MƏDƏNİYYƏT
Rober Osseyn: İlk Avropa Oyunlarının məşəlini gəzdirməkdən qürur duydum
Bakı, 11 iyun, AZƏRTAC
Əslən azərbaycanlı olan Fransanın tanınmış aktyoru, teatr və kino rejissoru Rober Osseyn Azərbaycanda səfərdədir. Onun budəfəki gəlişi həm də “Bakı-2015” birinci Avropa Oyunları ilə bağlıdır. Dünyada məşhur həmyerlimiz ilk Avropa Oyunlarının məşəlçilərindən biri olub.
AZƏRTAC xəbər verir ki, iyunun 11-də Heydər Əliyev mərkəzində tanınmış aktyor mətbuat konfransı keçirərək təəssüratlarını bölüşüb.
O deyib: “Azərbaycan tarixən dünyada bir çox mühüm işlərə ilk imza atan ölkə kimi tanınır. Ötən əsrin əvvəllərində, Azərbaycan qadınlara səsvermə hüququnun verildiyi ilk ölkələrdən biri olub. Bu gün isə Azərbaycan “Bakı-2015” birinci Avropa Oyunlarını qəbul edən ölkədir. Bu möhtəşəm tədbirin məşəlini gəzdirməkdən qürur duydum. Ümumiyyətlə, məşəllə qaçmağa cəhd etmək məndə nostalji hissləri yaratdı. İdman neytral məfhumdur. O, həm də insanları birləşdirən amildir. Belə tədbir vasitəsilə insanların birliyinin təşviq edilməsi vacibdir. Bu baxımdan ilk Avropa Oyunlarının keçirilməsi böyük əhəmiyyət daşıyır”.
Qeyd edək ki, mətbuat konfransında Rober Osseynin həyat yoldaşı, aktrisa Kendis Patu da iştirak edib. Azərbaycana ilk dəfə səfər etmələrinin tarixçəsini danışan aktrisa deyib: “40 ildir ki, Rober Osseynlə bir yerdəyik. Onun atası gözəl tar çalır, Şərq mədəniyyətini dərindən bilir və bu keyfiyyətlərini oğluna da aşılayırdı. Biz Parisdə yaşayırdıq. Günlərin birində bizə Azərbaycan səfirliyindən dəvət gəldi. Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva bizi Bakıya dəvət edirdi. Beləliklə, biz ilk dəfə Bakıya gəldik. Ölkə Roberə çox böyük təsir bağışladı. Biz Bakının küçələri ilə gedəndə insanların ona münasibətindən, eləcə də Roberin simasından duyurdum ki, bu ölkə ona necə əzizdir və o, burada olmağından çox şaddır”.
Xanımın sözlərinə əlavə olaraq Rober Osseyn qeyd edib ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və onun xanımı Mehriban Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu bu ölkənin Fransada, eləcə də dünyanın digər ölkələrində tanınması üçün böyük işlər görürlər. Həmçinin, onların qızları da ictimai həyatda çox fəaldırlar. Xalqınız böyük dəyişikliklərə nail olmaq üçün yorulmaz səylər göstərir. Bu, həm maraqlıdır, həm də ölkəniz üçün çox vacibdir.
Rober Osseyn diqqətə çatdırıb ki, onun üçün ən vacib məfhum ümid və həmişə hər bir şeyə düşünülmüş şəkildə yanaşmaqdır. Azərbaycana gələndə də bizi bu ümid birləşdirir. Xalqınızın istedadlı sənətkarları, o cümlədən musiqiçiləri var. Mətbəxiniz isə çox gözəldir.
Tanınmış aktyor və rejissor Azərbaycanda bir teatr tamaşa hazırlamaq istədiyini bildirdi. Diqqətə çatdırdı ki, bu səhnə əsəri İkinci Dünya müharibəsi ilə bağlı olacaq. Bu müharibədən Fransa əziyyət çəkib, həmçinin müxtəlif irqlərə, xalqlara aid insanlar o müharibədə məhv ediliblər. İstərdim ki, bu tamaşada insanların çəkdikləri əziyyəti yenidən canlandırım.
Qeyd edək ki, Rober Osseyn 1927-ci il dekabrın 30-da Parisdə musiqiçi ailəsində anadan olub. Onun atası, skripkaçı və bəstəkar Əminulla Hüseynov (1905-1983) Səmərqənddə anadan olmuş azərbaycanlı idi. Birinci Dünya müharibəsindən əvvəl Əminulla Hüseynov bir müddət Moskvada yaşayıb, sonra isə Almaniyaya gedərək Ştutqart və Berlin konservatoriyalarında təhsil alıb. O, orada gələcək həyat yoldaşı – Kiyevdə doğulmuş pianoçu və aktrisa Anna Minevskaya ilə tanış olub.
Əminulla Hüseynov və Anna Minevskaya ailə həyatı quraraq, Fransaya köçüblər. Burada Əminulla Hüseynov ad və soyadını fransız dilinə uyğun şəkildə dəyişərək, Andre (Əminulla) Osseyn (Hüseyn) olub.
Rober Osseynin uşaqlığı Parisin yoxsul rayonlarından birində keçib. Valideynləri təhsil haqqını ödəyə bilmədiklərinə görə o, tez-tez məktəb dəyişməli olub. Anası mühacir teatrlarında aktrisa işləyib və bu səbəbdən Rober səhnə arxasında çox vaxt keçirib. Rober 15 yaşından etibarən teatr studiyalarında çalışıb. Rene Simonun kurslarını bitirəndən sonra isə o, dəhşət tamaşaları nümayiş etdirən “Qran Qinyol” teatrında çıxış edib. Rober Osseyn burada aktyorluqla yanaşı, rejissorluq təcrübəsi də qazanıb.
1954-cü ildə 27 yaşlı aktyor “Dənizkənarı sarışın” filmində çəkilməklə kinodebüt edib. Bir il sonra isə rejissor kimi “Əclaflar cəhənnəmə yollanır” adlı ilk filmini çəkib. Filmdə baş rolu aktrisa Marina Vladi ifa edib və Rober Osseyn həmin il onunla ailə qurub. Həyat yollarını birləşdirən Marina Vladi və Rober Osseyn yaradıcılıqda da sıx əməkdaşlıq ediblər. Rober Osseyn “Bizim günahlarımızı bağışlayın” (1956), “Sən zəhərsən” (1958) və “Casusların gecəsi” (1959) filmlərində baş rola həyat yoldaşını çəkib.
Dörd ilə yaxın davam edən evlilik zamanı onların İqor və Ryotr adlı iki oğlu dünyaya gəlib. 1959-cu ildə Rober Osseyn və Marina Vladi ayrılıblar. Roberin ikinci həyat yoldaşı, əslən bakılı Karolin Elyaşova olub. Cütlüyün bu nikahdan Nikolya adlı övladı dünyaya gəlib.
Rober Osseyn bir sıra ekran əsərlərində aktyor kimi çəkilib. Onu ən çox tanıdan rollarından biri F.Dostoyevskinin eyniadlı əsəri əsasında çəkilmiş “Cinayət və cəza” (1956) filmi olub. O, həmçinin dostu, rejissor Roje Vadimin ”Kim bilir”, “Barbarella”, “Don Juan-73” filmlərində aktyor kimi çıxış edib. O, rejissoru olduğu “Qatilin ölümü”, “Göz ətrafındakı çevrələr”, “Düsseldorflu vampir” filmlərində aktyor kimi də çıxış edib.
Rober Osseynin kino karyerasının zirvəsi Ann və Serj Qolonun yazdıqları roman əsasında rejissor Bernar Borderinin çəkdiyi “Anjelika” filmində yaratdığı tuluzalı qraf Joffrey de Peyrak obrazı olub. Beş bölümdən ibarət bədii filmdə onun tərəf müqabili Mişel Mersye (Anjelika) idi.
Sənətkarın filmoqrafiyasında mənfi obrazlar üstünlük təşkil edib və müxtəlif ekran əsərlərində bənzərsiz obrazlar yaradıb.
Kino ilə bərabər teatr sahəsində də fəaliyyət göstərən Rober Osseyn 1970-1979-cu illərdə Reymsdə Milli Xalq Teatrına rəhbərlik edib, sonralar isə Parisdə idman sarayında teatr tamaşaları səhnələşdirib.
Rober Osseyn hazırda Parisdəki “Marini” teatrının bədii rəhbəridir.
Onun üçüncü həyat yoldaşı aktrisa Mari-Frans Pizye olub. Lakin bu nikah qısa müddət davam edib. Onun dördüncü həyat yoldaşı isə Kendis Patudur. O, 1982-ci ildə rejissoru olduğu “Səfillər” filminə aktrisanı dəvət edib və onunla ailə həyatı qurub. Kendis Patu Rober Osseynə dördüncü oğlunu – Julyeni bəxş edib.
Rober Osseyn Fransada doğulmasına və yaşamasına, tarixi vətənini illər sonra görməsinə baxmayaraq, Azərbaycanla bağlılığını qoruyub saxlayıb. 2013-cü il oktyabrın 31-də Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilmiş III Beynəlxalq Humanitar Forumda iştirak edən Rober Osseyn jurnalistlərə müsahibəsində atasının azərbaycanlı olmasından və özünün bu ölkəyə aidliyindən qürur duyduğunu bildirib: “Burada gördüklərim məndə böyük təəssürat yaratdı. Çünki burada bütün dinlərin və xalqların nümayəndələri bir ailə kimi yaşayırlar. Bu, məndə böyük fərəh hissi oyadır. Hesab edirəm ki, dinlər və xalqlar arasında Azərbaycanda olan münasibətlər dünyanın heç bir yerində yoxdur. Fəxr edirəm ki, mən də bu xalqın bir parçasıyam”.