Bakı, 10 avqust, AZƏRTAC

Kənd təsərrüfatının kifayət qədər gəlirli sahələrindən olan fındıqçılığın inkişafı Azərbaycanda get-gedə daha çox əhəmiyyət daşımağa başlayır. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən kənd təsərrüfatında pambıqçılıq, tütünçülük və baramaçılıq sahələri ilə yanaşı, ölkəyə valyuta daxilolmalarında xüsusi çəkiyə malik fındıqçılığın da inkişafına ciddi dövlət dəstəyinin göstərilməsi, fındıq istehsalı mümkün olan rayonların müəyyənləşdirilməsi və bu rayonlarda fındıqçılığın sürətlə inkişaf etdirilməsi ilə bağlı müvafiq tapşırıqlar verilib.

Fındıqçılığın perspektivi və respublika iqtisadiyyatında əhəmiyyəti Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Qaxda keçirilən barama, tütün və fındıq istehsalının inkişafı məsələlərinə dair respublika müşavirəsində bir daha vurğulanıb. Müşavirədə bu sahəyə gələcəkdə də hərtərəfli dövlət dəstəyinin göstəriləcəyi bildirilib, fındıq bağlarının sahəsinin 80 min hektara çatdırılması istiqamətində tapşırıqlar verilib. AZƏRTAC Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Bitkiçilik şöbəsinin müdir müavini Seymur Səfərlinin fındıqçılığın perspektivlərinə dair qeydlərini təqdim edir:

Fındıqçılığın inkişafı istiqamətində atılmış ən əhəmiyyətli addımlardan biri Prezident tərəfindən 2016-cı il noyabrın 16-da imzalanmış “İpəkçiliyin və fındıqçılığın inkişafına dövlət dəstəyinin gücləndirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncamdır. Sərəncamda fındıqçılığın inkişafının sürətləndirilməsi, bu sahənin potensial imkanlarından səmərəli istifadə edilməsi və məhsul istehsalına əhalinin marağının artırılması məqsədi ilə fındıq pöhrələrinin tədarük edilməsi və məhsul istehsalçılarına əvəzsiz verilməsi məqsədi ilə 700 min manat vəsait ayrılıb.

Həyata keçirilən tədbirlər çərçivəsində fındıq bağlarının sahəsi 2016-cı ildə 2015-ci illə müqayisədə 18204 hektar genişləndirilərək 55116.6 hektara çatdırılıb. 2016-cı ildə bar verən bağlardan 34270.7 ton məhsul istehsal edilib, hektardan məhsuldarlıq 10.7 sentner olub.

Bu sahənin inkişaf etdirilməsi üçün Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən əlverişli torpaq-iqlim şəraitinə malik Zaqatala, Qax, Qəbələ, Balakən, Xaçmaz, Qusar, Oğuz, Şəki, Şabran, Quba, İsmayıllı və Yevlax rayonlarında mərhələli şəkildə yeni fındıq bağlarının salınması nəzərdə tutulub və bu məqsədlə bölgələrdəki mövcud fındıq bağlarından tədarük ediləcək ting ehtiyatlarının həcmi müəyyənləşdirilib. Yerlərdə yeni salınacaq bağlar üçün ərazilərin seçilməsi, ting ehtiyatlarının tədarükü, əkin işlərinin optimal müddətdə və keyfiyyətlə yerinə yetirilməsi üçün zəruri tədbirlərin təşkilinə kömək göstərilməsi məqsədilə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən xüsusi işçi qrup yaradılıb.

2016-cı ildə yeni salınmış fındıq bağlarının sahələrinin müəyyənləşdirilməsi, 2017-ci ildə salınacaq yeni bağlarda əkinlərin planlaşdırılması və təşkili məqsədilə fındıq bağlarının dəqiq uçotunun aparılması, həmin torpaq sahələrinin yerinin, ölçüsünün, mülkiyyət formasının, təyinatının və məqsədli istifadə növünün müvafiq qaydada müəyyənləşdirilməsi, qısa zamanda vahid coğrafi məlumatlar bazasının formalaşdırılması üçün informasiya sistemlərinə daxil edilməsi əsas məqsəd kimi qarşıya qoyulub.

İndiyədək Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən fındıqçılığın inkişafı ilə bağlı 50-dən çox sahibkara 10 milyon manatadək (o cümlədən, fındıq emalı ilə bağlı 37 sahibkara 6,7 milyon manat) güzəştli kredit verilib və bu kreditlər hesabına 1500-dən çox yeni iş yerinin açılması imkanı yaranıb.

Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, 2016-cı ildə Azərbaycandan dünyanın 30 ölkəsinə ümumi həcmi 14862.1 ton və ya 105013 min ABŞ dolları həcmində qabıqlı və qabığı təmizlənmiş meşə fındığı ixrac olunub. 2015-ci illə müqayisədə ixracda artım 2636.1 ton və ya 14744.1 min ABŞ dolları təşkil edib.

Aydın məsələdir ki, fındıq sahələrinin genişləndirilməsi üçün fındıq tingi istehsalının təşkili mühüm rol oynayır. Bu məqsədlə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsinə başlanılıb. Azərbaycanın ən yaxşı yerli fındıq sortlarının müəyyənləşdirilməsi, fındıq tinglərinin istehsalında biotexnoloji üsullardan yararlanmaq gələcəkdə fındıq bağlarının genişləndirilməsində istifadə olunacaq tingə tələbatın yerli istehsal hesabına təmin olunmasına şərait yaradacaq. Bu məqsədlə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Meyvəçilik və Çayçılıq Elmi-Tədqiqat İnstitutunda biotexnologiya laboratoriyası qurulub, fındıq tinglərinin mikrokronal yolla çoxaldılmasının təşkili məqsədilə laboratoriya avadanlıqlarla təmin olunub və bu sahədə beynəlxalq təcrübə nəzərə alınmaqla, kadrların hazırlanması işlərinə başlanılıb.

Qeyd edilən məsələlər gələcəkdə fındıqçılığın inkişafı istiqamətində əhəmiyyətli rol oynayacaq.