Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

QAN YADDAŞI

Arye Qut: Qanlı Qara Yanvar Azərbaycan xalqının müstəqillik uğrunda mübarizə tarixinin mərdlik və qəhrəmanlıq səhifəsidir

Bakı, 21 yanvar, AZƏRTAC

1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Bakıya və Azərbaycanın regionlarına fövqəladə vəziyyətin tətbiqi qabaqcadan elan edilmədən sovet silahlı qüvvələrinin bölmələri yeridildi. Dinc əhaliyə amansız divan tutulması nəticəsində yüzlərlə insan öldürüldü, yaralandı və itkin düşdü.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu sözləri Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin İsrail Dövlətindəki nümayəndəliyinin direktoru, “İsraildə Azərbaycan evi” qeyri-hökumət təşkilatının icraçı direktoru, beynəlxalq münasibətlər sahəsində tanınmış ekspert Arye Qut yanvarın 20-də İsrail televiziyasının Doqquzuncu kanalının “Den” informasiya-analitik proqramının birbaşa efirində “Azərbaycan Qara Yanvar hadisələrinin 30-cu ildönümünü qeyd edir” süjetini şərh edərkən söyləyib.

Arye Qut vurğulayıb ki, azərbaycanlılar 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə dinc sakinlərin kütləvi surətdə qırılmasını “Qara Yanvar” adlandırıblar. O deyib: “Zərbə” əməliyyatının əsas məqsədi Azərbaycanda milli azadlıq hərəkatını boğmaq idi. Rəsmi statistikaya görə, bu qanlı cəza tədbiri nəticəsində 147 insan həlak olub, lakin qeyri-rəsmi rəqəmlər azı 300, bəlkə də daha çox insanın öldürüldüyünü göstərir. Bu hadisələrdən sonra tamamilə aydın oldu ki, imperiya süquta uğramaq üzrədir”.

İsrailli ekspert qeyd edib ki, əsgərlər insanları yerindəcə güllələyir, tank və BTR-ləri qəsdən minik maşınlarının üzərinə yeridərək, içərisində dinc vətəndaşlar ola-ola onların üstündən keçir, xəstəxanaları atəşə tutur, tibbi heyətin yaralılara yardım göstərməsinə mane olurdu. “Yanvarın 20-də səhər Bakıda dəhşətli mənzərə var idi: vaxtilə gözəl şəhərin küçə və meydanları qan içində idi. Ətrafda ağır hərbi texnikanın tırtılları altında eybəcər vəziyyətə düşmüş meyitlər, əzik-üzük olmuş maşınlar, güllələrlə dəlik-deşik edilmiş evlər görünürdü. Küçələrin asfalt örtüyü tankların tırtılları altında sınıq-sınıq olmuşdu. Həmin müdhiş gecədə Azərbaycanın, xüsusən də Bakının dinc əhalisi dəhşətli şok yaşamışdı. Mənim 15 yaşım vardı. Biz Bakıda yaşayırdıq. Yadımdadır ki, bütün gecə valideynlərim və bacımla birlikdə oyaq qaldıq, gözümüzə yuxu getmədi. Bizi nələr gözlədiyini bilmirdik. Bu qırğın totalitar sovet rejiminin bəşəriyyət əleyhinə yönəlmiş qaniçən mahiyyətini bir daha sübut etdi. Belə ki, sovet qoşunlarından xarici təcavüzün qarşısını almaq üçün deyil, öz xalqına divan tutmaq üçün istifadə olunmuşdu” – deyə israilli ekspert vurğulayıb.

1990-cı il yanvarın 22-də Bakı və Azərbaycan xalqı Qorbaçovun “islam fundamentalistləri” adlandırdığı oğul və qızlarını dəfn edirdi. Arye Qut belə bir ritorik sualla müraciət edir: “Məgər üç ay əvvəl ərə getmiş, ərinin öldürüldüyünü eşidəndən sonra intihar etmiş Fərizə, yaxud cəmi 15 yaşı olan Rəşad və ya Bakının yəhudi sakinləri, yəni onların hamısı “islam fundamentalistləri” idi?”

Qara Yanvar Azərbaycan xalqının dözülməz ağrısına çevrildi. Amma bu dəhşətli ağrı Azərbaycanda yaşayan yəhudilərin də ağrısı idi. Mən bu faciədə yəhudi xalqını ayırmıram, çünki xalqımız Azərbaycan xalqının ayrılmaz hissəsidir. O dəhşətli faciədə şəhid olan Azərbaycan övladları arasında yəhudi xalqının üç nümayəndəsi vardı: təcili yardım həkimi Aleksandr Marxevka, 17 yaşlı Vera Bessantina və 22 güllə yarası almış Yan Meyeroviç.

Arye Qut öz şərhində daha sonra deyib: “Aramızda canlı qəhrəmanlar da var. Məsələn, dostum, ağsaqqalımız, fotoqraf Boris Dobin. Onun cəsarəti, mərdliyi və vətəndaş mövqeyi sayəsində İsraildəki insanlar dəhşətli 20 Yanvar hadisələrindən xəbərdar oldular. Boris Dobin üçün, eləcə də İsraildə yaşayan Azərbaycan əsilli insanların hamısı üçün Qanlı Yanvar hadisələri daim sızlayan yaradır. Boris Matveyeviç hadisələrin təfərrüatını yaxşı xatırlayır. Küçələrdəki mənzərə dəhşətli idi. Hər tərəfə meyitlər səpələnmişdi. Aydın məsələ idi ki, sovet ordusu silahsız insanlara atəş açıb. Onlar müqavimət göstərə bilməzdilər və buna cəhd də göstərməmişdilər. Ordunun yanvarın 19-20-də Bakıda törətdikləri əsl faşizm idi”.

Arye Qutun fikrincə, Yanvar faciəsinin kökləri Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzünə gedib çıxır. O deyib: “1988-1990-cı illərin hadisələrinin təhlili göstərdi ki, Ermənistan mərkəzi sovet hökumətinin dəstəyi ilə qonşu ölkənin ərazisinin bir hissəsini zorla zəbt etmək istəyirdi. Sovet silahlı qüvvələrinin 1990-cı ilin yanvarında Bakıda həyata keçirdiyi cəza tədbirləri miqyasına, amansızlığına və qurbanlarının sayına görə 1989-cu ilin aprelində Tbilisidə, 1991-ci ilin yanvarında Vilnüsdə törədilmiş oxşar hadisələri geridə qoydu. Bunlar sovet imperiyasının son çırpıntıları idi.

Qanlı Qara Yanvar hadisələrindən 30 il ötür. Bu gün Azərbaycan Respublikası tamamilə başqa ölkədir. Əhalisinin əksəriyyəti müsəlmanlardan ibarət olan Azərbaycan həm də bir sıra digər etnik və dini qrupların, o cümlədən xristian və yəhudi icmalarının doğma evidir. Azərbaycan cəmiyyəti konfessional və etnik qruplar arasında sülh və harmoniyanı, hətta 30 ildən çox əvvəl Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlananda da saxlamağa davam edib. Burada yəhudilər və azərbaycanlılar əsrlərboyu doğma qardaş kimi yaşayıblar və indi də yaşayırlar, onları ümumi tarix və tale bağlayır. Ermənistanın etnik təmizləmə siyasətinə və Azərbaycana qarşı təcavüzünün davam etməsinə, o cümlədən Azərbaycan ərazisinin 20 faizinin işğal olunmasına və 1 milyondan çox qaçqının və məcburi köçkünün olmasına baxmayaraq, Azərbaycan milli və etnik azlıqlara münasibətini dəyişməyib, həmişə həqiqi millətlərarası və konfessiyalararası dialoq nümunəsi olub və eləcə də qalır. Azərbaycan Cənubi Qafqazda geosiyasi və geoiqtisadi proseslərin lideridir, İsrailin Avrasiyada və İslam dünyasında əsas strateji tərəfdaşıdır”.

Qara Yanvarın Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin sonu və Sovet İttifaqının dağılmasının əvvəli olduğunu bildirən A.Qut çıxışını bu sözlərlə tamamlayıb: “SSRİ rəhbərliyinin Azərbaycanı sovet hakimiyyəti çərçivəsində saxlamaq üçün göstərdiyi bütün səylər son nəticədə heç bir fayda vermədi. Bakıda kütləvi qırğın törədilməsinə baxmayaraq, 1990-cı ilin 20 Yanvar hadisələri Azərbaycanın müstəqillik və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə tarixinin qəhrəmanlıq səhifəsinə çevrildi. Azərbaycan xalqı 1990-cı il yanvarın 20-də hərbi, mənəvi və siyasi təcavüzə məruz qalsa da, tarixi qəhrəmanlıq ənənələrini dəstəkləmək və Vətənin azadlığı və müstəqilliyi naminə kommunist sistemin ən amansız hücumlarına müqavimət göstərmək bacarığını göstərdi”.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

XİN: Macarıstan terrorizmi hər zaman qınayacaq

“Crocus City Hall”dakı terror aktında şübhəli bilinən daha bir nəfər saxlanılıb

Hikmət Hacıyev: COP29 Azərbaycanın qətiyyətini, diplomatik və siyasi cəsarətini nümayiş etdirir

Gürcüstanın Bakuriani bölgəsində baş verən qar uçqunu nəticəsində bir nəfər itkin düşüb

Göyçayda yol qəzası baş verib, xəsarət alanlar var

Premyerası Bakıda keçirilmiş “Kalina krasnaya” filmi 50 yaşını qeyd edir

Gəncədə yaşayış binasında yanğın baş verib VİDEO

Netanyahu HƏMAS-ın “strateji aktivlərinə” həbs qoyulduğunu açıqlayıb

ABŞ Konqresinin nümayəndə heyəti Ankarada “F-16” tədarükü mövzusunu müzakirə edəcək

Gürcüstanın Baş naziri ölkə müsəlmanları üçün iftar süfrəsi təşkil edib

BMT: Konqonun şərqindəki döyüşlər 6 milyona yaxın insanın evlərini tərk etməsinə səbəb olub

Naxçıvandan Qarabağa yollanan şəhid ailələri Füzuli rayonunda olublar

“Crocus City Hall”da terror aktı törədilən yerdə sübutların yoxlanılması başa çatdırılıb

“Azərişıq” Göyçayda yenidənqurma işlərini davam etdirir

Səfir Leyla Abdullayeva Fransanın nüfuzlu universitetində Azərbaycanın enerji siyasətindən danışıb VİDEO

Lavrov: Ermənistandakı vəziyyət nikbinlik yaratmır

Növbəti aqrar biznes festivalı Qubada təşkil olunub

Azərbaycan boksçuları Bakıdakı beynəlxalq turniri 21 medalla başa vurublar

Politoloq: Ermənistanın Gürcüstan ərazilərini işğal etməsi de-yure təsdiqlənib

Naxçıvanda sel sularından səmərəli istifadə təmin edilib

Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub

İtaliya İsraili Rəfahda hərbi əməliyyat keçirməməyə çağırıb

“Morgenland” Odlar Yurdu ilə görüşür” - Azərbaycan və Almaniya musiqiçilərinin birgə layihəsi təqdim olunub

Nazir: “SİMA İmza” tətbiqinin xarici ölkələrə ixracı üçün danışıqlar aparılır

Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun iclasında Şirvan Apellyasiya Məhkəməsinin müraciəti əsasında konstitusiya işinə baxılıb

Taha Ayhan: Məqsədimiz Şuşanın azad olunma hekayəsini bütün dünyaya çatdırmaqdır

Nyu-Yorkun mərkəzində avtomobil sürmək üçün rüsum ödəniləcək

Fərid Qayıbov: İl ərzində Şuşada gənclər üçün müxtəlif tədbirlər keçiriləcək

Roma Papasının səhhəti yaxşılaşıb

Elektron Təhlükəsizlik Xidməti OIC-CERT kibertəhlükəsizlik təşkilatına üzv olub

Nazirlik: Taksilərin ağ və ya qırmızı olması ilə bağlı tələb yalnız iyulun 1-dən idxal edilən avtomobillərə şamil edilir

N.Paşinyan: Ermənistanda yalnız bir hökumət var və ikincisi ola bilməz

“Clarivate” şirkətinin nümayəndəsi seçilmiş jurnalların əməkdaşları üçün təlim keçəcək

Gəncə-Qazax bölgəsində yerləşən kolleclərdə monitorinqlər başlanıb

“Şuşa İƏT Gənclər Paytaxtı - 2024” beynəlxalq proqramının keçirilməsinə dair öhdəlik protokolu imzalanıb

Türkiyə Qəzzaya növbəti humanitar yardım gəmisi göndərib

Canını Vətənə fəda edənlər – Elçin Şükürov

Bağçalara müdir vəzifəsinə işə qəbulun test imtahanı mərhələsinin qaydaları açıqlanıb

Gürcüstanda doğulan uşaqların sayı 5 faiz azalıb

Mingəçevirdə yataqxana binasında yanğın olub, sakinlər təxliyə edilib

ABB Ağdaş filialını da yeniləyib

Naxçıvanda saxta zeytun yağları satış dövriyyəsindən kənarlaşdırılıb

“İnsanlıq əleyhinə cinayət: soyqırımı siyasəti, tarixi həqiqətlər və faktlar” mövzusunda konfrans keçirilib

Sərnişindaşıma ilə məşğul olan nəqliyyat vasitələrində AYNA-nın loqosu olacaq

Taksilərdə nağdsız ödəniş üçün pos-terminallar quraşdırılacaq

Taksi fənərləri ilə bağlı tələb müəyyənləşib

Qərbi Azərbaycan yallıları ilə bağlı kitabın təqdimatı olub

Akademik Əhəd Canəhmədov Niderlandda beynəlxalq tədbirdə elmi məruzə ilə çıxış edib

Azərbaycanla Misir arasında qida məhsullarının dövriyyəsini genişləndirmək məsələsi müzakirə olunub

Beynəlxalq turizm portalı Azərbaycanla bağlı yazı dərc edib

AMADA-nın əməkdaşı WADA-nın vebinarında iştirak edib

“Türk xalqları ədəbiyyatı” üç cilddə nəşrə hazırlanır

Buraxılış tarixi on beş ildən çox olan avtomobillər taksi kimi fəaliyyət göstərə bilməyəcəklər

Sumqayıtda yolların təmirinə başlanılıb VİDEO

Şokoladın həddindən artıq yeyilməsi baş ağrıları və qan təzyiqinin dəyişməsinə səbəb ola bilər

Ağciyər Xəstəlikləri İnstitutunda Ümumdünya Vərəmlə Mübarizə Gününə həsr olunan elmi-praktik konfrans keçirilib

“The Nation” qəzeti: ABŞ söz və fikir azadlığını qoruduğunu bildirir, lakin jurnalistlərin qətlinin təşkilində iştirak edir

Peşə təhsili pilləsinin bir səviyyəsindən növbəti səviyyəsinə keçid qaydasında dəyişiklik edilib

"IELTS imtahanına təşviq" layihəsi çərçivəsində 300 nəfər uğurlu nəticə əldə edib

Türkiyə Silahlı Qüvvələri son bir həftədə 38 terrorçunu zərərsizləşdirib

Niyazinin mənzil-muzeyində Əməkdar artist Arif Manaflı ilə görüş

Premyer Liqa: Dörd oyuna hakim təyinatları açıqlanıb

Azərbaycan ağırlıqqaldıranları üçün antidopinqlə bağlı seminar keçirilib

Azərbaycan və Türkiyə birgə tarixi film çəkəcəklər

“Azərbaycanda sürüşmə hadisələrinin kataloqu” Moskvada nəşr edilib

Korsikanın muxtariyyətinə dair qanun layihəsi qəbul olundu, deputat etiraz etdi: Bu, buxovdur

Birinci Beynəlxalq Opera Festivalının ən gənc iştirakçıları çıxışa hazırlaşırlar

Taksilərin texniki göstəriciləri, daxili və xarici tərtibatına dair tələblər təsdiqlənib

BMT-nin İnkişaf Proqramı ilə gələcək əməkdaşlığa dair fikir mübadiləsi aparılıb

Dövlət orqanlarında vakant inzibati vəzifələrin tutulması məqsədilə daxili müsahibə elan edilir

Kino Agentliyində “Kinematoqrafiya haqqında” Qanunun yenilənməsi məqsədilə işçi qrupu yaradılır

Novruz bayramı günlərində yollarda 39 yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib

Bakı şəhərətrafı dəmir yolu nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma fəaliyyəti üzrə subsidiya verilməsi Qaydaları təsdiqlənib

“Müntəzəm və taksi minik avtomobili ilə sərnişin daşımalarında istifadə olunan avtonəqliyyat vasitələrinin texniki göstəriciləri, daxili və xarici tərtibatına dair tələblər”in təsdiq edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

“Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il 14 iyul tarixli 987-VIQ nömrəli Qanununun icrası ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunlarında dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il 5 dekabr tarixli 1048-VIQD nömrəli Qanununun icrasını təmin etmək məqsədilə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin bəzi qərarlarında dəyişiklik edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 10 yanvar tarixli 5 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “İcbari tibbi sığorta üzrə Xidmətlər Zərfi”ndə dəyişiklik edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

“Bakı şəhərətrafı dəmiryol nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma fəaliyyəti üzrə subsidiya verilməsi Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Federasiya rəsmisi: “Böyük İpək Yolu” beynəlxalq turnirinin keçirilməsi ölkəmizdə boksun inkişafına müsbət təsir göstərəcək

“Azərbaycan Respublikasında ixrac-idxal əməliyyatları üzrə gömrük rüsumlarının dərəcələri haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1998-ci il 22 aprel tarixli 91 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 5 avqust tarixli 279 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Vətəndaşların peşə təhsili üzrə qeyri-formal və informal təhsil formaları vasitəsilə əldə etdikləri bilik, bacarıq, səriştə və təcrübənin qiymətləndirilməsi və tanınması məqsədilə imtahanın keçirilməsi və onlara peşə ixtisasını təsdiq edən sənədin verilməsi Qaydası”nda dəyişiklik edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2019-cu il 16 aprel tarixli 173 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Peşə təhsili pilləsinin bir səviyyəsindən növbəti səviyyəsinə keçid Qaydası”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Qafqazşünaslıq İnstitutunda 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr edilmiş dəyirmi masa keçirilib

Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti Matamela Siril Ramafozadan

Şərqşünas alimin məqaləsi Tehranda çap olunub

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin aparat rəhbəri Biləsuvarda vətəndaşları qəbul edib

Dünyanın futbol üzrə ən dəyərli “onbirliyi” açıqlanıb

Latviyanın xarici işlər naziri istefa verib

Beynəlxalq ekspert: COP29 Azərbaycanın iqtisadi mövqeyini gücləndirməsi üçün strateji fürsətdir - MÜSAHİBƏ

Əcnəbi tələbələr Quba Soyqırımı Memorial Kompleksini ziyarət ediblər

Qızıl medal qazanan boksçu: Rəqiblərim güclü olsa da, yarış mənim üçün yaxşı keçdi

AzTU Türkiyə universitetləri və istehsalat müəssisələri ilə əməkdaşlıq əlaqələrini genişləndirir

Azərbaycanın daha 2 boksçusu "Böyük İpək Yolu" turnirində qızıl medal qazanıb

BDU-da 2024-2026-cı illərdə aparılacaq elmi tədqiqat işləri müzakirə olunub

ATU rəhbərliyinə institusional akkreditasiya şəhadətnaməsi təqdim olunub

Lənkəranda baş verən qəzada 3 nəfər xəsarət alıb

Şərqşünaslıq İnstitutunda Naxçıvan Muxtar Respublikasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi sessiya keçirilib

Gürcüstanda ailə quranların sayı 14,5 faiz azalıb

Azərbaycanlı kinoprodüser beynəlxalq kino forumunda münsiflər heyətinə daxil edilib

YAP Səbail rayon təşkilatı Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar anım tədbiri keçirib

“Azərbaycanda sənayeləşdirmə: reallıqlar və perspektivlər” – yeni nəşr