SİYASƏT
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan ötən müddət ərzində böyük inkişaf yolu keçib
Bakı, 26 iyul, AZƏRTAC
Regionun lider dövləti olan Azərbaycan tarixinin ən şanlı dövrünü yaşayır. Ötən il sentyabrın 27-dən noyabrın 10-dək davam edən Vətən müharibəsi nəticəsində düşmənə sarsıdıcı zərbə vuraraq torpaqlarımızı işğaldan azad edən rəşadətli Azərbaycan Ordusu özünün Zəfər dastanını yazdı. Şübhəsiz ki, ölkəmizin bu uğurunun, bu Zəfərinin arxasında məhz əsası ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan və Prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilən uğurlu siyasət dayanır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər Milli Məclisin deputatı Vüqar İskəndərovun “Azərbaycan tarixinin ən şanlı dövrünü yaşayır” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Məqalədə, həmçinin deyilir: “Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan ötən müddət ərzində böyük inkişaf yolu keçib. Bu müddət ərzində bütün sahələrdə, o cümlədən xarici siyasət və diplomatiya sahəsində əldə edilən nailiyyətlər də deyilənləri təsdiqləyir. Mən bu kontekstdə xüsusilə 2010-2020-ci illər ərzində əldə edilən uğurların üzərində dayanmaq istəyirəm. Məhz bu illər ərzində qurulmuş düzgün siyasət nəticəsində Azərbaycan çoxsaylı beynəlxalq təşkilat və qurumların üzvü olub, bəzi beynəlxalq təşkilatlarda tərəfdaş statusu əldə edib, həmçinin bir sıra beynəlxalq və qlobal təşəbbüslərə qoşulub. Heç şübhəsiz, bu sırada ölkəmizin 2011-ci ildə Qoşulmama Hərəkatına üzv qəbul edilməsi, 2019-2023-cü illərdə Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi, 2012-2013-cü illərdə BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzvlüyünə qəbul edilməsi və 2012-ci ilin mayında BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrliyi, 2019-cu ildən etibarən isə Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasına (TDƏŞ) sədrliyi xüsusi vurğulanmalıdır.
Ötən 10 il ərzində Azərbaycan, həmçinin müxtəlif istiqamətləri əhatə edən onlarla nüfuzlu beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi edib. Ölkəmizin irəli sürdüyü regional və qlobal əhəmiyyətli çoxsaylı təşəbbüslər beynəlxalq qurumlar tərəfindən dəstəklənib. Bütün bunlar isə Azərbaycan diplomatiyasının ötən 10 il ərzində əldə etdiyi nailiyyətlərə dair ümumi fikir formalaşdırmağa imkan verir”.
Deputat qeyd edir ki, müstəqil Azərbaycan milli maraqlara əsaslanan çoxvektorlu xarici siyasətində ayrı-ayrı dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla qarşılıqlı maraqlar əsasında əlaqələrin möhkəmlənməsinə xüsusi önəm verir. Məhz bu cür məqsədyönlü siyasətin nəticəsidir ki, hazırda respublikamız işğalçı Ermənistan istisna olmaqla, bütün qonşu dövlətlərlə yüksəksəviyyəli münasibətlərə malikdir. Ölkəmizi müsbət mənada fərqləndirən cəhətlərdən biri də odur ki, Azərbaycan müxtəlif coğrafi, dini və mədəni istiqamətləri əhatə edən beynəlxalq təşkilatlarla sıx əməkdaşlıq edir. Özü də təkcə əməkdaşlıq etmir, respublikamız, eyni zamanda, bu təşkilatlar arasında əməkdaşlığın qurulması, yaxud dərinləşdirilməsi üçün körpü rolunu oynayır. Buna misal olaraq deyə bilərəm ki, Azərbaycanın Avropa İttifaqına (Aİ) və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatına (İƏT) üzv dövlətlərlə, həmçinin əksər beynəlxalq qurumlarla münasibətləri yüksələn xətlə inkişaf edir, həmçinin bu təşkilatlardan biri ilə ortaq şəkildə Bakıda keçirilən beynəlxalq əhəmiyyətli tədbirə digər təşkilatın da təmsilçiləri dəvət edilir. Bir sözlə, uğurlu xarici siyasət kursu həyata keçirən Azərbaycan, eyni zamanda, öz imkanlarını təqdim etməklə və xoş niyyət sərgiləməklə həm regionda, həm də qlobal miqyasda əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə, təhlükəsizliyə təhdid hallarının aradan qaldırılmasına, Şərqlə Qərb, xristian dünyası ilə İslam aləmi arasında səmimi əməkdaşlığının dərinləşməsinə öz töhfələrini verir. Heç şübhəsiz ki, ölkəmizin beynəlxalq miqyasdakı müsbət rolu, beynəlxalq həmrəyliyin gücləndirilməsinə xidmət edən təşəbbüsləri dünyada yüksək dəyərləndirilir. Müxtəlif beynəlxalq təşkilatların nüfuzlu tədbirlərin keçirilməsi üçün Azərbaycanı seçməsi də bunu bir daha təsdiqləyir.
Bir sözlə, Azərbaycanın milli maraqlara əsaslanan tam müstəqil xarici siyasət kursu həyata keçirməsi, regional və qlobal miqyasda əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə sanballı töhfələr verməsi, müxtəlif məsələlərə yanaşmada ədalətli mövqe sərgiləməsi ölkəmizə beynəlxalq miqyasda böyük nüfuz qazandırıb. Bununla bağlı çoxsaylı faktlar gətirmək olar. Lakin elə bir neçə fakt da kifayət edər ki, Azərbaycanın diplomatiya sahəsində necə uğurlu yol keçdiyini təsəvvür edə bilək. Məsələn, Azərbaycanın Avropa İttifaqı və quruma üzv dövlətlərlə münasibətlərinin dərinləşməsi deyilənləri əyani şəkildə təsdiqləyir. Avropanın aparıcı ölkələrini öz sıralarında birləşdirən Aİ ilə Azərbaycan arasında siyasi dialoq yüksək səviyyədədir. Tərəflər uzun illərdir ki, müxtəlif sahələrdə birlikdə işləyirlər. Aİ Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşıdır. Ölkəmizin ticarətinin, demək olar ki, 40 faizi Avropa İttifaqı ilə aparılır. Azərbaycanla Aİ arasındakı əməkdaşlığın mühüm bir istiqaməti, enerji təhlükəsizliyi ilə bağlıdır. Artıq 15 ildir ki, Azərbaycan Avropa istehlakçılarının etibarlı xam neft təchizatçısıdır. 2020-ci ilin dekabrında Cənub Qaz Dəhlizinin sonuncu seqmenti olan TAP istifadəyə verildikdən sonra respublikamız Avropa ölkələrinə, həmçinin “mavi yanacaq” ixrac etməyə başlayıb.
Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda sıx əməkdaşlıq etdiyi təşkilatlardan biri də Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatıdır (NATO). Ölkəmizin bu təşkilatla münasibətlərinin təməli ulu öndər Heydər Əliyevin 1994-cü il 4 may tarixində Azərbaycan ilə NATO arasında Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (SNT) Sazişini imzalaması ilə qoyulub. Qeyd edim ki, ölkəmiz bu Sazişin prinsiplərinə əsaslanmaqla NATO ilə ortaq maraq kəsb edən geniş spektrli məsələlər üzrə siyasi dialoq aparır və 2010-2020-ci illər ərzində də deyilən istiqamətdə mühüm addımlar atılıb.
Qeyd olunub ki, hazırda Azərbaycanın eyni vaxtda iki beynəlxalq təşkilata - Türk Şurasına və Qoşulmama Hərəkatına sədrlik edir. Azərbaycan BMT Baş Assambleyasından sonra dünyada ikinci ən böyük siyasi təsisat olan Qoşulmama Hərəkatına 10 il bundan əvvəl - 2011-ci ildə qoşulub. Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının məqsəd və məramlarının təşviqinə davamlı töhfələr verir. 2005-ci ildən etibarən Azərbaycan Hərəkatda təmsil olunan 90-dan çox ölkəyə humanitar və texniki yardımlar göstərib. Azərbaycanın qurumun fəaliyyətinə bu və ya digər sanballı töhfələr verməsi Qoşulmama Hərəkatında ölkəmizə böyük etimad və nüfuz qazandırıb. Bunun nəticəsidir ki, Hərəkata üzv ölkələrin 2016-cı ildə Venesuelada keçirilmiş Zirvə görüşündə quruma 2019-2022-ci illər üzrə sədrliyin Azərbaycana həvalə edilməsi barədə yekdil qərar qəbul edilib. QH dövlət və hökumət başçılarının 2019-cu il oktyabrın 25-26-da Bakıda keçirilmiş XVIII Zirvə görüşündə quruma sədrlik Azərbaycana həvalə olunub. Qoşulmama Hərəkatının sədri statusunda səmərəli fəaliyyət Hərəkata üzv ölkələrdə Azərbaycana böyük rəğbət və hörmət qazandırıb. Bunun nəticəsidir ki, Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlər quruma 3 illik sədrliyi 2022-ci ildə bitməli olan Azərbaycana Hərəkata əlavə bir il də sədrlik etmək barədə müraciət ünvanlayıblar və bu müraciət respublikamız tərəfindən müsbət dəyərləndirilib.
Qoşulmama Hərəkatının ərazi bütövlüyü məsələsində daim Azərbaycanın tarixi ədalətə və beynəlxalq hüquqa əsaslanan mövqeyini dəstəkləyib, həmçinin Vətən müharibəsində ölkəmizə mənəvi-siyasi dəstək göstərib. Qoşulmama Hərəkatı, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü davamlı olaraq dəstəkləyib və Vətən müharibəsi dövründə qəbul etdiyi sənədlərlə ölkəmizin yanında olduğunu ifadə edib. Vətən müharibəsi dövründə BMT Təhlükəsizlik Şurasında keçmiş Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı baş tutmuş müzakirələrdə Qoşulmama Hərəkatının üzvü olan ölkələr təklif edilən sənəd layihəsinə Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul edilmiş 822, 853, 874, 884 saylı qətnamələrinə istinadın daxil olunmasına dair israrlı mövqe nümayiş etdiriblər. Onların bu israrlı mövqeyi nəticəsində Təhlükəsizlik Şurasının bir sıra daimi üzvləri bəyanat layihəsini geri götürməyə məcbur olublar. Bu məqamda onu da xatırladım ki, 2011-ci ildə BMT Təhlükəsizlik Şurasına yeni üzv dövlət seçilməsi zamanı namizədlər arasında ciddi rəqabət var idi. Azərbaycan bu rəqabətdən qalib çıxdı - 155 dövlətin dəstəyini qazanaraq Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzv seçildi və burada Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlərin respublikamızın lehinə səs vermələri mühüm rol oynadı. Digər tərəfdən, ölkəmizin Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi BMT Baş Assambleyasının koronavirusla mübarizəyə həsr edilmiş dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində Xüsusi sessiyasının keçirilməsi təşəbbüsünün irəli sürməsi də mühüm aktuallıq daşıyır. Sessiya 2020-ci il dekabrın 3-4-də Nyu-Yorkda keçirildi. Xatırladım ki, BMT-nin 150-dən artıq üzv dövləti respublikamızın təşəbbüsünə öz dəstəyini ifadə edib. Azərbaycanın təşəbbüsünə BMT səviyyəsində yüksək dəstək verilməsi respublikamızın beynəlxalq nüfuzunun getdikcə artmasını bir daha təsdiqləyir.
“Azərbaycanın xarici siyasət kursunda prioritet istiqamətlərdən birini də İslam ölkələri ilə əməkdaşlıq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsi təşkil edir və 2010-2020-ci illər ərzində bu sahədə də mühüm addımlar atılıb. Ölkəmiz İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında (İƏT) uğurla təmsil olunur və qurumun tədbirlərində fəal şəkildə iştirak edir. Azərbaycan, eyni zamanda, İslam ölkələri arasında həmrəyliyin möhkəmlənməsinə sanballı töhfələr verir. Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə 2017-ci il ölkəmizdə “İslam Həmrəyliyi İli” elan olunub. Azərbaycanın həmin ildə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarına yüksək səviyyədə ev sahibliyi etməsi İslam aləminə və bütün dünyamıza əmin-amanlıq, həmrəylik çağırışları kimi qiymətləndirilməlidir. Həmçinin son illərdə Azərbaycan İƏT-ə üzv ölkələrin nazirlərinin görüş yerinə çevrilib. İƏT Baş katibinin və təşkilatın məsul şəxslərinin intensiv şəkildə Azərbaycanda səfərdə olmaları ölkəmizin müsəlman dünyasında nüfuzunun və mövqeyinin artmasının əyani göstəricisidir. Öz növbəsində, İƏT Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə İslam və digər sivilizasiyalar arasında əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə verdiyi töhfələri yüksək dəyərləndirir. Qurum Ermənistanın Azərbaycana qarşı apardığı işğalçılıq siyasətini də həmişə birmənalı şəkildə pisləyib. İƏT ötən dövr ərzində Azərbaycanın suverenliyini və ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən 80-dən artıq qətnamə qəbul edib. 2016-cı ildə İƏT-in Təmas Qrupunun təsis edilməsi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsinə necə böyük önəm verdiyini əyani şəkildə təsdiqləyir”, - deyə deputat məqaləsində vurğulayıb.