SİYASƏT
Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinin inkişafı bölgədə sabitliyin və təhlükəsizliyin qarantıdır
Bakı, 7 sentyabr, Səadət Hakıyeva, AZƏRTAC
Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri, eləcə də iki qardaş ölkə arasında hərbi əməkdaşlıq dünyada artan qlobal və regional təhlükələr fonunda daha da sürətlə inkişaf edir. Daha dəqiq desək, qardaş ölkələrimiz arasında hərbi sahədə əməkdaşlığın güclənməsi bölgədə sülhün və təhlükəsizliyin təmini baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, YAP Siyasi Şurasının üzvü Məlahət İbrahimqızı söyləyib.
M.İbrahimqızı bildirib: “Yaşadığımız üçüncü minilliyin ikinci onilliyində bəşəriyyət müxtəlif qlobal təhlükə və çağırışlarla üz-üzədir. Bu problemlərin doğurduğu təhdidlərin ildən-ilə artması və genişlənən coğrafiyası onlara qarşı dövlətlərin təkbaşına, yaxud da kollektiv şəkildə mübarizəsində ciddi çətinliklər yaradır. Bu mənada dünya dövlətlərinin əməkdaşlığının güclənməsi günün vacib məsələlərindəndir. Dünyanın bir parçası olan Azərbaycan da baş verən geosiyasi proseslər fonunda özünün milli maraqlarına uyğun, müxtəlif ikitərəfli və çoxtərəfli platformalarda, həmçinin üzvü olduğu beynəlxalq və regional təşkilatlarda mövqeyini daha da gücləndirir. Bu platformalardan biri, hətta ən əhəmiyyətlisi ildən-ilə daha da möhkəmlənən tarixi dostluq, qarşılıqlı etimad, səmimi münasibətlər, yüksəksəviyyəli əməkdaşlıq əsasında qurulan Azərbaycan-Türkiyə əlaqələridir”.
Xalqlarımızın eyni soykökünə, dilə, dinə, mədəniyyətə və bir çox digər qarşılıqlı bağlara malik olmasının onların həm sevincli, həm də kədərli günlərdə həmişə bir-birinə dayaq durmasını şərtləndirdiyini bildirən deputat deyib: “Ulu öndər Heydər Əliyevin “bir millət, iki dövlət” olaraq xarakterizə etdiyi Azərbaycan ilə Türkiyə arasındakı münasibətlər bu gün hər iki ölkənin rəhbərliyi tərəfindən həyata keçirilən düzgün, məqsədyönlü siyasətin məntiqi nəticəsi olaraq daha yüksək səviyyəyə çatmaqda, bir sıra sahələr üzrə isə keyfiyyətcə yeni müstəviyə keçməkdədir. Azərbaycan və Türkiyə arasında əlaqələrin belə yüksək səviyyədə inkişafı təkcə bu dövlətlərin yox, həm də regionun ümumi tərəqqisinə, sabitliyin bərqərar olmasına mühüm töhfələr verir. Eyni zamanda, Azərbaycan və Türkiyə münasibətlərinin inkişafı türk dünyasının daha sıx şəkildə bir araya gəlməsinin vacib şərtlərindəndir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sözləri ilə desək, Türkiyə-Azərbaycan əlaqələri bütün türk dünyası və türk dünyasının birləşməsi, türkdilli dövlətlər arasında əlaqələrin inkişafı üçün çox mühümdür”.
M.İbrahimqızı qeyd edib ki, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında bütün sahələrdə, o cümlədən hərbi əməkdaşlıq istiqamətində sıx əlaqələr mövcuddur. Türkiyə Azərbaycanı təkcə qardaş ölkə kimi deyil, həm də regionda çox əhəmiyyətli strateji tərəfdaş olaraq görür və müxtəlif sahələrdə möhkəm təməllərə əsaslanan geniş əməkdaşlığın daha da inkişaf etdirilməsinə çox ciddi səylər göstərir.
Son illərdə Azərbaycan-Türkiyə hərbi əməkdaşlığında çox böyük sıçrayışın müşahidə olunduğunu qeyd edən deputat söyləyib: “Azərbaycan-Türkiyə hərbi əlaqələrinin inkişafı bölgədə sülhün, sabitliyin və təhlükəsizliyin qarantıdır. Daha doğrusu, iki dövlət arasında hərbi sahədəki əməkdaşlıq regional təhlükəsizlik baxımından da çox vacibdir. NATO-nun aparıcı ölkələrindən biri olan Türkiyə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin modernləşdirilməsində əhəmiyyətli rola malikdir. Türkiyə ilə Azərbaycan arasında imzalanmış strateji müqavilələr, eləcə də təhlükəsizlik üzrə sənədlər ölkələrimiz arasında hərbi əməkdaşlığın inkişafını zəruri edən amillərdəndir. “Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında” müqavilədə nəzərdə tutulanlar Türkiyə-Azərbaycan hərbi əməkdaşlığının güclənməsinə çox ciddi təkan verib.
Bildiyimiz kimi, Türkiyənin milli təhlükəsizlik konsepsiyası və strategiyası dünyada və bölgədə mövcud olan reallıqlara uyğunlaşdırılıb. Belə ki, bu sənədlərdə Türkiyə sərhədlərində onun təhlükəsizliyini təhdid edən hər bir təhdidə ölkənin milli təhlükəsizliyinin qorunması kimi baxılır. Bu mənada Cənubi Qafqaz bölgəsi də rəsmi Ankara üçün strateji prioritetlərdən hesab edilir. Cənubi Qafqaz ölkələri, xüsusilə də Azərbaycan ilə hərbi əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi Türkiyənin dövlət və milli maraqlarından irəli gəlir. Ölkələrimiz arasında hərbi əməkdaşlıq baxımından perspektiv planlar da mövcuddur. Türkiyə Azərbaycana taktiki və strateji dövrdə hərbi dəstəyini davam etdirməkdə qərarlıdır.
Ermənistanın işğalı nəticəsində nəzarətdən kənar qalmış Azərbaycan sərhədlərindən qeyri-qanuni məqsədlər üçün istifadə məsələsi Türkiyə-Azərbaycan hərbi əməkdaşlığı üçün mühüm istiqamətlərdən hesab olunur. Hər iki ölkə terrorizmdən əziyyət çəkdiyindən bu istiqamətdə mübarizənin bu günü və perspektivləri diqqət mərkəzindədir. Belə ki, uzun illərdir Azərbaycanın işğal altında olan torpaqları nəzarətdən kənarda qaldığı üçün silah qaçaqmalçılığı, terrorçuluğun inkişaf etdirilməsi, narkotik dövriyyəsi üçün istifadə edilir. Bu isə təkcə ölkəmiz üçün deyil, həm də bütövlükdə region üçün təhlükədir. Transmilli, mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı Türkiyə-Azərbaycan birgə əməkdaşlığı bu qlobal təhlükə ilə birgə mübarizəni daim diqqətdə saxlayır”.
Ölkəmizdə hərbi sahədə ixtisaslaşmış kadrların hazırlanmasına qardaş ölkənin dəstəyini qeyd edən M.İbrahimqızı bildirib ki, Azərbaycanda sərhəd təhlükəsizliyi sisteminin təşkili, əməliyyat şəraiti və bu istiqamətdə Türkiyənin göstərə biləcəyi dəstək də mühüm hesab edilir. İki qardaş ölkə arasında hərbi, hərbi-texniki, hərbi təhsil və hərbi kadrların hazırlanması da əməkdaşlığın prioritetlərindəndir. Azərbaycan və Türkiyə hər sahədə tam müttəfiqdirlər. Bu mənada həm ikitərəfli səviyyədə, həm də NATO ilə əməkdaşlıq çərçivəsində hərbi sahədə əməkdaşlığın davamlı inkişafı bu müttəfiqliyin ayrılmaz hissəsidir. Bu əməkdaşlıq Yüksək Səviyyəli Strateji Əməkdaşlıq Şurasının Bəyannaməsində öz əksini tapıb. Bununla bərabər, ölkələrimiz arasında hərbi əməkdaşlıq üçün bu ilin fevral ayında Bakıda imzalanmış və iyulun 2-dən qüvvəyə minən “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkiyə Respublikası Hökuməti arasında hərbi maliyyə əməkdaşlığı haqqında” Saziş geniş perspektivlərə yol açıb. Bu sənədin qüvvəyə minməsi ilə saziş çərçivəsində hazırlanmış illik plana uyğun olaraq, ölkələrin quru qoşunları və hərbi hava qüvvələrinin iştirakı ilə birgə genişmiqyaslı təlimlər keçirilib.
Deputat diqqətə çatdırıb ki, Prezident İlham Əliyev təlimlər başa çatdıqdan sonra Türkiyənin Müdafiə naziri Hulusi Akarın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edərkən ölkələrimiz arasında hərbi əməkdaşlığın inkişafını yüksək qiymətləndirib. Hər il həm Azərbaycanda, həm də Türkiyədə hərbi təlimlərin keçirilməsini ənənə kimi dəyərləndirən dövlətimizin başçısı bu təlimləri Türkiyə-Azərbaycan birliyinin, qardaşlığının növbəti təzahürü kimi qiymətləndirib.
“Ümumilikdə götürdükdə, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ilk günlərindən Türkiyə dövləti Azərbaycanın haqlı tələblərini daim müdafiə edib, Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın işğal olunmuş tarixi torpaqlarından dərhal və qeyd-şərtsiz çıxması tələbi ilə mütəmadi çıxış edərək, ölkəmizin ərazi bütövlüyünün təmini istiqamətində ardıcıl səylər göstərib və göstərir. 1992-ci ildən bu günədək bütün beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən Ermənistanın işğalçılıq siyasəti, eləcə də Xocalı soyqırımı ilə bağlı onlarla qətnamələr qəbul edilsə də, təcavüzkar dövlət beynəlxalq hüquqa məhəl qoymur. Çox təəssüf ki, beynəlxalq təşkilatlar, eləcə də dünyanın böyük dövlətləri, ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri, hətta BMT Təhlükəsizlik Şurası hələ də Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə göz yumur. Azərbaycanın bu haqq işində ancaq qardaş Türkiyə açıq mövqe göstərir, bütün platformalarda xalqımızın və dövlətimizin yanında olduğunu bəyan edir. Bu günədək qardaş Türkiyə Ermənistanla sərhədləri bağlayıb və diplomatik əlaqələri kəsib. Azərbaycanın iştirak etmədiyi platformada Türkiyə, Türkiyənin iştirak etmədiyi platformada Azərbaycan bir millət, iki dövlət missiyasını həyata keçirir. Azərbaycan Prezidentinin bir neçə il bundan əvvəl Türkiyənin iştirak etmədiyi mötəbər beynəlxalq tədbirdə Ermənistanın prezidentinin qardaş ölkə əleyhinə danışarkən onun sözünü kəsərək “Türkiyə burada yoxdur, amma mən varam, biz varıq” deməyi möhkəm və etibarlı dostluğumuzun sübutudur”, - deyə Məlahət İbrahimqızı vurğulayıb.
Deputat diqqətə çatdırıb ki, elə bu günlərdə Prezident İlham Əliyevin Yunanıstanın Azərbaycana yeni təyin olunmuş səfirinə “Türkiyəni dəstəkləyirik və bütün hallarda dəstəkləyəcəyik” deməsi təkcə iki qardaş ölkədə deyil, beynəlxalq ictimaiyyətdə də rezonans doğurub. Azərbaycan Prezidentinin bu fikirləri hər iki dövlətin hər bir vətəndaşı üçün Türkiyə-Azərbaycan dostluğuna və qardaşlığına xidmət etməyin yol xəritəsidir. Bütün dövrlərdə Türkiyə-Azərbaycan münasibətləri həm iki ölkə, həm də region üçün çox önəmli rol oynayıb.
M.İbrahimqızının sözlərinə görə, son vaxtlar imzalanan çoxsaylı sənədlər bir daha dünyaya nümayiş etdirdi ki, Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri sarsılmaz köklərlə bağlıdır. Şübhəsiz ki, böyük geosiyasi və geoiqtisadi potensiala malik hər iki ölkənin strateji əməkdaşlığı regionda sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsinə, həmçinin bölgədə iqtisadi inkişafın da gücləndirilməsinə təkan verəcək.