Naxçıvan, 18 yanvar, AZƏRTAC

AMEA Naxçıvan Bölməsində Azərbaycan elminin görkəmli nümayəndəsi, AMEA-nın həqiqi üzvü, tarix elmləri doktoru, professor, Əməkdar elm xadimi İsmayıl Hacıyevin 70 illik yubileyi münasibətilə “İsmayıl Hacıyev alim və ictimai xadim kimi” mövzusunda tədbir keçirilib.

AMEA Naxçıvan Bölməsinin mətbuat xidmətindən AZƏRTAC-ın Naxçıvan bürosuna bildirilib ki, tədbiri açan AMEA-nın müxbir üzvü, professor Fəxrəddin Səfərli akademikin həyat yolu və zəngin elmi fəaliyyətindən bəhs edib. Bildirib ki, İsmayıl Hacıyev 1951-ci il yanvarın 21-də Culfa rayonunun Xanağa (indiki Xanəgah) kəndində müəllim ailəsində dünyaya göz açıb. Xanəgah və Göydərə kənd məktəblərində orta təhsil alıb, 1974-cü ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. O, 1974-1977-ci illərdə Xanəgah və Xoşkeşin kənd məktəblərində müəllim, 1978-ci ildən Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda müəllim, baş müəllim işləyib, dekan müavini, dekan, elmi işlər üzrə prorektor və tədris işləri üzrə prorektor vəzifələrini uğurla icra edib. 1992-ci ildə “Böyük Vətən müharibəsi illərində Azərbaycan Respublikasının ictimai-siyasi və mədəni həyatında qadınların iştirakı (1941-1945-ci illər)” mövzusunda namizədlik, 1999-cu ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası Azərbaycanın milli dövlətçilik tarixində” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə edib.

“Onun “Naxçıvan Muxtar Respublikası Azərbaycanın milli dövlətçilik tarixində” adlı doktorluq dissertasiyası tarix elmimizin mühüm nailiyyətlərindən biridir”, - deyən Fəxrəddin Səfərli zəhmətkeş alim, bacarıqlı təşkilatçı İsmayıl Hacıyevin orta məktəb müəllimliyindən elmin ən ali pilləsi olan akademikliyə qədər keçdiyi keşməkeşli elmi fəaliyyəti haqqında məlumat verib. Alim vurğulayıb ki, muxtar respublikanın aparıcı ali təhsil müəssisələrindən olan Naxçıvan Dövlət Universitetinin klassik təhsil müəssisəsi kimi formalaşmasında İsmayıl Hacıyevin xüsusi əməyi olub. Məhz həmin təşkilatçılıq qabiliyyəti sayəsində Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsi inkişaf etmiş elm müəssisələrindən birinə çevrilib.

Tədbirdə Yeni Azərbaycan Partiyası Naxçıvan Şəhər Təşkilatının sədri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Elman Cəfərli “Akademik İsmayıl Hacıyevin ictimai fəaliyyəti” mövzusunda məruzə edib. Məruzədə vurğulanıb ki, tanınmış ziyalı, təcrübəli tədqiqatçı-alim İsmayıl Hacıyev ölkə və muxtar respublika mühitində ictimai-siyasi baxımdan fəallığı ilə seçilən şəxsiyyətdir. O, aydın siyasi mövqeyi olan, qətiyyətli, dönməz əqidəli ictimai xadimdir. Dövlətimizin elm siyasətində özünəməxsus yer tutan alim AMEA Naxçıvan Bölməsinə rəhbərlik etdiyi 18 il ərzində həm nümunəvi elmi-təşkilati bacarıq nümayiş etdirib, həm də Azərbaycan elmi-ictimai mühitinin tanınmış siması kimi bu siyasətin həyata keçirilməsinə özünün sanballı töhfəsini verib. Onun aktual məsələlərlə bağlı ölkə mətbuatındakı çıxışları vətənpərvər, aydın, prinsipial mövqeyinə görə diqqət çəkir. Yüksək əxlaqi keyfiyyətləri, sadəliyi, təvazökarlığı, məsuliyyətliliyi, əsl vətənpərvər mövqeyi ilə seçilən İ.Hacıyev ömrünü Azərbaycan dövlətçiliyinin, Naxçıvanşünaslığın tədqiqinə həsr edib və bu gün də bu ali missiyanı uğurla davam etdirməkdədir.

Daha sonra Naxçıvan Dövlət Universitetinin əməkdaşı, tarix elmləri doktoru Sevinc Abbasovanın “Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində akademik İsmayıl Hacıyevin rolu”, AMEA Naxçıvan Bölməsi Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Musa Quliyevin “Akademik İsmayıl Hacıyevin araşdırmalarında Naxçıvan tarixi məsələləri” və həmin institutun Qafqaz tarixi şöbəsinin müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Emin Şıxəliyevin “Akademik İsmayıl Hacıyevin elmi tədqiqatlarının əsas istiqamətləri” mövzusunda məruzələri dinlənilib.

Azərbaycan elminə çoxlu sayda tarixçi bəxş etmiş alimin bir elm xadimi və pedaqoq kimi fəaliyyətindən danışan məruzəçilər qeyd ediblər ki, məhz onun rəhbərliyi ilə 9 nəfər elmlər doktoru, 20 nəfər fəlsəfə doktoru öz müəllimlərinin layiqli davamçılarına çevriliblər. Bildirilib ki, İsmayıl Hacıyev Naxçıvanşünaslığın tədqiqi sahəsində xüsusi yer tutan alimlərdəndir. Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi və dövlətçilik fəaliyyəti, Heydər Əliyev siyasəti və Azərbaycan tarixi məsələləri, Azərbaycanın milli dövlətçilik tarixində Naxçıvanın yeri, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Naxçıvanla əlaqələri, Araz-Türk Respublikasının tarixi, Naxçıvan bölgəsinin ərazi taleyi, Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi tarixi, ermənilərin Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları və soyqırımı siyasəti və digər məsələlər alimin elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini təşkil edir. Onun uzunmüddətli tədqiqatları sayəsində unudulmuş, araşdırılmamış şəxsiyyətlər tədqiqata cəlb olunub, elmi dövriyyəyə daxil edilib. Sovet dövründə tariximizə qarşı nümayiş olunan qərəzli mövqe bəzi həqiqətlərin təhrif olunması, gizlədilməsi ilə nəticələnib. Bununla əlaqədar bir çox tarixi həqiqətlərin üzə çıxarılmasında, mübahisəli məsələlərə aydınlıq gətirilməsində İsmayıl Hacıyevin misilsiz əməyi olub.

Vurğulanıb ki, akademik İsmayıl Hacıyevin elmimizə, tariximizə göstərdiyi xidmətlər dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. O, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə “Əməkdar elm xadimi” fəxri adı, ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 90 illik yubileyi xatirə medalı, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi xatirə medalı ilə təltif edilib, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin, AMEA Rəyasət Heyətinin və Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin Fəxri fərmanlarına layiq görülüb. Onun əsərləri Türkiyə, Rusiya, ABŞ, Gürcüstan, İngiltərə, Polşa, Çexiya, İtaliya, Xorvatiya, Cənubi Koreya, Tunis, Qazaxıstan, Özbəkistan və dünyanın digər ölkələrində işıq üzü görüb.

Sonda yubilyar çıxış edərək əməyinə verilən yüksək qiymətə görə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədrinə dərin minnətdarlığını bildirib.