Bakı, 2 iyul, AZƏRTAC

XXI əsrin bəlası olan koronavirusla (COVID-19) əlaqədar elan olunmuş pandemiyadan ən çox zərər çəkən sahələrdən biri də turizmdir. Demək olar ki, pandemiya ilə əlaqədar dünya qapalı məkana çevrilib, ölkələr sərhədlərini bağlamaq məcburiyyətində qalıb. Yay çimərlik mövsümünün başlanmasına baxmayaraq 150-yə yaxın ölkənin sərhədləri hələ də açılmayıb. Ümumdünya Səyahət və Turizm Şurasının (World Travel and Tourism Council) proqnozlarına görə 2020-ci ildə turizm sektorunda 25 faiz azalma gözlənilir. Bunun nəticəsində turizm sektorunun gəlirlərinin 30-50 milyard dollar həcmində azalacağı təxmin edilir. Hesablamalara görə, pandemiya səbəbindən turizm sektorunda çalışan 50 milyona yaxın insan işsiz qala bilər. İşsiz qalan 50 milyon insanın 30 milyonunun Asiya, 7 milyonunun Avropa, 5 milyonunun Amerika və qalanının isə digər qitələrin payına düşəcəyi təxmin edilir. BMT-nin Ümumdünya Turizm Təşkilatının açıqlamalarına görə, dünyada turizmin pandemiya ilə əlaqədar ümumi itkilərinin həcmi təqribən 1 trilyon 500 milyon dollara bərabərdir. Bütün bunlar və postpandemiya dövründə ölkə turizminin aqibəti Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş katibi Zurab Pololikaşvili ilə iyunun 30-da keçirilən videokonfransda müzakirə edilib. Dövlətimizin başçısı Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş katibinin diqqətinə çatdırıb ki, “son vaxtlar Azərbaycana gələnlərin sayının xeyli artması müşahidə olunurdu. Keçən il rekord göstərici qeydə alınıb – 3 milyondan çox əcnəbi vətəndaş Azərbaycana səfər edib. Faiz nisbətində desək, turist axını təqribən 15 faiz artıb. Son 4-5 ildə orta illik artım göstəricisinin 10-24 faiz həddində olmasını nəzərə alsaq, deyə bilərik ki, bu sahə çox geniş vüsət alıb. Biz şadıq ki, özəl sektor bu sahəyə fəal sərmayə qoyur, dövlət də dəstək göstərir”.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a müsahibəsində Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin Turizm və qonaqpərvərlik fakültəsinin dekanı Bahadur Bilalov söyləyib.

Bahadur Bilalov xatırladıb ki, dövlətimizin başçısı pandemiya dövründə dünya ölkələrinin çoxu kimi, Azərbaycanın da öz sərhədlərini bağladığını qeyd edib. Bildirib ki, indiyə qədər bağlı olan sərhədlərimiz yalnız ölkəmizə qayıtmaq istəyən Azərbaycan vətəndaşlarının qəbulu və Azərbaycanı tərk etmək istəyən əcnəbilərin getməsi üçün açıqdır. Prezidentimiz bunu insanların təhlükəsizliyi, sağlamlığı, onların həyatları ilə əlaqədar olduğu üçün həyata keçirildiyini söyləyib: "Əlbəttə, virusun Azərbaycana kənardan gətirildiyini nəzərə alaraq, hesab edirik ki, indiki mərhələdə yeganə düzgün yol sərhədlərin bağlanmasıdır. Lakin, eyni zamanda, ümid edirik ki, pandemiya zəiflədikcə, o cümlədən bizim sıx əməkdaşlıq etdiyimiz Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrinə riayət etməklə biz də sərhədləri açacağıq. Bunun nə vaxt baş verəcəyini demək çətindir”. Sərhədlərin bağlanmasının ölkə turizmi üçün mənfi nəticələrindən danışan Prezidentimiz vurğulayıb ki, “turizm pandemiya şəraitində ən çox zərər çəkmiş sahələrdən biridir. Biz bunu Azərbaycanda da, bütün dünyada da müşahidə edirik. Buna görə təbiidir ki, sizin üzərinizə əlavə yük düşüb. Ona görə ki, əvvələn, pandemiya dövründə turist axını təbii olaraq çox azalıb, lakin postpandemiya dövründə də bu sahənin bərpa olunması, əlbəttə, müəyyən məhdudiyyətlərlə bağlı olacaq”.

Sahənin fəaliyyətini davam etdirməsi üçün görülən tədbirləri qeyd edən ölkəmizin rəhbəri Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş katibinin diqqətinə çatdırıb ki, pandemiya dövründə bu sahədə işləyən insanlara maddi dəstək göstərilib: “Biz turizm sektorunun işçilərinin əməkhaqqının çox hissəsini ödəmişik ki, onların dolanışıq üçün vəsaiti olsun və bu sahədə sahibkarlar kadr potensialını qoruyub saxlaya bilsinlər.

Mən hökumətə təlimat vermişəm ki, bu məsələyə baxılsın və turizm sektorunun dəstəklənməsi davam etdirilsin. Ona görə ki, siz yaxşı bilirsiniz, bu potensialı artırmaq çox çətin və məsul məsələdir. Azərbaycanda biz bu istiqamətdə çox fəal irəliləmişik. Əvvəlcə infrastruktur layihələrindən, ölkəmizin təqdimatı ilə bağlı layihələrdən, sərgilərdə iştirak etməkdən, müxtəlif beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsindən başladıq. Deməliyəm ki, Azərbaycanda turizmin sürətli inkişafı çox cəhətdən Formula 1 yürüşlərinin keçirilməsi ilə bağlı idi. Birinci yürüş keçiriləndən dərhal sonra turizmin artmasını gördük. Dediyim kimi, hər il bu potensial artır və müxtəlif məlumatlara görə əcnəbilər Azərbaycanda hər il təqribən 1,5-2 milyard dollar pul xərcləyirlər. Yəni, bu, bizim iqtisadiyyata böyük valyuta axını deməkdir. Buna görə də turizm sənayesinin yaradılması üçün çox böyük qüvvə sərf etmişik və otel biznesi ilə məşğul olan iri firmalar, dünyanın aparıcı brendləri Azərbaycana gəliblər. Bunu nəzərə alaraq, əlbəttə, biz bu sahəni itirə bilmərik. Biz kadr potensialını, qazanılmış təcrübəni qoruyub saxlamalıyıq. Buna görə dövlət bu sahəni dəstəkləyəcək”.

Prezident postpandemiya dövründə bu sahənin inkişafı üçün beynəlxalq təcrübəni öyrənməyi, həmçinin Ümumdünya Turizm Təşkilatının tövsiyələrinə əməl ediləcəyini xüsusi vurğulayıb: “Postpandemiya dövründə işi daha düzgün görmək üçün bizə sizin təşkilat tərəfindən tövsiyələr lazımdır. Biz buna çox ümid edirik. Əminik ki, sizin verəcəyiniz məsləhətlərə əməl edəcəyik və onları həyata keçirməklə çalışacağıq ki, bu sahəni maksimum qısa müddətdə bərpa edək. Hərçənd bu, asan olmayacaq. Əlbəttə, biz turizm sahəsində aparıcı ölkələrin, böyük təcrübəyə malik olan və özlərinin iqtisadi inkişafında müəyyən dərəcədə, əhəmiyyətli dərəcədə turizm sektoruna güvənən ölkələrin atdığı addımları diqqətlə izləyəcəyik”. Prezident xüsusi olaraq qeyd edib ki, “Pandemiya sovuşandan dərhal sonra biz, əlbəttə, öz addımlarımızı çox dəqiq planlaşdırmalıyıq. Bir daha demək istəyirəm ki, səhvə yol verməmək və məhz turizm sahəsinin bərpası istiqamətində addımlar atmaq üçün sizin növbəti məsləhətlərinizi, tövsiyələrinizi gözləyəcəyik”.

Dövlətimizin başçısı mövcud şəraitdə daxili turizmin inkişafına ehtiyac duyulduğunu qeyd edərək deyib: “Xüsusən pandemiya dövründə biz daxili turizmə böyük diqqət yetiririk. Çünki daxili turizm xarici turizmi tam əvəz etməsə də, hər halda, bizim turizm infrastrukturunu, o cümlədən regionlarda müəyyən dərəcədə doldura bilər. Azərbaycan vətəndaşlarının hələlik xaricə gedə bilmədiklərini nəzərə alaraq, əlbəttə, daxili turizm sənayesini dəstəkləyən amil ola bilər”.

Videokonfransın sonunda ölkə Prezidenti dünyada turizm sahəsinin bərpa ediləcəyinə əmin olduğunu bildirib. Qeyd edib ki, bu, baş verəcək, bunun üçün sadəcə vaxt lazım olacaq: “Biz bu sahəyə sərmayə qoyulmasını bundan sonra da davam etdirəcək, əcnəbi turistlər üçün daha yaxşı şərait yaradacağıq. Ona görə ki, Azərbaycanda buna kömək edə biləcək bütün amillər var: sabit ictimai-siyasi şərait, təhlükəsizlik, xalqımızın qonaqpərvərliyi, tarixi abidələr, təbiətin müxtəlifliyi, yay turizmi, qış turizmi və Azərbaycan mətbəxi. Belə ki, burada bütün amillər var. Həm coğrafi mövqeyimiz, həm dünyanın müxtəlif ölkələri ilə aviasiya əlaqələrimiz. Buna görə yalnız məqsədyönlü iş və potensialın artırılması, bir də, əlbəttə, məsələn, ölkəyə əcnəbi vətəndaşların böyük axınına mane olan bürokratik əngəllərin aradan qaldırılması lazımdır. Bütün bunlar gündəlikdədir”.

Beləliklə, Azərbaycanda turizm sahəsində həyata keçirilən dövlət siyasəti Turizm və Menecment Universitetinin fəaliyyətinə də istiqamət verir.