Bakı, 17 oktyabr, Əziz Məmmədov, AZƏRTAC 

Oktyabrın 17-də Bakıda Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının yaradılmasının 30 illiyinə həsr olunmuş “Müasir dünyada təhlükəsizlik: qlobal və regional çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə Dünya Veteranları Federasiyasının sədri Dan-Viqqo Berqtun (Norveç), Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Belarus, Ukrayna, Gürcüstan, Bolqarıstan və digər ölkələrin veteran təşkilatlarının rəhbərləri, “Qələbənin Varisləri” Beynəlxalq İttifaqının üzvü olan ölkələrin nümayəndələri, veteranlar və ictimai xadimlər iştirak ediblər.

Konfransın əsas məqsədi dünyada sülhün bərqərar edilməsinə töhfə vermək, ölkəmizin tolerantlıq ənənələrini təbliğ etmək, Azərbaycan-Ermənistan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə həqiqətləri, erməni faşizminin mahiyyətini dünya ictimaiyyətinə çatdırmaqdır. Dünyanın 23 ölkəsindən gəlmiş qonaqların iştirakı ilə keçirilən konfransda qlobal və regional təhlükəsizlik məsələləri, habelə İkinci Dünya müharibəsi illərində faşizm üzərində Böyük Qələbənin tarixi və mədəni irsinin əbədiləşdirilməsinə və qorunub saxlanılmasına dair tədbirlər müzakirə edilib.

Respublika Veteranlar Təşkilatının sədri, istefada olan general-polkovnik Tofiq Ağahüseynov qeyd edib ki, veteranlar hər bir dövlətin qızıl fondu, cəmiyyətdə mənəvi və əxlaqi dəyərləri müəyyən edən təməldir. O xatırladıb ki, SSRİ parçalananda respublikamız ermənilərin beynəlxalq səviyyədə xainliyinin qurbanı olub, Qarabağ münaqişəsinə cəlb olunub. Bu münaqişə Azərbaycan ərazilərinin 20 faizinin Ermənistan tərəfindən işğal olunmasına gətirib çıxarıb. T.Ağahüseynov bildirib ki, o dövrdə Azərbaycanda nizami ordu olmayıb, ölkədə siyasi qeyri-sabitlik hökm sürüb. Münaqişə nəticəsində 10 mindən çox adam həlak olub, dəhşətli Xocalı soyqırımı törədilib, bir milyondan çox azərbaycanlı qaçqına və məcburi köçkünə çevrilib. Veteranlar təşkilatının sədri deyib: “Azərbaycan xalqı tarixdə müdrik və səbirli xalq kimi ad qazanıb. Biz artıq 25 ildir Qarabağ məsələsinin sülh yolu ilə ədalətli həllinə ümid bəsləyirik. Amma səbir kasasının da daşma həddi var. Hesab edirəm ki, əzəli ərazilərimizi hərbi yolla geri qaytarmaq hüququnu özümüzdə saxlayırıq. 2016-cı ilin aprel hadisələri Azərbaycan ordusunun nəyə qadir olduğunu düşmənlərimizə aydın şəkildə göstərdi”.

Dünya Veteranları Federasiyasının prezidenti Dan-Viqqo Berqtun çıxışında xatırladıb ki, İkinci Dünya müharibəsi iştirakçılarının və şahidlərinin getdikcə azaldığı müasir dövrümüzdə biz tarixi yenidən yazmaq, əsgər və zabitlərin qəhrəmanlığını kiçiltmək cəhdlərinə yol verməmək üçün həmin müharibənin xatirəsini daha böyük qayğı ilə qoruyub saxlamalı və gələcək nəsillərə ötürməliyik.

Sonra konfransda tematik məruzələr dinlənildi.

Müstəqil Dövlətlərin Veteranlar İctimai Təşkilatları Beynəlxalq İttifaqının Əlaqələndirmə Şurası sədrinin müavini Vladimir Tkaçenko bildirib ki, konfransın mötəbər tərkibi göstərir ki, mövzunun aktuallığı təkcə Azərbaycanda deyil, Birliyin digər ölkələrində də müxtəlif kateqoriyalardan olan vətəndaşlar tərəfindən maraqla qarşılanır. Onun sözlərinə görə, müasir dünyada təhlükəsizlik problemi beynəlxalq miqyasda baş verən dərin dəyişikliklərin doğurduğu qlobal çağırışlarla sıx bağlıdır. Vladimir Tkaçenko vurğulayıb: “Yaxın Şərq ölkələrindən milyonlarla qaçqının Avropa ölkələrinə çox böyük axını bu ölkələrin iqtisadiyyatında ciddi dəyişikliklər yaradıb. İqtisadi, siyasi və hərbi problemlərin sıx əlaqədar olması ideoloji amilin rolunun artmasına gətirib çıxarır. Yaranmış şəraitdə MDB ölkələri arasında iqtisadi, siyasi və hərbi sahələrdə sıx əməkdaşlıq, xalqlarımız arasında tarixi dostluğun möhkəmlənməsi mühüm rol oynayır. Vaxtı çatmış problemlərin MDB ölkələri rəhbərlərinin birgə zirvə görüşlərində, habelə prezidentlərin və hökumət başçılarının şəxsi görüşləri zamanı müzakirə olunması ölkələrimizin xalqları arasında əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə kömək edir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev ilə Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin arasında bu ilin sentyabrında baş tutan görüşün yekunları da bunu təsdiq edir. Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının artıq 30 il üzvü olduğu “Müstəqil Dövlətlərin Veteranlar İctimai Təşkilatları Beynəlxalq İttifaqı” da bu əlaqələrin möhkəmləndirilməsində mühüm rol oynayır. Sevindirici haldır ki, Azərbaycanda veteranlara xüsusi diqqət yetirilir. Respublika rəhbərliyinin veteran təşkilatlarına daim diqqət və qayğı göstərdiyini qeyd etməmək olmaz. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Böyük Vətən müharibəsi iştirakçılarının və onlara bərabər tutulan şəxslərin pensiya müavinətləri ilə təmin olunması üçün çoxlu sayda Sərəncam imzalayıb. Əlaqələndirmə Şurası respublika veteranlarına bu şəkildə dəstək göstərilməsi barədə Birlik ölkələrinin veteran təşkilatlarını məlumatlandırır və onlara gündəlik fəaliyyətlərində həmin təcrübədən istifadə etməyi tövsiyə edir”.

Ukrayna Veteranlar Təşkilatının sədri Viktor Şmakov “Azərbaycan və Ukrayna veteranları dostluğu” mövzusunda məruzəsində sülh uğrunda mübarizədə veteran təşkilatlarının rolunu qeyd edərək deyib: “Biz Ukrayna əhalisinin təqribən dörddə bir hissəsini birləşdirən veteran təşkilatımızın qarşısında duran çoxsaylı vəzifə və istiqamətləri müəyyən edirik. Müharibənin nə demək olduğunu öz təcrübəsindən çox yaxşı bilən veteranlar uşaqlarının, nəvələrinin və nəticələrinin bu dəhşəti bir daha yaşamaması üçün mümkün olan hər şeyi edəcəklər. Bir tarixi faktı qeyd etmək istəyirəm. Böyük Vətən müharibəsi illərində Ukrayna ərazisi keçmiş Sovet İttifaqının bütün respublikalarından olan milyonlarla vətəndaşın qəhrəmancasına həlak olduğu bir böyük döyüş və şöhrət meydanına çevrilib. Bu gün Xarkovun, Odessanın, Nikolayevin və Herson vilayətinin azad edilməsində Azərbaycan diviziyalarının rolunu qeyd etməyə bilmərəm”.

Milli Aviasiya Akademiyasının hüquqşünaslıq kafedrasının müdiri İbrahim Quliyev vurğulayıb ki, bu konfrans MDB ölkələrinin veteran təşkilatlarının dünyada, o cümlədən regionumuzda sabitliyin hökm sürməsində nə qədər maraqlı olduğunu göstərir. Onun sözlərinə görə, təcrübə mübadiləsi, elmi inteqrasiya olmadan regionda təhlükəsizliyi təmin etmək mümkün deyil və buna yalnız birlikdə nail ola bilərik. Sülhü məhz bu regionda yaşayan bütün xalqların səyi ilə bərqərar etmək olar. Beynəlxalq ictimaiyyət Ermənistandan birmənalı şəkildə tələb edir ki, öz silahlı qüvvələrini Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərindən çıxarsın. Bu tələb BMT Təhlükəsizlik Şurasının dörd qətnaməsində və digər beynəlxalq təşkilatların sənədlərində öz əksini tapıb. Ancaq Ermənistan təcavüz nəticəsində yaranmış status-kvo vəziyyətini hər vasitə ilə saxlamağa çalışır. Əgər dünyadakı erməni diasporu həqiqətən öz həmvətənlərinin taleyini düşünürsə, başa düşməlidir ki, Ermənistanın gələcəyi, onun sivil yolla inkişafı qonşu ölkələrlə mehriban qonşuluq münasibətlərinə əməl olunmasını tələb edir. Azərbaycan Qarabağın erməni əhalisinin maraqlarını qorumağa hazırdır, onların muxtar qurum kimi yaşamasına və ən yüksək səviyyədə inkişaf etməsinə zəmanət verir.

Tanınmış politoloq, hüquqşünas alim, professor Oleq Kuznetsov “Ermənistanda nasizmin qəhrəmanlaşdırılması – müasir dünya nizamı prinsiplərinin yenidən nəzərdən keçirilməsi” mövzusunda məruzəsində qeyd edib ki, SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin və Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin arxivlərində işləyəndə İkinci Dünya müharibəsinə aid faktlara rast gəlib. Bu faktlar əsasında əminliklə demək olar ki, o dövrdə daşnaklar hərbi əsir düşərgələrində saxlanılan insanlara işgəncələr verilməsində, habelə sovet ordusuna qarşı hərbi əməliyyatlarda xüsusi qəddarlıqla iştirak ediblər. BMT Baş Məclisi 2014-cü il dekabrın 18-də “Nasizmin qəhrəmanlaşdırılmasına, neonasizmə və irqçiliyin, irqi ayrı-seçkiliyin, ksenofobiyanın və bu hallarla bağlı dözümsüzlüyün müasir formalarının eskalasiyasına şərait yaradan digər praktika növlərinə qarşı mübarizə haqqında” Qətnamə qəbul edib. O.Kuznetsov vurğulayıb ki, hərbçilərin hərbi əməliyyatlarda qazanc naminə iştirak edən cinayətkarlardan fərqləndirilməsi əsasən hərbçilərdən və bir vaxtlar çiynində paqon gəzdirən kəslərdən asılıdır. O.Kuznetsov fikrini bu sözlərlə tamamlayıb: “Biz başa düşməliyik ki, tam bir sıra ölkələrdə cinayətkarlar siyasi ambisiyalar naminə milli qəhrəmanlar kimi təqdim edilir. Bu, ilk növbədə, Njde ləqəbli Qaregin Ter-Arutyunyanın Ermənistanda dövlət səviyyəsində qəhrəmanlaşdırılması ilə bağlıdır”.

Respublika Veteranlar Təşkilatı sədrinin müavini, ehtiyatda olan polkovnik, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Cəlil Xəlilov “Vətənpərvərlik ölkənin təhlükəsizliyinin təməlidir” mövzusunda məruzə ilə çıxış edərək vurğulayıb ki, vətənpərvərlik xalqın tarixi yaddaşının əksidir. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan Prezidenti və hökuməti, respublikamızın vətəndaş cəmiyyəti təsisatları tərbiyə, təhsil, informasiya siyasəti sistemində, ictimai şüurun müxtəlif sahələrində vətənpərvərlik ideyalarının düşünülmüş şəkildə əks etdirilməsi istiqamətində yorulmadan irimiqyaslı iş aparırlar.

Tədbirdə fəlsəfə elmləri doktoru, Rusiya Federasiyasının Prezidenti yanında Rusiya Xalq Təsərrüfatı və Dövlət Xidməti Akademiyasının professoru Nizami Məmmədovun, Rusiya Veteranlar İttifaqı Komitəsi Aparatının rəhbəri, general-leytenant Aleksandr Kravçukun, Gürcüstan Müharibə və Hərbi Qüvvələr Veteranları Mərkəzi İttifaqının sədri Tengiz Şubladzenin, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin elmi əməkdaşı, fəlsəfə elmləri doktoru Nəcibə Mustafayevanın da məruzələri dinlənilib.

Beynəlxalq konfransa Respublika Veteranlar Təşkilatının sədri, istefada olan general-polkovnik Tofiq Ağahüseynov yekun vurub.