Bakı, 30 iyul, AZƏRTAC

Bu ilin yanvar-iyun ayları ərzində statistik vahidlərin (fərdi sahibkarlar istisna olmaqla) sayı 4,6 faiz artaraq iyulun 1-i vəziyyətinə 174 min 795 olub.

Dövlət Statistika Komitəsindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, artım iqtisadiyyatın “Turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə”, “İnzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi”, “Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı”, “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, “Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı”, “İnformasiya və rabitə”, “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət”, “Emal sənayesi”, “Su təchizatı; tullantıların təmizlənməsi və emalı” və “Daşınmaz əmlakla əlaqədar əməliyyatlar” sahələrində nəzərəçarpacaq dərəcədə olub. “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi”, “Tikinti”, “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət” və “Kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq” sahələrindəki statistik vahidlərin xüsusi çəkisi daha yüksək olub. Xüsusi mülkiyyətə aid olan statistik vahidlərin əsas hissəsi “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri” (31,6 faiz), “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi” (16,9 faiz), “Tikinti” (9,8 faiz), “Kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq” və “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət” (hər birində 7,1 faiz) və “Emal sənayesi” (5,9 faiz) sahələrinin payına düşür.

Reyestrdə qeydiyyatdan keçmiş statistik vahidlərdən tam xarici investisiyalı və birgə müəssisələr əsasən Türkiyə (25,6 faiz), İran (11,6 faiz), Rusiya (6 faiz), Böyük Britaniya (4,1 faiz), ABŞ (1,7 faiz) və Almaniya (1,2 faiz) kimi ölkələrin sahibkarları tərəfindən yaradılıb. 2022-ci ilin yanvar-iyun ayları ərzində ləğv edilmiş statistik vahidlərin 21,2 faizi (hər biri üzrə) “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri” və “Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi”, 10,6 faizi “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət”, 9,4 faizi “Tikinti”, 5,3 faizi “İnzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi”, 4,9 faizi “Daşınmaz əmlakla əlaqədar əməliyyatlar”, 4,5 faizi “İnformasiya və rabitə” sahələrinin, qalanları isə digər bölmələrin payına düşür. Bu dövrdə yeni yaradılmış statistik vahidlərin 39,1 faizi “Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri”, 10,2 faizi “İnzibati və yardımçı xidmətlərin göstərilməsi”, 8,1 faizi “Peşə, elmi və texniki fəaliyyət”, 7,2 faizi “Tikinti”, 6,3 faizi “Emal sənayesi” sahələrinin, qalanları isə digər bölmələrin payına düşür.

Hesabat dövründə yeni yaradılmış statistik vahidlərin 99 faizi xüsusi mülkiyyətli (o cümlədən 20,3 faizi tam xarici investisiyalı, 1,7 faizi birgə mülkiyyətli), 1 faizi isə dövlət mülkiyyətli müəssisələrin payına düşür. Qeydiyyatda olan statistik vahidlərin 62,9 faizi Bakıda yerləşib. Hesabat dövründə yeni yaradılmış statistik vahidlərin 84 faizi Bakıda, 5,5 faizi Abşeron-Xızı, 1,8 faizi Gəncə-Daşkəsən, 1,5 faizi Lənkəran-Astara, 1,2 faizi Şəki-Zaqatala, 1,1 faizi Mərkəzi Aran, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda qeydiyyata alınıblar. Statistik vahidlərin yaradılması prosesi Bakı şəhərində (6 faiz), Abşeron-Xızı iqtisadi rayonunda (3,8 faiz), Gəncə-Daşkəsən iqtisadi rayonunda (2,6 faiz), Qazax-Tovuz iqtisadi rayonunda (1,9 faiz), Dağlıq Şirvan, Mərkəzi Aran və Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonlarında (hər birində 1,7 faiz) daha fəal olub. Bu dövrdə Bakı şəhəri üzrə 173, Abşeron-Xızı iqtisadi rayonu üzrə 17, Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə 11, Mərkəzi Aran iqtisadi rayonu üzrə 10, Gəncə-Daşkəsən və Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonlarının hər biri üzrə 7, Mil-Muğan və Şirvan-Salyan iqtisadi rayonlarının hər biri üzrə 5, Lənkəran-Astara iqtisadi rayonu üzrə 4, Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonu üzrə 3, Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu üzrə 2, Qazax-Tovuz iqtisadi rayonu üzrə 1 statistik vahid ləğv edilib.

Bu il iyulun 1-i vəziyyətinə ölkədə mövcud olan mikro, kiçik, orta və iri sahibkarlıq subyektlərinin (fərdi sahibkarlar istisna olmaqla) sayı Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2018-ci il 21 dekabr tarixli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Mikro, kiçik, orta və iri sahibkarlıq subyektlərinin bölgüsü meyarları”na uyğun olaraq işçilərin orta siyahı sayı və illik gəliri meyarı əsasında müəyyən edilib. Göründüyü kimi, 2022-ci il iyulun 1-i vəziyyətinə ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 92,2 faizini mikro sahibkarlıq subyektləri təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (33,4 faiz), digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi (14 faiz), tikinti (10,1 faiz) və kənd təsərrüfatı (7,4 faiz) sahələrində yaradılıb. Ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 5,3 faizini kiçik sahibkarlıq subyektləri təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (29,7 faiz), tikinti (12,4 faiz), emal sənayesi (10,6 faiz) və peşə, elmi və texniki fəaliyyət (7,3 faiz) sahələrində yaradılıb.

Ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 2 faizini orta sahibkarlıq subyektləri təşkil edib və onların əsas hissəsi ticarət (26,3 faiz), tikinti (15,5 faiz), emal sənayesi (12,3 faiz) və nəqliyyat və anbar təsərrüfatı (5,8 faiz) sahələrində yaradılıb. 2022-ci il iyulun 1-i vəziyyətinə ölkə üzrə kommersiya təşkilatlarının ümumi sayının 0,5 faizini iri sahibkarlıq subyektləri təşkil edib və onların əsas hissəsi tikinti (22,7 faiz), ticarət (17,5 faiz), emal sənayesi (15,2 faiz) və nəqliyyat və anbar təsərrüfatı (6,2 faiz) sahələrindədir. Mikro sahibkarlıq subyektlərinin 66 faizi Bakıda, 6,9 faizi Abşeron-Xızı, 4,2 faizi Lənkəran-Astara, 3,2 faizi Mil-Muğan, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda yaradılıb. Kiçik sahibkarlıq subyektlərinin 67,8 faizi Bakıda, 6,7 faizi Abşeron-Xızı, 3,4 faizi Gəncə-Daşkəsən, 3,2 faizi Mərkəzi Aran, qalanları isə digər iqtisadi rayonlardadır. Orta sahibkarlıq subyektlərinin 62,8 faizi Bakıda, 6,7 faizi Abşeron-Xızı, 3,7 faizi Şəki-Zaqatala, hər biri üzrə 3,4 faizi Gəncə-Daşkəsən və Mərkəzi Aran, qalanları isə digər iqtisadi rayonlarda yaradılıb. İri sahibkarlıq subyektlərinin 78,5 faizi Bakıda, 6,4 faizi Abşeron-Xızı, 2,7 faizi Gəncə-Daşkəsən, qalanları isə digər iqtisadi rayonlardadır.