ELM VƏ TƏHSİL
Məhtimqulunun poeziyası türkmən xalqının şanlı tarixinin epopeyasıdır
Bakı, 25 iyun, AZƏRTAC
İyunun 25-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Mərkəzi Elmi Kitabxanasında görkəmli türkmən şairi Məhtimqulu Fəraqinin həyat və yaradıcılığına həsr olunan “Məhtimqulu – insan qəlbinin mənəvi təbibi” mövzusunda beynəlxalq elmi konfrans keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu tərəfindən təşkil edilən konfransda M.Fəraqi yaradıcılığına və Türkmənistana dair kitablar nümayiş olunub.
Tədbirdə AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli Azərbaycan-Türkmənistan ədəbi əlaqələrinin müasir inkişafının yüksək səviyyədə olduğunu deyib. Bildirilib ki, eyni kökə, mədəniyyətə, qədim tarixi münasibətlərə və ənənələrə malik Azərbaycan və türkmən xalqlarını eyni dil və din birləşdirir.
Böyük mütəfəkkirin zəngin bədii irsindən, onun türkmən yazılı ədəbiyyatındakı xidmətlərindən danışan akademik M.Fəraqini Türkmənistanda milli istiqlal ədəbiyyatının banisi kimi xarakterizə edib. M.Fəraqinin yaradıcılığında vətənpərvərlik, türkmən qəbilələrini birliyə çağırış motivlərinin daha güclü olduğu, böyük mütəfəkkir şairin poeziyasında realizmin əsas yer tutduğu, onun dünyada xalqların mənəvi-siyasi birliyinin böyük müdafiəçisi və carçısı kimi qəbul olunduğu diqqətə çatdırılıb. Vurğulanıb ki, Məhtimqulunun poeziyası türkmən xalqının şanlı tarixinin epopeyasıdır.
İ.Həbibbəyli böyük mütəfəkkirin qiymətli irsinin öyrənilməsinin, tədqiqi və nəşrinin ölkələrimiz arasında ədəbi-mədəni əlaqələrin inkişafında böyük əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb. Ədəbiyyat İnstitutu tərəfindən türkmən şairinin seçilmiş əsərlərindən ibarət “Divan”ının ilk dəfə doğma dilimizdə çap olunduğunu diqqətə çatdıran AMEA-nın vitse-prezidenti bu nəşrin yüksək səviyyədə inkişaf edən Azərbaycan-Türkmənistan ədəbi əlaqələrinə yeni töhfə olduğunu qeyd edib. Vurğulanıb ki, görkəmli türkmən şairi M.Fəraqinin xatirəsi ölkəmizdə əziz tutulur və onunla bağlı silsilə tədbirlər keçirilir.
İ.Həbibbəyli yaxın günlərdə Bakıda türkdilli ölkələrin elmlər akademiyalarının nümayəndələrinin iştirakı ilə beynəlxalq forumun keçiriləcəyini də diqqətə çatdırıb.
Türkmənistanın ölkəmizdəki səfiri Mekan İşankuliyev isə xalqlarımız arasında dostluq və qardaşlıq münasibətlərindən söz açıb, tədbirin iki ölkə arasındakı ədəbi əlaqələrin inkişafına töhfə verəcəyinə əminliyini ifadə edib. Qeyd edib ki, “Fəraqi” təxəllüsü ilə şeirlər yazan Məhtimqulunun yaradıcılığı türkmən ədəbiyyatının mühüm bir dövrünü əhatə edir. Səfir Azərbaycanda M.Fəraqi yaradıcılığına göstərilən diqqətə görə tədbirin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib.
Tədbirdə çıxış edən Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva rəhbərlik etdiyi təşkilatın əsas missiyasının türkdilli xalqların tarixinin, zəngin mədəni irsinin öyrənilməsi və dünyaya nümayiş etdirilməsi olduğunu bildirib. O, əsrlərə dayanan zəngin tariximizin, dinimizin, dilimizin, adət-ənənələrimizin və mənəvi dəyərlərimizin olduğunu söyləyib. Bildirilib ki, türkdilli ölkələrin xalqları eyni kökdən su içən ağacın budaqlarıdır.
Böyük türkmən şairi M.Fəraqiyə həsr olunan beynəlxalq konfransın əhəmiyyətinə toxunan G.Əfəndiyeva onun zəngin irsinin türkmən ictimai fikrinə və milli şüuruna yeni üfüqlər açdığını qeyd edib.
Daha sonra çıxış edən Tatarıstan Elmlər Akademiyasının prezidenti, akademik Myakzyum Salaxov, AMEA Humanitar Elmlər Bölməsinin akademik-katibi, akademik Teymur Kərimli, Türkmənistan Elmlər Akademiyası (TEA) Əlyazmalar İnstitutunun direktoru, filologiya elmləri namizədi Davut Orazsəhedov, TEA-nın M.Fəraqi adına Dil və Ədəbiyyat İnstitutu direktorunun elmi işlər üzrə müavini Həzrətqulu Durdiyev ortaq köklərə və zəngin ənənələrə malik olan qardaş türkmən xalqının qüdrətli şairi M.Fəraqini türk-müsəlman dünyasının və ümumən bəşəriyyətin yetişdirdiyi görkəmli sənətkar kimi səciyyələndiriblər. M.Fəraqinin yaradıcılığında vətənpərvərlik, türkmən qəbilələrini birliyə çağırış motivlərinin daha güclü olduğu, onun dünyada xalqların mənəvi-siyasi birliyinin böyük müdafiəçisi və carçısı kimi qəbul olunduğu diqqətə çatdırılıb.
Tədbirdə “Məhtimqulu Fəraqi şeirlərinin bəzi dil xüsusiyyətləri”, “Məhtimqulu Fəraqi Azərbaycan alimlərinin tədqiqatlarında”, “Ana-həyatın davamı”, “Anaya səcdə - müqəddəslər qarşısında baş əyməkdir” mövzularında məruzələr dinlənilib, müzakirələr aparılıb.
Konfrans çərçivəsində, həmçinin "Anaya səcdə - müqəddəslər qarşısında baş əyməkdir”, “Görkəmli türkmən şairi Məhtimqulu Fəraqinin yaradıcılığı Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında”, “Böyük türkmən şairi M.Fəraqi ədəbi irsinin Azərbaycanda nəşri və tədqiqi” kitablarının təqdimatı olub.