Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Şirin Məlikova: Xalça Muzeyinin fondunda 10 mindən artıq eksponat qorunub saxlanılır

Bakı, 7 dekabr, Flora Şükürova, AZƏRTAC

Sərgilər, beynəlxalq simpoziumlar və konfransların keçirildiyi Azərbaycan Xalça Muzeyi son illərdə elmi-tədqiqat mərkəzi kimi də fəaliyyət göstərir. 50 il ərzində çoxsaylı uğurlara imza atan muzey hazırda əlaqədar beynəlxalq qurumların fəal iştirakçısıdır. Bakının müasir görünüşünə bəzək verən Azərbaycan Xalça Muzeyinin binası yalnız sənət nümunələri və milli irsimiz olan xalçaların saxlanc yeri kimi çıxış etmir, həm də xalça sənətinin hərtərəfli araşdırılması və xalqımızın bədii incilərinin yüksək səviyyədə təqdimat məkanı olaraq çoxşaxəli fəaliyyət göstərir. Muzeyin direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Şirin Məlikova rəhbəri olduğu qurumda tətbiq olunan yeniliklər, beynəlxalq əməkdaşlıq əlaqələri və gələcək planlarla bağlı AZƏRTAC-ın suallarını cavablandırıb. Müsahibəni təqdim edirik.

- Əvvəlcə son dövrlər muzeydə tətbiq olunan yeniliklərlə bağlı məlumat verərdiniz?

- 2016-cı ildən Xalça Muzeyində muzey kolleksiyalarının toplanması üzrə yeni strategiya hazırlanıb. Həmin strategiya çərçivəsində muzey tərəfindən 100-dən artıq yeni eksponat əldə edilib. Bura xalça, milli geyim, bəzək əşyaları, batik və tikmə nümunələri, arxeoloji materiallar daxildir. 2017-ci ildə ilk dəfə olaraq Azərbaycan Xalça Muzeyi Avstriya hərrac evindən XVII əsrə aid nadir Şirvan xalçasını alıb. Sözsüz ki, biz muzeyin köhnə ənənəsini davam etdirərək xalçaçılıq, tekstil və tətbiqi sənət üzrə beynəlxalq elmi forumlara ev sahibliyi edirik. Belə ki, bu payız muzeydə iki belə tədbirin – Beynəlxalq Muzeylər Şurasının (İCOM) iki beynəlxalq komitəsinin “Dekorativ sənət və interyer” adlı konfransı və “Keçə sənətində kəsişmə nöqtələri” mövzusunda III Beynəlxalq “Türk dünyasının ortaq dili – naxışlar” simpoziumu keçirilib. Sonuncu tədbirə 22 ölkədən 80-dən artıq qonaq qatılıb. Bütün bunlarla yanaşı, Azərbaycan Xalça Muzeyi müxtəlif sərgilərin keçirildiyi bir məkana çevrilib. Məsələn, bu il muzeydə “Tahir Salahovun xalça dünyası. Portretlər” adlı sərgi, “Reinkarnasiya” layihəsi çərçivəsində Elşən Sərxanoğlu və Eldar Babazadənin sərgiləri, “Əjdahalı”, “Naxçıvan”, “Hacıqayıb”, “Sırt-çiçi”, “Xilə-buta” xalçalarının təqdimat mərasimləri və bir sıra digər vernisajlar keçirilib. Biz bir sıra xarici muzey və təşkilatlarla sıx əlaqələr qurur, (Məsələn, Şərq Xalqları İncəsənəti Dövlət Muzeyi, Rusiya Etnoqrafiya Muzeyi, Türk və İslam Sənəti Muzeyi ) birgə layihələr keçirir, sərgi mübadiləsi aparırıq. Yeri gəlmişkən, hazırda Moskva şəhərində Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və muzeyimizin birgə təşkil etdikləri “Yeddi gözəl” sərgisi açılıb. Layihələrimiz haqqında yerli və xarici KİV-lər tərəfindən məqalə və reportajlar hazırlanır. Biz kolleksiyalarımıza həsr edilmiş kitablar, buklet və açıqcalar nəşr edirik. Bu sırada muzeyin Şuşa filialına, tikmə kolleksiyası və Lətif Kərimovun muzeydə qorunub saxlanılan irsinə həsr olunmuş kitabların adını çəkmək olar. Hazırda isə muzeyimizin yarım əsrlik fəaliyyətinə həsr edilən kitab üzərində iş gedir. Azərbaycan Xalça Muzeyini təmsil edərək, mütəmadi olaraq dünyanın aparıcı tekstil muzeylərində mühazirələr keçirir, konfranslarda çıxış edirəm. Mənim təşəbbüsümlə muzeyimizdə könüllülər proqramı işlənmiş və bu proqramın köməyi ilə biz gənc, perspektivli kadrları kəşf edirik. Bununla yanaşı, tekstilin bərpası və konservasiyası üzrə yerli mütəxəssislər üçün nəzərdə tutulan və əcnəbi ekspertlər tərəfindən həyata keçirilən ustad dərsləri layihəsi işə salınıb.

Mən muzeyin ən əhəmiyyətli fəaliyyət istiqamətlərindən biri kimi yerli əhali ilə işi hesab edirəm. Bu səbəbdən də “Uşaq Muzeyi” şöbəsinin fəaliyyətini daha da genişləndiririk. İstirahət günləri muzeydə “Art-şənbə” keçirilir. “Art-şənbə” çərçivəsində ekskursiya, oyun və uşaqlar üçün ustad dərsləri, kvestlər (komanda yarışları) təşkil olunur. Kvestlərin proqramları muzey kolleksiyalarının öyrənilməsinə əsaslanır. Sənətsevərlər və eyni zamanda, bu sahədə çalışan və təhsil alan insanlar üçün dekorativ-tətbiqi sənət və etnoqrafiya üzrə, "Bir eksponatın tarixi" layihəsi çərçivəsində xalça muzeyinin eksponatlarına həsr olunmuş mühazirələr dinlənilir.

- Xalça muzeyinə daha çox ziyarətçi cəlb etmək üçün hansı addımlar atılır?

-Biz daim həm eksponatların qorunub saxlanılması və sərgilənməsi, həm də ziyarətçilərlə iş sahəsində səviyyəmizi davamlı surətdə artırmağa çalışırıq. Gördüyümüz işlər, o cümlədən rəsmi səviyyədə də öz bəhrəsini verir. Belə ki, ötən il muzeyimiz digər 40 dünya muzeyi ilə birgə “Avropanın ən yaxşı muzeyi – 2018” mükafatı nominantları sırasına daxil olub. Burada biz muzey sahəsində ictimaiyyətlə işdə innovasiyaların tətbiqinə görə sertifikata layiq görüldük. Bu çox xoş haldır, çünki muzeylərin hazırkı başlıca məqsədi ictimaiyyətlə işdir. Niyyətimiz əhalinin müxtəlif təbəqələrini muzeyə yalnız ziyarətçi kimi deyil, həmçinin burada görülən işlərin iştirakçısı olmağa cəlb etməkdir. Eyni zamanda, bu ilin əvvəlində bizim muzey Beynəlxalq Muzeylər Şurasının (İCOM) Beynəlxalq Sənədləşmə Komitəsi (CİDOC) tərəfindən qeyri-maddi mədəni irsin məlumat bazası sahəsində “Ən yaxşı təcrübə” mükafatına layiq görülüb.

-Ümumilikdə burada saxlanılan eksponat və xalçaların sayı nə qədərdir?

“Xovlu xalçalar”, “Xovsuz xalçalar”, “Xalça məmulatları”, “Bədii metal”, “Keramika, şüşə, ağac, kağız”, “Parça, tikmə, geyim”, “Zərgərlik məmulatları” kimi yeddi kolleksiyanı özündə birləşdirən muzey fondunda 10 mindən artıq eksponat qorunub saxlanılır. Burada tunc, antik, erkən orta əsrlərə aid eksponatlar yer alır. Kolleksiyanın böyük hissəsi isə XVIII-XXI əsrlərə aiddir.

- Muzeydə insanların ən çox marağını cəlb edən eksponat hansıdır?

-Tamaşaçılar arasında populyarlıq qazanmış hər hansı bir eksponatı seçmək mümkün deyil. Qeyd edim ki, muzeydə çox sayda müxtəlif eksponatlar saxlanılır və onlar arasında qədimliyi və mənşəyi ilə diqqətçəkən kifayət qədər nadir məmulatlar var. İkinci növbədə isə ziyarətçinin eksponata olan marağı bir çox hallarda onun şəxsi maraqları, peşəsi, hətta yaşından asılıdır. Bununla belə, tamaşaçı marağının əsas hissəsi xovlu və xovsuz xalça kolleksiyalarının payına düşür. Çünki xalça muzeyinin profilinə uyğun bu kolleksiyalara çox sayda əşya daxildir və ekspozisiya məkanının böyük hissəsini də məhz bu eksponatlar tutur.

- Azərbaycan xalçaçılıq sənətinin 2010-cu ildə UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilməsi bu sənət növünün xalqımıza məxsusluğunu bir daha sübut etdi. Eyni zamanda, hələ də xalça nümunələrimizi öz adlarına çıxaranlar var. Bunun qarşısının alınması istiqamətində hansı işlər görülür?

- Xalçaçılıq sənəti dünyanın bir sıra ölkələrində yayılsa da, qətiyyətlə deyə bilərik ki, bu sənət növünün beşiyi Azərbaycandır. Burada toxunan və istehsal edilən xalçalar dünyada müqayisə edilməyən nümunələr kimi qəbul olunur. Sonsuz əlvanlığı, bəşəriliyi yaşadan Azərbaycan xalçasının UNESCO-nun siyahısına daxil edilməsi ölkəmizin böyük uğurudur. Bu uğur ölkə Prezidenti İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü siyasətin və xalqımızın mədəniyyətinə göstərdiyi yüksək qayğısının nəticəsidir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın ölkəmizin qeyri-maddi mədəni irsinin, xüsusilə muğam və aşıq sənətinin, milli adət-ənənələrimizin dünyada tanıdılması və təbliği istiqamətində gördüyü işlər bu uğurların qazanılmasında mühüm rol oynayıb.

Şübhəsiz ki, məhz bunun sayəsində ölkəmiz əsrlər boyunca cilalanan yaradıcılığın bu növünə olan hüququnu müdafiə etmiş oldu. Biz bununla fəxr edə bilərik. Eyni zamanda, bu nailiyyət uzun və ağır yolda atılan ilk və olduqca mühüm addımdır. Azərbaycan xalçaları dünya muzeylərində və şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır. Lakin onların müəyyən hissəsi insanlara fars, bəzən isə erməni xalçaları kimi təqdim olunur. Azərbaycan Xalça Muzeyinin məqsədlərindən biri də bu cür xalçaların Azərbaycan mənşəli olduğunu elmi cəhətdən sübut edib, düzgün atribusiyasına nail olmaqdır. Muzeyin digər məqsədi isə qiymətli və nadir xalçaların, eləcə də xalq-tətbiqi sənət əsərlərinin Vətənə qaytarılmasından ibarətdir. Bu işdə bizə Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət Nazirliyi, yerli və əcnəbi xeyriyyəçilər yardım edirlər. Həm dövlət orqanları, həm də özəl qurumlarla birgə bu istiqamətdə apardığımız iş uğurlu fəaliyyətin təminatıdır.

- Turistlərin muzeylə bağlı marağı və təəssüratları necədir?

-Ziyarətçilərin böyük hissəsini turistlər təşkil edir və muzeydən aldıqları təəssüratlar olduqca müsbətdir. Bunun ən gözəl sübutu isə TripAdvisor-dan iki il ardıcıl olaraq aldığımız “Mükəmməllik sertifikatıdır”. Məlum olduğu kimi, TripAdvisor dünyanın ən məşhur turizm saytıdır. 2010-cu ildən etibarən təqdim olunan həmin sertifikata ən yaxşı xidməti təmin edən görməli yerlər, otel və restoranlar layiq görülür. Qeyd edim ki, “Mükəmməllik sertifikatı” üçün ərizə ilə müraciət etmək mümkün deyil, bu mükafat milyonlarla insanın saytda yazdığı müsbət rəylər nəticəsində verilir, bir sözlə öz-özlüyündə “xalqın səsidir”. Bu mükafat TripAdvisor saytında səyyahların gözəl rəylərinə nail olmuş turizm obyektlərinə təqdim edilir.

-Ziyarətçilərin sayında fərq necədir? Əsasən hansı mövsümdə daha çox ziyarətçi axını olur?

-Ziyarətçilərin sayı ildən-ilə artır. Əgər Azərbaycan Xalça Muzeyi 2016-cı ildə 60 min , 2017-ci ildə 85 min ziyarətçi qəbul etmişdisə, 2018-ci ildə isə bu rəqəm artıq 100 minə çatır. Turist axını əsasən isti aylara təsadüf edir. Həmçinin bayram, tətil günlərində Bakıya üz tutan turistlər və yerli vətəndaşlar övladları ilə birlikdə mədəni istirahət etmək üçün muzeyimizə üz tuturlar. Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Azərbaycan Xalça Muzeyində uşaqların faydalı və yeni biliklər əldə etməsi üçün hər cür lazımi şərait yaradılıb. Bundan əlavə, dərs ili ərzində paytaxt məktəblərinin həm aşağı, həm də yuxarı sinif şagirdləri muzeyimizə ekskursiya edirlər. Hər zaman Azərbaycan Xalça Muzeyinin şöhrətini yaşatmağa və bunu daha geniş coğrafiyada tanıtmağa çalışır.

-Maraqlı müsahibə üçün sağ olun.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

“Ulduz” jurnalının bu il üçün ilk sayı çapdan çıxıb

Bayram günlərində şəkərli diabet xəstələrində pəhriz rejiminin pozulması diabetik komalara belə gətirib çıxara bilər

Bakıda keçiriləcək güləş üzrə lisenziya turniri üçün son hazırlıq prosesi başlayıb

“Təhlükəsiz məktəb” sosial layihəsi çərçivəsində fövqəladə hllarla bağlı davranış qaydaları barədə məlumat verilib

Tətildən sonra ilk dərs gününün tarixi açıqlanıb

Bayram günlərində bölgələrdə hava necə olacaq?

Təhsil müəssisələrində bayram şənlikləri keçirilib

Qazaxın sərhəd kəndinin sakinləri İlaxır çərşənbəni necə qarşılayırlar? REPORTAJ

ATMU-da bayram festivalı: “Yurdumuza bahar gəlir”

700 mindən çox pensiya, müavinət və təqaüd təyinatı e-sistem üzərindən proaktiv qaydada aparılıb

AQTA “Ana südü əvəzedilməzdir” adlı layihəyə start verir

AzMİU-nun müəllim və tələbələri Belçikada pilot tədris həftəsində iştirak ediblər

Qar uçqunu Türkiyənin şərqində 158 yaşayış məntəqəsi ilə əlaqəni iflic edib

Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® Balaxanı Əməliyyat Şirkətinin rəhbər və işçi heyəti İlaxır çərşənbəsini qeyd edirlər

FHN-in nümayəndə heyəti Türkiyədə səfərdə olub

Britaniyanın rəsmi sikkəsində “Ulduz müharibələri” filmindən “Minilliyin şahini” təsviri yer alıb

Qlobal qeyri-sabitlik fonunda ölkəmizdəki təhlükəsiz mühit Azərbaycanı beynəlxalq tədbirlər üçün ideal məkana çevirir – RƏY

BDU-nun şəhid məzunu Namiq Cavadovun ailəsi ziyarət olunub

BMU-da əcnəbi tələbələr üçün “Multikultural Novruz bayramı” adlı tədbir keçirilib

Almaniyalı futbolçu mövsümün sonunda karyerasını bitirmək istəyir

BDU “Erasmus+ DIRNA” layihəsinin növbəti təlimində təmsil olunub

Ağalı sakinləri İlaxır çərşənbəni qeyd ediblər FOTO VİDEO

Akademik: Ekoloji terrora məruz qalmış Azərbaycan torpaqlarının və meşə resurslarının bərpası dövrümüzün ən böyük çağırışıdır

® “Coca-Cola” gəncləri Novruz bayramı münasibətilə təbrik etdi

® Gəncədən məktəbli qız informatika sahəsi üzrə dünyanın ən nüfuzlu universitetinə qəbul olub

Azərbaycan ilə Çin arasındakı qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mühüm perspektivlərə malikdir

Çiçəkçilik sevdası: Hobbi necə biznesə çevrildi? – MÜSAHİBƏ

Laçında “Can Laçın” Novruz yarmarkası keçirilir FOTO

Allahşükür Paşazadə Novruz bayramı münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib

® “Xonça” məhsullarının qida təhlükəsizliyi tələblərinə uyğunluğu təsdiqlənib

Milli Məclisin yaz sessiyasında növbəti iclasının vaxtı və gündəliyi açıqlanıb

Şəki teatrı Novruz bayramı günlərində uşaqları yeni tamaşa ilə sevindirir

Keniyada yol qəzası nəticəsində azı 11 tələbə həlak olub

Türkiyənin zəlzələ bölgəsində inşası tamamlanan mənzillər sahiblərinə təqdim ediləcək

Pedaqoji Universitetdə Çanaqqala zəfərinin ildönümü qeyd olunub

Bakı Mühəndislik Universitetində Təhsilin İnkişafı Fondu ilə əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilib

Yaponiya Mərkəzi Bankı 17 ildən sonra mənfi faiz siyasətini dayandırır

"Qədim Şabran" abidəsində Novruz şənliyi VİDEO

“Qəbələ” İdman Klubu MMA döyüşçüsü ilə müqavilə imzalayıb

Ermənistan “Mir” ödəniş kartına xidməti dayandıracaq

Mingəçevir Dövlət Universitetində Novruz şənliyi keçirilib

NATO-nun Baş katibinin regiona səfərinin Azərbaycandan başlaması ölkəmizin Alyans üçün önəmini nümayiş etdirir - ŞƏRH

“Azərişıq” gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

Yüksək Texnologiyalar Parkının istismar proqramı - seminar

Taksi sürücülərinə ödəniş müqabilində şəhadətnamələrin verilməsinə aydınlıq gətirilib

UNEC-də Nobel Sülh mükafatçısı Məhəmməd Yunus adına mərkəzin açılışı olub

İki audiovizual media subyektinə müvafiq lisenziyalar verilib

Nəsimi rayonunda yerləşən banklardan birindən oğurluq edilməsinin qarşısı mühafizə polisi tərəfindən alınıb VİDEO

Malmödə ABBA-nın “Eurovision”da qələbəsinin 50 illiyinə həsr olunmuş sərgi açılacaq

Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu ərazisində qaçaqmalçılıqla məşğul olan Lənkəran sakini saxlanılıb

Naxçıvanda ağır yol qəzasında 3 nəfər ölüb

Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfəsi NATO-nun ölkəmizə diqqətini artırır - RƏY

Londonda Benksinin növbəti monumental boyakarlıq nümunəsi meydana çıxıb

Qəbələ Dövlət Tarix-Bədii Qoruğunda uşaqlar üçün Novruz şənliyi təşkil edilib

Məktəblilər Gənclər Kitabxanasının qonağı olublar

® “PAŞA Holding”in “Vətən əmanətlərin keşiyindədir” layihəsi çərçivəsində şəhid ailələrinə bayram sovqatları çatdırılır

“Qala” Dövlət Tarix-Etnoqrafiya Qoruğunda Novruz bayramı münasibətilə tədbir keçirilib

Dünyada təhlükəsiziyin təmin edilməsində Azərbaycan-NATO əməkdaşlığının rolu ŞƏRH

“Atatürk dövründə İran-Türkiyə münasibətləri” – seminar

Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatına başlanılır

“Zirə”nin iki futbolçusu yığma komandalara dəvət alıb

AİBNDX: Malların mənşə ölkəsini təsdiq edən sertifikatların verilməsinin fasiləsizliyi bayram günlərində təmin ediləcək

FHN Novruz bayramı ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

Bu il Şri-Lankaya 500 mindən çox turist gəlib

Cari ilin iki ayı ərzində Azərbaycanda istehsal edilən elektrik enerjisinin miqdarı açıqlanıb

Fransalı tennisçi oyun zamanı huşunu itirib

Domantas Sabonis NBA əfsanələrinin rekordunu təkrarlayıb

Novruz bayramının ilk günündə paytaxtda yağış, dağlıq və dağətəyi rayonlarda isə qar yağacaq

Tramp prezident seçiləcəyi təqdirdə şahzadə Harrini ABŞ-dan qovacaq

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

“Novruz gəlir, yaz gəlir” – AzMİU kollektivi İlaxır çərşənbədə tonqal ətrafında bir araya gəldi

BDU Sənaye və Texnoloji Tədqiqat Təşkilatlarının Dünya Assosiasiyasına tamhüquqlu üzv seçilib

“Azəriqaz” Novruz bayramı günlərində gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® “Azpetrol” şirkəti yanacaqdoldurma məntəqələrinin sayını 104-ə çatdırıb

Media: İsrail və HƏMAS Doha danışıqlarında kompromisə hazırdır

Türkmənistanın Ticarət-Sənaye Palatası Türk Ticarət və Sənaye Palataları Birliyinin tamhüquqlu üzvü olub

Türkiyənin yeni milli müdafiə sistemi ictimaiyyətə təqdim edilib

ADA Universiteti Fondunun sponsorluq layihələri üzrə direktoru: Gender arası əməkdaşlıq inkişafın göstəricisidir - açıqlama

Novruz təamlarından istifadə edərkən diqqət yetirilməli məsələlər

Şəhid ailə üzvü olan təhsil işçiləri ilə görüş keçirilib

Milli Kitabxanada Novruz bayramı ilə bağlı elektron məlumat bazası yaradılıb

Yevlaxda Novruz bayramı münasibətilə konsert təşkil olunub

Azərbaycan gimnastları Almaniyada Dünya Kubokunda çıxış edəcəklər

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin yeni veb-saytı istifadəyə verilib

“İnter”in futbolçusu irqçilik etdiyi üçün millinin heyətindən kənarlaşdırılıb

Bir sıra ölkələrdən quşçuluq məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

Blinken Qəzzada atəşkəsi müzakirə etmək üçün Ər-Riyada və Qahirəyə gedəcək

® “Azersun Holding” 10 mindən çox ailəni Novruz sovqatı ilə sevindirib

Azərbaycan poeziyası İspaniyada

Pomidor istehsalçıları ilə görüş keçirilib

Uzun illər itmiş sayılan nadir dəniz qabığı kolleksiyası indi İngiltərədə nümayiş etdirilir

Yanvar-fevral aylarında əlilliyi olan şəxslərə 20,8 min reabilitasiya vasitəsi verilib

“SpaceX” qlobal internet şəbəkəsinə aid daha 22 peyki orbitə çıxarıb

Son iki ayda sosial sahə üzrə 78 mindən çox e-arayış verilib

Fransa Mərakeşə 146 milyon dollar kredit verir

Qazaxıstan Xəzər dənizində hərbi təlimlər keçirib

Ədliyyə naziri Saatlıda vətəndaşları qəbul edib

“Ətirlisən, dadlısan, süfrəmizin yaraşığısan” II Çay Festivalı keçirilib

Martın 18-də aşkarlanan silah və sursatların sayı açıqlanıb