ-də bu sahənin başladılması və inkişaf etdirilməsinin məhz A.Allahverdiyevin adı ilə bağlı olduğunu qeyd edib.
A.Allahverdiyevin leyşmaniya xəstəliyinin diaqnostikası sahəsindəki kəşfi də dünya tibbində öz təsdiqini tapıb. Hazırda bu yeni üsul ABŞ, Çin, İspaniya, İsveç, Yunanıstan, İndoneziya və başqa ölkələrin laboratoriyalarında müvəffəqiyyətlə tətbiq edilir.
Hazırda dünyada hər 7-8 qadından birində aşkar olunan döş vəzi xərçəngi üzərində işlədiyini deyən professor, xəstəliyin qarşısının alınması və müalicəsində xərçəng kök hüceyrələrinin əsas məqam olduğunu və bu sahədə ciddi araşdırmalar apardığını bildirib. Qeyd edilib ki, əsas hədəf bu xəstəliyin inkişafında və metastaz dövründə son dərəcə mühüm rol oynayan xərçəng kök hüceyrələrinin aktivləşməsininin qarşısını almaq istiqamətində yeni üsulları hazırlamaqdır.
Ən böyük arzusunun Azərbaycanın adını və bayrağını hər zaman yüksəkdə görmək olduğunu deyən A.Allahverdiyev hər zaman bunun üçün çalışdığını və azərbaycanlı tələbələrindən də ilk növbədə bunun üçün çalışmağı tələb etdiyini bildirib.
Günel Məlikova
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
İstanbul