Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

SİYASƏT

Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki mədəni irs problemi Avropa Şurasının təşkil etdiyi xüsusi müzakirələrdə qaldırıldı

Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki mədəni irs problemi Avropa Şurasının təşkil etdiyi xüsusi müzakirələrdə qaldırıldı

Budapeşt, 4 dekabr, AZƏRTAC

Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) mədəniyyət, elm, təhsil və media komitəsi qış sessiyası ərəfəsində son iclaslarını ənənəvi olaraq Fransada deyil, Macarıstanda keçirib. Ümumiyyətlə, üzv ölkələrin parlamentlərinin Avropa Şurasının müzakirəyə çıxardığı problemlər dairəsinə daha yaxından cəlb olunması məqsədilə son illərdə vaxtaşırı olaraq ayrı-ayrı Avropa paytaxtlarında komitə iclaslarının keçirilməsi təcrübəsinə müraciət edilir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, mədəniyyət, elm, təhsil və media komitəsinin dekabrın 4-də Budapeştdə keçirilən iclasında bir sıra ümumavropa əhəmiyyətli təhsil, elm, mətbuat problemləri ilə yanaşı, mədəni irslə əlaqədar ayrıca məruzə də müzakirəyə çıxarıldı. “Avropa qeyri-maddi irsinin qorunması və inkişaf etdirilməsi” adlı məruzə ətrafındakı geniş müzakirələrdə yalnız AŞPA komitəsinin üzvləri deyil, tədbirə dəvətli qonaqlar qismində Macarıstandan, Avstriyadan, Slovakiyadan olan ekspertlər də iştirak ediblər.

Problem ətrafında gedən fikir mübadilələrinə qatılan AŞPA-dakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü Rafael Hüseynov əvvəlcə ölkəmizin qeyri-maddi irs nümunələrinin UNESCO çərçivəsində qorunması ilə bağlı müfəssəl məlumat verib: “Hər xalqın milli özünəməxsusluğu, təkrarsızlığı, tarixən formalaşmış zövq səviyyəsi, ilk növbədə və ən qabarıq şəkildə onun qeyri-maddi mədəni irsində əksini tapır. Qeyri-maddi mədəni irs də elə xalqın milli dili kimidir. Belə sərvətlərsiz xalqın mənəvi dünyası çox kasıb olardı. Azərbaycan qeyri-maddi mədəni irs baxımından zəngin sərvətə malikdir. Məmnunluqla qeyd etməliyəm ki, son 10 ilə yaxın müddət ərzində UNESCO ilə sıx əməkdaşlıq çərçivəsində Azərbaycanın qeyri-maddi mədəni irsinin təbliği və qorunması istiqamətində çoxlu və faydalı işlər görülmüşdür. 2008-ci ildə Azərbaycan muğamı, 2009-cu ildə Azərbaycan aşıq sənəti və Novruz bayramı, 2010-cu ildə Azərbaycan xalça toxuculuğu ənənəvi sənəti, 2012-ci ildə Azərbaycan tar ifaçılıq sənəti və onun hazırlanma ustalığı, 2013-cü ildə Qarabağ atı ilə oynanılan Çovqan atüstü oyunu, 2014-cü ildə Qadın baş örtüyü kəlağayının düzəldilməsi və geyinməsi ənənəvi incəsənəti və onun simvolizmi, 2015-ci ildə Azərbaycanın ucqar bir dağ kəndinə məxsus Lahıc misgərlik sənəti, 2016-cı ildə isə Azərbaycan lavaşı. Lakin, eyni zamanda, UNESCO-nun daha 3 - “Ümumdünya yaddaşı”, “Dünyanın yaddaşı”, “Təhlükə altında hesab edilən dillər” siyahıları üzrə Azərbaycan mədəni və mənəvi irs nümunələri qorunmaqdadır. Lakin bu siyahılardan kənarda da mənim ölkəmin yüzlərlə qeyri-maddi irs örnəkləri mövcuddur ki, onların yaşamaq və qorunmaq haqqı var”.

Azərbaycanın məruz qaldığı təcavüzün bütün başqa fəsadlarından savayı qeyri-maddi irsə də ciddi ziyanlar vurması məsələsinə toxunan deputat Rafael Hüseynov deyib: “Azərbaycan işğala məruz qalmış ölkədir. 25 ildir ki, onun ərazilərinin 20 faizi hər cür beynəlxalq nəzarətdən kənardır. Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan və ona havadarlıq edən xarici qüvvələr tərəfindən zəbt edilməsi qeyri-maddi mədəni irsə də ciddi, bir sıra hallarda isə sağalmaz, bərpası mümkün olmayan ziyanlar yetirib. 25 il ərzində nəsillər dəyişir və belə böyük zaman kəsiyində öz ev-eşiklərindən məhrum olaraq tamam fərqli məkanlarda yaşayan insanların musiqi və söz folkloru, adət və ənənələri deformasiyaya uğrayır, nəsillər arasında rabitə itir, ötürücülük missiyası yerinə yetirilə bilmədiyindən bir sıra sərvətlər yox olur”.

Rafael Hüseynov Ermənistan ərazisində əsrlərcə ömür sürmüş və bir neçə deportasiyadan sonra 1980-ci illərin sonlarında oradakı dədə-baba torpaqlarından son nəfərinədək zorla qovulmuş azərbaycanlıların qeyri-maddi mədəni irs nümunələrinin bu gedişatda məhvə uğraması məsələsinə də ayrıca diqqət yönəldib: “İndiki Ermənistan ərazisində yüz illərlə kompakt yaşayan 300 min nəfərdən artıq azərbaycanlı 1980-ci illərin sonlarında etnik təmizləməyə məruz qalaraq öz tarixi yurdlarından deportasiya ediləndən sonra faktiki olaraq bizim böyük bir mədəni sərvət layımız faciəvi vəziyyətlə üzləşdi. 100 il əvvəl nəşr edilmiş xəritələrdə azərbaycanlılardan zorla təmizlənmiş həmin ərazilərdəki toponimlərin 90 faizdən çoxu sırf Azərbaycan mənşəli idi. Hər bir məkanın adı ilə də bağlı saysız əfsanələr, rəvayətlər, şeirlər, nəğmələr vardı. İndi həmin toponimlərin hamısı dəyişdirilib, erməni adları ilə əvəz edilib. Oradan qovulmuş insanların bir çoxu sarsıntılara, əzablara, çətinliklərə dözməyərək həyatdan gedib, qalanları isə son 30 ildə pərakəndə halda Azərbaycanın 60-dan artıq müxtəlif rayonuna səpiliblər. Qeyri-maddi mədəni irsi məhv etməyin, zədələməyin ən qısa yollarından biri isə onu yuvasından, mövcudluq məkanından məhrum etməkdir. Yəni, bu sərvətləri yaradan insanları birləşdirən məkan yoxdursa, onlar birlikdə, daimi ünsiyyətdə deyillərsə, bu sərvətlərlə mütəmadi olaraq paylaşmırlarsa, demək, həmin qeyri-maddi mədəni irs inciləri tədricən yox olmağa məhkumdur”.

Fikirlərini yekunlaşdırarkən Milli Məclisin mədəniyyət komitəsinin sədri Rafael Hüseynov ayrı-ayrı xalqlara məxsus mədəniyyət incilərinin əslində bütün bəşəriyyətə malik olduğunu vurğulayıb, dünya birliyini və beynəlxalq təşkilatları bu sərvətləri qorumaq səmtində birliyə və səyləri artırmağa çağıraraq deyib: “Bütün dünyaya məxsus böyük rus yazıçısı Fyodor Dostoyevski inanırdı ki, dünyanı gözəllik xilas edəcək. Lakin gətirdiyim kədərli nümunələr gözəlliyi məhv etməyə yönəlmiş müdhiş cəhdlərdir və təəssüf ki, beynəlxalq birlik də bunların qarşısını almaq üçün təsirli addımlar atmır, yaxud ata bilmir. Dünyanı xilas etməli olan gözəllik amansızca məhv edilirsə, bəs onda dünyanın özünün taleyi necə olacaq?!”.

Pərvanə Qarayeva

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Budapeşt

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

“SpaceX” ən böyük raketini altıncı dəfə sınaq uçuşuna çıxaracaq

Kişineuda Zəfər Günü və Dövlət Bayrağı Günü qeyd olunub

Dövlət Proqramı çərçivəsində xaricdə təhsil alanların sayı açıqlanıb

“Bakı Metropoliteni”ndə çalışan 211 şəhid ailə üzvü və Qarabağ müharibəsi veteranlarına yardım verilib

Yol polisi Zəfər Günü ilə əlaqədar sürücülərə müraciət edib

Prezident İlham Əliyev yenidən Moldova Prezidenti seçilməsi münasibətilə Maya Sandunu təbrik edib

Azərbaycanı Avropa çempionatında 22 şahmatçı təmsil edəcək

Azərbaycan yığmasının Millətlər Liqasındakı rəqibləri müəyyənləşib

Moldova Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri xanım Maya Sanduya

FHN təhlükəsizlik tələblərinə cavab verməyən qülləli kranın istismarını dayandırıb

Dünya azərbaycanlıları COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi ilə əlaqədar bəyanat yayıblar

Musiqili Teatrda “Bir nəfəs qədər” tamaşası nümayiş olunacaq

AHİK Zəfər Günü münasibətilə bayram tədbiri təşkil edib

Milli Kitabxanada Zəfər Gününə həsr olunmuş tədbir təşkil edilib

Meteo.az mobil tətbiqi istifadəyə verilib

Audiovizual Şura ümumölkə yerüstü radio yayımçısı lisenziyasının verilməsi məqsədilə 2 müsabiqə elan edib

® “Facility Management Group” şirkəti ağacəkmə aksiyasında iştirak edib

Azərbaycan regiondakı dominantlığını bütün dünyaya qəbul etdirib RƏY

Pozitiv süd vəzi və ağciyər xərçəngi, beyin metastazlarının terapiyası mövzusunda elmi seminar keçirilib

Qubada iki hektar sahədə pavlovniya bağı salınır VİDEO

İstiqlal Muzeyində “Yaşıl vətən, yaşıl dünya” adlı sərgi açılıb

Zelenski Trampla “əla telefon danışığının” olduğunu bildirib

Zəfər Günü münasibətilə Vyanada “270-ci səhifə“ sənədli filminin təqdimatı keçirilib

Şarl Mişel: Avropa İttifaqı ABŞ-la münasibətləri dərinləşdirmək istəyir

“BMT-nin Uşaq hüquqları Konvensiyası” adlı maarifləndirici vəsait hazırlanıb

Aİ liderləri Gürcüstana təzyiq göstərirlər

Azərbaycan voleybol millisi Avropa çempionatının seçmə mərhələsində iştirak edəcək

AQTA: Aprel ayından indiyədək 6 min 372 ictimai iaşə müəssisəsində və obyektdə monitorinq aparılıb

Türkiyənin Uludağ Universitetinin professoru COP29-dan gözləntilərini bölüşüb

Rəsmi Vatikan Donald Trampın müharibələrə son qoyacağına ümidvardır

Ciorcia Meloni ilə Donald Tramp arasında telefon danışığı olub

Paşinyan Budapeştdə jurnalistlərin suallarını cavablandırmaqdan imtina edib

Botanika İnstitutunda Zəfər Gününə həsr edilən tədbir keçirilib

GDU-da Zəfər Günü qeyd olunub

Bakı Bələdiyyə Teatrı Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sahil Mühafizəsində “Unutqanlıq qorxunc bəladır” tamaşasını təqdim edib

Avropa Kuboku: “Sabah”ın basketbolçusu rekorda imza atıb

Dövlət İdarəçilik Akademiyasında “ASAN xidmət” mərkəzlərinin əməkdaşları üçün təlim keçirilib

Bakı-Quba ödənişli yolundan istifadə üçün “Sürətli Keçid Kartları”nın satışına başlanılır

Mediatorlar üçün bərpaedici ədliyyə ilə bağlı təlimlərə başlanılıb

COP29 çərçivəsində “İqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə kosmik çağırışlar: Kosmik Liderlərin Sammiti” keçiriləcək

8 Noyabr - Zəfər tariximizin inciləri

COP29 ərəfəsində ölkəmizə qarşı aparılan qarayaxma kampaniyası və haqsız ittihamlar təəccüb doğurur - RƏY

Bosniya və Herseqovinada bəzi şəhərlərdə hava çirkliliyi təhlükəli səviyyədədir

Azərbaycan gimnastı: Ölkə çempionatında yaxşı rəqabət var

Təhsil müəssisələrində Zəfər Günü tədbirləri keçirilib

Baş Prokurorluqda Zəfər Gününə həsr olunmuş tədbir keçirilib

Xəbərdarlıq: Abşeron yarımadasının bəzi yerlərində leysan yağacaq

Dünya Bankı: COP29 Azərbaycanın qlobal iqlim problemlərinin həllinə sadiqliyini nümayiş etdirmək üçün əla fürsətdir – MÜSAHİBƏ

İqlim dəyişikliyi və insan hüquqları: Azərbaycanın rolu və beynəlxalq perspektivlər

Alimlər ürəyə zərər verən və qocalmanı sürətləndirən amili açıqlayıblar

Budapeştdə Avropa Siyasi İcmasının 5-ci sammiti işə başlayır

Naxçıvanda Zəfər Günü ilə bağlı veloyürüş keçirilib

Gürcüstan XİN Cenevrə beynəlxalq danışıqlarının 62-ci raundu ilə bağlı bəyanat yayıb

Dünya Dini Liderlərinin Qlobal Bakı Sammitinin iştirakçıları Ağdamda VİDEO

BMT: Əfqanıstanda tiryək istehsalı 19 faiz artıb

Multikulturalizm Mərkəzində Zəfər Günü qeyd olunub

Türkiyəli fermer Zəfər Gününü orijinal şəkildə təbrik edib - FOTO

Azərbaycan hərb meydanında qalib gəldiyi kimi, siyasi sahədə də qələbələrini davam etdirəcək ŞƏRH

COP29 Azərbaycan və Pakistan üçün yeni əməkdaşlıq imkanları yaradır

COP29 çərçivəsində Yaşıl Qabaqcıl İdarəetmə üzrə Nazirlər Forumu keçiriləcək

COP29 Könüllülük Proqramının hazırlıq mərhələsi başa çatıb

Deputat: Azərbaycan Türk Dövlətləri Təşkilatının potensialının gücləndirilməsinə mühüm töhfələr verir

Azərbaycan COP29 konfransının ən yüksək səviyyədə təşkili üçün bütün imkanlarını səfərbər edib – BƏYANAT

Cəbrayılda daha 30 ailəyə evlərin açarları təqdim olunub YENİLƏNİB VİDEO

® “Kapital Bank” tələbələrə karyera yolunda yeni imkanlar yaratmağa davam edir

İsmayıllıda yanğına qarşı təhlükəsizlik tədbiri görülməyən obyektin fəaliyyəti dayandırılıb

Tarix və Etnologiya İnstitutunda tədbir: 44 günlük zəfər tariximiz və 23 saatlıq tam qələbəmiz

“Azərişıq” COP29 tədbiri ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

UNICEF nümayəndəsi: İqlim dəyişikliyi uşaqlara da təsirsiz ötüşmür VİDEO

Çin daha doqquz ölkə üçün vizasız rejim tətbiq edib

Bu günədək Ağdərədə 27 min hektardan çox ərazidə aqrokimyəvi tədqiqat işləri aparılıb

Mərkəzi Bank yeni yaradılmış “Türk Yaşıl Maliyyə Şurası”na üzv olub

Çempionlar Liqasında həftənin oyunçusu adına namizədlər müəyyənləşib

“Azərbaycan Respublikasında ixrac-idxal əməliyyatları üzrə gömrük rüsumlarının dərəcələri haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1998-ci il 22 aprel tarixli 91 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

Damcılı mağarasındakı arxeoloji tədqiqatlar barədə İngiltərədə kitab nəşr olunub

Şirvan şəhərində keçirilməsi nəzərdə tutulan vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib

Praqada Azərbaycan Evi açılıb

Təhsil eksperti: Yaxın gələcəkdə süni intellektin bəzi ixtisaslara təsiri qaçılmazdır

Azərbaycan dövlətinin uğurlarının əsasında elmə və idarəçiliyə əsaslanan müdrik yanaşma dayanır ŞƏRH

Azərbaycanın Zəfər Günü Cənubi Koreyada qeyd olunub VİDEO

Vətən müharibəsi ilə bağlı hesabat hazırlanıb

BMU-da Vətən müharibəsi qaziləri ilə tələbələrin görüşü təşkil olunub

İspaniyada daşqınlardan sonra 89 nəfər hələ də itkin düşmüş sayılır

Özbəkistanda Zəfər Günü münasibətilə tədbir keçirilib VİDEO

Lənkəranda normativ tələblərin pozulduğu ət satışı məntəqəsinin fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb

Dubay şəhərində 8 Noyabr – Zəfər Gününə həsr olunmuş tədbir keçirilib

AQTİ-nin regional laboratoriyası iki beynəlxalq səriştəlilik sınağında uğurlu nəticə əldə edib

Epizootik vəziyyətlə əlaqədar bəzi ərazilərdən idxala müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub

Xəzər dənizində zəlzələ qeydə alınıb

Britaniya səfiri: Bir neçə gündən sonra bütün dünyanın ürəyi Bakıda döyünəcək

Bugünkü hərracda tələb 77,1 milyon dollar təşkil edib

Azad edilmiş ərazilərdə kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlar müsabiqə vasitəsilə icarəyə veriləcək

Xaric edilən kursantların müddətli həqiqi hərbi xidmətə göndərilməsi qaydası təsdiqlənib

® “Araz” supermarketlər şəbəkəsinin keçirdiyi “Tullantıdan yarat” müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb

Hakimlərin Qiymətləndirilməsi Komitəsi yaradılacaq

Zəfər Günü üçün hava proqnozu açıqlanıb

Prezident İlham Əliyev Bakıda Mərkəzi Parkın üçüncü hissəsinin açılışında iştirak edib  YENİLƏNİB VİDEO

Ağdamın Quzanlı qəsəbəsindəki dönərxananın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb

AzMİU-nun tələbələri “Ağıllı parkinq qoruyucusu” layihəsini təqdim ediblər

“Rafael” qasırğası Kubada elektrik sistemini sıradan çıxarıb