Bakı, 12 yanvar, AZƏRTAC

Ötən il dekabrın 23-də Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “Azərbaycan Respublikasında 2022-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi haqqında” Qanuna əsasən ünvanlı dövlət sosial yardımının təyin edilməsi məqsədilə 2022-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 200 manat məbləğində təsdiq edilib. Qanuna uyğun olaraq bu il yanvarın 1-dən ünvanlı dövlət sosial yardımı adambaşına həmin məbləğdə ödəniləcək.

Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sosial ödənişlər departamentinin müdiri Rasim Səfərov AZƏRTAC-ın müxbirinin ünvanlı dövlət sosial yardımı və onun məqsədləri barədə suallarını cavablandırıb. Müsahibəni təqdim edirik.

- Ünvanlı dövlət sosial yardımını kimlər ala bilər?

-Ünvanlı dövlət sosial yardımı aztəminatlı ailələrə dövlət tərəfindən göstərilən pul yardımıdır. Aztəminatlı ailə orta aylıq gəlirləri hər bir ailə üzvü üçün ehtiyac meyarının məcmusundan aşağı olan ailədir. Müraciətdən əvvəlki son 12 ay ərzində orta aylıq gəliri aşağıdakı səbəblərdən hər bir ailə üzvü üçün ehtiyac meyarının məcmusundan aşağı olan aztəminatlı ailələr sosial yardım almaq hüququna malikdirlər: ailə üzvünün əmək qabiliyyətini itirməsi, əmək qabiliyyətli olan ailə üzvünün birinci dərəcə əlilliyi olan şəxsə, 8 yaşına çatmamış uşağa və ya sağlamlıq imkanları məhdud 18 yaşınadək uşağa qulluq etməsi, ailənin əmək qabiliyyətli 23 yaşadək üzvünün əyani təhsil alması, ailənin əmək qabiliyyətli üzvünün “İşsizlikdən sığorta haqqında” Qanuna uyğun olaraq işsizlikdən sığorta ödənişi alması, ailə üzvünün vəfat etməsi, ailə üzvünün məhkəmə tərəfindən itkin düşmüş və yaxud ölmüş hesab edilməsi, ailə üzvünün azadlıqdan məhrum edilməsi, ailə üzvünün olduğu yerin məlum olmaması.

2021-ci il üzrə qanunla 1 nəfər üçün ehtiyac meyarı 200 manat təsdiq olunub. Məsələn, bir evdə yaşayan 3 nəfərlik ailə üçün ehtiyac meyarının məcmusu 600 manatdır. Əgər ailənin orta aylıq gəliri həmin məbləğdən aşağıdırsa, bu halda ailəyə aradakı fərqi aradan qaldırmaq üçün sosial yardım təyin edilir.

-Onu almaq üçün necə müraciət etmək lazımdır?

-Ailəni təmsil edən yetkinlik yaşına çatmış və əmək qabiliyyətli şəxs, belə şəxs olmadıqda isə qəyyum sosial yardımın alınması üçün müraciət edə bilər. Bu zaman yaşayış yeri üzrə ailə tərkibi haqqında arayış alınaraq notariusa təmsilçilik ərizəsinin alınması üçün müraciət edilir. Notarius tərəfindən təsdiq edilmiş təmsilçilik barədə ərizədə göstərilən ailəni təmsil edən şəxs “Elektron hökumət” və ya Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin internet səhifəsində yerləşdirilmiş “ünvanlı sosial yardımla bağlı müraciətin edilməsi” elektron xidmətindən istifadə etməklə “Ərizə-bəyannamə”ni dolduraraq “Ünvanlı yardım” (VEMTAS) altsisteminə göndərir.

-Ünvanlı dövlət sosial yardımının təyin olunması üçün müraciətlərə hansı müddətə baxılır və bu yardım hansı müddətə təyin olunur?

-Sosial yardımın alınması üçün müraciətlər əvvəlcə elektron sistem tərəfindən 15 iş günü müddətində araşdırılır və sosial yardımın təyin olunması və ya təyin olunmasından imtina edilməsi barədə müvafiq qərar çıxarılır. Əgər elektron sistem tərəfindən ailənin sosial yardım almağa uyğunluğu müəyyən edilərsə, bu halda ailənin ərizə bəyannaməsində göstərdiyi məlumatlar Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin əməkdaşları tərəfindən yerində yoxlanılır. Həmin məlumatlar təsdiqini taparsa, ailəyə sosial yardım təyin edilir. Ünvanlı dövlət sosial yardımı müraciət edilən ayın 1-dən etibarən 1 il müddətinə təyin olunur.

-Ödənilmiş ünvanlı dövlət sosial yardımı hər ay istifadə olunmalıdırmı?

-Sosial yardımın məbləği ailə tərəfindən ardıcıl gələn 2 ay müddətində kart hesabından götürülmədikdə, elektron sistem tərəfindən sosial yardımın verilməsi dayandırılır və ailənin sosial yardım almaq hüququna təmsilçinin müraciəti əsasında yenidən baxılır. Aztəminatlı ailənin ödənilmiş sosial yardımdan istifadə etməməsi, həmin ailənin sosial yardıma ehtiyacının olmaması kimi qiymətləndirilir.

-Ünvanlı dövlət sosial yardımının təyin olunması üçün torpaq pay mülkiyyəti olan şəxs məşğul şəxs hesab edilirmi?

-Adına torpaq pay mülkiyyəti olan şəxs məşğul şəxs hesab edilir. Bu halda həmin şəxs torpağa mülkiyyəti təsdiq edən sənəd əsasında yerli vergi orqanına müraciət etməklə VÖEN və sığortaedənin uçot nömrəsini (SUN) almalı və sosial yardım alınması üçün müraciət zamanı ərizə bəyannamədə SUN nömrəsini, torpağa mülkiyyəti təsdiq edən sənədin seriya və nömrəsini, habelə torpağın sahəsini və keyfiyyət qrupunu göstərməlidir. Torpağın sahəsi və keyfiyyət qrupu barədə məlumatları torpağa mülkiyyəti təsdiq edən sənəddən əldə etmək olar.

-Ünvanlı dövlət sosial yardımının alınması üçün müraciət etmiş ailənin maddi məişət şəraitinin müayinəsi zamanı video və fotoşəkil çəkilməsindən imtina edilə bilərmi?

-Sosial yardımın təyin edilməsi məqsədilə ailənin maddi məişət şəraitinin müayinəsi təmsilçinin iştirakı olmaqla, video, foto çəkilişi və səs yazısı əsasında həyata keçirilir. Bundan imtina edilməsi maddi məişət şəraitinin müayinəsinə şərait yaradılmaması kimi qiymətləndirilir və sosial yardımın təyin edilməsindən imtina olunur.