REGİONLAR
İribuynuzlu və xırdabuynuzlu heyvanların saxlanılması və yem rasionu mövsümdən asılı olaraq dəyişir
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi ilə AZƏRTAC-ın birgə layihəsi: “Fermerlərə tövsiyə”
Bakı, 25 fevral, AZƏRTAC
Yaz qulluq işləri bitkiçiliklə yanaşı, heyvandarlıqda da önəmli rol oynayır. İribuynuzlu və xırdabuynuzlu heyvanların saxlanılması və yem rasionu mövsümdən asılı olaraq dəyişir.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrar Elm və İnnovasiya Mərkəzinin baş mütəxəssisi, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Mətləb Xəlilov AZƏRTAC-a müsahibəsində fermerlərə bu barədə tövsiyələrini çatdırıb:
- İstər iribuynuzlu, istərsə də xırdabuynuzlu heyvanlar qapalı şəraitə adaptasiya olunmamışdan əvvəl, fermerlər onların saxlanma şəraitinə diqqət etməli və tövlələr 3-5 faizli formalin, yeyici qələvi və 3-5 faizli natrium hipoxlorid, 20 faizli xlor məhlulları ilə dezinfeksiya olunmalıdır (profilaktik, cari və son dezinfeksiya işləri). Buna əməl edilərsə istər iribuynuzlu, istərsə də xırdabuynuzlu heyvanlar parazitar-invazion (fassilyoz, dikrosellyoz, piroplazmidozlar, finnoz, diktiokaulyoz və s.) və infeksion (bruselyoz, vərəm, qarayara, pasterilyoz, anaerob infeksiyalar, dabaq və s.) xəstəliklərə tutulmaz. Təbii ki, qışlama dövründə iribuynuzlu və xırdabuynuzlu heyvanlar qapalı şəraitdə saxlanılır və hər bir heyvanın qrupundan və yaşından asılı olaraq yay fəslindən başlayaraq onlar üçün müxtəlif yem ehtiyatları (qaba, sulu şirəli, kökümeyvəlilər və. s.) tədarük edilir. Məhsuldarlığı 2000, 3000 kiloqram süd verən bir inək üçün il ərzində 3,2 sentner yem vahidi tədarük olunmalıdır.
Qoyunlar üçün isə 0,5 sentner arpa və ehtiyat quru ot tədarük edilməlidir. Fermerlər bilməlidirlər ki, iribuynuzlu heyvanlar (inək və camışlar) qapalı şəraitdən açıq şəraitə köçürülərkən, həmçinin onların saxlanıldığı tövlələr yuxarıda qeyd etdiyimiz məhlullarla dezinfeksiya olunmalıdır. Eyni zamanda, iribuynuzlu və xırdabuynuzlu heyvanlar qapalı şəraitdən açıq şəraitə keçirildikdə onların mövsümə uyğun olaraq yem rasionu da dəyişdirilir. Bunun üçün inəklərə otlaq vəziyyət yaxşıdırsa 10-15 faiz, otlaq vəziyyəti yaxşı deyilsə, 20-25 faiz qaba yem verilir.
Heyvanlara nəzarət edən çobanlar bilməlidirlər ki, otlaq sahəsinin hansı hissəsində zəhərli otlar mövcuddur. Çünki heyvanlar zəhərli ot yeyərsə, onların mədə-bağırsaq sistemində zəhərlənmə prosesi gedir və qısa müddət sonra heyvan tələf olur.
Ümumiyyətlə, ölkəmizdə heyvandarlıqla məşğul olan fermerlər intensiv heyvandarlığın inkişaf etdirilməsinə üstünlük vermələri daha məqsədəuyğun olardı.