İQTİSADİYYAT
Bakıda keçirilən Xəzər Texniki Konfransında dünyanın neft-qaz sahəsinin aparıcı mütəxəssisləri toplanıb YENİLƏNİB VİDEO
Bakı, 1 noyabr, Laçın Sultanova, AZƏRTAC
Xəzər regionunun neft-qaz sənayesini təmsil edən yüksək vəzifəli rəhbərlər və texniki ekspertlər IV Xəzər Texniki Konfransında və Neft-qaz Mühəndisləri Cəmiyyətinin (SPE) sərgisində iştirak etmək üçün Bakıya toplanıblar.
Konfransın media-tərəfdaşı olan AZƏRTAC xəbər verir ki, SOCAR-ın dəstəyi ilə təşkil olunan tədbirdə neft-qaz sahəsinin Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Türkmənistan, Avropa, Asiya, ABŞ-dan olan peşəkarları, o cümlədən beynəlxalq və milli neft-qaz şirkətlərinin, hökumət orqanlarının, servis şirkətlərinin, ali məktəblərin, QHT-lərin və digər təşkilatların nümayəndələri iştirak edirlər.
Builki mövzusu “Gəlir axtarışında” adlanan konfrans 3 panel sessiyadan ibarətdir. İştirakçılar Azərbaycanda və Xəzər regionunda kəşfiyyat və hasilat sahəsinin aktual problemlərini, bütövlükdə, bu problemlərin həlli yollarını müzakirə edirlər.
Neft-qaz Mühəndisləri Cəmiyyətinin (SPE) prezidenti Darsi Spedi konfransda çıxış edərək xatırladıb ki, bu, SPE-nin çoxsaylı transmilli enerji layihələrinin iştirakçısı olan Azərbaycanda keçirilən artıq ikinci konfransıdır.
Konfransın keçirilməsinə göstərdiyi dəstəyə görə SOCAR-a xüsusi minnətdarlığını bildirən Darsi Spedi deyib: “Bu konfrans neft-qaz sahəsində çalışan yerli və beynəlxalq peşəkarlara bir yerə toplanmaq, problemləri və təcrübələri barədə bölüşmək, texniki biliklərini artırmaq, biznes münasibətləri qurmaq, həmçinin yeni texnologiyalar və bu sahədə inkişaf haqqında təsəvvürlərin təkmilləşdirilməsinə kömək fürsəti yaradır”.
SOCAR-ın birinci vitse-prezidenti, hazırda hökumət nümayəndəliyinin tərkibində xaricdə səfərdə olan Xoşbəxt Yusifzadənin çıxışının mətnini onun müşaviri Ələkbər Abbasov oxuyub. Ə. Abbasov SPE-nin 2015-ci ildə Bakıda keçirilən birinci konfransından sonrakı dövrdə ölkəmizdə energetika sahəsində baş vermiş əsas hadisələr barədə danışıb. O, Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda “Azəri”, “Çıraq” yataqlarının və “Günəşli” yatağının dərinlikdə yerləşən hissəsinin birgə işlənilməsi və neft hasilatının pay bölgüsü haqqında bu il sentyabrın 14-də imzalanmış, düzəlişlər edilmiş və yenidən tərtib olunmuş Sazişi xüsusi vurğulayıb. Yeni “Əsrin müqaviləsi”nin böyük faydası barədə danışan Ə.Abbasov bildirib ki, saziş imzalandıqdan sonra xarici sərmayədarlar tərəfindən Azərbaycana 3,6 milyard ABŞ dolları məbləğində bonus ödəniləcək, SOCAR-ın payı 11,6 faizdən 25 faizədək artacaq, Azərbaycanın payına düşən mənfəət nefti 75 faiz təşkil edəcək.
O, həmçinin “Əsrin müqaviləsi”nin icrasının 23 illik statistikasını təqdim edib. Bu illər ərzində “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarından 438 milyon ton neft və 138 milyard kubmetr qaz hasil edilib. Dünya bazarlarına 459 milyon ton, o cümlədən Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəməri ilə 342 milyon ton Azərbaycan nefti nəql edilib. “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlarında hələ təxminən 500 milyon ton hasil olunmamış neft ehtiyatları var.
SOCAR nümayəndəsi, həmçinin “Şahdəniz” yatağı barədə məlumatları da təqdim edərək söyləyib ki, bu qaz-kondensat yatağından hasilat başlanandan indiyə qədər 86 milyard kubmetr qaz və 21,5 milyon ton kondensat çıxarılıb. Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri ilə Gürcüstana 6,5 milyard kubmetr, Türkiyəyə isə 48,5 milyard kubmetr qaz nəql edilib.
Ələkbər Abbasov konfrans iştirakçılarına bu günlərdə Azərbaycanda 2 milyardıncı ton neft hasil olunacağını söyləyib. “1871-ci ildən aparılan qeydiyyatlara əsasən bu günədək Azərbaycanda təxminən 2 milyard ton neft hasil edilib. Müstəqillik dövründə ölkə artıq 700 milyon ton neft çıxarılıb. Bu həcmin 460 milyon tonu “Azəri-Çıraq-Günəşli” neft-qaz yataqlarının və “Şahdəniz” yatağından çıxarılan kondensatın payına düşür. Qalan 240 milyon ton isə SOCAR-ın müstəqil hasil etdiyi neftdir”, - deyə Ə.Abbasov bildirib. O, həmçinin SOCAR-ın həyata keçirdiyi TANAP, TAP, “Şahdəniz-2”, STAR, Petkim və digər layihələr barədə danışıb.
BP-nin Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyədə yataqların işlənilməsi üzrə vitse-prezidenti Brant Xasebe Azərbaycanı uğurlu transmilli əməkdaşlıqda parlaq nümunə adlandırıb. O, SOCAR-la uğurlu əməkdaşlıqdan danışaraq “Azəri”, “Çıraq” yataqlarının və Xəzərin dərinsulu hissəsinin işlənilməsi barədə bu il sentyabrın 14-də imzalanmış yeni “Əsrin müqaviləsi”ni xüsusi qeyd edib. BP-nin həyata keçirdiyi sərmayə siyasətindən danışan B.Xasebe qiymətlərin kəskin aşağı düşməsinin bu siyasətə ciddi təsir göstərdiyini bildirib. O, şirkətin regionda bundan sonrakı fəaliyyət planlarından danışıb.
“TOTAL E&P Azərbaycan” şirkətinin icraçı direktoru Denis Lemarşal şirkətin “Abşeron” dəniz qaz yatağındakı işlərindən danışıb. O bildirib ki, gələn ilin yanvarında ilk quyunun qazılmasına başlamaq və müvafiq sərmayə qoyuluşu haqqında qərar qəbul edilib.
Noyabrın 3-dək davam edəcək konfransın panel iclaslarında “Modernləşdirilmə: yeni texnologiyaların tətbiqi və istifadəsini necə sürətləndirmək”; “Lokallaşdırma: ali təhsilin inkişafı və regionda neft-qaz təchizatı sistemi”; “Əməkdaşlıq: sənayedə maraqlı tərəflər innovasiyalı qərarlar tətbiq etməklə aktivlərin dəyərini hansı yolla maksimallaşdıra bilər” və s. mövzular müzakirə ediləcək.
“SOCAR”, “SOCAR AQS”, BP; “TOTAL”, “ExxonMobil”, “DeGolyer and MacNaughton”, “Gazprom Neft NTC”, “PJSC Novatek”, “Dragon Oil”, “NC JSC KazMunaiGaz”, “TengizChevroil”, “Schlumberger”, “Halliburton”, “Baker Hughes” şirkətlərinin, həmçinin Qazaxıstanın Energetika Nazirliyinin və s. nümayəndələri çıxış edəcək ekspertlər siyahısındadır.
Konfransın texniki proqramına əsas sessiyalardan əlavə 12 texniki sessiya da daxildir. Tədqiqatlar əsasında nümayiş olunan bütün təqdimatlar ümumi mövzuya - indiki dövrdə xərclərin azaldılmasına cavab olaraq, Xəzər dənizi regionunda müasir vasitələrin, texnologiya və texnikanın necə tətbiq edilməsinə həsr olunub.
Konfrans iştirakçıları müxtəlif tədbirlərdə iştirak edəcək, bu sahə üzrə həmkarları ilə təcrübə mübadiləsi aparacaq, yeni işgüzar münasibətlər quracaq, həmçinin mövcud münasibətləri daha da möhkəmləndirəcəklər.
Neft-qaz Mühəndisləri Cəmiyyəti (SPE) dünyanın 135 ölkəsində enerji resurslarının işlənilməsi və hasilatı ilə məşğul olan 124 mindən çox üzvünə xidmət göstərir. Cəmiyyətin missiyası ümumi səmərə naminə neft-qaz resurslarının kəşfiyyatı, işlənilməsi və hasilatına aid texniki biliklərin və bu resurslarla bağlı texnologiyaların toplanmasına, yayılmasına və mübadiləsinə, habelə mütəxəssislərin texniki və peşəkar səriştəlilik səviyyəsinin artırılmasına yardım etməkdən ibarətdir.