İQTİSADİYYAT
Ölkədə statistik vahidlərin sayı 1,9 faiz artıb
Bakı, 10 may, AZƏRTAC
Aprelin 1-nə ölkədə statistik vahidlərin (fərdi sahibkarlar istisna olmaqla) sayı 1,9 faiz artaraq 149 min 51 olub.
Dövlət Statistika Komitəsindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, artım iqtisadiyyatın “Turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə”, “İnzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi”, “Əhaliyə səhiyyə və sosial xidmətlərin göstərilməsi”, “Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı”, “Daşınmaz əmlakla əlaqədar əməliyyatlar”, “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, “İnformasiya və rabitə” və “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət” sahələrində nəzərəçarpacaq dərəcədə olub. “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi”, “Tikinti”, “Kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq” və “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət” sahələrindəki statistik vahidlərin xüsusi çəkisi daha yüksəkdir.
Xüsusi mülkiyyətə aid olan statistik vahidlərin əsas hissəsi “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri” (30 faiz), “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi” (19,7 faiz), “Tikinti” (9,8 faiz), “Kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq” (7,8 faiz), “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət” (6,8 faiz) və “Emal sənayesi” (5,7 faiz) sahələrinin payına düşür. Reyestrdə qeydiyyatdan keçmiş statistik vahidlərdən tam xarici investisiyalı və birgə müəssisələr əsasən Türkiyə (22,3 faiz), İran (10,7 faiz), Rusiya (5 faiz), Böyük Britaniya (4,8 faiz), ABŞ (1,7 faiz) və Almaniya (1,2 faiz) ölkələrinin sahibkarları tərəfindən yaradılıb.
Yanvar-mart ayları ərzində ləğv edilmiş statistik vahidlərin 23,1 faizi “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, 15,7 faizi “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi”, 14,2 faizi “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət”, 9,7 faizi “Tikinti”, 6,0 faizi “Təhsil” sahələrində, qalanları isə digər bölmələrin payına düşür. Bu dövrdə yeni yaradılmış statistik vahidlərin 32,1 faizi “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, 11,6 faizi “İnzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi”, 8,6 faizi “Turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə”, 8,2 faizi “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi”, 7,6 faizi “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət”, 6,4 faizi “Tikinti” sahələrinin, qalanları isə digər bölmələrin payına düşür. Yeni yaradılmış statistik vahidlərin 97,4 faizi xüsusi mülkiyyətli (o cümlədən 25,4 faizi tam xarici investisiyalı, 2,2 faizi birgə mülkiyyətli), 2,6 faizi isə dövlət mülkiyyətli müəssisələrdir. Qeydiyyatda olan statistik vahidlərin 59,2 faizi Bakı şəhərində yerləşib. Hesabat dövründə yeni yaradılmış statistik vahidlərin 83,2 faizi Bakı şəhərində, 5,3 faizi Abşeron, 3,7 faizi Aran, 2,6 faizi Gəncə-Qazax, 1,6 faizi Lənkəran, 1,1 faizi Şəki-Zaqatala və qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda qeydiyyata alınıb. Statistik vahidlərin yaradılması prosesi Bakı şəhərində (2,8 faiz), Abşeron iqtisadi rayonunda (1,5 faiz), Naxçıvan Muxtar Respublikasında (1 faiz), Gəncə-Qazax iqtisadi rayonunda (0,9 faiz), Lənkəran və Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonlarında (hər birində 0,7 faiz), Şəki-Zaqatala, Aran və Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonlarında (hər birində 0,6 faiz) daha fəal olub.
Bu dövrdə Bakı şəhəri üzrə 105, Abşeron iqtisadi rayonu üzrə 10, Aran iqtisadi rayonu üzrə 6, Naxçıvan Muxtar Respublikası və Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu üzrə (hər birində) 5, Şəki-Zaqatala, Quba-Xaçmaz və Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonlarının hər biri üzrə 1 statistik vahid ləğv edilib. Ölkədə mövcud olan mikro, kiçik, orta və iri sahibkarlıq subyektlərinin (fərdi sahibkarlar istisna olmaqla) sayı Nazirlər Kabinetinin 2018-ci il 21 dekabr tarixli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Mikro, kiçik, orta və iri sahibkarlıq subyektlərinin bölgüsü meyarları”na uyğun olaraq işçilərin orta siyahı sayı və illik gəliri meyarı əsasında müəyyən edilib.
Ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 92,7 faizini mikro müəssisələr təşkil edib. Onların əsas hissəsi ticarət (32 faiz), digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi (16,4 faiz), tikinti (10,2 faiz) və kənd təsərrüfatı (8,2 faiz) sahələrində yaradılıb. Eyni zamanda, kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 4,9 faizini kiçik müəssisələr təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (27,4 faiz), tikinti (12,5 faiz), emal sənayesi (10,1 faiz) və peşə, elmi və texniki fəaliyyət (6,9 faiz) sahələrində yaradılıb. Ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 1,9 faizini orta müəssisələr təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (23,4 faiz), tikinti (17,4 faiz), emal sənayesi (10,9 faiz) və nəqliyyat və anbar təsərrüfatı (6,1 faiz) sahələrində yaradılıb. Aprelin 1-nə ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 0,5 faizini iri müəssisələr təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (17 faiz), emal sənayesi (15,6 faiz), tikinti (13,3 faiz) və nəqliyyat və anbar təsərrüfatı (7,6 faiz) sahələrində yaradılıb. Mikro müəssisələrin 62,5 faizi Bakıda, 11 faizi Aran, 7,2 faizi Abşeron, 4,9 faizi Gəncə-Qazax, 4,7 faizi Lənkəran, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda yaradılıb. Kiçik müəssisələrin 64,8 faizi Bakıda, 8,9 faizi Aran, 6,6 faizi Gəncə-Qazax, 5,9 faizi Abşeron, 3,3 faizi Şəki-Zaqatala, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda yaradılıb. Orta müəssisələrin 62,7 faizi Bakıda, 10,2 faizi Aran, 5,8 faizi Gəncə-Qazax, 5,7 faizi Abşeron, 4,2 faizi Şəki-Zaqatala, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda açılıb. İri müəssisələrin 73,2 faizi Bakıda, 7,1 faizi Aran, 5,9 faizi Abşeron, 4,8 faizi Gəncə-Qazax, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda yaradılıb.