Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

CƏMİYYƏT

Qivami Rəhimli: “Dəmir yumruğa çevrilən möhtəşəm əl izi”

Bakı, 5 iyul, AZƏRTAC

BP Azərbaycan şirkətinin Hökumətlə işlər üzrə baş müşaviri, Qarabağ müharibəsi veteranı Qivami Rəhimli ölkəmizin iqtisadı tərəqqisinə, hərbi qüdrətinin güclənməsinə və 44 gün sürən Vətən müharibəsində tarixi qələbəmizə töhfə verən Azərbaycanın həyata keçirdiyi neft strategiyası barədə “Dəmir yumruğa çevrilən möhtəşəm əl izi” adlı məqalə hazırlayıb.

AZƏRTAC məqaləni təqdim edir.

Qlobal güclər və güclü qonşularla toqquşan maraqlarını balanslaşdıran Azərbaycan Avro-Asiya məkanında enerji təhlükəsizliyini təmin etmək üçün öz tərəfdaşları ilə birlikdə regionda həyata keçirdiyi neft və qaz layihələri, yaratdığı infrastruktura mühüm rol oynayır. Bunların arasında Xəzər dənizi regionu üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən BP şirkətinin əməliyyatçısı olduğu, dəniz yataqlarından gələn boru xətlərinin və bütün ixrac boru kəmərlərinin öz başlanğıcını götürdüyü Səngəçal terminalını xüsusi qeyd etmək lazımdır. Azərbaycanın bu strateji mərkəzi dünyanın ən böyük inteqrasiya edilmiş neft və qaz terminalı olması baxımından da unikal hesab edilir. Səngəçal terminalından başlayan Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəməri, dünyanın ən böyük enerji layihəsi olan Şahdəniz qaz yatağının ikinci mərhələsinin işlənməsi və Xəzər dənizindən hasil edilmiş təbii qazı Avropaya çatdıran - Cənubi Qafqaz, TANAP və TAP boru kəmərlərini birləşdirən Cənub Qaz Dəhlizinin fəaliyyətə başlaması qlobal enerji təchizatının şaxələndirilməsinə və enerji təhlükəsizliyinə əlavə təminat verir.

Azərbaycanın mühüm strateji obyekti olan Səngəçal terminalı onu ziyarət edən xarici qonaqlar üçün dərin məna kəsb edir və bu, regionda baş verən inkişaf proseslərini daha ətraflı öyrənmək istəyən xarici nümayəndə heyətləri üçün gözəl imkan yaradır.

Bu səfərlər çərçivəsində BP şirkətinin nümayəndəsi kimi mən xarici qonaqları və hökumət rəsmilərini müşayiət etmək şərəfinə nail oluram.

Terminalla tanışlıq Xəzər regionunda bənzərsizliyi ilə seçilən Xəzər Enerji Mərkəzindən başlanır və ardınca avtobusla əməliyyatlar sahəsinə gedərək oradakı qurğularla tanışlıqla davam edir.

Azərbaycanın neft-qaz sənayesinin tarixini dolğun əks etdirən Xəzər Enerji Mərkəzi ölkəmizin dünya neft və qaz sənayesindəki rolunu geniş təbliğ edir. Mərkəzin istifadəyə verilməsi Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas neft ixrac boru kəmərinin Azərbaycan hissəsinin işə salınması ilə bağlı keçirilən təntənəli mərasimlə eyni vaxta təsadüf edib.

2005-ci il may ayının 25-də baş tutan bu tədbirdə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, Türkiyənin keçmiş Prezidenti Əhməd Necdət Sezər, Gürcüstanın keçmiş Prezidenti Mixail Saakaşvili, Qazaxıstanın keçmiş Prezidenti Nursultan Nazarbayev, ABŞ-ın keçmiş energetika naziri Samuel Bodman, Böyük Britaniya Krallığından Şahzadə Endryu, BP şirkətinin prezidenti Lord Con Braun, Böyük Britaniyanın, Fransanın, Ukraynanın, Yaponiyanın, Norveçin və digər ölkələrin yüksək vəzifəli şəxsləri iştirak edib.

Yüksək səviyyəli rəsmi qonaqların iştirakı ilə Prezident İlham Əliyev Böyük Britaniya kral ailəsinin üzvü Şahzadə Endryu ilə birlikdə qırmızı lenti kəsərək Xəzər Enerji Mərkəzin rəsmi açılışını elan edir. Tədbirdə iştirak edən yüksək səviyyəli qonaqlar açılış mərasimində rəmzi nişan kimi gipsdən olan kərpiclər üzərində öz əl izlərini qoyub və bu nişan Xəzər Enerji Mərkəzinin rəmzinə çevrilib.

Azərbaycanın neft-qaz sənayesinin tarixini dolğun əks etdirən bu Mərkəz ölkəmizin dünya neft və qaz sənayesindəki rolunu geniş təbliğ edir. Neft və qaz sənayesi Azərbaycan üçün yalnız iqtisadi dəyər daşımır, o, eyni zamanda, milli qürur mənbəyidir. Xəzər Enerji Mərkəzinin əsas məqsədlərindən biri Azərbaycanın neft sənayesi tarixini qonaqlara nümayiş etdirməklə bərabər ölkəmizin bu sahədə əldə etdiyi birinciliklər barədə ətraflı məlumat verməkdir. Bu silsilədən dünya tarixində Azərbaycanın əldə etdiyi bir çox ilklər barədə Mərkəzdə sərgilənən tarixi sənədlər və eksponatlar diqqəti çəkir:

• 1846-cı ildə Bibiheybət neft yatağında 21 metr dərinliyində quyudan dünyada ilk dəfə olaraq sənaye üsulu ilə neft hasil olunub.

• 1878-ci ildə Xəzər dənizində suya salınan “Zərdüşt” (“Zoroastr”) tankeri dünyada ilk neft tankeri olub.

• 1901-ci ildə Bakıda çixarılan 11,5 milyon ton neft dünya neft hasilatının 50 faizindən çoxunu təşkil etmişdir.

• Dünyada ilk ən uzun neft kəməri (833 km) 1897-1907-ci illərdə Bakıdan Batumiyə çəkilmiş boru xəttidir.

• 1941-ci ildə Azərbaycanda çıxarılan 23,6 milyon ton neft SSRİ-də hasil olan neftin 76 faizini təşkil etmişdir.

• 1949-cu ildə Xəzərin Neft daşları yatağında Azərbaycan dünyada ilk dəfə olaraq açıq dənizdən neft çıxarmağa başlamışdır. Neft Daşları Ginnesin Rekordlar Kitabına ilk dəniz neft platforması kimi düşmüşdür.

XIX əsrin ikinci yarısında məşhur xarici iş adamları - bunların arasında Rotşildlər və Nobel qardaşları Azərbaycanda biznes fəaliyyətinə başlayıblar. Dünyada məşhur olan Nobel mükafatı həm də Alfred Nobelin Bakıdakı neft yataqları üzrə səhmlərinin satışından əldə olunmuş vəsaitlərin toplanması hesabına təsis edilmişdi.

Eksponatlar arasında diqqəti ən çox cəlb edənlərdən biri də Xəzər Enerji Mərkəzinin rəsmi açılışı zamanı prezidentlər və yüksək səviyyəli rəsmi qonaqların gipsdən olan kərpiclər üzərində rəmzi nişan kimi qoyduğu əl izləridir. Simvolik məna daşıyan bu əl izlərinin arasında öz əzəməti və böyüklüyü ilə seçilən əl izi Prezident İlham Əliyevə məxsusdur.

Prezident İlham Əliyevin Mərkəzdə sərgilənən bu möhtəşəm əl izi bu gün Azərbaycanın uğur simvoluna çevrilib. “Sağ əlin mənim başıma!” Azərbaycanda uğur qazanan şəxs haqqında belə bir deyim olduğu barədə məlumatı mən həmişə Xəzər Enerji Mərkəzində əl izləri ilə tanış olan qonaqlara bölüşürəm. Bunu eşidən qonaqlar Azərbaycanın böyük uğurlarını görüb məmnuniyyətlə sağ əlini Prezident İlham Əliyevin əl izi olan kərpicə qoyaraq ardınca başlarına çəkirlər. Bu, artıq terminalı ziyarət edənlər arasında bir ənənə halını alıb.

Azərbaycanın uğuru, iqtisadi yüksəlişi 2006-cı ildə Səngəçal terminalından nəql olunan neftin Türkiyənin Ceyhan limanından dünya bazarına çıxarılmaqla başladı. 2007-ci ildə isə "Şahdəniz" qaz-kondensat yatağından hasil edilən təbii qaz Cənubi Qafqaz qaz boru kəməri ilə Türkiyə sərhədlərini aşaraq qardaş ölkənin qaz kəmərləri sisteminə qoşulur və bu gün həm də, Avropa İttifaqında istehlakçılara çatdırılır.

2006-cı ildən başlayaraq enerji ixracı nəticəsində Azərbaycana daxil olan böyük maliyyə resursları sürətli iqtisadi tərəqqiyə, müasir sosial, mədəni infrastrukturların yaradılmasına, iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə və qeyri-neft sektorunun dinamik inkişafına yönəldildi. Əlbəttə ki, Azərbaycan əldə etdiyi maliyyə gəlirlərini, eyni zamanda, işğal altında olan torpaqları azad etmək üçün ölkənin hərbi qüdrətinin möhkəmləndirilməsinə sərf edirdi.

“…mənim fəaliyyətimdə ölkəmizin gücləndirilməsi, beynəlxalq müstəvidə mövqelərimizin möhkəmləndirilməsi, ölkə daxilindəki proseslərin müsbət məcrada getməsi əsas vəzifə idi. …Çünki bir amalım var idi – güclü Azərbaycan qurmaq, torpaqlarımızı işğaldan azad etmək! … iqtisadi müstəqillik və sürətli inkişaf bizim Qələbəmizi yaxınlaşdırırdı”, – deyə Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev cari ilin iyun ayında Kəlbəcər rayonunda komando hərbi hissəsinin açılışındakı çıxışı zamanı qeyd etmişdi.

Beləliklə, Prezident İlham Əliyevin Səngəçal terminalında qoyduğu möhtəşəm əl izi dəmir yumruğa çevrilərək 44 gün davam edən Vətən müharibəsində Azərbaycan dövlətinin hərbi qüdrətinin və Azərbaycan xalqının qələbə əzmini nümayiş etdirdi. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə müzəffər Azərbaycan Ordusu Qarabağ torpaqlarını, hər bir azərbaycanlının mənəvi paytaxt hesab etdiyi Şuşanı erməni işğalından azad edərək beynəlxalq səviyyədə tanınan ərazi bütövlüyünü bərpa etdi.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

BDU “Erasmus+ DIRNA” layihəsinin növbəti təlimində təmsil olunub

Ağalı sakinləri İlaxır çərşənbəni qeyd ediblər FOTO

Akademik: Ekoloji terrora məruz qalmış Azərbaycan torpaqlarının və meşə resurslarının bərpası dövrümüzün ən böyük çağırışıdır

® “Coca-Cola” gəncləri Novruz bayramı münasibətilə təbrik etdi

® Gəncədən məktəbli qız informatika sahəsi üzrə dünyanın ən nüfuzlu universitetinə qəbul olub

Azərbaycan ilə Çin arasındakı qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mühüm perspektivlərə malikdir

Çiçəkçilik sevdası: Hobbi necə biznesə çevrildi? – MÜSAHİBƏ

Laçında “Can Laçın” Novruz yarmarkası keçirilir FOTO

Allahşükür Paşazadə Novruz bayramı münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib

® “Xonça” məhsullarının qida təhlükəsizliyi tələblərinə uyğunluğu təsdiqlənib

Milli Məclisin yaz sessiyasında növbəti iclasının vaxtı və gündəliyi açıqlanıb

Şəki teatrı Novruz bayramı günlərində uşaqları yeni tamaşa ilə sevindirir

Keniyada yol qəzası nəticəsində azı 11 tələbə həlak olub

Türkiyənin zəlzələ bölgəsində inşası tamamlanan mənzillər sahiblərinə təqdim ediləcək

Pedaqoji Universitetdə Çanaqqala zəfərinin ildönümü qeyd olunub

Bakı Mühəndislik Universitetində Təhsilin İnkişafı Fondu ilə əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilib

Yaponiya Mərkəzi Bankı 17 ildən sonra mənfi faiz siyasətini dayandırır

"Qədim Şabran" abidəsində Novruz şənliyi

“Qəbələ” İdman Klubu MMA döyüşçüsü ilə müqavilə imzalayıb

Ermənistan “Mir” ödəniş kartına xidməti dayandıracaq

Mingəçevir Dövlət Universitetində Novruz şənliyi keçirilib

NATO-nun Baş katibinin regiona səfərinin Azərbaycandan başlaması ölkəmizin Alyans üçün önəmini nümayiş etdirir - ŞƏRH

“Azərişıq” gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

Yüksək Texnologiyalar Parkının istismar proqramı - seminar

Taksi sürücülərinə ödəniş müqabilində şəhadətnamələrin verilməsinə aydınlıq gətirilib

UNEC-də Nobel Sülh mükafatçısı Məhəmməd Yunus adına mərkəzin açılışı olub

İki audiovizual media subyektinə müvafiq lisenziyalar verilib

Nəsimi rayonunda yerləşən banklardan birindən oğurluq edilməsinin qarşısı mühafizə polisi tərəfindən alınıb VİDEO

Malmödə ABBA-nın “Eurovision”da qələbəsinin 50 illiyinə həsr olunmuş sərgi açılacaq

Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu ərazisində qaçaqmalçılıqla məşğul olan Lənkəran sakini saxlanılıb

Naxçıvanda ağır yol qəzasında 3 nəfər ölüb

Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfəsi NATO-nun ölkəmizə diqqətini artırır - RƏY

Londonda Benksinin növbəti monumental boyakarlıq nümunəsi meydana çıxıb

Qəbələ Dövlət Tarix-Bədii Qoruğunda uşaqlar üçün Novruz şənliyi təşkil edilib

Məktəblilər Gənclər Kitabxanasının qonağı olublar

® “PAŞA Holding”in “Vətən əmanətlərin keşiyindədir” layihəsi çərçivəsində şəhid ailələrinə bayram sovqatları çatdırılır

“İçərişəhər” Qoruq İdarəsində Novruz bayramı münasibətilə tədbir keçirilib

Dünyada təhlükəsiziyin təmin edilməsində Azərbaycan-NATO əməkdaşlığının rolu ŞƏRH

“Atatürk dövründə İran-Türkiyə münasibətləri” – seminar

Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatına başlanılır

“Zirə”nin iki futbolçusu yığma komandalara dəvət alıb

AİBNDX: Malların mənşə ölkəsini təsdiq edən sertifikatların verilməsinin fasiləsizliyi bayram günlərində təmin ediləcək

FHN Novruz bayramı ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

Bu il Şri-Lankaya 500 mindən çox turist gəlib

Cari ilin iki ayı ərzində Azərbaycanda istehsal edilən elektrik enerjisinin miqdarı açıqlanıb

Fransalı tennisçi oyun zamanı huşunu itirib

Domantas Sabonis NBA əfsanələrinin rekordunu təkrarlayıb

Novruz bayramının ilk günündə paytaxtda yağış, dağlıq və dağətəyi rayonlarda isə qar yağacaq

Tramp prezident seçiləcəyi təqdirdə şahzadə Harrini ABŞ-dan qovacaq

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

“Novruz gəlir, yaz gəlir” – AzMİU kollektivi İlaxır çərşənbədə tonqal ətrafında bir araya gəldi

BDU Sənaye və Texnoloji Tədqiqat Təşkilatlarının Dünya Assosiasiyasına tamhüquqlu üzv seçilib

“Azəriqaz” Novruz bayramı günlərində gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® “Azpetrol” şirkəti yanacaqdoldurma məntəqələrinin sayını 104-ə çatdırıb

Media: İsrail və HƏMAS Doha danışıqlarında kompromisə hazırdır

Türkmənistanın Ticarət-Sənaye Palatası Türk Ticarət və Sənaye Palataları Birliyinin tamhüquqlu üzvü olub

Türkiyənin yeni milli müdafiə sistemi ictimaiyyətə təqdim edilib

ADA Universiteti Fondunun sponsorluq layihələri üzrə direktoru: Gender arası əməkdaşlıq inkişafın göstəricisidir - açıqlama

Novruz təamlarından istifadə edərkən diqqət yetirilməli məsələlər

Şəhid ailə üzvü olan təhsil işçiləri ilə görüş keçirilib

Milli Kitabxanada Novruz bayramı ilə bağlı elektron məlumat bazası yaradılıb

Yevlaxda Novruz bayramı münasibətilə konsert təşkil olunub

Azərbaycan gimnastları Almaniyada Dünya Kubokunda çıxış edəcəklər

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin yeni veb-saytı istifadəyə verilib

“İnter”in futbolçusu irqçilik etdiyi üçün millinin heyətindən kənarlaşdırılıb

Bir sıra ölkələrdən quşçuluq məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

Blinken Qəzzada atəşkəsi müzakirə etmək üçün Ər-Riyada və Qahirəyə gedəcək

® “Azersun Holding” 10 mindən çox ailəni Novruz sovqatı ilə sevindirib

Azərbaycan poeziyası İspaniyada

Pomidor istehsalçıları ilə görüş keçirilib

Uzun illər itmiş sayılan nadir dəniz qabığı kolleksiyası indi İngiltərədə nümayiş etdirilir

Yanvar-fevral aylarında əlilliyi olan şəxslərə 20,8 min reabilitasiya vasitəsi verilib

“SpaceX” qlobal internet şəbəkəsinə aid daha 22 peyki orbitə çıxarıb

Son iki ayda sosial sahə üzrə 78 mindən çox e-arayış verilib

Fransa Mərakeşə 146 milyon dollar kredit verir

Qazaxıstan Xəzər dənizində hərbi təlimlər keçirib

Ədliyyə naziri Saatlıda vətəndaşları qəbul edib

“Ətirlisən, dadlısan, süfrəmizin yaraşığısan” II Çay Festivalı keçirilib

Martın 18-də aşkarlanan silah və sursatların sayı açıqlanıb

Fransuaza Jilonun rəssamlıq irsi Pikasso Muzeyində

Novruz bayramı ilə əlaqədar yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına dair Fövqəladə Hallar Nazirliyi əhaliyə müraciət edib

Kəngərli rayonunun yaradılmasının 20 illiyinə həsr olunan virtual sərgi təqdim edilib

Bakının abad məhəllələrində Novruz şənlikləri davam edir

Hərbi Prokurorluq işçiləri Müdafiə Nazirliyinin yüksəkrütbəli vəzifəli şəxsləri ilə birgə Novruz bayramı ərəfəsində hərbi hissələrdə olublar

® Monteneqronun sabiq prezidenti Milo Cukanoviç “Azərbaycanın dostu” qızıl ordeni ilə təltif olunub

Dünya Bankı Misirə 6 milyard dollar yardım edəcək

Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi qeyri-iş günlərində səfərə hazırlaşan sürücülərə müraciət edib

Aİ Şurası Ukraynaya yeni yardım fondunu təsdiqləyib

Folklorşünas alim: Torpaq çərşənbəsi insanın təbiətlə həmrəy olması bayramıdır

Türkiyədə fəlakət zonasındakı sakinlər hər ay 15 min evlə təmin ediləcək

DİN: Martın 19-da ölkə üzrə 40 cinayətin açılması təmin olunub

Ölkənin əksər bölgələrinə yağış, dağlıq rayonlara qar yağıb

Dünya birjalarında neft ucuzlaşıb

Zabrat qəsəbəsindəki marketdə baş verən yanğın söndürülüb

Naxçıvanın kəndlərinin içməli su təminatı yaxşılaşdırılır

MDU-da tərəfdaş universitetlərlə birlikdə Çanaqqala Zəfərinin ildönümü qeyd edilib

Azərbaycan nefti bahalaşıb

Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva İlaxır çərşənbə ilə bağlı paylaşım edib

® GL 2023-cü ildə neft hasilatı artımına nail olub

Sabahdan Azərbaycanda 7 günlük Novruz tətili başlayır