Bakı, 30 sentyabr, AZƏRTAC

Sentyabrın 30-da AMEA-nın akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunda “Mirzə Kazımbəy – 220” adlı beynəlxalq elmi konfrans keçirilib.

AMEA-dan AZƏRTAC-a bildirilib ki, konfransa Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Belarus və Misirdən 36 alim qatılıb.

Açılış mərasimində AMEA-nın vitse-prezidenti vəzifəsini icra edən, Şərqşünaslıq İnstitutunun baş direktoru akademik Gövhər Baxşəliyeva bildirib ki, rus şərqşünaslığının banilərindən biri, Sankt-Peterburq Universitetinin Şərq fakültəsinin ilk dekanı, 1853-cü ildən başlayaraq ömrünün sonuna qədər bu vəzifəni layiqincə icra etmiş professor Mirzə Kazımbəyin 220 illik yubileyinə həsr olunan bu konfransın beynəlxalq səviyyədə keçirilməsi Azərbaycan mədəniyyətinin Avropa mədəniyyətinə inteqrasiyasının iki əsr əvvəl başlamasının təsbiti kimi qiymətləndirilə bilər. Akademik G.Baxşəliyeva Azərbaycan xalqının XIX əsrdə yetirdiyi nadir şəxsiyyətlərdən olan Mirzə Kazımbəyin Azərbaycan elminə dünya şöhrəti qazandırdığını, bir sıra elm sahələrinin inkişafında müstəsna rol oynadığını, zəngin elmi biliklərə, ensiklopedik zəkaya malik olduğunu qeyd edib.

Daha sonra akademik G.Baxşəliyeva “Mirzə Kazımbəy - 220” mövzusunda məruzəsini konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb. Məruzədə görkəmli alimin bir neçə Şərq və Qərb dillərini mükəmməl bilən gözəl dilçi, yüksək poetik istedada malik bacarıqlı tərcüməçi, tarixçi və nəhayət, mahir bir pedaqoq olduğu qeyd edilib. Həmçinin digər alimlərin Mirzə Kazımbəy elminə verdiyi yüksək qiymət diqqətə çatdırılıb.

Akademik G.Baxşəliyeva ömrünün 45 ilini Azərbaycan, türk, ərəb, fars dillərinin, zəngin Şərq ədəbiyyatı və mədəniyyətinin, Azərbaycan və Qafqaz tarixinin, islamın dini, ideoloji, etik və siyasi əsaslarının, müsəlman hüququnun və s. öyrənilməsinə, Rusiya ilə Şərq xalqları arasındakı ədəbi-mədəni əlaqələrin inkişafına həsr etmiş Mirzə Kazımbəyin həm öz müasirləri, həm də sonrakı nəsillər üçün zəngin elm mənbəyinə çevrilmiş, Yaxın Şərq xalqlarının dilinə, ədəbiyyatına, tarixinə, eləcə də ədəbi tənqidə, hüquqa, mifologiyaya, etnoqrafiyaya, etimologiyaya, fəlsəfəyə, etikaya, pedaqogikaya və humanitar elmlərin başqa sahələrinə dair əsərləri haqqında söhbət açıb.

Sonra Qazaxıstanın R.B.Süleymenov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, iqtisadiyyat elmləri doktoru, dosent Duysen Qalımjan türk dünyasının görkəmli ziyalıları Mirzə Kazımbəy və Şokan Ualixanovun fəaliyyətlərinin müqayisəsinə, Misir parlamentinin üzvü Əmirə Əhməd Camal Əbdülhəkim görkəmli alimin Rusiya ərəbşünaslıq məktəbinin inkişafındakı roluna həsr olunmuş məruzələri ilə çıxış ediblər. Azərbaycanın Bosniya və Herseqovinadakı səfiri, professor Vilayət Quliyevin “Mirzə Kazımbəy və tatar maarifçiləri” mövzusunda məruzəsinin videoyazısı konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırılıb.

Daha sonra AMEA-nın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutundan fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Faiq Ələkbərli “Mirzə Kazımbəyin yaradıcılığında dini-fəlsəfi məsələlər”, Şərqşünaslıq İnstitutunun əməkdaşlarından fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Xanımzər Kərimova “Mirzə Kazımbəy yaradıcılığında Şərq ədəbiyyatı”, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Günay Verdiyeva “Görkəmli alim Mirzə Kazımbəyin iranşünaslığın inkişafında rolu” mövzusunda məruzə ediblər.

Konfrans işini 4 bölmədə davam etdirib.