İQTİSADİYYAT
MİNİMUM AYLIQ ƏMƏK HAQQININ VƏ PENSİYALARIN ARTIRILMASI İQTİSADİ UĞURLARIN REAL NƏTİCƏSİDİR
Nazir demişdir: Cənab Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda islahatlar uğurla gedir və möhtərəm Prezidentimiz əhalinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasını həmişə ön plana çəkir. MDB və Şərqi Avropa ölkələri ilə müqayisədə bu ilin altı ayı üzrə göstəricilərimiz yüksəkdir. Ötən 6 ayda ümumi daxili məhsulun həcmi 10,5 faiz, sərmayə qoyuluşu 64 faiz, dövlət büdcəsinin gəlirləri 38 faiz, əhalinin banklarda olan əmanətləri 51,4 faiz, orta aylıq əmək haqqı 21,4 faiz artmışdır. Belə bir şəraitdə dövlətimizin başçısı çox əhəmiyyətli iki Fərman imzalamışdır.
Əvəz Ələkbərov xatırlatmışdır ki, indiyədək ölkədə minimum əmək haqqı 27 min 500 manat idi. Yeni Fərmanla sentyabr ayının 1-dən bu məbləğ 45 min manat, gələn il yanvar ayının 1-dən 60 min manat olacaqdır. Başqa sözlə, minimum əmək haqqı sentyabr ayından 63,6 faiz, gələn ilin əvvəlindən isə 2,2 dəfə artacaqdır. Bu artım vahid tarif dərəcəsi ilə əmək haqqı alanların aşağı təbəqələrinə - elm, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət, gənclər siyasəti, idman, sosial təminat işçilərinə, kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı, balıqçılıq sahələrində, Dövlət Material Ehtiyatları Komitəsində çalışanlara - cəmi 124 min 400 nəfərə şamil olunur. Bununla bağlı ilin axırına qədər dövlət büdcəsindən əlavə olaraq 4,8 milyard manat, minimum əmək haqqının 60 min manata çatdırılması ilə əlaqədar isə gələn ilin büdcəsindən əlavə olaraq 73,2 milyard manat vəsait ayrılacaqdır.
Nazir Prezidentin bu qərarını aztəminatlı ailələrin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı son illər görülən işlərin real nəticəsi kimi qiymətləndirmişdir.
“Pensiyaların artırılması haqqında” Fərmanı şərh edən Əvəz Ələkbərov bildirmişdir ki, işləməyən əmək pensiyaçılarının pensiya və müavinətlərinin ümumi məbləğinin minimum həddi bu il avqustun 1-dən 70 min manatdan 100 min manata (III qrup əlillərə 23,6 min manatdan 65 min manata) çatdırılacaqdır. O, daha sonra sosial pensiyaçıların pensiya və müavinətlərinin ümumi məbləğinin müxtəlif qruplar və kateqoriyalar üzrə minimum həddi barədə də ətraflı şərh vermişdir.
Hazırda respublikamızda 1 milyon 265 min nəfər pensiyaçı vardır. Bu Fərman onların 1 milyon 184 min nəfərinə, başqa sözlə, 93,5 faizinə şamil olunacaqdır. Bunlar kimlərdir? 1 milyon 26 min nəfər əmək pensiyaçısı, o cümlədən 604 min nəfər yaşa görə, 217 min nəfər əlilliyə görə, 136 min nəfər ailə başçısını itirməyə görə, 16 min nəfər isə xidmət illərinə görə pensiyaçılardır. Bundan əlavə, 158 min nəfər sosial pensiyaçı, o cümlədən 24 min 100 nəfər yaşa görə, 32 min 500 nəfər ailə başçısını itirməyə görə, 101 min 400 nəfər əlilliyə görə pensiyaçı da bu sıraya daxildir.
Nazir bildirmişdir ki, Fərmanın icrası ilə əlaqədar ilin axırına qədər dövlət büdcəsindən və Sosial Müdafiə Fondunun büdcəsindən 201,9 milyard manat vəsait tələb edilir. Əgər biz bunu gələn ilin 12 ayına hesablasaq, təqribən 484,8 milyard manat vəsait lazım olacaqdır. Bu il 201,9 milyard manatın 89,4 milyardı dövlət büdcəsi hesabına, 112,5 milyard manatı Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun hesabına ödəniləcəkdir.
Artım tətbiq olunana, yəni Fərmanın icrasına başlanana qədər respublikamızda pensiyaların müavinətlərlə birlikdə orta məbləği 95 min 400 manatdır. Fərmanın müvafiq bəndləri həyata keçəndə isə həmin rəqəm 133 min 500 manat olacaqdır. Mütəxəssislərin fikrincə, pensiyaların artımı orta hesabla 40 faizdən yuxarı olacaqdır.
Sonra nazir jurnalistləri maraqlandıran suallara cavab vermişdir.