Cəlilabad, 7 dekabr, İsmayıl Cəfərli, AZƏRTAC

Respublikada aparılan genişmiqyaslı meliorasiya işlərinə yeni infrastruktur layihələri böyük dəstək verir. Bu baxımdan subartezian quyularının qazılmasının da xüsusi əhəmiyyəti var. Əsasən dəmyə əkinçiliyinin üstünlük təşkil etdiyi Cəlilabadda belə quyuların sayı 106-ya çatıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, mövsümi işlərlə bağlı Cəlilabadın kəndlərində də canlanma var. Zəhmət adamları rayonda təkcə taxılçılıq üzrə 72 min hektara yaxın sahədə əkin aparırlar. Bunun 60 min hektara yaxınını buğda, qalan hissəsini isə arpa və vələmir bitkisi təşkil edir. Rayonun əkin sahələrinin 80 faizi dəmyə əkinçiliyinə aid olsa da, 11 min 300 hektar sahə suvarılan ərazilərdə yerləşir. Əsas su mənbəyi Biləsuvar ərazisindən rayona daxil olan Cənubi Muğan kanalının qolu, subartezian quyuları və sututarlardır. Lakin ən çox tələbat artezian və subartezian quyularınadır. Çünki havalar quraq keçəndə suvarma suyu məsələsi daha da aktuallaşır.

Fermer Etibar Xubalıyevlə söhbət zamanı bildirib ki, artezian quyuları suvarma zamanı geniş istifadə edilir: “Bizim torpaqda 70-80 metrdən bir su çıxır. Bu quyuları qazdırırıq ki, çətinlik çəkməyək, vaxtlı-vaxtında əkin sahələrimizi suvaraq, bolluq olsun. Prezidentimizin tapşırığı ilə fermerlər üçün subsidiyalar ayrılır, hər cür şərait yaradılır ki, camaat xoş, firavan yaşasın. Çalışırıq bu imkanlardan istifadə edək”.

Son illər rayonun ayrı-ayrı kəndlərində qazılan subartezian quyularının sayı 64-dən 106-ya çatdırılıb. Bu isə əhalinin suvarma suyu və içməli su ilə təminatı üçün vacib amildir. Mütəxəssislərin sözlərinə görə, hazırda yeraltı suların səviyyəsinin aşağı düşməsi prosesi gedir. Əvvəl bir quyu saniyədə 40 litr su verirdisə, indi bu rəqəm 25 litr təşkil edir. Buna görə də yeni subartezian quyularının qazılması vacibdir.

Qazmaçı Abbas Cavadov 30 ilə yaxındır bu sahədə işləyir. Deyir ki, Cəlilabadda təxminən 100-ə qədər quyu qazıb, hamısının da bol suyu olub. “Bugünkü quyu 60 metrədək qazılacaq. Hazırda 50 metri keçib. Görünür ki, quyuda su var. Bir az da qazdıqdan sonra su çıxacaq”, - deyə o bildirib.

Cəlilabad Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzindən verilən məlumata görə, suvarmada yaşanan problemlərin aradan qaldırılması üçün yeni subartezian və artezian quyularının sifarişi, layihələndirilməsi, qazılması və istismarı qaydalarının hazırlanaraq təsdiq edilməsi nəzərdə tutulur. Mərkəzin sektor müdiri Mübariz Nadirov: “Son illərdə subartezian quyularından geniş istifadə olunur. Hər il rayonumuzda bir neçə subartezian quyusunun qazılması üçün dövlət səviyyəsində pul ayrılır. Bu il də rayon ərazisində quyuların qazılması üçün 7 subartezian quyusunun qazılmasına vəsait ayrılıb, hazırda həmin işlərin başlanması üçün hazırlıq işləri gedir”.

Qeyd edək ki, rayon ərazisində mövcud 106 artezian quyusu vasitəsilə 800 hektardan çox əkin sahəsi suvarılır. Bu da növbəli və təkrar əkin prinsipinə uyğun olaraq istehsalçıların il ərzində torpaqdan bir neçə dəfə məhsul götürməsində əvəzsiz rol oynayır.