Bakı, 11 may, AZƏRTAC

1994-cü il sentyabrın 20-də Bakıda dünyanın 11 ən iri neft şirkəti ilə imzalanan "Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda "Azəri", "Çıraq" yataqlarının dərinlikdə yerləşən hissəsinin birgə işlənməsi və hasil olunan neftin pay şəklində bölüşdürülməsi" haqqında sənədlər "Əsrin müqaviləsi" adlandırılıb. Bu müqavilənin ərsəyə gəlməsi ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörənliyin, qətiyyətinin, dünyanın aparıcı şirkətlərini inandıra bilməsinin və milli maraqları hər şeydən üstün tutmasının bəhrəsidir.

Bunu AZƏRTAC-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Azər Badamov söyləyib.

O qeyd edib ki, "Əsrin müqaviləsi" Azərbaycanın siyasi-iqtisadi müstəqilliyinin və 44 günlük Vətən müharibəsində qazandığı Qələbənin əsasında dayanır. Ulu öndər Heydər Əliyevin də dediyi kimi: “İqtisadiyyatı güclü olan ölkə hər şeyə qadirdir”.

Deputat bildirib ki, məhz güclü iqtisadiyyatın qurulması Azərbaycanın gələcəyini müəyyənləşdirən başlıca amillərdən idi. 1991-1993–cü illərdə hakimiyyətdə olanlar dövlətin bütün valyuta ehtiyatlarını və ləl-cavahirat fondunu talan etmiş, müəssisələr bağlanmış, işsizlik problem kütləvilik halı almış, 1 milyon qaçqın və məcburi köçkünün problemlərinin həlli mümkünsüz vəziyyətə gəlib çatmışdı. Torpaqlarımızın işğalı və vətəndaş müharibəsi təhlükəsi ikinci dəfə qazandığımız dövlət müstəqilliyini təhlükə altına salmışdı. 1990-cı illə müqayisədə 1993-cü ildə iqtisadiyyat 3 dəfəyə qədər azalmışdı. İnflyasiya böyük vüsət aldığı üçün milli valyuta dəyərini kəskin itirirdi. Ölkənin belə ağır durumunda hakimiyyətə gəlmək və dövləti xilas etmək heç də asan məsələ deyildi. Bu vəzifəni xalqın xilaskarı missiyasını həyatının amalına çevirmiş ümummilli lider Heydər Əliyev bacarardı. Ona görə də xalq öz Liderini dövlətin idarəçiliyini əlinə almağına dəvət etdi. Ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıtdığı dövr çox çətin idi. Amma görüləcək hər bir işin nəticəsini qabaqcadan bilmək və heç kimin edə bilməyəcəyi məsələləri reallığa çevirmək dahilərin işidir. Zaman bir daha sübut etdi ki, ulu öndər Heydər Əliyev böyük dahidir və o, doğma Azərbaycanını ciddi təlatümlərdən xilas etdi.

“Ümummilli Lider deyirdi ki, ölkənin kiçik və ya böyüklüyündən asılı olmayaraq, o, yalnız öz çərçivəsində heç vaxt inkişaf edə bilməz. Ona görə də dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya və xarici investisiyaların ölkəmizə cəlb olunması parlaq gələcək üçün yeganə çıxış yolu idi. Çünki yerin altındakı milli sərvətlər üzə çıxandan sonra dəyər qazanır. Ona görə də dünyanın 11 aparıcı şirkətini ölkəmizə investisiya qoymağa cəlb etmək və müqaviləni xalqımızın milli maraqlarına uyğun şəkildə imzalamaq heç də asan məsələ deyildi. Ulu Öndərin hakimiyyətə qayıdışına qədər əvvəlki hakimiyyət də neft müqaviləsini imzalamaq istəyirdi. Amma müqavilə o vaxt təklif olunmuş şərtlərlə bağlansaydı, milli sərvətimiz və o vaxt yeganə ümid yerimiz olan neftimiz xarici şirkətlər tərəfindən mənimsəniləcəkdi və ölkəmizə heç nə qalmayacaqdı. Ulu Öndərin müəyyənləşdirdiyi şərtlərlə təqdim olunan və uzun müzakirələrdən sonra ərsəyə gələn "Əsrin müqaviləsi" ölkəmizin iqtisadi müstəqilliyimizin qarantına çevrildi. “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması ilə ölkəmizə investisiyalar gəlməyə başlayandan sonra ixrac kəmərlərimiz - Bakı-Novorossiysk, Bakı-Supsa, Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft və Bakı-Ərzurum qaz kəməri inşa edildi. Ölkəmiz özünün neft və qazını müstəqil şəkildə dünya bazarlarına çıxarmağına başladı. Azərbaycanın dövlət büdcəsinə xarici valyuta daxil olmağına başladı ki, bu da qeyri-neft sektorumuzun yenidən dirçəldilməsinə yol açdı",- deyə Azər Badamov diqqətə çatdırıb.

Deputat bildirib ki, beləliklə, 1994-2003-cü illərdə ölkəmizdə ümumi daxili məhsul 95 faiz, kənd təsərrüfatı 26 faiz, sənaye 54 faiz, valyuta ehtiyatlarımız 85 dəfə, pensiyanın həcmi 1 manatdan 20 manata, orta aylıq əməkhaqqı 5,1 dəfə, dövlət büdcəsinin gəlirləri 500 min manatdan 1,5 milyard manata qədər artdı və ölkə iqtisadiyyatına qoyulan investisiyaların həcmi 20 milyard dolları ötdü. Beləliklə, “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması ölkəmizin iqtisadiyyatını böhran və tənəzzüldən xilas edərək, makroiqtisadi sabitlik və dinamik inkişaf dövrünə keçməsinə şərait yaratdı.

O əlavə edib ki, bu gün Azərbaycan ulu öndər Heydər Əliyevin yaratdığı möhkəm iqtisadi təməllər üzərində gündən-günə güclənərək, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə öz ərazilərini düşmən tapdağından azad etməklə siyasi və iqtisadi müstəqilliyini qazanaraq dünyada böyük nüfuz sahibinə çevrilib. Ulu Öndərin siyasi –iqtisadi kursu Azərbaycan durduqca əbədi davam etdiriləcək və xalqımızı daha yaxşı gələcəyə aparacaq.