ELM VƏ TƏHSİL
Operator sənəti üzrə qabiliyyət imtahanında abituriyentlər hansı qaydalara riayət etməlidir
Bakı, 27 may, AZƏRTAC
Operator sənəti ixtisasını seçən abituriyentlər ixtisas üzrə qabiliyyət imtahanı verirlər. İmtahan müsahibə və təcrübi yaradıcılıq mərhələlərindən ibarətdir.
Bu barədə AZƏRTAC-a Dövlət İmtahan Mərkəzindən məlumat verilib. Bildirilib ki, operator sənəti ixtisasını seçən abituriyentlər imtahana gələn zaman natura, interyer və pavilyonda gips büstü, portret-kompozisiya, natürmort və peyzaj janrlarında çəkdikləri 15-20 ədəd fotoqrafik işi komissiyaya təqdim etməlidirlər. Təqdim edilən işlər fotolentə və ya rəqəmsal daşıyıcıya çəkilməli, 15x21 santimetr formatında çap olunmalıdır. Fotoşəkillər paspartu üzərinə yapışdırılaraq imzalanmalı və qovluqda təqdim edilməlidir. Onların fotoqrafik keyfiyyəti, texniki səviyyəsi yüksək olmalıdır. Abituriyent çəkdiyi fotoişlərin bədii təsvir həlli, onların texniki icraatı haqqında komissiya üzvlərinə təfsilatlı məlumat verməli, tam orta məktəb proqramı çərçivəsində fizika fənni üzrə optika və elektromaqnetizm bəhsləri, həmçinin dünya və Azərbaycan kinosu ilə bağlı sualları cavablandırmalıdır.
İmtahanın müsahibə mərhələsində abituriyent təqdim etdiyi, eləcə də imtahanın birinci mərhələsində fotostudiya və naturada çəkdiyi şəkillər haqqında məlumat verməli, nümayiş etdirdiyi fotoişlərə və imtahana gətirdiyi şəxsi fotoaparatına istinadən Qabiliyyət İmtahanı Komissiyası üzvlərinin kadrdaxili informasiya, kompozisiyanın tərtib qaydaları, xətti və fəza (tonal) perspektivinin qabardılma üsulları, istifadə etdiyi işıq rəsmindən yararlanma zərurəti, işıq sxemində yerini tutmuş cihazların quruluşundan irəli gələn konkret funksiyalar barədə suallarına cavab verir. Bununla yanaşı, fotoaparatların, optik sistemlərin növləri, quruluşu, onlardan istifadənin spesifikası, kinolentlərin növləri, quruluşu, həndəsi parametrləri və fotoqrafik xassə göstəriciləri, rəqəmsal informasiya və onu təşkil edən komponentlər, optik filtrlərdən istifadə zərurəti, onların növləri və klassifikasiyası, işıq və onun fiziki xassələri, işıq hadisələri ilə bağlı sualları cavablandırır.
Abituriyent təsviri incəsənət, fotoqrafiya və kino tarixi, bu sahələrdə çalışan sənətçilər və onların yaradıcılıq üslubları, Azərbaycan kinosunun müxtəlif inkişaf mərhələlərində çəkilmiş filmlərə istinadən operator işi, milli kinooperator məktəbinin nümayəndələri, onların peşə özəllikləri, milli kinoya gətirdikləri yeniliklərlə bağlı suallara cavab verir.
İmtahanın təcrübi yaradıcılıq mərhələsində abituriyentin ixtisasla bağlı qabiliyyət göstəriciləri yoxlanılır. İmtahan günü abituriyent özünün rəqəmsal aparatı ilə günün birinci yarısında 3 saat ərzində süni işıqlandırma vasitəsilə texniki avadanlıq, gips heykəl, canlı model və əlbəsə ilə təchiz olunmuş xüsusi auditoriyada fərqli 3 janrda (gips-1 şəkil, portret-1 şəkil, natürmort-1 şəkil), eləcə də həmin günün ikinci yarısında digər 3 saat ərzində təbii işıqlandırma şəraitində naturada portret (1-2 şəkil), peyzaj (2-3 şəkil) və müşahidə xarakterli janr səhnəciyi (2-3 şəkil) çəkərək vizual informasiyanı şifrələnmiş hard disk toplayıcısına köçürmək üçün aparatın yaddaş kartını imtahan komissiyasına təhvil verir.
Çəkiliş prosesində aşağıdakı tələblərə riayət olunur:
1. Fotoaparatın yaddaş kartı çəkilişdən öncə formatlaşdırılır.
2. Fotokamera abituriyentin özü tərəfindən çəkilişlərə hazırlanır və bütün korreksiyalar yalnız çəkiliş prosesinin gedişatı zamanı reallaşdırılır. Hazırlıq prosesində aparıla bilən tənzimləmələr: çəkiliş rejiminin seçimi (manual və ya avto), ağ-qara və ya rəngli təsvir, təzadlılıq və rəng çalarlılığı və koloristik həll (Picture Style və s.).
3. Çəkiləcək kadrların sayına məhdudiyyət qoyulmur.
4. Çəkilmiş kadrların yaddaş kartından silinməsinə icazə verilmir.
5. Çəkiliş prosesində əldə olunmuş foto görüntülərin daha sonra fərqli proqramlarda transformasiyasına icazə verilmir.
6. Qəbul komissiyasına təhvil veriləcək fotoqrafik şəkillərin sayı (dubllar nəzərə alınmır) 8-11 ədəd olmalıdır.
İmtahanın hər bir mərhələsinin (müsahibə və təcrübi yaradıcılıq) nəticəsi 10 ballıq şkala üzrə qiymətləndirilir. İmtahanın müsahibə mərhələsindən 5 və daha yüksək qiymət alan abituriyentlər təcrübi yaradıcılıq hissəsinə buraxılır. İki hissə üzrə qiymətlərin ədədi ortası əsasında yekun qiymət çıxarılır.